خبرگزاری مهر - گروه دین و آیین- فاطمه علی آبادی: در چنین روزی در سال ۱۳۶۰ هجری شمسی سازمان تبلیغات اسلامی به فرمان امام خمینی (ره) تأسیس شد. با پیروزی انقلاب و پایه گذاری حکومت دینی، جمهوری اسلامی ایران شکل گرفت و آنگاه ضرورت ایجاد نهادها و ارگانهای که بتوانند هر یک به نوعی مروج آرمانهای فرهنگی و دینی و باورهای فکری رهروان امام و پیروان اسلام در جامعه اسلامی باشند به صورت بیوقفه مدنظر مقامات ارشد کشور قرار گرفت. در این راستا دیری نپایید که با فرمان امام راحل نهادهای انقلابی یکی در پی دیگری شکل گرفتند و به انجام خدمات محوله مشغول گشتند. سازمان تبلیغات اسلامی از جمله نهادهایی است که با هدف اعتلای فرهنگ نغز و پربار اسلام راستین و تبلور حیات معنوی و تعیین و ترویج شاخصهای اعتقادی، بنیاد نهاده شد.
در طی سالهایی که از فعالیت این سازمان سپری شده است به اقتضا، نیازمندیهای مطرح در سطح جامعه و به تناسب سیاستهای کلی نظام اسلامی فعالیتهای این سازمان دستخوش تغییر و تحول بوده است. در گذشته این سازمان توسط بزرگانی چون آیت الله احمد جنتی، حجت الاسلام محمود محمدی عراقی، حجت الاسلام خاموشی و قبل از آن توسط شورایی متشکل از شهید حقانی، شهید شیرازی، آیت الله جنتی، آیت الله مهدوی کنی، آیت الله امامی کاشانی، اداره شده است.
پیرو تحولاتی که لازمه وجودی یک نهاد پویاست، و با عنایت خاص مقام معظم رهبری، از سال ۱۳۸۰ هجری شمسی محورهای اساسی آموزش، تحقیق و پژوهش، نشر و گسترش فرهنگ و معارف اسلامی و انس با قرآن، با بهرهگیری از ابزارهای جدید و فناوری روز در سرلوحه فعالیت این سازمان قرار گرفت. بر همین اساس نظر به اهمیت و حجم برنامههای مدون و مصوب؛ و جهت اجرا دقیق و سریع اصلاحات مورد نیاز تغییر و تحولات متعدد در ساختار سازمان آغاز شده و نیز، اقدام به تأسیس مؤسسات تخصصی صورت گرفته است که میتوان به برخی از جمله مؤسسه تبیان، خبرگزاری مهر، ویکی فقه، دانشگاه سوره، پژوهشکده باقرالعلوم، دارالقرآن کریم، حوزه هنری، مدارس معارف اسلامی و بنیاد دعبل خزایی اشاره کرد.
بخشی از وظایف سازمان تبلیغات اسلامی سیاستگذاری، برنامهریزی، هدایت، سازماندهی، پشتیبانی و نظارت بر تبلیغات دینی- مردمی، زمینهسازی برای یافتن نیروهای مؤمن و پیدایش تشکلهای انجمنهای اسلامی و جمعیتهای مشابه و نظارت بر فعالیت آنها، تلاش در جهت احیا و اشاعه معارف، فرهنگ و تاریخ تشیع از همه راههای ممکن، با تأکید بر وحدت تمام مذاهب اسلامی و حراست از آن، با همکاری مراجع و نهادهای ذیربط، تحقیق و بررسی در خصوص تبلیغات سو و تهاجم فرهنگی دشمنان و شناسایی و تحلیل ترفندهای تبلیغی علیه انقلاب اسلامی با هماهنگی سایر دستگاههای ذیربط و ارائه سیاستهای لازم در جهت خنثیسازی آنها و تنویر افکار عمومی، انجام مطالعات راهبردی و بررسیهای کاربردی در زمینه نیازهای فرهنگی اقشار مختلف جامعه بویژه جوانان و طراحی برنامهها و شیوههای تبلیغی نوین و اصلاح و احیای روشهای سنتی در تبلیغات اسلامی، تدوین و انتشار کتب و نشریات مناسب و ضروری به منظور معرفی فرهنگ و تمدن اسلامی، و تبیین مواضع انقلاب اسلامی و انجام پژوهشهای لازم بویژه در زمینه نظام تربیتی و مبانی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی حکومت اسلامی و حمایت از پژوهشگران متعهد و تلاش جهت هدایت افکار عمومی با استفاده از رسانههای همگانی و فعالیت مستقیم رسانهای در صورت لزوم است.
بر همین اساس و به مناسبت سالروز تأسیس این نهاد انقلابی و روز تبلیغ و اطلاع رسانی دینی به منظور تأمل بیشتر بر مسئله تبلیغ دینی مؤثر و تراز، با حجت الاسلام والمسلمین سید محمدباقر علم الهدی تولیت مؤسسه آموزش عالی حوزوی قاسم بن الحسن (ع) به گفتگو پرداختیم که نتیجه آن در ادامه تقدیم میشود:
حجت الاسلام والمسلمین علم الهدی با بیان اینکه تبلیغ از ماده بلغ به معنای رساندن حق و واقعیت به مردم است، اظهار داشت: گاهی حقایق و واقعیتها در گذار زمان دستخوش بیمهری، بی دقتی، کج فهمی و انحرافات فکری میشود. مبلغ آن کسی است که زنگارها را از روی حقیقت کنار میزند و واقعیتها را نمایان میسازد بنابراین سازمان تبلیغات اسلامی نقش مهم و تأثیرگذاری در تبلیغ احکام دین و ترویج معارف ائمه اطهار (ع) در جامعه دارد و این سازمان با برنامهریزی و اجرای برنامههای فرهنگی و مذهبی نقش مهمی در نشان دادن واقعیتها و انحرافات دارد.
وی با طرح این پرسش مبنی بر اینکه آیا تبلیغات اسلامی توانسته در طول این سالها به رسالت خود عمل کند؟ پاسخ داد: موفقیتها در ارگانها و سازمانها به خصوص سازمانهایی که بعد از انقلاب تأسیس شدند، امری نسبی است. به همین خاطر نمیتوان گفت یک سازمان خاص موفقیتی نداشته یا صددرصد موفق بوده است. شرایط و نیازهای روز کشور سرشار از فرازها و فرودها است و باید اتفاقات مختلفی رخ بدهد تا بتوان درصد موفقیتها را افزایش داد. رسالت و وظیفه مسئولان و مدیران سازمان تبلیغات نیز این است که موانع را از سر راه تبلیغات دینی و اسلامی بردارند.
تولیت مجتمع آموزش عالی حوزوی قاسم بن الحسن (ع) ادامه داد: چندین سال است دنیای استکبار تهاجم و شبیخون فرهنگی علیه ملتها به خصوص ملت ایران را آغاز کرده است و برای به چالش کشاندن اعتقادات مردم با راه اندازی هزاران شبکه مجازی و صدها کانال تلویزیونی و رادیویی به جنگ فکری و فرهنگی با ملت ایران آمده است. دشمن وقتی در جنگ نظامی علیه ملت ایران شکست خورد و دانست که نمیتواند اقتدار و صلابت ملت ایران را بشکند از مسیر دیگری وارد شد و آن مسیر شبیخون فرهنگی است. چندین سال است دشمنان شبیخون فرهنگی علیه ملت بزرگوار ایران و اندیشههای بارور و بالنده امام راحل، رهبر معظم انقلاب و شهدا را به راه انداختند.
علم الهدی در ادامه با بیان اینکه شبیخون فرهنگی مشخصههای خاصی دارد، گفت: دشمن برای اینکه بتواند به قلمرو اندیشه و فرهنگ مردم وارد شود باید برای نسلهای آینده برنامهریزی میکرد و این کار را هم کرد. برنامههایی که دشمن برای نسلهای آینده در دستور کار خود قرار داد از ساخت فیلمها و کارتونهای خاص کودکان آغاز شد و تا فیلمهایی که هر روز به شکلی اعتقادات ملت بزرگوار ایران را به سخره میگیرند، ادامه پیدا کرده است. یک روز کتابی با عنوان آیات شیطانی نوشت و روز دیگر کاریکاتورهایی از پیامبر رحمت در اروپا به نمایش گذاشته شد. یک روز قرآن سوزی و روز دیگر یک توهین دیگر. آرام آرام پای استعمار و ابتذال فرهنگی و نفوذ فرهنگی به کشور باز شد و سخنانی نامربوط توسط برخی فرزندان مسئولین درجه یک کشور به پیامبر اعظم (ص) نسبت داده میشد. همه اینها حکایت از جریان نفوذ و شبیخون فرهنگی دارد.
در کنار سازمان تبلیغات، وسایل ارتباط جمعی، رادیو و تلویزیون، سخنرانان، مبلغان، وعاظ، اساتید دانشگاهها و اساتید دبیرستانها نقش بسیار تأثیرگذار و تعیین کنندهای داشته و دارند
وی ادامه داد: در چنین شرایطی وظیفه مسئولین تبلیغاتی کشور و ارگانهایی که وظایف روشنگری افکاری عمومی را بر عهده دارند در این باب خیلی وسیعتر و گستردهتر از گذشته میشود. در کنار سازمان تبلیغات، وسایل ارتباط جمعی، رادیو و تلویزیون، سخنرانان، مبلغان، وعاظ، اساتید دانشگاهها و اساتید دبیرستانها نقش بسیار تأثیرگذار و تعیین کنندهای داشته و دارند. به طور قطع اگر فعالیتهای سازمان تبلیغات و این اقشار سختکوش فرهنگی کشور نبود تا به حال چندین بار آرمانهای امام و شهدا را تقدیم دشمن کرده بودیم. امروز که به قول مقام معظم رهبری یک سرود با مفهوم مهدویت این چنین جنبه بینالمللی و نفوذ در دلها پیدا کرده است، حکایت از موفقیت مبلغان و همه کسانی دارد که در این عرصه فعال هستند. البته این به آن معنا نیست که ما به همین اندازه بسنده کنیم بلکه تلاش در این حوزهها هر قدر هم که زیاد باشد باز هم کم است و هر چه میتوانیم باید بیشتر تلاش کنیم.
تولیت مجتمع آموزش عالی حوزوی قاسم بن الحسن (ع) با تاکید بر اینکه یکی از رسالتهای سازمان تبلیغات نشان دادن نقاط کور و مجهول به مردم شریف ایران و جهان اسلام آن هم بر چارچوب اسلام ناب و دشمنی دشمنان علیه انقلاب و اسلام است، بیان داشت: امروز شبیخون و غوغای تبلیغاتی دشمن در صدد محو کردن حقایق و واقعیتهای حاکم بر انقلاب و نظام اسلامی است. دشمن به دنبال این است که از کاهها کوه ساخته و کوههای موفقیت را مانند کاهی بیرمق و بی تأثیر جلوه دهد. در چنین شرایطی مسئولین تبلیغات واقعیتها را برای مردم تبیین کنند. این همان معنای جهاد تبیین است که چند وقتی است رهبر معظم انقلاب بر آن تاکید دارند و در این راستا نقش و ظرفیت قابل توجه سازمان تبلیغات اسلامی در جهاد تبیین انکار ناپذیر است و میتواند با بهره گیری از شبکههای تبلیغی مانند مبلغین، وعاظ، هیئات مذهبی، شبکههای قرآنی کشور و دیگر شبکههای تبلیغی با جهاد تبیین به مقابله با دسیسههای دشمن در جنگ نرم به نقش آفرینی بپردازد که در این زمینه برنامههایی را در سطح کشور و استان در حال اجرا است.
علم الهدی با بیان اینکه جهاد تبیین مسئله بسیار مهمی است چرا که هم جهاد و هم واجب محسوب میشود، تصریح کرد: جهاد تبیین تنها مخصوص مردها نیست بلکه بر بانوان نیز واجب است. این یک حکم حکومتی بوده و بر همه اقشار جامعه واجب شرعی است. از مراجع عظام تقلید گرفته تا دانشگاهیها، دبیرستانیها و به طور کلی همه آحاد جامعه باید جهاد تبیین را رسالت و وظیفه خود بدانند. این رسالتی است که رهبر معظم انقلاب در این برهه بر دوش مردم ایران گذاشتند. مراکز تبلیغاتی مانند سازمان تبلیغات نیز باید این جهاد را خط دهی کنند و یک مانیفست ارزشی از وظایف و مسئولیتهای افراد در ابعاد مختلف را تهیه و تدوین نمایند. برای مثال به یک روحانی وظیفه تبیین مواضع دینی مردم را سپرده و یا به یک مهندس که در بخش عمران فعال است وظیفه ابراز موفقیتهای کشور در حوزه کاری خود را بسپرند. هر شخصی در هر حوزه و عرصهای که فعال است باید واقعیتها و موفقیتها را برای مردم بازگو کند. جهاد تبیین یک پزشک این است که به مردم بگوید نظام اسلامی در عرصه پزشکی چقدر پیشرفت کرده است. بیان و نشان دادن موفقیتها دشمن را در اهداف خود ناکام میگذارد چرا که هدف دشمن این است واقعیتهای حاکم بر نظام اسلامی زیر ابرهای تاریک غفلت قرار بگیرد و مردم انقلابی ایران از درون تهی شده و هویت فرهنگی، اقتدار و روح مقاومت خود را از دست بدهند. دشمن میخواهد مردم فکر کنند انقلاب برایشان هیچ کاری نکرده و نظام اسلامی توان لازم برای حضور در عرصههای مختلف علمی، فنی و صنعتی را ندارد. دشمن دوست دارد مردم ایران همیشه احساس نیاز به خارج از کشور را داشته باشند.
وی با تاکید بر اینکه سازمان تبلیغات در صورت به خطر افتادن ارزشهای اسلامی وظیفه دارد با هر کس در هر موقعیت برخورد قاطعانه داشته باشد، اظهار داشت: افراد در مواجهه با انقلاب اسلامی دو دسته هستند؛ یک گروه از مردم خود را از این کشور و انقلاب دانسته و تلاش برای موفقیت این نظام را جز وظایف خود میدادند. اما قشری هم هستند که در حقیقت یونیفرم پوش دشمن و جز عمال و کارگزاران آنها هستند. به ظاهر در داخل ایران با مردم اظهار همدردی و همراهی میکنند اما در واقع ستون پنجم دشمن به شمار میروند به طور طبیعی همانطور که ما با دشمنان خارجی این مرز و بوم مبارزه میکنیم باید با دشمنان داخلی نیز مبارزه کنیم. سازمان تبلیغات نیز در کنار قوه قضائیه و نیروی انتظامی وظیفه دارد. آنها وظیفه دارد اینگونه افراد را به سرعت شناسایی کرده و آنها را در مرحله اول متوجه و متنبه کنند و به دامن ملت ایران برگردانند. اما اگر آنها نپذیرفتند باید تاوان رذالتها و خباثتها و سرسپردگیهاشان به اجانب را بدهند. نباید به کسانی که علیه مردم و نظام و انقلاب فعالیت میکنند اجازه داد که هر کاری دلشان میخواهد انجام دهند، به نفع دشمن تبلیغات کرده و اهداف دشمن را دنبال کنند. اگر مسئولین کشور به خصوص مسئولین تبلیغاتی، امنیتی، حقوقی و قضائی در این زمینه غفلت کنند قطعاً ضربه سنگینی خواهیم خورد.
تولیت مجتمع آموزش عالی حوزوی قاسم بن الحسن (ع) ادامه داد: زمانی در دوران دفاع مقدس واجب بود ملت شریف ایران با جان خود از کشور و اسلام دفاع کنند و این کار را هم کردند و امروز نیز واجب است در مقابل نیروهای رسانهای که ستون پنجم دشمن و از عوامل آن هستند بایستند و با آن مقابله کنند. کسانی که ظاهراً در این کشورند اما جیرهخور بیگانگان و سرباز دشمن هستند، باید با اینها برخورد جدی و قاطعانه صورت بگیرد. هر کسی به آرمانهای انقلاب، اسلام و امام راحل خیانت میکند باید تاوان آن را پرداخت کند.
علم الهدی با تاکید بر اینکه مدیریت فرهنگی جامعه همواره باید برعهده مدیرانی باشد که آداب، رسوم، سنتها، فرهنگ دینی و گرایشات مذهبی مردم را بشناسند و براساس نیاز آنان به اقشار مختلف مردم خط دهی و ارائه طریق داشته باشند، گفت: بنابراین سازمان تبلیغات اسلامی با این هدف مهم به دستور حضرت امام تأسیس شد. مهمترین فلسفه وجودی سازمان در عرصههای متفاوت و مختلفی که باید این افراد حضور پیدا میکردند تا نقش تربیتی و تأثیرگذار خود را به مخاطبان خودشان ارائه کنند.
وی رصد کردن و پایش رفتارهای دشمن به صورت سیستماتیک و مکانیزه را یکی از مهمترین رسالتهای سازمان برشمرد و عنوان کرد: سازمان تبلیغات اسلامی با داشتن فضلا و نیروهای کاربردی، تحصیل کرده و بروز باید پاسخگوی شبهات و پرسشهایی باشد که توسط دشمن همواره طراحی شده و میشود تا آرامش فکری مردم را برهم بزنند. بر همین اساس سازمان تبلیغات با یک جهت تعریف شده براساس اهداف بلند انقلاب و امام راحل و رهبر معظم انقلاب درصدد پایش پرسشهایی است که از طرف دشمن برای بی انگیزه کردن مردم و گرفتن عطر دینداری از کام امت اسلامی تلاش میکند. بنابراین سازمان برای انجام چنین وظیفهای حاضر شده تا با رصد شبهاتی که همواره از سوی دشمنان در حال تولید است پاسخی دقیق و جهت دار به پرسشها بدهد.
تولیت مجتمع آموزش عالی حوزوی قاسم بن الحسن (ع) ادامه داد: اعزام مبلغ به صورت سازمان یافته به همه مناطق، روستاها و شهرها از دیگر وظایف سازمان است. گاهی اوقات به دلیل اینکه برخی از روستاها و شهرها از مرکز دور هستند به طبع امکان اعزام مبلغ به آن شهرها کمتر اتفاق میافتد و یا به خاطر وجود بعضی از مسائل اقتصادی و امکانات پشتیبانی که در مسائل تبلیغی و ترویجی مورد نیاز یک مبلغ است سبب شده سازمان این مسؤولیت را به عهده بگیرد تا در فرصتهای فرهنگی ملی و مذهبی مانند ایام ماه مبارک رمضان، ماه محرم و صفر، دهههای فاطمیه و فجر به اقصی نقاط کشور به صورت سازمان یافته مبلغ اعزام کند. گاهی اوقات به دلیل عدم واقعی بودن نیازسنجیهای صورت گرفته در اعزام مبلغ باعث شده بود شاهد تراکم مبلغ در این منطقه باشیم در حالی که دیگر مناطق از داشتن یک مبلغ بی بهره بودند بنابراین این نظم بخشی و نیازسنجی یکی از وظایف سازمان به شمار میرود. امروز ادارات تبلیغات اسلامی در شهرهای مختلف کشور در حال انجام دادن این وظیفه خطیر هستند تا بتوانند مخاطبان مؤمن و مذهبی را تحت پوشش قرار داده و به نیازهای فرهنگی مردم آن هم بر اساس سن افراد و نیازهای مخاطبان مبلغین توانمند و آموزش دیده اعزام و به این نیازها پاسخگو باشند.
علم الهدی با بیان اینکه تربیت و آموزش مبلغ بر عهده سازمان تبلیغات اسلامی است، خاطرنشان کرد: سازمان برای کودکان مبلغانی تربیت میکند که با زبان کودک آشنا باشد و بفهمد، برای بانوان مبلغانی تربیت و اعزام میکند که بتوانند مسائل شرعی، مذهبی و اعتقادی بانوان را پاسخگو باشند و همچنین برای سایر اقشار با معلومات متفاوت مبلغین متناسب با نیازهای مخاطبان اعزام میشود لذا یکی از رسالتهایی که سازمان تبلیغات برعهده دارد این امر بسیار مهم است و سازمان در این زمینه موفق بوده است.