خبرگزاری مهر - گروه استانها: خشکسالی و بحران آب در پلدختر جدی شده به طوری که خروجی آب رودخانه‌ها به صفر رسیده و دبی آب آنها نسبت به گذشته کاهش شدیدی داشته اند، این موضوع باغداران و کشاورزان را به ویژه در منطقه «زیودار» بخش معمولان پلدختر به عنوان قطب انجیر سیاه در کشور بسیار نگران کرده است.
مجموعه مدیریت شهرستان پلدختر و مسئولان و متولیان امر در همین راستا برای برنامه ریزی و هماهنگی لازم برای بررسی راهکارهای مناسب و کاهش خسارات احتمالی، با تشکیل جلسه‌ای با عنوان حفاظت از منابع آب شهرستان به ارائه راهکار و بیان نقطه نظرات خود پرداختند.
نگرانی از وضعیت خشکسالی در پلدختر
حمید خادم سرپرست فرمانداری پلدختر در این راستا گفت: مدیریت منابع آبی در شرایط خشکسالی و خشکی رودخانه‌ها در شهرستان ضرورتی اجتناب ناپذیر است.
وی با ابراز نگرانی از وضعیت خشکسالی، اظهار کرد: تأثیرات خشکسالی و کمبود منابع آبی در پلدختر آغاز شده و چاره‌ای جز مدیریت صحیح در راستای استفاده بهینه از منابع آبی نیست.
سرپرست فرمانداری پلدختر افزود: چنانچه حوضه رودخانه کشکان به عنوان منبع اصلی آبیاری مزارع کشاورزی و باغات در پلدختر مدیریت نشود کشاورزان و باغداران با بحران بیشتری مواجه خواهند شد و مدیران دستگاه‌های متولی باید با مدیریت این نگرانی را کاهش دهند.
خادم گفت: باید مصارف آب در حوزه کشاورزی با توجیه کشاورزان نسبت به کاشت محصولات آب گریز مدیریت شود تا آب آشامیدنی مردم کمتر دچار بحران شود.
وی افزود: متولیان امر باید وجود پمپاژها و موتور تلمبه‌ها را ساماندهی کنند و با نصب کنتور هوشمند میزان بهره برداری از منابع آب را برای کشاورزان دارای مجوز مشخص کنند.
سرپرست فرمانداری پلدختر یادآور شد: انتظار می‌رود با ورود دادستان چاه‌های بدون مجوز در راستای مصرف بهینه و جلوگیری از تنش آبی در حوزه کشاورزی و آشامیدنی مسدود و مسلوب المنفعه شود.
خادم افزود: جلوگیری از اضافه برداشت چاه‌های مجاز و پر کردن چاه‌های غیر مجاز کشاورزی از راه‌ها و برنامه‌های کوتاه مدت در مدیریت تنش آبی در شرایط خشکسالی است.
وی گفت: متأسفانه در سال‌های گذشته در اجرای برنامه‌های بلندمدت در راستای ذخیره منابع آبی از جمله احداث سد در بالا دست کوتاهی شده و اکنون تنها راه مقابله با بحران آب در این شهرستان مدیریت منابع آب با کار و تلاش شبانه روزی است.
معضلی به نام چاه‌های غیر مجاز
علی امرایی دادستان پلدختر نیز در این راستا گفت: یک سری مطالبی که در این جلسه از سوی مدیر منابع آب شهرستان پلدختر ارائه شد با آمار مدیر عامل آب منطقه‌ای لرستان که مشاهده شده و به تفکیک آمار ۱۱ شهرستان استان را ارائه کرده، تناقض دارد.
وی با بیان اینکه شهرستان پلدختر صنعتی نیست و کشاورزی است و مردم به طور عمده از این طریق امرار معاش می‌کنند گفت: در شرایط تنش آبی برای هوشمندسازی موتور تلمبه‌ها برای مدیریت منابع آب در راستای جلوگیری از تنش اجتماعی و برگزاری جلسه توجیهی به صورت ضرب العجل با حضور کشاورزان در شهرستان لازم است.
دادستان پلدختر بر جلوگیری از برداشت مازاد از منابع آبی شهرستان در راستای مدیریت آب تاکید کرد و گفت: برای استفاده بهینه از منابع آب، توزیع عادلانه، کاهش بحران و خسارات ناشی از آن مسلوب المنفعه کردن برداشت‌های غیر مجاز ضرورت دارد.
امرایی افزود: اقدامات در راستای مسدود کردن چاه‌های غیر مجاز در پلدختر که تعداد کمتری نسبت به سایر شهرستان‌های استان هستند در اسرع وقت و قبل از سایر مناطق بالا دست موجب می‌شود آنها نیز در انجام این اقدام زودتر و بهتر عمل کنند که این موضوع با توجه به پایین دست بودن شهرستان پلدختر موجب افزایش منابع آبی می‌شود.
وی یادآور شد: بنابر این باید در این رابطه هرچه سریع‌تر با برگزاری جلسه توجیهی، فرصتی منطقی برای تشکیل پرونده و هوشمندسازی موتور تلمبه‌ها به کشاورزان داده شود زیرا مازاد بر این فرجه زمانی مدیریت منابع آب از کنترل خارج می‌شود.
دادستان پلدختر افزود: مسلوب المنفعه نکردن چاه‌های غیر مجاز در شرایط خشکسالی در پلدختر موجب هزینه گزافی می‌شود، این اقدام باید هر چه سریع‌تر در شهرستان عملی شود.
امرایی، برای صدور دستورات قانونی و همکاری دستگاه قضا و نیروی انتظامی در رابطه با مسلوب المنفعه کردن چاه‌های غیر مجاز در شهرستان اعلام آمادگی کرد.
وی، به جبران خسارات کشاورزان در شرایط خشکسالی و جلوگیری از کشت محصولات آبدوست در شهرستان اشاره کرد و افزود: لازم است در این رابطه با توجه به امرارمعاش و ارتزاق کشاورزان از این طریق با بانک‌های عامل در رابطه با این موضوع رایزنی‌های لازم صورت گیرد و موضوع پیگیری شود.
۴۰۰ هکتار از باغات انجیر در آستانه خشک شدن
سید حبیب الله موسوی بخشدار معمولان نیز در این راستا گفت: ۴۰۰ هکتار از اراضی بسیار خوب و مستعد باغات انجیر «زیودار» این بخش در حال خشک شدن است.
وی اظهار کرد: جلسه توجیهی در رابطه با پدیده خشکسالی و ممنوعیت کاشت محصولات آبدوست با ۱۸۰ نفر از اعضای شوراهای اسلامی و دهیاران بخش معمولان برگزار شد.
بخشدار معمولان افزود: ۱۵ روستای بخش معمولان دچار تنش آبی هستند که به طور عمده در منطقه «زیودار» و روستاهای «پشت تنگ شاکرمی» هستند که نارضایتی نسبی در این دو منطقه در رابطه با آب آشامیدنی نیز وجود دارد.
موسوی گفت: بحران آب به شدت درختان انجیر با قدمت ۵۰ ساله را در منطقه «زیودار» تهدید می‌کند و در مقایسه با خسارات کم آبی به محصولاتی مانند گندم، جو و برنج بسیار پر اهمیت‌تر است، چنانچه پمپاژ سیار به موقع راه اندازی نشود هیچ سودی برای باغداران منطقه ندارد، کما اینکه موضوع در جلسه‌های مختلف یادآوری و بر آن تاکید شده است.
وی افزود: چنانچه آب رودخانه کشکان به موقع انتقال پیدا نکند باغات انجیر «زیودار» خشک می‌شود، این بسیار مهم است و انتظار می‌رود جهاد کشاورزی و منابع آب در این زمینه به موقع اقدام کنند و در صورت کمبود تجهیزات نیز در اسرع وقت باید از طریق استان پیگیر تأمین آن شد.
ضرورت راه‌اندازی ایستگاه پمپاژ موقت در منطقه «زیودار»
شمس الدین جمشیدی مدیر جهاد کشاورزی پلدختر نیز گفت: خشکی «مادیان رود» باغات ۵۰ ساله انجیر «زیودار» را تهدید می‌کند و تلاش برای جلوگیری از این بحران باید اولویت کار مسئولان امر باشد.
وی افزود: اراضی کشاورزی منطقه «زیودار» در شرایطی در حال افزایش است که منطقه با بحران خشکسالی و کاهش شدید منابع آبی مواجه است علاوه بر آن در دراز مدت سطح زیر کشت باغات انجیر ۵۰۰ درصد افزایش داشته است.
مدیر جهاد کشاورزی پلدختر از راه اندازی ایستگاه پمپاژ موقت در منطقه «زیودار» بخش معمولان پلدختر خبر داد و یادآور شد: چنانچه در آینده نزدیک این اتفاق صورت گیرد کمک بزرگی به باغداران و کشاورزان منطقه است.
جمشیدی گفت: انتقال آب از رودخانه «زال» به رودخانه «چول هول» می‌تواند اقدامی مؤثر در کاهش خسارات باغداران و کشاورزان در شرایط خشکسالی باشد که مستلزم هزینه است اما در عین حال برای جلوگیری از خشک شدن رودخانه کشکان نیز مؤثر است.
وی افزود: دولت با توجه به خشکسالی از کشت محصولات آبدوست حمایت نمی‌کند اما برخی کشاورزان ممکن است به این کار اقدام کنند، بنابر این جهاد کشاورزی در راستای کنترل و کاهش کشت گیاهان آبدوست برای توجیه برای آنها به برگزاری کلاس‌های آموزشی اقدام کرده است.
مدیر جهاد کشاورزی پلدختر بر پیگیری استمهال وام‌ها و پرداخت تسهیلات کم بهره به کشاورزان تاکید کرد و افزود: با توجه به اینکه کشاورزان در شرایط کنونی کمبود منابع آبی و خشکی رودخانه‌ها به عدم کشت محصولات آبدوست ترغیب می‌شوند به طور قطع امرار معاش آنها با مشکل مواجه می‌شود که با در نظر گرفتن این تنش‌ها باید کمک به کشاورزان پیگیری شود.
جمشیدی بر پیگیری عدم کشت محصولات آبدوست در بالا دست تاکید کرد و یادآور شد: چنانچه در بالا دست به کشت محصولات آبدوست مانند برنج پرداخته شود بحران آب در پلدختر تشدید خواهد شد.
«مادیان رود» در نقطه صفر خشکی
محمد گودرزی مدیر منابع آب پلدختر گفت: در شرایط خشکسالی اما در منطقه «زیودار» که با تنش آبی شدید مواجه است بیش از ۱۰۰ موتور تلمبه غیر مجاز از «مادیان رود» و بیش از ۷۰ موتور تلمبه از رودخانه «چول هول» بهره برداری می‌کنند و با توجه به کاهش بی سابقه دبی آب رودخانه‌ها نسبت به بلند مدت و سال گذشته و تنش شدید آبی در سال جاری تا حدودی مسلوب المنفعه شدن آن مدیریت شده است.
وی افزود: دبی آب رودخانه «چول هول» نسبت به سال گذشته ۵۲ درصد و نسبت به بلند مدت ۸۸ درصد کاهش دارد، خروجی آب این رودخانه سال گذشته ۲۵۰ لیتر بر ثانیه بوده که امسال ۸۳ درصد کاهش داشته و در دراز مدت نیز این نسبت ۹۸ درصد است.
مدیر منابع آب پلدختر تصریح کرد: دبی آب «مادیان رود» نسبت به سال گذشته کاهش ۳۳ درصدی داشته و اگر چه خروجی آن گاهی ۵۰ تا ۱۰۰ لیتر است اما در اوج مصرف رود به صفر می‌رسد.
گودرزی بر تسریع در راه اندازی ایستگاه پمپاژ سیار در منطقه «زیودار» تاکید کرد و گفت: این ایستگاه پمپاژ در راستای کاهش نگرانی باغداران و کشاورزان باید در اسرع وقت راه اندازی شود چرا که مشکلات بحران آب در منطقه «زیودار» بخش معمولان بسیار جدی است.