خبرگزاری مهر - گروه هنر- عطیه مؤذن: «هفت روز سیما» عنوان بسته خبری-تحلیلی ویژه‌ای است که در پایان هر هفته به بازخوانی اهم تحولات خبری مرتبط با متن و حاشیه تولیدات صداوسیما و اتفاقات پیرامونی آن در طول هفته می‌پردازد.
در این بسته خبری هفتگی تلاش کردیم در کنار خبرهای رسمی فعالیت برنامه‌سازان و مدیران سیما، نیم‌نگاهی به حواشی رسانه‌ای و حتی شایعاتی که به‌رغم غیررسمی بودن می‌توانستند در اخبار مرتبط با سیما تأثیرگذار باشند هم داشته باشیم.
امروز جمعه ششم خرداد ماه می‌توانید با شماره ۱۱۶ بسته خبری «هفت روز سیما» در مرور متن و حاشیه اتفاقات تلویزیون و خارج از تلویزیون در هفته‌ای که گذشت، با ما همراه شوید.
چهره هفته؛ ایرج طهماسب
ایرج طهماسب طی این سال‌ها و دهه‌ها که بسیاری از مجری‌ها دیگر نتوانسته‌اند خود را به روز کنند و متناسب با ذائقه مخاطب حرف داشته باشند «کلاه قرمزی» اش را با ایده‌های جدید به روز کرد. «آقای مرجی» (مجری) که با کلاه قرمزی و سری‌های مختلف برنامه سازی و فیلمسازی اش توانست در دل و دنیا و رویای کودکان جا باز کند و جایگاهش را هم نه تنها از دست ندهد که این محبوبیت هر بار به طریقی ضریب بگیرد و تمدید شود.
ایرج طهماسب در این چند دهه گاهی رفته و دوباره آمده است، گاه با سازمان به اختلاف خورده است اما «کلاه قرمزی» را که در دهه ۹۰ بیشتر یک مهمانی نوروزی شده بود از دست نداده است. «کلاه قرمزی» فرزند محبوبی که گاه بین دعواهای خانوادگی ِ سازمانی هنوز نفس می‌کشد و مخاطب دلتنگش می‌شود. دعواهایی که سندش را به نام سازمان کرده است اما مهرش به دل مجری و مردم مانده است و دوست دارند هنوز او را به عنوان یک شخصیت و (نه عروسک‌های) دنیای برنامه سازی ببینند.
شاید برای همین است که طهماسب هم در این اختلافات ترجیح داده است به شبکه خانگی کوچ کند و شخصیت‌های دیگری را هم خلق کند تا نه در دام مالکیت معنوی و معضلات سازمانی بیفتد و هم دوباره دست به کار شده باشد. او این بار یک «مهمونی» در شبکه خانگی ترتیب داد با انواع شخصیت‌های عروسکی و زنده و مهمان‌هایی به تنوع هر قسمت. این مجموعه هم به اقتضای سازنده و شخصیت‌هایش برای همان نسل دهه ۶۰ و ۷۰ ترتیب داده شده است و اساساً این عروسک‌ها یا شخصیت‌های جدید همچون «بچه» و «پشه» قرار نیست مخاطبشان کودکان باشند.
«مهمونی» البته شخصیت‌ها و عروسک‌های دیگری هم داشت اما از ابتدای پخش دو کاراکتر آن به خوبی جا باز کرد و نقش‌هایشان گرفت. کاراکترهایی که با جهان ادم های واقعی به روز شده‌اند و شاید برای همین است که در همین اولین فصل ریسک ساخت چنین مجموعه‌ای در شبکه خانگی جواب داد و مورد اقبال واقع شد.
با این حال در تمام مدتی که «مهمونی» طهماسب در شبکه خانگی پخش می‌شد مخاطبان در فضای مجازی و رسانه‌های رسمی از غیبت یکی از محبوب ترین برندهای تلویزیونی در پی دیگر چهره‌ها نوشتند و تلویزیون را بارها مواخذه و نقد کردند.
این انتقادات تند و تیز موجب شد این بار پیمان جبلی در نشستی دانشجویی که صریح‌ترین سوالات در آن مطرح شد به این چهره‌ها اشاره کند و بگوید: ایرج طهماسب بزرگ شده صداوسیما و سرمایه صداوسیماست.
او روی «کلاه قرمزی» به عنوان برند سازمان تاکید کرد و حتی خبر داد که قرار بوده است عید امسال هم برنامه داشته باشد و در عین حال گفت: «مسأله چیز دیگر است امسال قرار بود عید در خدمت او باشیم اما مشکلی پیش آمد و نه طهماسب نه عطاران هیچ‌یک جزو قلم‌خورده ها نیستند.»
حاشیه هفته؛ عادل فردوسی پور و شائبه دستمزد بالا!
«بازگشت عادل فردوسی پور» سوال مشترکی بوده است که تقریباً می‌توان گفت در اکثر حضورهای رسانه‌ای پیمان جبلی رئیس صداوسیما در همین یک ساله تکرار شده است. او هرجا در میان خبرنگاران حاضر شده است کلی، محافظه کارانه و دیپلماتیک و گاه با ادبیات کمی خاص تر به این پرسش پاسخ داده است. پرسشی که حتی بارها در دوره قبل از مرتضی میرباقری معاون سیما و علی عسگری هم سوال می‌شد و در تمام این زمان‌ها سکوت علی فروغی که مدیریت شبکه سه را بر عهده دارد پررنگ بوده است.
به ویژه که این چند روز ویدئویی از یک مصاحبه قدیمی با او در فضای مجازی بازتاب یافت که در پاسخ به رفتن عادل فردوسی پور مشخصاً تاکید دارد «نود در دوره بنده حتماً تعطیل نخواهد شد، نود برند شبکه سه و متعلق به شبکه سه است»
جبلی در نشست اخیر خود با دانشجویان اما جواب خود را از گزاره کلی و هر باره «درهای صداوسیما به روی همه ظرفیت‌ها باز است» فراتر برد و این بار توپ را به زمین خود فردوسی پور انداخت. او ابتدا بار کلی مسئولیت را از شانه‌های خود برداشت و عنوان کرد که موضوع فردوسی پور در دوره من نبود، اگر در دوره من بود همه تلاشم را می‌کردم که این اتفاق نیفتد. از آن داستان سه سال گذشته و من الان مسئولیت را گرفته‌ام. الان میراث دار وضعیتی هستم و همه می‌خواهند درستش کنم.
او کاملاً به انتظارات هم واقف است و می‌گوید «فکر می‌کنند با یک امضای طلایی جبلی درست می‌شود» و در عین حال در پاسخ‌هایی که خودش هم می‌خواهد صریح باشد و تاکید می‌کند «دیپلماتیک و سربسته» نیست به جزئیات دیگری اشاره می‌کند.
جبلی می‌گوید خودش هم فردوسی پور را دیده و حرف‌هایش را شنیده است و حالا از روی دیگر سکه حرف می‌زند که درباره اش اینگونه روشن گری می‌کند «بحث دو طرفه است. فردوسی پور هم باید بازی تیمی را بپذیرد. قواعد دو طرفه را بپذیرد. سرمربی هم باید قدر بداند. در این مسأله خاص هم فردوسی پور نظرات خاص خود را دارد»
رییس صداوسیما مثالی هم می‌زند که همین زمینه را برای شائبه‌ها و سوال‌های بعدی فراهم می‌کند و طی آن از مجری هنرمندانی می‌گوید که دستمزدهای صد میلیونی می‌گیرند و اینکه اگر چنین رقمی پرداخت کند خود مخاطب شاکی می‌شود. او اتفاقاً اشاره می‌کند که منظورش فردوسی پور نیست اما این مثال باعث می‌شود او ماجرای فردوسی پور را وارد فاز تازه ای کند.
فردوسی پور این هفته با برنامه اینترنتی اش دوباره به میان مخاطب بازگشت و ظاهراً این فضای تازه ای که گشوده شده است یعنی فردوسی پور فعلاً برنامه‌ای در تلویزیون نخواهد داشت.
نکته هفته؛ عطاران و آثارش محبوب‌های ممیزدار
از میان چهره‌هایی که پیمان جبلی در نشست پرسش و پاسخ با دانشجویان تاکید کرد که اسامی شان جزو قلم خورده‌های سازمان نیست رضا عطاران بود. بازیگر، کارگردان و سریال ساز محبوبی که در میان همه طنزپردازان تلویزیونی هیچ گاه و در هیچ دوره‌ای از اقبالش کاسته نشده که افزایش هم پیدا کرده است. سریال‌های دهه ۸۰ او در بازپخش شبکه‌ها بارها و بارها دیده شده‌اند و حتی توانسته‌اند در رقابت‌های رمضانی در برابر دیگر سریال‌ها عنوان پربیننده ها را از آن خود کنند و در رتبه بالای مقایسه با سریال‌های تولیدی جدید قرار بگیرند.
چندی پیش نیز میزان بازدید سریال «متهم گریخت» عطاران در سایت شبکه تماشا مورد توجه قرار گرفت که در رده اول سریال‌های مورد علاقه مخاطب بوده است و از میان همه بازپخشی ها سرلیست انتخاب مخاطبان قرار گرفته بود.
با این حال نکته‌ای که نسبت به همین سریال‌ها هم مورد حیرت قرار گرفته است این است که همچنان و بعد از دو دهه با ممیزی رو به رو می‌شوند. اتفاقی که مهران مهرام تهیه کننده سریال‌های رضا عطاران نیز بر آن صحه گذاشته و در گفتگویی از اینکه دیگر فیلمنامه‌های این چنینی مجوز نمی‌گیرند، سخن گفته است. او همچنین به ممیزی‌ها و سانسورهای مکرر همین آثار پخش شده اشاره کرده و گویی او حالا غیر از رکورد در مخاطب در سانسور آثار پخش شده‌اش هم رکورد دارد.
رضا عطاران از اواسط دهه ۸۰ و بعد از سریال «بزنگاه» دیگر پایش به تلویزیون باز نشد و حسرت خنده با کمدی‌هایش برای همیشه به دل مردم ماند. اما نام او هم در راس چهره‌هایی قرار دارد که همواره مورد مطالبه مردم بوده است و بارها خواستار حضورش در عرصه سریال سازی تلویزیونی شده‌اند.
باز پخش چند ده باره سریال‌های دهه ۸۰ او در ماه رمضان همانطور که گفته شد گاه بیشتر از سریال‌های جدید بازخورد می‌گیرد و مورد اقبال بوده و فضای مفرح گونه بیشتری به بار می‌آورد و در عین حال در نظرسنجی‌های سازمان هم رکورد بالاتری را کسب کرده است.
بازتاب هفته؛ جبلی صریح‌تر می‌شود؟
رئیس صداوسیما برای دومین بار است که در یک جمع دانشجویی ظاهر شده است و این بار هم مثل دفعه قبل درباره اتفاقات، اشخاص، خبرها و رویکردهای مختلف صداوسیما موضعی صریح‌تر از مصاحبه‌های رسمی و دیپلماتیک روتین اش گرفت. او در مواردی هم توانست همدلی دانشجویان و حضار داخل سالن را به دست بیاورد و قانع شان کند که مثلاً چطور به دنبال تغییر یک سری ماموریت‌ها و مطالبه‌های خبری و مردمی بوده اما با فشارهای متعدد هم رو به رو شده است.
و در جایی هم شاید این اقناع به درستی شکل نگرفت و حتی پرسش‌ها و چالش‌های بیشتری پیش کشیده شد. بخشی از سخنان جبلی در فضای رسمی خبری مورد سوال و حیرت قرار گرفت که بعد از مواضع او نیست به عادل فردوسی پور و پوشش خبری متروپل به مورد عجیب سریال‌های شبکه خانگی برمی گشت.
«هیچکدام از شما همراه خانواده محترمتان حاضر به نشستن پای یکی از سریال‌هایی که همین الان در شبکه نمایش خانگی پخش می‌شود نخواهید بود.» این اولین جمله‌ای بود که از طرف جبلی باعث شد همهمه و شعارهای دانشجویان در دانشگاه شریف قطع و متمرکز سخنان او شود.
«محتوای مستهجن به معنای واقعی کلمه، شیطان پرستی به معنای واقعی کلمه، محتواهای صد در صد ضد دینی، ضد اخلاقی، ضد امنیتی همین الان، روز روشن تو جمهوری اسلامی» اینها اما سالن را به سکوت محض تبدیل کرد و حتی باعث شد همه گوش‌هایشان را تیزتر کنند تا ببینند رییس صداوسیما کدام سریال‌ها را مصداق توصیف‌هایی که آورد خواهد دانست.
جبلی اما تاکید کرد که اسم نمی‌برد و همین باعث شد این سخنان او در شبکه‌های اجتماعی بحث برانگیز شود و حتی این شائبه را بوجود آورد که منظور رئیس سازمان اصلاً سریال‌های ایرانی بوده است یا خارجی.
انتقاد رییس صداوسیما از این حیث حائز اهمیت است که در یک سال اخیر و حتی پیش از آن در مقاطع مختلف مجوز صدور فیلمنامه‌های سریال‌های خانگی به ساترا که زیر نظر سازمان صداوسیما فعالیت دارد واگذاری شده است و شوراهای مختلفی در این یکی دو سال مستقیم یا غیرمستقیم زیر نظر صداوسیما به ارائه مجوزها پرداخته‌اند پس چرا باید هنوز خروجی آثار اینقدر مورد انتقاد باشد؟! و اصلاً وقتی نظارت روی این سریال‌ها زیر نظر خود صداوسیماست و اگر مصادیق آنها مشخص است چرا جلوی آنها گرفته نمی‌شود!
با این حال باید منتظر ماند و دید ساترا که چند سالی است به شکلی انحصاری تنها نهاد ناظر بر سریال‌ها در زمان عرضه بوده است چه تکمله ای بر این سخنان خواهد زد و چگونه شائبه مطرح شده نسبت به آثار شبکه خانگی را شفاف خواهد کرد.
پیشنهاد هفته؛ حضور در جشنواره مستند تلویزیون
این هفته به جای پیشنهاد تماشای فیلم و سریال و برنامه یک پیشنهاد عملی برایتان داریم. شبکه مستند جشنواره‌ای با نام جشنواره تلویزیونی مستند برگزار می‌کند که تاکنون طی چند سال گذشته پنج دوره از آن روی آنتن رفته است و حالا برای ششمین دوره فراخوان داده است.
این جشنواره بخش‌های مختلفی برای علاقمندان به حوزه مستند دارد از جمله فیلم، عکس و حتی مستندنگاری و در هر یک از این حوزه‌ها می‌توانید ثبت نام کرده و آثار خود را ارسال کنید.
شرکت‌کنندگان تا ۲۰ تیرماه فرصت دارند تا در سایت جشنواره ثبت‌نام کرده و آثار خود را ارسال کنند.
در بخش فیلم مستند، مستندسازان سراسر کشور می‌بایست آثار تولیدی خود از سال ۱۳۹۸ به بعد را ارسال کنند. همچون دوره‌های گذشته این جشنواره، عکاسان فعال در حوزه عکاسی مستند نیز می‌توانند با ارسال آثار خود در این رویداد ملی شرکت کنند. در بخش مستندنگاری امسال نیز جشنواره پذیرای گزارش‌های مستند خبرنگاران، روزنامه‌نگاران و فعالین رسانه‌ای خواهد بود.