خبرگزاری مهر - گروه استانها: تنها راه ارتباط زمینی ایران با اروپا گذر از کشور ترکیه است و با توجه به همسایگی و قرابت فرهنگی و همچنین روابط تاریخی، مقصد تجاری و تفریحی و همچنین اقامتی بسیاری از هم‌وطنان و به‌خصوص ترک‌زبانان ایران شده است.
در آستانه سفر رئیس‌جمهور و اعضای کابینه به استان آذربایجان غربی خبرگزاری مهر در سلسله گزارش‌هایی ضمن طرح برخی مسائل این استان، بستر طرح مطالبات و خواسته‌های مردم را فراهم خواهد کرد.
در این راستا منطبق بر نظام مسائل تدوین‌شده در این خبرگزاری، مهم‌ترین مطالبات استان در حوزه‌های مختلف صنعتی، کشاورزی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و … مورداشاره قرار خواهد گرفت تا زمینه‌ای برای توجه به این مطالبات در مصوبات سفر دولت فراهم شود.
برای پیگیری گزارش‌های مهر لینک «مطالبات مردم آذربایجان غربی از دولت» را دنبال کنید. این لینک در کنار صفحه استانی خبرگزاری مهر قرار دارد و مخاطبان این رسانه می‌توانند نکات مدنظر خود را در بخش نظرات در میان بگذارند.
در این گزارش با نگاهی به مطالبات بخش مربوط به راه‌های مواصلاتی از دولت به موضوع مرز رازی و مشکلات پیرامون این مرز در شهرستان خوی خواهیم پرداخت.
مرز رازی خوی مناسب‌ترین مرز ایران با ترکیه است
در حال حاضر ایران با ترکیه دارای سه پایانه مرزی است که شمالی‌ترین آن‌ها ماکو یعنی مرز بازرگان و بعد پایانه مرزی میانی در خوی یعنی مرز رازی و در انتها هم پایانه مرزی جنوبی در ارومیه یعنی مرز سرو واقع شده است که هرکدام مزیت‌ها و معایب خاص خود را دارد.
مرز ماکو که بخش عمده‌ای از آن در جغرافیای خوی واقع شده است علاوه بر اینکه راه مواصلاتی نامناسبی دارد، متأسفانه دور است و همین مسئله سبب شده است تا غیر از کامیون‌های تجاری که به‌ناچار از این مرز استفاده می‌کنند، استفاده‌کننده دیگری نداشته باشد.
مرز سرو ارومیه هم باوجود جاده تقریباً مناسب که در روزهای اخیر خبرهای بهبود و توسعه آن‌ها منتشر شده است، متأسفانه تا حدی مشکلات امنیتی در قسمت روبه‌رویی در کشور ترکیه دارد که سبب شده است تا تمایل کمی به استفاده از آن باشد.
تنها راه و درواقع شاه‌راه مرز ایران با ترکیه که از هزاران سال قبل تحت عنوان جاده ابریشم مورد استفاده و استقبال مردم بوده است، مرز خوی است و وقوع جنگ چالدران هم شاهدی بر این ادعا است که همواره مرز خوی برای عبور و مرور مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
مشکلات جاده‌ای مانع از استفاده ترانزیتی از مرز رازی است
مرز رازی خوی هم دارای مشکلات متعدد خود است که مهم‌ترین آن‌ها مشکل جاده‌ای آن است که مانع از استفاده ترانزیتی از آن شده است و در حال حاضر تقریباً تمام مسافران ایرانی به مقصد کشور ترکیه از مرز رازی خوی استفاده می‌کنند که در صورت حمایت‌های جدی دولت، می‌توان مسیر مواصلاتی از خوی تا نقطه صفر مرزی را بهبود داد.
در سال‌های بعد از انقلاب و حتی قبل از انقلاب اسلامی، مهم‌ترین خواسته مردم خوی، توسعه راه‌های مواصلاتی آن و به‌ویژه محور خوی-رازی است که تا به امروز محقق نشده و هم‌اکنون با گسترش روابط ایران با کشورهای همسایه، بر نقش و اهمیت جایگاه خوی اضافه‌شده است که امروز علاوه بر مردم خوی، یک مطالبه ملی شده است.
در سال‌های اخیر برای بازگشایی مرز رازی سه مشکل عمده وجود دارد که عبارت‌اند از ساعات کاری آن، ساختمان پایانه و راه مواصلاتی خوی-رازی که هر سه مسافران ایران به ترکیه را شدیداً آزار داده است.
در سال‌های گذشته خوشبختانه به‌درستی نیاز به یک پایانه بزرگ و جامع و در حد روابط ایران با ترکیه احساس شده است و بر همین اساس ساخت این پایانه در دستور کار قرار گرفته و تابه‌حال تاریخ‌های مختلفی برای افتتاح آن‌ها وعده داده شده است که تابه‌حال افتتاح نشده است اما می‌توان ادعا کرد که کار ساخت آن هم‌اکنون تقریباً تمام شده و آماده افتتاح و بهره‌برداری است.
پایانه مرز رازی در اردیبهشت‌ماه توسط مقامات ایران و ترکیه افتتاح می‌شود
در هشتم فروردین‌ماه امسال معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور در بازدید از مرز رازی و همچنین پایانه با اذعان به عقب‌ماندگی از برنامه در ساخت پایانه رازی اظهار کرد: این پایانه قرار بود تا پایان سال ۱۳۹۹ به بهره‌برداری برسد که متأسفانه به علت شرایط بد آب هوایی و برودت هوا محقق نشد اما در حال حاضر تکمیل بخش‌های باقیمانده از محوطه در دستور کار قرار گرفته است و تا پایان اردیبهشت با حضور مقامات ارشد ایران و ترکیه به بهره‌برداری می‌رسد.
امانی با اشاره به تأمین اعتبارات لازم برای تکمیل این پایانه نیز خبر داد و افزود: تاکنون برای ساخت این پایانه و راه دسترسی آن بیش از ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال اعتبار هزینه شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: ایمن‌سازی، نصب علائم و روکش آسفالت و راه دسترسی به پایانه رازی در فهرست طرح‌ها و اعتبارات اولویت‌دار امسال قرار گرفته است.
نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس شورای اسلامی هم در جریان سفر معاون وزیر به خوی اظهار کرد: پایانه رازی به‌عنوان بزرگ‌ترین پایانه مرزی کشور با صرف اعتبار بیش از ۲۵۰ میلیارد تومان تا اواخر اردیبهشت سال جاری به دست وزیر راه افتتاح می‌شود.
وی با بیان اینکه این طرح ۹ هزار و ۵۰۰ مترمربع زیربنا داشته و در سه‌طبقه اجرایی شده که در آستانه بهره‌برداری قرار گرفته است، ادامه داد: این پایانه مرزی در حال ساخت، دارای محل مخصوص ورود و خروج مسافران، بخش مربوط به ترانزیت و قسمت اداری است.
نجف زاده اضافه کرد: پایانه مرزی رازی یکی از بزرگ‌ترین پایانه‌های مرزی کشور است که انتظار می‌رود با تکمیل آن و محور خوی – قطور- رازی در دوران پساکرونا، تحول زیادی در حوزه تجارت مرزی و بین‌المللی از طریق این مرز صورت گیرد، بهره‌برداری از این طرح می‌تواند سبب ارتقای سهم صادرات غیرنفتی و درآمد از طریق ترانزیت بین‌المللی برای کشور باشد.
رئیس گروه دوستی ایران و ترکیه با بیان اینکه این پایانه در نقطه هم پیوندی اقتصاد ایران و اقتصاد جهان قرار گرفته است، تصریح کرد: افتتاح پایانه زیبای رازی هدیه‌ای ارزشمند به مردم کل کشور و مسافران و گردشگران و تجار داخلی و خارجی است که در تردد از مرز رازی خوی بهترین و باکیفیت‌ترین خدمات را دریافت کنند.
مشکل ساعات کاری بعد از ساخت پایانه حل می‌شود
با تقریباً حل شدن مشکل پایانه مرزی در خوی، باید منتظر حل دومین مشکل یعنی ساعات کاری آن شد که چندان کار سختی نباید باشد و قطعاً با رایزنی می‌تواند حل شود به‌خصوص آنکه نماینده خوی، رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و ترکیه هم است و با ۲۴ ساعته شدن این پایانه، حجم مسافران به این مرز سرازیر شده و همچنین اشتغال‌زایی منطقه هم بهبود می‌یابد.
سومین مشکل عمده مرز رازی، محور مواصلاتی آن است که نیاز که در آستانه سفر ریاست جمهوری به آذربایجان‌غربی تبدیل به مطالبه اصلی نه‌تنها مردم خوی و آذربایجان‌غربی بلکه کل کشور شده است.
طول جاده مواصلاتی خوی-رازی در حدود ۶۰ کیلومتر است که به دلیل کوهستانی بودن، مناسب نبوده و همواره خطرآفرین است و از سال‌های گذشته روند اصلاح و تعریض آن شروع شده که به دلیل کمبود اعتبار به‌سختی و به‌کندی پیش می‌رود و قطعاً با حمایت دولت و شخص رئیس‌جمهور، می‌تواند تبدیل به جاده‌ای قابل‌قبول و آبرومندانه برای کشور تبدیل شود.
تلاش‌ها و اقدامات قبلی در خصوص این جاده هرچند که قابل‌تقدیر است اما کافی نیست برای مثال محسن حمزه لو، مدیرکل وقت راه و شهرسازی آذربایجان غربی در گفتگو با خبرنگار مهر در ۱۷ مرداد سال گذشته بابیان اینکه عملیات اجرایی قطعه دوم محور خوی- قطور- رازی به طول ۲۴ کیلومتر آغازشده است، اظهار کرد: در حال حاضر ٢٠ کیلومتر از این محور آماده آسفالت است.
وی با اشاره به اینکه بهسازی و تعریض محور خوی- قطور- رازی در چهار قطعه تقسیم‌بندی شده است، ادامه داد: تکمیل راه اصلی خوی - قطور - رازی تسهیل‌کننده ارتباط انشعابی کریدور ترانزیتی شماره ۱۰ به شاخه اتصالی بسیار مهم منتهی به مرز ترکیه است.
حمزه لو اضافه کرد: مرداد سال گذشته، عملیات اجرایی قطعه دوم محور خوی- قطور- رازی به طول ۲۴ کیلومتر بااعتبار ۱۴۰ میلیارد تومان آغاز شد و در حال حاضر ٢٠ کیلومتر از کل محور آماده آسفالت بوده که پیش‌بینی می‌شود با تأمین قیر موردنیاز در ماه آینده به بهره‌برداری برسد.
مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان غربی وقت گفت: با اجرای طرح تعریض این جاده، چهار باند رفت‌وبرگشت در این مسیر ایجاد شده و علاوه بر افزایش ایمنی، ترافیک جاده‌ای نیز تسهیل و از وقوع حوادث ناگوار رانندگی پیشگیری می‌شود.
تکمیل کریدور خوی-رازی مطالبه مردمی از رئیس‌جمهور است
با نگاهی کوتاه و مختصر به اخبار سال‌های گذشته پیرامون این جاده می‌توان به اهمیت آن و نیز وعده‌ووعیدهای متعدد و بسیار زیاد در این خصوص پی برد که برخی اجرایی و برخی اجرایی نشده‌اند اما آنچه امروز مهم و حائز اهمیت است این است که تکمیل کریدور خوی-رازی تبدیل به یک مطالبه ملی و نه استانی و شهری شده است.
در همین خصوص نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: با توجه به جایگاه مرزی خوی و لزوم توسعه راه‌های ارتباطی خوی، یکی از مهم‌ترین درخواست‌ها و مطالبات مردمی شهرستان خوی از ریاست جمهوری، تکمیل کریدور بین‌المللی خوی-قطور-رازی است.
عادل نجف‌زاده تشریح کرد: در حال حاضر ساخت پایانه مرزی رازی به اتمام رسیده و آماده بهره‌برداری است و در حال حاضر نیاز است تا در خصوص ساخت جاده مربوطه نیز تلاش‌های مضاعفی صورت پذیرد تا شاهد شکوفایی اقتصادی منطقه باشیم.
در پایان باید تأکید کرد که با توجه به جایگاه ایران در جهان که نقطه اتصالی کشورهای منطقه با یکدیگر است، راه‌های مواصلاتی و جاده‌ای اهمیت بسیار زیاده دارند و متأسفانه وضعیت و شرایط سه جاده مرزی ایران با ترکیه و به طبع آن اتحادیه اروپا اصلاً قابل‌قبول نیست و اگر دولت در پی دست‌یابی به چشم‌انداز تجارت ۳۰ میلیارد دلاری با ترکیه است، در ابتدا باید کریدورهای مرزی و به‌ویژه کریدور خور-رازی که شدیداً موردعلاقه کشور ترکیه به دلیل فاصله کوتاه آن است را تکمیل کند.