خبرگزاری مهر - گروه استانها - سکینه اسمی: وقتی سال ۹۷ صدای سوت قطار بعد از تأخیر ۱۷ ساله در استان آذربایجان غربی، شاهراه ارتباطی ایران به اروپا به صدا درآمد، قرار شد نه تنها استان از بن بست اقتصادی خارج شود بلکه زمینه توسعه در منطقه نیز فراهم شود اما با گذشت دو دهه هیچکدام از این وعده‌ها رنگ واقعیت به خود نگرفته است.
شرایط جغرافیایی و هم مرزی با سه کشور خارجی از جمله ترکیه، آذربایجان غربی را در موقعیت شاهراهی ارتباط ایران به اروپا قرار داده، شاهراهی که توجه به آن گسترش رونق اقتصادی کشور را به همراه دارد، این استان از شمال با جمهوری آذربایجان و از غرب با کشورهای عراق و ترکیه همسایه است که این مسئله موجب ارتقای اهمیت ژئوپلیتیک این منطقه شده است.
در حال حاضر موقعیت جغرافیایی ویژه آذربایجان غربی دسترسی آسان کشورمان به بازارهای جهانی را فراهم کرده است به طوری که جاده و ریل‌های ارتباط با اروپا و به ویژه مبادی اصلی ورود و خروج کالا و مسافر از کشور به اروپا و بالعکس در آذربایجان غربی قرار دارد، اما متأسفانه شاخص‌های توسعه‌ای حمل و نقل به ویژه ضریب نفوذ شبکه ریلی کمتر است.
در آستانه بیست و یکمین سفر رئیس جمهور و اعضای کابینه به استان آذربایجان غربی خبرگزاری مهر در سلسله گزارش‌هایی ضمن طرح برخی مسائل این استان، بستر طرح مطالبات و خواسته‌های مردم را فراهم خواهد کرد.
در این راستا منطبق بر نظام مسائل تدوین‌شده در این خبرگزاری، مهمترین مطالبات استان در حوزه‌های مختلف صنعتی، کشاورزی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و … مورد اشاره قرار خواهد گرفت تا زمینه‌ای برای توجه به این مطالبات در مصوبات سفر دولت فراهم شود.
برای پیگیری گزارش‌های مهر لینک «مطالبات مردم آذربایجان غربی از دولت» را دنبال کنید. این لینک در کنار صفحه استانی خبرگزاری مهر قرار دارد و مخاطبان این رسانه می‌توانند نکات مدنظر خود را در بخش نظرات در میان بگذارند.
در این گزارش با نگاهی به مطالبات بخش اقتصادی آذربایجان غربی از دولت به دلایل عدم توسعه زیرساخت ریلی و راه آهن ارومیه – مراغه خواهیم پرداخت.
ایستگاه‌های راه آهن ارومیه و نقده کامل به بهره برداری نرسیده‌اند
خط راه آهن ارومیه – مراغه از سال ۸۰ با هدف اتصال مرکز آذربایجان غربی به شبکه سراسری راه آهن کشور به طول ۱۸۴ کیلومتر احداث و در سال ۹۷ افتتاح شد ولی در حال حاضر ایستگاه‌های این طرح در ارومیه، نقده و… ناقص بوده و عملاً بهره برداری این طرح بیشتر نمایشی به نظر می‌آید.
نبود اداره کل راه آهن مجزا، ناقص بودن ایستگاه‌های راه آهن موجب شده اجرایی شدن این طرح نیز نتواند استان را از بن بست ریلی خارج کرده و با توجه هم مرز بودن با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان، استان آذربایجان‌غربی به عنوان شاهراه ارتباطی ایران به اروپا تأثیری در محرومیت زدایی این منطقه در بخش ریلی نداشته باشد.
کاهش مصرف سوخت در جابجایی مسافر و بار و نیز حق دسترسی عادلانه به حمل و نقل ارزان، کاهش آلاینده‌های زیست محیطی، ایمنی بالا سیستم حمل و نقلی ریلی، استفاده کمتر از اراضی در توسعه طرح‌های ریلی در قیاس با حمل و نقل جاده‌ای و نیز پایین بودن هزینه نگهداری ناوگان ریلی نسبت به ناوگان جاده‌ای از مزیت‌های اجرای راه آهن ارومیه – مراغه به شمار می‌رود و مزیت‌هایی که تاکنون عملاً به منحصه ظهور نرسیده است.
در همان سال بهره برداری خبر از انتقال مراحل تکمیلی مطالعات، انتقال بخش مسافری به داخل شهر و ادغام آن با ایستگاه راه‌آهن سریع‌السیر ارومیه - تبریز در کنار پایانه مسافری شهر ارومیه در حال انجام بود، اما با گذشت بیش از چندین سال هنوز خط سریع‌السیر ارومیه - تبریز محقق نشده است.
راه آهن ارومیه - مراغه در حوزه مسافری توجیه اقتصادی ندارد
مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان‌غربی در گفتگو با خبرنگا ر مهر گفت: یکی از موضوعاتی باید نسبت به آن نگاه ویژه‌ای داشته باشیم موضوع ترانزیت کالا و بحث باری در حوزه شبکه ریلی و سایر حوزه‌های حمل و نقلی است، امروز راه آهن ارومیه در حوزه مسافربری هیچ گونه توجیه اقتصادی ندارد.
وی ادامه داد: زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های باری راه آهن ارومیه تکمیل نشده است، نبود سکوی بارگیری و تخلیه از مهمترین موضوعات است، دیگر موضوع هم نبود ایستگاه سوخت گیری در ایستگاه راه آهن ارومیه است و قطار برای سوخت گیری باید در مراغه ۲ ساعت توقف و سوخت گیری کند، شایان ذکر است که برخی نواقص‌ها شبیه راه آهن ارومیه در ایستگاه‌های محمدیار، مهاباد و میاندوآب نیز وجود دارد.
حمزه‌لو خاطرنشان کرد: با وجود این همه حجم سرمایه گذاری برای شبکه ریلی استان را فقط به حوزه مسافربری ریلی اختصاص داده ایم، این در حالی است که باید از ظرفیت باری نهایت استفاده را بکنیم.
برنامه ریزی برای افزایش تعداد قطارها در ارومیه
به گفته مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان‌غربی چهار هزار میلیارد ریال برای اتصال ارومیه به خط ریلی کشور هزینه شده است و سیستم حمل و نقل ریلی دستاوردهای درخشانی از جمله صرفه‌جویی در زمان و انرژی، ایمنی و حفظ محیط زیست را برای استان به همراه داشته و با قدرت از این بخش حمایت می‌کنیم.
سید محسن حمزه‌لو، جلب سرمایه‌گذاری و افزایش تعداد قطارهای ایستگاه راه آهن ارومیه را از اولویت برنامه‌های اجرایی شورای هماهنگی راه و شهرسازی آذربایجان غربی برشمرد و تاکید کرد: با بهبود شرایط، می‌توانیم شاهد رونق روزافزون حمل و نقل ریلی در این استان باشیم.
وی خاطرنشان کرد: آذربایجان‌غربی با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان همسایه است به طوری که ترانزیت بیش از ۲۶ درصد کالاهای صادراتی و ۶۸ درصدکالاهای وارداتی جاده‌ای صرفاً در این استان انجام می‌گیرد.
مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان‌غربی با اشاره به موقعیت جغرافیای استان و مباحث امنیتی، خاطرنشان کرد: می‌توان گفت که آذربایجان‌غربی در حوزه اقتصادی، اقتصادمقاومتی و ترانزیت کالا نقش مهمی را ایفا می‌کند.
وی ادامه داد: مجموعه راه و شهرسازی اقدامات زیادی در راستای گسترش شبکه حمل و نقلی و پیشرفت و توسعه استان انجام داده است لذا همچنان بر این معتقدیم که نیازمند فعالیت و تلاش مضاعف برای ارتقا وضعیت موجود هستیم
مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان‌غربی بیان‌کرد: مجموعه راه و شهرسازی بر این باور است اگر محرکه‌های سبب ایجاد موانع یا راکد شدن فعالیت‌های این مجموعه شود، فوراً از آن فاصله بگیریم؛ لذا در راستای فعال نگاه داشتن پروژه‌های متعدد راه و شهرسازی استان آذربایجان‌غربی روش‌های مختلفی تدوین و به کار گرفتیم.
حمزه‌لو گفت: راه آهن ارومیه یکی از مطالبات دیرینه مردم ارومیه است، اگر بخواهیم بروزتر صحبت کنیم بیش از ۱۰ هزار میلیارد برای انتقال شبکه ریلی از مراغه، میاندوآب، مهاباد به ارومیه و تکمیل ایستگاه راه آهن ارومیه هزینه شده است.
در آستانه سفر هیئت دولت به آذربایجان غربی و هزینه کرد میلیاردی برای اتمام راه آهن ارومیه - مراغه انتظار می‌رود به دلیل ظرفیت و پتانسیل بالای استان در بخش ریلی و مرزی این بخش مورد توجه ویژه در سفر دولت قرار گیرد.