خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - آذر مهدوان: آغاز بحران سوریه از جمله عواملی بود که مسیر را برای حضور رژیم صهیونیستی در خاک این کشور با هدف تضعیف دولت دمشق هموار کرد. در سالهای اخیر نیز شاهد جولان این رژیم در مرزهای داخلی سوریه هستیم. مهمترین دلیل حضور رژیم صهیونیستی در خاک سوریه شرایط ژئوپلتیکی این کشور است، زیرا سوریه به دلیل مجاورت با فلسطین اشغالی و محور اتصالی اش با عراق و لبنان از اهمیت بسیاری برای رژیم صهیونیستی برخوردار است.
البته تنشهای دولت سوریه و رژیم صهیونیستی صرفاً به آغاز بحران در سال ۲۰۱۱ باز نمیگردد؛ در واقع اشغال بلندیهای «جولان» توسط این رژیم و حمایت همیشگی دولت دمشق از موضوع فلسطین ریشه اصلی این مناقشات بوده است.
اما نکته قابل تأمل اینکه رژیم صهیونیستی در ماههای اخیر بر حملات خود در خاک سوریه افزوده است که از نظر کارشناسان این حملات اقدامی علیه تمامیت ارضی این کشور بوده است.
خبرنگار مهر، در همین راستا گفتگویی را با «یاشار یاکیش» وزیر اسبق امور خارجه ترکیه انجام داده است. مشروح این گفتگو از نظر میگذرد:
*حمایت سوریه از موضوع فلسطین و اشغال بلندیهای جولان از جمله مسائلی است که در چند دهه اخیر، سوریه و رژیم صهیونیستی را مقابل هم قرار داده است. اما آغاز بحران داخلی سوریه از این نظر که شاید دولت بشار اسد در گذر زمان ضعیف شود، اتفاقی مطلوب برای رژیم صهیونیستی بوده است. لطفاً در خصوص روند اختلافات سوریه و رژیم صهیونیستی در سالهای اخیر را توضیح دهید؟
روند تقابل سوریه با رژیم صهیونیستی به سال ۱۹۴۶ میلادی یعنی زمانی که اشغالگری این رژیم در خاک فلسطین آغاز شد برمیگردد. بعد از جنگ ۱۹۶۷ و اشغال بلندیهای جولان هم این اختلافات خودنمایی کرد که در سال ۱۹۸۱ رژیم صهیونیستی اعلام کرد در بلندیهای جولان قوانین تل آویو اعمال خواهد شد که این اقدام به معنای الحاق این بلندیها به دیگر سرزمینهای اشغالی بود.
دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا نیز جولان اشغالی را به عنوان بخشی از اراضی حاکمیتی رژیم صهیونیستی به رسمیت شناخت. این مواضع ترامپ به نوعی یک قدم فراتر از موضع گیری رژیم صهیونیستی بود. زیرا این رژیم تا به امروز به طور رسمی الحاق بلندیهای جولان به اراضی حاکمیتی خود را اعلام کرده است.
البته آغاز بحران سوریه خیال رژیم صهیونیستی را آسودهتر کرد، زیرا در این برهه دولت دمشق بیشتر درگیر مسائل داخلی خود بود ولی جنگ اوکراین این تصویر را کمی تغییر داد. زیرا روسیه تعدادی از نظامیان خود را از سوریه خارج و به اوکراین انتقال داد و سپس این بخشها تحت حفاظت حزب الله قرار گرفت.
*روابط سوریه با دولت ایران و حزب الله لبنان و حمایت تهران و حزب الله از دولت دمشق به عنوان یک تهدید مهم برای رژیم صهیونیستی محسوب میشود برای همین رژیم صهیونیستی برای از میان برداشتن این تهدیدها در تلاش است تا مسیر را برای از بین بردن تمامیت ارضی سوریه و در نتیجه تضعیف ارتش و دولت دمشق هموار کند. به همین دلیل بعد از آغاز بحران سوریه، رژیم صهیونیستی حملات هوایی و حمایت از برخی گروههای مخالف و تجزیه طلب را در دستور کار خود قرار داد. اهداف اصلی رژیم صهیونیستی در سوریه چیست؟
رژیم صهیونیستی برای خود خط قرمزهایی را مشخص کرده است و زمانی که سوریه را به عنوان تهدیدی علیه خطوط قرمز خود شناسایی میکند عملیات نظامی علیه مواضع این کشور انجام میدهد. هم اکنون مهمترین اهداف رژیم صهیونیستی در خاک سوریه علیه حزب الله است، زیرا پذیرای حضور حزب الله در خاک سوریه نیست.
*در برهه کنونی حملات رژیم صهیونیستی به مناطق مختلف سوریه بسیار تشدید شده است. چه عواملی باعث شده تا این رژیم حملات خود را افزایش دهد؟
رژیم صهیونیستی هر تغییر موازنه در سوریه را به عنوان عنصری علیه امنیت خود بررسی میکند و طبق آن پاسخ نظامی میدهد. هم طور که در بالا هم اشاره کردم خروج برخی نظامیان روسی از خاک سوریه و حضور حزب الله در بخشهایی از خاک این کشور مهمترین دلیل تشدید حملات رژیم صهیونیستی در سوریه است.
*حملات رژیم صهیونیستی به سوریه از منظر حقوق بین الملل چگونه ارزیابی میشود آیا میتوان آن را در قالب تجاوز آشکار پیگیری کرد؟
بدون شک فعالیتهای نظامی رژیم صهیونیستی در کرانه باختری، غزه و سوریه برخلاف قوانین بین المللی است. رژیم صهیونیستی این گونه نقض حقوق بین المللی را با حمایت دولت آمریکا انجام میدهد. به جز ایالات متحده آمریکا، کشور دیگری وجود ندارد که این اقدامات رژیم را تأیید کند.