علی محمد منتظری معاون راهبردی و توسعه بازار سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در گفتگو با خبرنگار مهر، اهمیت اجرا و ابعاد فنی پروژه «توسعه ارتباطات ثابت مبتنی بر فیبرنوری» را تشریح کرد و در پاسخ به این سوال که آیا شبکه زیرساخت ارتباطی کشور می‌تواند توان عملیاتی (تروپوت) شبکه جدید فیبرنوری را حمل کند، توضیح داد.
وی با اشاره به اینکه شبکه ارتباطات ثابت شامل چند بخش است که یکی از آنها شبکه دسترسی است و از محل کاربر تا اولین نقطه تجمیع یک اپراتور امتداد دارد، گفت: برای مثال در شبکه‌های ثابت ADSL، شبکه دسترسی از پریز تلفن منزل کاربر تا کافوی مرکز مخابراتی که معمولاً در فاصله کمتر از یک کیلومتر تا محل اقامت کاربر نصب می‌شود، را شامل می‌شود. این قسمت از شبکه به لست مایل (مایل آخر) یا شبکه دسترسی اطلاق می‌شود که هم اکنون به صورت سیم مسی است و در اختیار شرکت مخابرات قرار دارد.
منتظری افزود: بخش دیگر شبکه مربوط به کافوی مخابراتی تا مراکز مخابراتی و از مراکز مخابراتی تا نقطه تجمیع در آن شهر می‌شود که این بخش در اختیار اپراتورها قرار دارد.
معاون رگولاتوری با تاکید بر اینکه در پروژه توسعه شبکه ارتباطات ثابت مبتنی بر فیبرنوری، اولویت ما برنامه ریزی برای توسعه شبکه دسترسی است، توضیح داد: در درجه اول تلاش این است که در یک شهر رینگ فیبرنوری ایجاد شود و تا ۵۰۰ متری مشترک بتوانیم تجهیزات اکتیو شبکه فیبر را نصب کنیم. پس از این مرحله، می‌توان از ظرفیت فعلی شبکه مخابرات استفاده کرد و برای دسترسی کاربر در لست مایل، سرویس را از طریق تبدیل کافوی مسی به کافوی نوری روی همان بستر قبلی ارائه داد که به آن سرویس VDSL می‌گوئیم.
وی گفت: در صورتی هم یک شرکت تازه وارد قصد ایجاد شبکه را داشته باشد، می‌تواند قسمت لست مایل را نیز به صورت فیبر اجرا کند و کل سرویس را به صورت FTTH در اختیار کاربر قرار دهد. این فیبر می‌تواند به صورت فیبر هوایی با کمک توانیر و یا به صورت فیبر زمینی با کمک شهرداری‌ها به اجرا برسد. در حالت سوم هم امکان اتصال شبکه فیبر به ایستگاههای رادیویی وجود دارد و بخشی از این شبکه با سرویس FWA (دسترسی بی سیم ثابت) تأمین می‌شود.
منتظری با تاکید بر اینکه تمامی این بخش‌ها باید توسط اپراتورهای متقاضی حضور در پروژه توسعه شبکه فیبرنوری اجرایی شود، افزود: تنها نقاطی از شبکه که شهرها را به هم متصل می‌کند در اختیار شرکت مخابرات ایران قرار دارد و این نقاط هم باید تقویت شود.
معاون رگولاتوری با اشاره به اینکه برقراری ارتباط بین استان‌ها در شبکه دسترسی فیبرنوری نیز باید از طریق امکانات و ظرفیت شبکه زیرساخت تأمین شود، در پاسخ به این سوال که با توجه به ظرفیتی که برای شبکه دسترسی اینترنت فیبرنوری پیش بینی شده است، آیا شبکه زیرساخت می‌تواند تروپوت (توان عملیاتی) شبکه جدید را حمل کند؟ گفت: بله ما در این سند، پیش بینی‌های لازم را داریم و تاکیدمان این است که شرکت ارتباطات زیرساخت هم باید توسعه لازم را متناسب با این پروژه انجام دهد.
امکان اتصال BTSها به شبکه فیبر
دکتر منتظری گفت: زمانی که رینگ ارتباطی شهری برای فیبرنوری ایجاد شد، امکان اتصال آنتن‌های BTS نیز به شبکه فیبر مهیا می‌شود. در حالی که هم اکنون عمده این ظرفیت روی فرکانس رادیویی است و با توجه به ظرفیت محدود فرکانس، وقتی ترافیک BTS بالا می‌رود ممکن است ظرفیت لازم فراهم نشود و مشکلات و اختلال در شبکه اینترنت به وجود آید. در حالی که فیبر این محدودیت را ندارد.
معاون راهبردی و توسعه بازار سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با تاکید بر ضرورت توسعه پروژه اینترنت فیبرنوری برای ارتباطات همراه گفت: برای مثال در شبکه ۵G سه ویژگی سرعت، اطمینان و تأخیر مدنظر است که هر کدام به یک کاربرد باز می‌گردد. برای مثال برای توسعه خودروی خودران در کشور با استفاده از ۵G و ۶G ویژگی میزان تأخیر، عنصر بسیار مهمی است. چرا که زمان برای نشانگرهایی که در خیابان وجود خواهد داشت تا آن خودرو بتواند آنها را بشناسد، در درجه اهمیت بالایی قرار دارد و هیچ ارتباطی به جز ارتباطات فیبر، نمی‌تواند این قابلیت را ایجاد کند.
وی با بیان اینکه در آینده برای خدماتی چون خودروی خودران، آموزش آنلاین، نسل پنجم و ششم ارتباطات و اینترنت اشیا به سرعت‌های بالاتر و تأخیرهای پایین‌تر، نیاز داریم، ادامه داد: همه اینها باعث می‌شود که ما توسعه شبکه فیبرنوری را فقط برای شبکه ارتباطات ثابت نبینیم و آن را برای کل توسعه ارتباطات در کشور ضروری بدانیم.
منتظری با اشاره به گلایه‌هایی که از سوی کاربران در آموزش آنلاین مطرح است و محدودیت‌هایی که کاربران در آپلود و دانلود با آن مواجه می‌شوند، گفت: حتی زمانی که کاربری می‌خواهد فیلمی را بارگذاری کند، سرعت دانلود هر چقدر باشد بازهم با محدودیت آپلود مواجه می‌شود. چرا که فناوری ADSL به دلیل ماهیت سیمی بودن خود، محدودیت بارگذاری دارد و سرعتی زیر ۲ مگابیت به کاربر می‌دهد. در حالی که اگر شبکه در لست مایل از کافوی مسی به کافوی نوری تغییر یابد و مودم کاربر VDSL شود، این سرعت به ۱۰ مگابیت می‌رسد؛ اگر در لست مایل به سمت FTTH برود نیز که دیگر محدودیتی برای آپلود وجود نخواهد داشت.
وی از دیگر مزایای توسعه شبکه فیبرنوری را افزایش سرویس‌های با کیفیت و با سرعت خوب عنوان کرد و گفت: هیچ وقت در شبکه سیار امکان تضمین کیفیت به خاطر ماهیت شبکه وجود ندارد. چرا که این شبکه از انتشار امواج استفاده می‌کند و انتشار امواج یک پدیده تصادفی است. هیچ وقت نمی‌شود تضمین کرد که حتماً فلان سرعت و فلان کیفیت به مشتری داده می‌شود؛ اما در شبکه ثابت این طور نیست و اپراتور می‌تواند کاملاً یک سرویس تضمین شده و ضمانت شده را به مشتری بدهد.