خبرگزاری مهر، گروه استانها: این روزها بازار ملتهب خرید کالاهای اساسی و مایحتاج خانواده بیشتر از همیشه دغدغه شهروندان بیرجندی و دیگر نقاط خراسان جنوبی است. اگرچه در گذشته هم بازار استان همچون سایر شهرهای کشور در ایام سال به بهانه‌های مختلف ملتهب می‌شد اما این بار قصه، روایت دیگری را حکایت می‌کند.
با اجرای طرح مردمی سازی یارانه‌ها، قیمت چهار قلم از کالاها هم تغییر کرد. اگرچه بنا به گفته وحیدی، وزیر کشور نباید در اجرای طرح مردمی سازی یارانه‌ها به جز مرغ، تخم مرغ، لبنیات و روغن، کالایی دیگری گران می‌شد اما گزارش‌های میدانی و گلایه‌های مردمی از تکرار تراژدی دردناک افزایش نرخ بسیاری از کالاهای ضروری حکایت دارد.
قیمت‌های متغیر و عدم نظارت‌ها باعث نارضایتی، کلافگی و سردرگمی مردم استان شده است.
گلایه‌های ریشه‌ای مردمی
در حال حاضر گران شدن برنج و گوشت در کنار دیگر اقلام اساسی بیش از هر چیزی زبان به زبان می‌چرخد و نگرانی جامعه را نمایش می‌دهد. بر اساس گزارش‌های میدانی، بالا رفتن هزینه‌های جانبی باعث افزایش نرخ این دو قلم کالا شده است.
مسئله گران فروشی، احتکار و دیگر تخلف‌های بازاری در تمام ایام به چشم می‌خورد که مسئولان بارها و بارها دریافت گلایه‌های مردمی را گزارش دادن به سامانه ۱۲۴ حواله داده اند این در حالی است که بسیاری از شهروندان نه تنها از نبود نظارت‌ها گلایه دارند بلکه معتقدند سامانه ۱۲۴ هم نقش مهمی در رسیدگی به شکایات مردمی ندارد. واقعیت این است که این مساله ناشی از ضعف سیستم‌های پیگیری و اجرای قانون است.
اگرچه مرکز ۱۲۴ وظیفه دریافت و پاسخگویی به مشکلات گرانی‌ها را بر عهده دارد و رسیدگی به شکایات بر عهده سازمان نظارت بر قیمت و توزیع کالا و خدمات و سازمان بازرسی کل کشور است، اما آنچه مهم است اینکه مردم باید به ۱۲۴ اعتماد کنند و مطمئن باشند که به شکایات آنها رسیدگی می‌شود.
هراس مردم از خرید مایحتاج زندگی
یکی از شهروندان در گفت‌وگو با مهر با اشاره به افزایش قیمت‌ها بیان کرد: قرار بود با اجرای طرح مردمی سازی یارانه‌ها تنها چند قلم کالا گران شود اما نتیجه چیز دیگری است.
رضا معینی با بیان اینکه متأسفانه گوشت و برنج هم از چند روز گذشته گران شده است، گفت: با توجه به افزایش قیمت‌ها، جرأت خرید برنج ندارم.
وی با بیان اینکه هر کیسه برنج از ۲۸۰ هزار تومان به ۳۶۵ هزار تومان رسیده است، افزود: متأسفانه روز به روز بر التهاب بازار افزوده می‌شود و اقدامی برای ثبات بازار انجام نمی‌شود.
معینی خواستار افزایش نظارت‌ها شد و گفت: برخی صف کشیدن مردم برای کالاهای اساسی را به سخره می‌گیرند اما علت تشکیل این وضعیت را ریشه‌یابی نمی‌کنند.
وی با بیان اینکه مسئولان از مردم می‌خواهند که شکایات را از طریق ۱۲۴ اعلام کنند، افزود: بارها به این سامانه تماس گرفته‌ام اما باز هم تخلفات تکرار شده است.
معینی با بیان اینکه حضور تیم‌های نظارت در بازار و تغییر شیوه بازرسی بیش از هر چیزی می‌تواند بازار را کنترل کند، گفت: نیاز است از ظرفیت جوانانی که جویای کار هستند، در راستای نظارت بر بازار استفاده شود.
افزایش قیمت گوشت
یکی دیگر از شهروندان در گفت‌وگو با مهر بیان کرد: متأسفانه بسیاری از کالاها و حتی خدمات افزایش قیمت داشته است.
محمد یعقوبی با اشاره به قیمت گوشت قرمز بیان کرد: در حال حاضر گوشت هر کیلو به ۱۷۵ هزار تومان، لاشه ۱۷۰ هزار و سردست و ران هم ۱۷۵ رسیده است.
وی با بیان اینکه در چنین شرایطی قشر متوسط جامعه توان خرید ندارند، گفت: مسئولان از نظارت صحبت می‌کنند در صورتی که اگر نظارتی وجود داشت بازار متلاطم نمی‌شد.
یعقوبی با بیان اینکه در حال حاضر میوه، هزینه رفت و آمد با تاکسی و حتی نرخ آرایشگاه‌ها افزایش پیدا کرده است، گفت: مسئولان باید برای مهار قیمت‌ها چاره‌ای جدی بیاندیشند.
وی با بیان اینکه میوه، گوشت و برنج از سبد مصرفی بسیاری از خانواده‌ها حذف شده است، افزود: اگر چه طرح مردمی سازی برای دهک‌های پایین روزنه امیدی بود اما عدم نظارت‌ها و بالا رفتن قیمت کالاهای بیشتر از کالاهای طرح موجب شده باز هم قشر ضعیف با مشکل مواجه شود.
افزایش هزینه‌های جانبی علت گرانی برنج
یکی از عمده فروشان در بیرجند در گفت و گو با مهر بیان کرد: هر کیسه برنج هندی تقریباً ۵۰ هزار تومان افزایش قیمت داشته است.
وی با بیان اینکه هر کیسه برنج پاکستانی ۲۸۰ هزار تومان بوده که الان به ۳۷۰ هزار تومان رسیده است، افزود: نرخ کرایه‌ها از چابهار که بارگیری می‌شود، افزایش داشته و روی قیمت تمام شده هم تأثیر گذاشته است.
وی ادامه داد: ۲۹ فروردین ماه سال جاری برنج را از مبدا به ۳۰۰ هزار تومان خریده‌ام و الان باید همان محصول را ۳۶۰ هزار تومان بخرم.
وی با بیان اینکه قطعاً این شرایط به نفع فروشنده هم نیست، اظهار کرد: فروشنده علاوه بر اینکه خودشان از جنس مردم بوده و اقتصادشان متضرر می‌شود، توانایی خرید هزینه‌های بالا را ندارند.
قیمت‌ها از سوی اتحادیه اعلام می‌شود
یک قصاب هم در گفت و گو با مهر با بیان اینکه قیمت‌ها از روز چهارشنبه هفته گذشته افزایش داشته است، افزود: هر کیلوگرم گوشت ۲۰ هزار تومان گران شده است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر سر دست و ران ۱۷۵ هزار تومان شده است، گفت: به دنبال درخواست افزایش قیمت از سوی فروشنده‌ها، اتحادیه قیمت‌های جدید را اعلام کرده است.
وی بیان کرد: افزایش قیمت کالاها به ویژه اقلام پرمصرف در بازار معمولاً ناشی از نرخ تورم سالیانه، افزایش حقوق و دستمزد، هزینه‌های جانبی مانند حمل و نقل و اجاره بهای واحدهای صنفی است.
افزایش برنج ربطی به طرح مردمی سازی یارانه ندارد
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی در گفت و گو با مهر بیان کرد: افزایش نرخ برخی کالاها همه ساله بوده و مربوط به طرح مردمی سازی یارانه‌ها نمی‌شود.
مهدی جعفری با بیان اینکه افزایش قیمت در طرح مردمی سازی یارانه‌ها تنها برای چند قلم است، گفت: افزایش قیمت برنج ربطی به حوزه این چهار قلم کالا ندارد.
وی اظهار کرد: اگر کسی سو استفاده می‌کند و قصد دارد در بازار قیمت برنج را افزایش دهد یقیناً با وی برخورد جدی می‌شود.
جعفری با بیان اینکه ۹۷۶ تن برنج از انواع برنج وارد استان شده و در اختیار مباشرین قرار گرفته است، افزود: از مباشرین خواستاریم هر چه سریع‌تر برنج را وارد بازار کنند تا افراد سوءاستفاده نکنند.
ورود جدی تیم‌ها برای مقابله با گران فروشی
جعفری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا مجوزی برای افزایش قیمت برنج وجود داشته است، گفت: برنج ربطی به چهار قلم کالای طرح مردمی سازی یارانه‌ها ندارد و افزایش نرخ این کالا غیر قانونی است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: از تیم‌های نظارت خواستاریم به طور جد ورود کرده و اجازه ندهند کسی با معیشت مردم بازی کند.
وی با اشاره به افزایش قیمت گوشت قرمز بیان کرد: عرضه و تقاضا، قیمت گوشت قرمز را تعیین می‌کند.
جعفری با بیان اینکه کنترل رفتارهای هیجانی می‌تواند به بازار کمک کند، افزود: هر جا تقاضا بیشتر و عرضه کم شود، قیمت‌ها افزایش می‌یابد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی ادامه داد: چیزی که امروز در حوزه گوشت قرمز می‌تواند بازار و قیمت را کنترل کند، عرضه و تقاضا است که نیازمند توجه مردم است.
جعفری از افزایش و دقت در نظارت‌ها خبر داد و افزود: افزایش جرایم تعزیراتی یکی از گام‌های مهم برای کنترل تخلفات است.
وی با بیان اینکه هر روزه جلسات مبنی بر نظارت بازار تشکیل و اوضاع بازار رصد می‌شود، گفت: کسی بدون مجوز حق گران فروشی ندارد.
افزایش جریمه‌های تعزیراتی
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان جنوبی هم در گفت و گو با مهر بیان کرد: از جنبه صیانت و آگاهی بخشی به عده‌ای قلیل که قصد افزایش نرخ کالاها را خارج از چهارچوب تعیین شده دارند، هشدار می‌دهیم.
جواد اشرفی ادامه داد: اگر در نظارت تیم‌های بازرسی، پرونده‌ای مبنی بر گران فروشی و دیگر تخلفات رقم بخورد خارج از سیکل تشریفات زمان بر رسیدگی شده و جرایم سنگینی متحمل خواهند شد.
وی با اشاره به افزایش قیمت برخی از کالاهای اساسی، بیان کرد: برای افرادی که به هر دلیلی چهارچوب قوانین تعیین شده را رعایت نکرده و گران فروشی کنند، جرایم تعزیراتی افزایش چشمگیری داشته است.
اشرفی با بیان اینکه جریمه تعطیلی غیر مجاز اصناف و بدون دلیل قبلاً شش میلیون و۵۰۰ هزار تومان بوده که به ۳۲ میلیون تومان افزایش یافته است، گفت: همچنین جریمه عدم ارائه فاکتور از ۲۰۰ هزار تومان به یک میلیون تومان افزایش یافته است.
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان جنوبی ادامه داد: جریمه عدم نصب اتیکت از ۲۶۰ هزار تومان به یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان افزایش یافته است.
وی بیان کرد: وظیفه رصد و پایش بازار بر عهده جهاد کشاورزی، تعزیرات حکومتی و سازمان صنعت، معدن و تجارت بوده و در این امر اراده‌ای جدی وجود دارد.
اشرفی با اشاره به افزایش نظارت‌ها بیان کرد: شماره تلفن ۱۳۵ تعزیرات حکومتی و ۱۲۴ سازمان صنعت و معدن برای دریافت شکایات، پیشنهادات و گزارش‌های شهروندان آماده پاسخگویی است.
وی با اشاره به گلایه‌های مردمی در خصوص افزایش قیمت برنج بیان کرد: با توجه به مشاهده افزایش قیمت نامتعارف برنج در بازار، سازمان جهاد کشاورزی از محل هزار تن برنج موجودی تنظیم بازار و توزیع آنها در سطح شهرستان‌ها، از افزایش قیمت جلوگیری کند.
به نظر می‌رسد برای جلوگیری از روند فعلی بازار اگر اتحادیه‌ها از وضعیت انفعالی فعلی خارج شوند و بحث بازرسی خود را قوی کرده و در نتیجه، فعالیت‌های خود را از صدور صرف پروانه به سمت امور تخصصی هدایت کنند، نتایج مثبتی برای این روند ایجاد خواهد شد. همچنین مساله مهم دیگر هنگام خرید، درخواست فاکتور از فروشنده است که باید در میان مردم به فرهنگ تبدیل شود.