خبرگزاری مهر؛ گروه استانها: کمتر نهاد فرهنگی چون سازمان تبلیغات اسلامی وجود دارد که با اقشار مختلف دخیل در حوزه دین و فرهنگ از طلبه و روحانی گرفته تا مداح و حافظ قرآن و بانوان کنشگر اجتماعی که با بدنه جامعه در ارتباط هستند، تعامل داشته باشد.
از آن روحانی فعال که در روستاهای مرزی چراغ کلاسهای قرآن را روشن نگهداشته تا مداحی که جلسات بزرگ روضه سیدالشهدا (ع) در مرکز استان را میدانداری میکند همه و همه بهنوعی سروکارشان با مجموعه سازمان تبلیغات است که این مسئله اهمیت کار این نهاد را دوچندان کرده است.
چهار دهه از حکم معمار انقلاب اسلامی در تأسیس شورای عالی تبلیغات اسلامی که سپس به سازمان تبلیغات اسلامی تغییر ماهیت داد میگذرد و امروز شاهد هستیم که اولویتهای این سازمان نسبت به شرایط و نیازهای روز جامعه دستخوش تغییرات بسیاری شده است.
سازمان تبلیغات اسلامی در دوره جدید مدیریتی خود تلاش کرده تا در کنار جوانگرایی به مقوله مردمی سازی تبلیغات و مسئله محوری تأکید بسیاری داشته باشد و امروز تقریباً همه امور مرتبط با تبلیغات اسلامی توسط مردم و هیئات مردمی اداره و برگزار میشود.
حضرت آیتالله خامنهای در حکم انتصاب حجتالاسلام محمد قمی به ریاست سازمان تبلیغات اسلامی تاکید کردند: «تبلیغات اسلامی یکی از مهمترین رویشهای انقلاب اسلامی است که با تصمیمی روشنبینانه و ژرفنگرانه با هدف تبلیغ و عرضهی اندیشهی تابناک اسلام ناب محمدی (صلواتاللهعلیهوآله) به جامعهی انقلابی بویژه جوانان جویای حقیقت و معرفت، شکل گرفت. این سازمان بحمدالله طی حدود ۴ دهه اخیر منشأ خدمات و برکاتی بوده است و امروز ضرورت وجودی آن نهتنها کاهش نیافته بلکه ضریبی فزاینده یافته است.»
در آستانه یکم تیرماه اداره کل اخبار استانی خبرگزاری مهر در پروندهای ضمن بازخوانی سیاستها، مأموریتها و فعالیتهای سازمان تبلیغات اسلامی در قالب گفتگوهایی با روسای این سازمان در استانها و همچنین مسئولان و فعالان فرهنگی استانی به بررسی ضرورتها و افق پیش روی این مجموعه پرداخت.
بخش سوم تجمیع این مصاحبهها را در این گزارش با محوریت استانهای منطقه شرق کشور میخوانید. بخش نخست این مجموعه مصاحبهها در مطلبی با عنوان «سازمان تبلیغات» در قامت یک مرجع فرهنگی / روایتی از «اقامه ارزشها» تا «جهاد تبیین» قابل دسترسی است. همچنین گزارش دوم را در لینک ««مردم محوری» شاهبیت فعالیت سازمان تبلیغات / حرکت در مسیر راهبردهای جدید با ابزارهای نوین» میتوانید مطالعه کنید.
سازمان تبلیغات؛ مأموریتها، برنامهها و فعالیتها
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسانجنوبی: برنامه تبلیغات اسلامی روی ریل تحول / فعالیتها عملیات محور شده است
حجتالاسلام احمد رضایی مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: تبلیغات اسلامی یکی از برکات انقلاب اسلامی که ابتدا در یکم تیرماه سال ۶۰ در قالب نهاد شورای عالی تبلیغات اسلامی آغاز به کار کرد و بعد از خدمات فراوانی که در حوزه فرهنگی انجام داد به نحو رسمی در فرودین ۶۸ با عنوان تبلیغات اسلامی ادامه کار داد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسانجنوبی بیانکرد: اگر بگوییم که تبلیغات اسلامی یکی از مردمیترین نهادهایی است که در ۴۱ سال گذشته در خدمت مردم در حوزه دین، فرهنگ و انقلاب بوده است اغراق نکردهایم که چه در دوران دفاع مقدس و چه بعد از آن منشأ خیر بوده است.
رضایی با اشاره به اینکه شبکههای قوی فرهنگی مردمی، هیئتهای مذهبی، جامعه مداحان، کانونهای فرهنگی و تبلیغی، شبکههای فرهنگی قرآن و…با سازمان تبلیغات اسلامی مرتبط هستند، گفت: در گام دوم انقلاب اسلامی سازمان تبلیغات اسلامی نیز با تحولات عمیقی مواجه شده است.
وی ادامهداد: یکی از تحولات به وجود آمده در سازمان تبلیغات اسلامی این است که دیگر تنها مناسبت محور کار نمیکند بلکه بیشتر برنامههای آن عملیات محور است چرا که اگر فقط به مناسبتها توجه کنیم برنامههای فرهنگی محدود به چند روز مناسبت خواهد بود.
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسانجنوبی اظهار کرد: هر چند مناسبتهای فرهنگی ظرفیت مناسبی برای برنامههای فرهنگی است ولی در شیوه عملیات محوری تا رسیدن به نتیجه مطلوب کار ادامه دارد.
رضایی با اشاره به اینکه یکی از تأکیدات ما بر مردمی کردن بحث تبلیغ دین است، بیان کرد: هر فردی از جامعه اسلامی میتواند در راه تبلیغ و ترویج دین (به ویژه در مباحث عمومی) اقدامات مؤثری انجام دهد و هر کدام از اصناف با عمل به آموزههای دینی و داشتن اخلاق حسنه اسلامی و ترویج آن هرچند در حوزه علمیه تحصیل نکرده باشد میتوانند یک مبلغ دین باشند.
وی گفت: همه ما در هر قشر و صنف و … که هستیم باید این سوال را از خود بپرسیم که چگونه میتوانیم خدمتی به دین داشته باشیم.
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان جنوبی اظهار کرد: در حوزه تبلیغ به معنای مصطلح آن ما روحانیون مستقر، روحانیون طرح هجرت، روحانیون طرح هدایت و بومی منطقه و سایر گروههای تبلیغی را داریم که چون یک زنجیره و مهرههای تسبیح به هم وصل هستند و در نقطه نقطه ایران اسلامی و از جمله خراسانجنوبی خدمت میکنند.
رضایی با اشاره به اینکه مجموع مبلغین ما در طرح هجرت، هدایت، مبلغان بومی و مستقر حدود هزار نفر هستند، بیانکرد: همچنین ۲۳۱ خانه عالم در خراسانجنوبی داریم که در برخی از آنان روحانیون مستقر ما زندگی میکنند و تعدادی نیز برای روحانیونی است که در ایام تبلیغ چون محرم و ماه مبارک رمضان به مناطق مختلف استان میآیند.
وی با تأکید بر اینکه یکی از رویکردهای جدی سازمان تبلیغات اسلامی توجه به ظرفیت بانوان مبلغ است، گفت: سازماندهی فعالیت، شبکهسازی، ایجاد تشکلهای خاص بانوان، توجه به ظرفیت بانوان کنشگر اجتماعی و … از جمله برنامهها و اقدامات سازمان تبلیغات در حوزه بانوان بوده است که به ویژه در موضوعاتی چون سبک زندگی اسلامی و افزایش جمعیت فعالیتهای چشمگیری دارند.
ادامه گفت و گو را اینجا ببینید.
مدیرکل تبلیغات اسلامی سمنان: نوآوری و مردمیسازی اولویت تبلیغات اسلامی / ساختار سازی برای آینده
به مناسبت سالروز تأسیس تبلیغات اسلامی در گفتگو با حجتالاسلام عباس عبدالهی مدیرکل تبلیغات اسلامی استان سمنان به تمام مسائل و نکات مرتبط با تحولات اساسی در سازمان تبلیغات اسلامی و نحوه اجرای آنها در درون استان سمنان میپردازیم این گفتگو در دو بخش به واسطه گستردگی مطالب تقدیم نگاه شما همراهان خبرگزاری مهر استان سمنان میشود که امروز در ادامه این مقدمه بخش نخست را مطالعه میکنید.
*درباره ماهیت سازمان تبلیغات اسلامی در ابتدا مختصری بگویید
یکی از مهمترین رویشهای انقلاب اسلامی با نگاه ژرفاندیش و روشنگرانه امام خمینی (ره) سازمان تبلیغات اسلامی است. فضای گفتگو راجع به انقلاب اسلامی، مسائل و راهبردهای نظام اسلامی در استان سمنان میبایست شکل بگیرد. یکی از مهمترین نکات جامعه شناختی در حوزه حکم رانی این است که هر تحول اجتماعی ساختارها و نهادهای متناسب خودش را برای تحول میخواهد و ما نمیتوانیم در یک ساختار وارداتی زیست بوم فرهنگی خودمان را به صورت کامل و عمیق پیش ببریم و هرکس در هر جای دنیا دنبال تحول اجتماعی است در ساحت کلان که حوزه فرهنگ، سیاست، تمدن و … را در بر میگیرد، میبایست به این نکته فکر کرده باشد که قرار است انقلاب اجتماعی با چه ساختارها و نهادهای اجتماعی پشتیبانی خواهد شد و پیش خواهد رفت.
امام (ره) یک عنصر تمدن اندیش و تمدن ساز بودند و فوقالعاده کارهای ایشان به لحاظ علمی جذاب است و متأسفانه کم در این زمینه کار شده است یکی از مهمترین کارهای تمدنی ایشان ساختار سازی هایی بود که کردند و سازمان تبلیغات اسلامی نیز یکی از این مسائل بود. متأسفانه هیچ تحقیق جامعی درباره ساختار سازی های ایشان بعد از انقلاب صورت نگرفته است.
ایشان نگرش تمدنی داشتند و بر حسب آن ساختارهای سیاسی و اجتماعی را تأسیس کرد تا برای یک تحول عمیق اجتماعی جامعه آماده شود. پیام تأسیس و سایر سخنانی که درباره تبلیغات اسلامی از سوی امام (ره) بیان شده بسیار جذاب است برای مثال ایشان میفرمایند نهاد تبلیغات اسلامی باید باعث انسجام ملت باشد.
*کار ویژه اصلی تبلیغات اسلامی در حکم انتصاب حجت الاسلام قمی به عنوان رئیس سازمان تبلیغات اسلامی را در چه میبینید؟
در حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی برای مدیر جدید و به عبارت دیگر دوره جدید مدیریتی سازمان تبلیغات اسلامی دو نکته به چشم میخورد که از جمله دغدغههای معظمله نیز محسوب میشود که نخستین آنها تبیین و عرضه فکر و فرهنگ اسلامی با توجه به نیازهای روز و با نوآوری در ادبیات است گرچه این به معنای نادیده گرفتن تبلیغ سنتی نیست اما باید کارهای بسیاری در عرصههای جدید صورت گیرد. دومین نکتهای که مورد مطالبه معظمله بود رصد و مقابله هوشمندانه با تهاجمات فکری، فرهنگی و رسانهای دشمنان دین و انقلاب است که به جهت تهی کردن عقبه انقلاب اسلامی از پشتیبانی مردمی صورت میگیرد.
در کشور ما امروز هیچ مجموعهای نیست که تخصصی روی همین یک مأموریت متمرکز باشد البته برخی نهادهای امنیتی و یا فرهنگی موسساتی را تأسیس کرده و در زمینه رصد کار میکنند اما امروز ابعاد هجمه نظام سلطه علیه انقلاب اسلامی را هیچ متفکری در داخل ایران نمیتواند تبیین کند زیرا نظام اندیشهمان مشکل دارد و فضای علمی، پژوهشی و آموزشی کشور و مشکلات ناکارآمدی نهادهای تعلیم و تربیت زیاد هستند.
*بر اساس حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی، چه راهبردهایی از سازمان تبلیغات اسلامی خواسته شده است؟
عدول از مدیریت فرهنگی و تبلیغی به راهبری زیست بوم فرهنگی و تبلیغی یکی از راهبردهایی است که در دوره جدید تبیین شده است. ما باید بپذیریم که یکی از راهبردهای غلط حکم رانی ما اصرار ساختارهای نظام با همهکاره بودن خودشان است لذا نه عده و عده آن وجود دارد و نه مسائل امروز آنقدر ساده و تک بعدی هستند که یک وزارتخانه به صورت عادی بتواند آن را حل کند لذا تلاش کردیم از تصدیگری در حوزه مدیریت عدول کرده و به راهبری کنش گران اجتماعی سوق پیدا کنیم.
بر اساس این نکته دو راهبرد جدید تولید شده است که نخستین آنها مردمی سازی برنامهها است به این معنی که اگر تبلیغات اسلامی بخواهد مردمی سازی شود باید مردم پای کار بیایند و هر جا که در راستای مأموریتهای سازمان کاری را صورت میدهند، سازمان پشتیبان باشد که البته این تنها مالی نیست. امروز دیگر تصدیگری وجود ندارد و صرفاً هدایت و نظارت و پشتیبانی سازمانهای مردمی صورت میگیرد.
*و درباره رویکرد اجتماعی سازی توضیح دهید
راهبرد دیگر رویکرد مسئله محوری و اجتماعی سازی تبلیغ است این نکته تنها خاص تبلیغ نیست و تمام ساختارهای نظام را در بر میگیرد چرا که اگر امروز رویکرد برنامهریزی سابق خودشان را داشته باشند قطعاً نمیتوانند کمکی به حل مسائل کشور کنند. ما دو نوع برنامهریزی داریم که یکی برنامه محور است و مبتنی بر اعتبارات و منابع عمل میکند اما رویکرد دوم، مدیریت مسئله محور است که در آن برنامهریزی مبتنی بر نیروی انسانی و اعتبارات نیست بلکه مسئلههای مهمی را متوجه خود بدانیم و مدیریت با مسئله شروع شود نه اعتبارات و منابع؛ این یکی دیگر از رویکردهایی است که در دوره جدید تبلیغات اسلامی مد نظر قرار دارد.
البته باید تاکید کرد که دیگر راهبرد جدید توسعه شبکه عقلانیت و کادر سازی است به این معنی که شبکه تبلیغی نیاز به تحول دارد اما مسئله توسعه شبکه عقلانیت و کادر سازی یک کار بلند مدت است و باید برنامهریزی کنیم تا سالهای بعد ثمره آن را برداشت کنیم. اگر اداره کل تبلیغات اسلامی در این حوزه برنامه نداشته باشد، نمیتواند موفق عمل کند. ما برای ارتقای غنای عملکردی مان باید مجموعههای کنشگر حوزه خودمان را متحول سازیم و دست آخر هر تحولی بخواهد رخ دهد، باید به دست یک سری انسان رخ دهد.
*درباره جوان گرایی در تبلیغات اسلامی استان سمنان و کشور توضیح دهید
بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی در واقع یک پیام نیست بلکه یک طراحی و معماری اجتماعی برای برون رفت از مسائل کشور است اما خیلیها با این موضوع تشریفاتی برخورد کردند لذا رهبر معظم انقلاب اسلامی در سه زیرمجموعه خودشان حتی قبل از بیانیه گام دوم، روح آن را که همان به میدان آوردن نسل جوان متخصص کشور بود را محقق کردند که یکی از این ساختارهای تبلیغات اسلامی بود. در دوره جدید هم به جوانان نگاه شده و هم از لحاظ تحصیلات شاهد ارتقای خوبی بین مدیران هستیم.
با جوان گرایی که خواسته رهبر معظم انقلاب اسلامی است، تحول و موج امیدواریم و اعتماد مجدد به تبلیغات اسلامی ایجاد شده است در استان سمنان نیز مصوبهای را از هیئت امنای سازمان تبلیغات اسلامی کشور دریافت کردیم که با طرح تمشیت اجازه دادیم که طلبهای جوان مسئول تمشیت امور اداره تبلیغات اسلامی بدون اینکه رابطه استخدامی با دولت داشته باشد موانع قانونی را رفع کرد و توانست مشکل ما را نیز کاهش دهد و توانستیم در استان سمنان جوان گرایی کنیم سمنان جز پنج استان برتر جوان گرایی تبلیغات اسلامی استان سمنان در سراسر کشور است و دو جوان دهه هفتادی مدیران تبلیغات اسلامی دامغان و گرمسار هستند و بازخوردها نشان میدهد که اشتباه نیز نکردهایم خوشبختانه مجاهدتهایی رخ داده و شاهد افزایش امیدواری نیز هستیم.
بخش دوم گفتگو را اینجا دنبال کنید.
مدیرکل تبلیغات اسلامی کرمان: لزوم ترویج مکتب سلیمانی / تربیت راوی در دستور کار قرار دارد
حجت الاسلام غلامحسین حقانی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اهم رویکردها و فعالیتهای سازمان تبلیغات اسلامی در استان کرمان گفت: اهم وظیفه سازمان تبلیغات اسلامی رساندن و اقناع سازی پیام به مردم است تا براین اساس مردم به صورت جهادی و خودجوش مروج فرهنگ دینی باشند.
وی با بیان این مطلب که این سازمان نیز به دنبال حمایت از جریانات و فعالیتهای فرهنگی جهت تبلیغ هرچه بهتر است، عنوان کرد: یکی از اقشار مهم و مورد خطاب سازمان تبلیغات اسلامی ائمه جماعات و روحانیت است که یک شبکه گستردهای را تشکیل میدهند که به دنبال ساماندهی و ارائه آموزشهای مورد نیاز به آنها جهت انجام تبلیغ مؤثر در سطح جامعه هستیم.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان کرمان با اشاره به اینکه در راستای هم افزایی و انسجام فعالیتها در مساجد استان با محوریت و حمایت نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه کرمان شورای تعالی مساجد در حال فعالیت است، اظهار داشت: در این طرح که در سطح استان درحال انجام است، برنامههای مختلف آموزشی، فرهنگی و اجتماعی مساجد با محوریت و مدیریت امام جماعت انجام میشود.
وی خاطرنشان کرد: در طرح شورای تعالی مساجد، دستگاههایی که غیر مستقیم مرتبط هستند (همانند کمیته امداد و بهزیستی) نیز برنامه ریزی شده است که از ظرفیت آنها به خوبی استفاده شود.
حجت الاسلام حقانی اضافه کرد: رویکرد ما این است که مساجد در حوزههای مختلف اجتماعی و فرهنگی در سطح محله ورود پیدا کنند و در این راستا برای ائمه جماعات نیز برنامههایی تعریف شده است.
وی با بیان این مطلب که هیئتهای مذهبی به فرمایش مقام معظم رهبری «مرکز جهاد تبیین هستند»، تصریح کرد: براین اساس قطعاً چهارچوب فعالیتی هیئتها محدود نخواهد بود و در حوزههای اجتماعی و فرهنگی نیز باید به رسالت خود عمل کنند لذا برنامهها و آموزشهایی برای این قشر تأثیرگذار درنظر گرفته شده است.
وی با بیان این مطلب که زمینه فعالیتی سازمان تبلیغات اسلامی استان در بحث مکتب حاج قاسم به دو بخش تقسیم میشود، افزود: در یک بخش که در مکتب حاج قاسم مربوط به خود استان است که این سازمان در کمیته مساجد و روحانیت فعالیت میکند اما در بخش دیگر که خود سازمان تبلیغات اسلامی کشور در بحث مکتب حاج قاسم ورود پیدا کرده است، مسئولیت کشوری آن دنبال میشود.
حجت الاسلام حقانی با اشاره به اینکه در بحث مکتب حاج قاسم دورههای تربیت مربی برای ۲ هزار نفر در کرمان برای راویان انجام و دورههای آموزشی برگزار شد که هزار نفر از آنها استان کرمانی بودند، خاطرنشان کرد: همچنین در خصوص مکتب حاج قاسم ۶ کتاب نوشته و ۲ محصول دیگر نیز در حوزههای فرهنگی تولید و توزیع شد.
وی با بیان این مطلب که کلیه فعالیتهای سازمان تبلیغات اسلامی در راستای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب است، ابراز داشت: یکسری جشنوارهها و برنامههای ملی برگزار شد که استان کرمان در آنها شرکت و حائز رتبه نیز شده است.
مشروح گفت و گو را اینجا بخوانید.
مدیرکل تبلیغات اسلامی گلستان: مردمی کردن تبلیغ از رویکردهای سازمان تبلیغات اسلامی است
حجت الاسلام عباسعلی گرزین در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: اول تیرماه سال روز تأسیس سازمان تبلیغات اسلامی و شهادت شهید حقانی اولین رئیس تبلیغات اسلامی در کشور است به همین مناسبت به مدت یک هفته کار تبلیغ و اطلاع رسانی انجام خواهد شد تا پاسداشتی از مقام تبلیغ و مبلغین در کشور باشد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی گلستان افزود: نمایشگاهی از روایت جهادی نهضتهای اسلامی استان و تبلیغات اسلامی با حضور جهادگران، مسئولان استانی و جهادگران برگزار و خدمات تبلیغات اسلامی به اطلاع عموم خواهد رسید.
حجت الاسلام گرزین اضافه کرد: نشستهای بصیرتی و دیدار با خانواده جامعه هدف تبلیغات اسلامی در هفته تبلیغات اسلامی در استان برگزار میشود.
وی تصریح کرد: سازمان تبلیغات اسلامی خود را متولی مردمی سازی تبلیغ در کشور میداند زیرا تا زمانی که مردم همدلی همه جانبه با انقلاب اسلامی داشته باشند همه نقشههای شوم دشمنان نابود خواهد شد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی گلستان بیان کرد: سازمان تبلیغات اسلامی خود را مکلف میداند که کمک کند تا حضور مردم در صحنه همیشگی باشد و برای رسیدن به این هدف باید تمهیدات و مقدمات آن را فراهم کرد.
گرزین مردمی کردن تبلیغ را از رویکردهای سازمان تبلیغات اسلامی دانست و افزود: امر تبلیغ نباید محدود به مبلغان باشد بلکه مبلغان باید سرآمد گروهها تبلیغی باشند و باقی گروههای مردمی هم در تبلیغ دینی کمک کنند.
وی با بیان این مطلب که «تبلیغ گفتمان ساز» شعار اصلی تبلیغات اسلامی است افزود: تبلیغ باید تبدیل به یک زندگی اجتماعی و روح جمعی شود.
مدیرکل تبلیغات اسلامی گلستان گفت: سازمان تبلیغات اسلامی در دور مدیریتی جدید خود در کشور تلاش میکند گروههای مردمی بیشتری را درگیر تبلیغ دین اسلام، انقلاب و دفاع از آرمانهای انقلاب کند و رمز پیروزی همیشگی کشور را در این امر مهم میداند.
مدیرکل تبلیغات اسلامی یزد: «حسینیه ایران» برند مذهبی یزد / امام محله کلیدواژه تبلیغ دینی در دارالعباده
تبلیغ دین مبین اسلام هم با استفاده از ابزار روز و هم با استفاده از شیوههای سنتی و قدیمی کاری دشوار است زیرا اثرگذاری مهمترین مؤلفهای است که در هر دو شیوه باید مدنظر باشد و در فرآیند تبلیغ رخ دهد. یزد در زمره استانهایی است که هر چند از ابزار و شیوههای جدید برای تبلیغ بهره گرفته اما به دلیل بافت اجتماعی و سنتی این منطقه، روشهای سنتی همچنان اثرگذاری خود را حفظ کرده و نه تنها مردم یزد بلکه مردم سراسر کشور به این سبکهای سنتی و قدیمی علاقه نشان میدهند که البته مهمترین آنها را میتوان در مراسم ایام محرم و صفر مشاهده کرد.
علاوه بر این، یزد در بسیاری از زمینهها از جمله احیای عید مباهله در کشور پیشتاز بوده و متولیان امر در اداره کل تبلیغات اسلامی استان یزد کمر همت بسته اند تا این عید مهم و ایام سرور اهل بیت (ع) را نهادینه کنند. در این زمینهها گفتگویی با حجت الاسلام علیرضا نجیمی، مدیرکل تبلیغات اسلامی استان یزد انجام شده که در ادامه میخوانید.
*مردمی بودن اداره کل تبلیغات اسلامی یک کلیدواژه در دوران مدیریت شما بوده، این مهم را چگونه محقق کردهاید؟
تبلیغات اسلامی نهادی است که ارتباط قوی با مردم دارد، ذاکران و مداحان، کانونهای فرهنگی و برخی دیگر از تشکلهای زیرمجموعه این سازمان، از دل مردم برخاسته اند بنابراین میتوان از آنها در مسیر خدمت رسانی به مردم و حل مسائل آنها استفاده کرد.
کانونهای فرهنگی به عنوان یک نهاد در دل محلات، رؤسای هیئات مذهبی، شاعران آئینی که در طول تاریخ بسیار مؤثر بودند و.... در استان یزد به عنوان یک مجموعه سرآمد در کشور زبانزد خاص و عام هستند که اینها همه تشکلهای مردمی هستند از اینرو است که این سازمان یک سازمان کاملاً مردمی است و در شرایطی که بدنه اصلی این سازمان از ظرفیت تشکلهای مردمی شکل گرفته، نمیتوان این مجموعه را یک مجموعه صرف حاکمیتی دانست.
*امام محله نیز یکی دیگر از کلیدواژههای تبلیغات اسلامی است. این واژه بر چه اساسی و با چه هدفی ایجاد شد؟
واژه امام محله و امام مسجد در واقع جایگزین امام جماعت شد و اثرات آن بیشتر در حوزه خدمات اجتماعی و کارکردهای جدیدی که مساجد میتوانند داشته باشند، اما در طول سالهای گذشته مورد غفلت قرار گرفته، ملموس است.
سیره علمای گذشته ما این بود که با مردم زندگی میکردند به عنوان مثال وقتی از آیت الله شیخ غلامرضا فقیه خراسانی یاد میکنیم، او را به عنوان امام یک شهر و امام یک استان میشناسیم زیرا او یک عمر با مردم زندگی کرد و جایگاهی پدرانه در زمینه حل مشکلات مردم داشت و علاوه بر مسائل دینی، کار ریش سفیدی، احیای بسیاری از سنتهای حسنه مثل وقف و …، حاصل همزیستی او با مردم بود و امروز نیز تلاش داریم این نقش را در بین ائمه مساجد و محلات احیا کنیم.
اصلیترین برنامه ما این است که نقش روحانیت به ویژه ائمه مساجد را در خدمات اجتماعی و مسائلی که امروز مبتلابه مردم و جامعه است، پررنگ کنیم.
مسجد در طول تاریخ اسلام به عنوان اصلی ترین پایگاه در دل محلات مطرح بوده و امام مسجد نیز به عنوان معتمدترین فرد در محله میتواند به کاهش آسیبهای اجتماعی کمک کند و بسیاری از فرهنگها را از دل محلات به کل جامعه سرایت دهد حتی تمام ارگانها میتوانند از ظرفیت مساجد و ائمه مساجد در راستای نشر اهداف سازمانی خود، استفاده کنند.
امروز مساجد و ائمه مساجد یزد، بیشترین ارتباط را با شهرداریها و نیروی انتظامی دارند و در حوزه محیط زیست و کارهای جدید دستگاهها و ارگانها نیز شاهد نقش آفرینی مساجد و ائمه محلات بودهایم.
*یزد از دیرباز در زمینه عزاداریهای محرم و صفر شهرت داشته، آیا فعالیت هیئات مذهبی به همین امر منحصر شده است؟
قطعاً خیر و هیئات مذهبی یزد به ویژه در یک دهه اخیر، نقش مهمی در سایر مناسبتهای مذهبی و اعیاد ایفا کرده اند. توجه به موالید و اعیاد مذهبی متناسب با زیست بوم استان یزد مدنظر ماست و در یزد با توجه به سبقه دینی مردم یزد و علاقه آنها به اهل بیت (ع) به ویژه امام حسین (ع) و عزاداری که در سوگ شهدای کربلا میکنند، موالید و اعیاد مذهبی مورد غفلت قرار گرفته اما تلاش داریم وزن مراسم عزا و شادی را همسان کنیم و سنتهایی را احیا کنیم و هیئتهای مذهبی در کنار حزن اهل بیت (ع)، در شادی و سرور اهل بیت (ع) نیز مشارکت بیشتری داشته باشند.
امام صادق (ع) میفرمایند: شیعیان ما در شادی ما شاد و در حزن ما اندوهگین هستند بر این اساس تلاش ما این است که وزن این دو را به هم نزدیک کنیم که در این راستا در کنار گرامیداشت دهه امامت و ولایت که در کشور ما نهادینه شده، به عنوان اولین استان کشور، بحث احیای عید مباهله را دنبال میکنیم.
چند سالی است که در سطح استان یک هفته بعد از عید غدیر یعنی از عید غدیر تا ۲۵ ماه ذی الحجه را به جشن برگزار میکنیم و امیدواریم در دو سه دهه آینده، توجه به روزهای بسیار فرخنده و ایام سرور اهل بیت (ع) به ویژه عید مباهله نیز به یک سنت دینی تبدیل شود و خرسندیم که یزد متولی احیای این سنت حسنه در کشور است.
* «حسینیه ایران» چگونه به برند یزد تبدیل شد؟
نوحههای یزدیها و نحوه عزاداری آنها برای مردم سراسر کشور جذاب است و صدا و سیما و رسانهها در زمینه معرفی این سبک عزاداری بسیار اثرگذار بوده و اگر رسانهها نبودند، زمان زیادی باید صرف میشد تا مردم، یزد را به عنوان حسینیه ایران بشناسند.
برخی آئینهای یزد بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارد که از جمله آن میتوان به مراسم ۱۳ محرم اشاره کرد که تمام خطبا و علمای یزد به مدت بیش از یک قرن، میزبان و بانی این مراسم بودند که از شاخص ترین چهرهها، حجت الاسلام وزیری است.
از یک سو آئینهای منحصر بهفرد و سبک عزاداری متفاوت و باوقار و از سوی دیگر همراهی رسانهها سبب شد که یزد با برند حسینیه ایران شناخته شود.
*فکر میکنید مردم سازمان تبلیغات اسلامی را چقدر میشناسند؟
بسیاری از مردم و حتی مسئولان جایگاه نهادهای مذهبی را نمیشناسند و قبول داریم که بسیاری از آنها حتی با خدمات این سازمان آشنا نیستند اما لازم است اینها به مردم معرفی شود تا مردم هم مطالبه خود را به درستی مطرح کنند و هم بتوانند از خدمات این نهاد بهرهمند شوند.
مردم ما از حقوق خودشان نسبت به وظایفی که نهادهای فرهنگی دارند، بی اطلاع هستند همانطور که از حقوق خود نسبت به سایر نهادها بی اطلاعند. مردم از بسیاری از ظرفیتها محروم میشوند به دلیل عدم اطلاع رسانی یا عدم اطلاع رسانی دستگاههای دولتی به ویژه متولیان حوزه فرهنگی.
خیلیها هنوز تفکیکی بین سازمان تبلیغات، شورای هماهنگی تبلیغات، ستاد اقامه نماز و.... قائل نیستند چون شناختی از برنامهها ندارند.
اما امید داریم رسانهها که در خط مقدم جهاد تبیین هستند، بتوانند علاوه بر کمک به شناخت مسائل دینی و فرهنگی، تعامل بین مجموعهها و نهادهای مذهبی و رسانه را تقویت کنند تا این دو به فهم مشترکی از یکدیگر برسند زیرا در این صورت، شناخت مردم هم بیشتر خواهد شد.
مشروح گفت و گوی مهر را اینجا دنبال کنید.
مدیر کل تبلیغات اسلامی سیستان و بلوچستان: کار فرهنگی و تبلیغی با اولویت جوانگرایی در دستور کار تبلیغات اسلامی
حجت الاسلام و المسلمین منصور باقربیک تبریزی در گفتگو با خبرنگار مهر به مناسبت یکم تیر ماه سالروز تشکیل تبلیغات اسلامی اظهار داشت: با تغییر و تحول در سازمان تبلیغات اسلامی، رویکرد اصلی این نهاد انقلابی اجرای کار فرهنگی و تبلیغی با اولویت جوانگرایی در بخشهای مختلف قرار گرفته است و نمونه بارز آن انتصابات درون سازمانی و انتخابات شورای هیئات مذهبی است که اخیراً برگزار شده است.
وی ادامه داد: این سازمان در طول تمام سالهایی که از آغاز فعالیتش میگذرد، تلاش کرده تا در حوزههای فرهنگی و تبلیغی، نقشی حائز اهمیت را در سطح جامعه با بهره گیری از توان مؤسسات، نهادها و کانونهای مردمی تحت پوشش تبلیغات اسلامی با بهره گیری از ظرفیت سایر دستگاهها و نهادهای مرتبط دیگر، گام بردارد و خوشبختانه در بسیاری از موارد، نتایج این اقدامات برای همگان ملموس و قابل مشاهده بوده است.
مدیر کل تبلیغات اسلامی سیستان و بلوچستان اجرای گفتمانهای دینی را یکی از اقدامات قابل توجه تبلیغات اسلامی عنوان کرد و گفت: گفتمانهای دینی خصوصاً در حوزه دانش آموزی به یک برنامه قابل توجه و اهمیت از سوی خانوادهها و دانش آموزان تبدیل شده که در سالهایی که درگیر بیماری منحوس کرونا بودهایم، با کمرنگتر شدن این برنامه، شاهد پیگیری جدی آنان برای اجرای این طرح بودهایم.
وی با اشاره به فعالیتهای قرآنی، ضمن اشاره به برگزاری دورههای عمومی و تخصصی مختلف قرآنی توسط مؤسسات قرآنی سطح استان، بیان کرد: در حال حاضر اقدامات بسیار خوبی در حوزه روخوانی، روانخوانی، تفسیر و حفظ قرآن کریم در سطح سیستان و بلوچستان به همت اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی صورت گرفته که براساس این اقدامات جایگاه بسیار خوبی در این بخشها در سطح استان را دارا میباشیم.
حجت الاسلام باقربیک تصریح کرد: در حوزه فرهنگی و تبلیغی در حال تلاش برای بهره گیری از فضای مجازی و ابزار نوین در سطح استان میباشیم و در این راستا اقداماتی در دستور کار قرار گرفته و به زودی اطلاع رسانی لازم در این زمینهها انجام خواهد شد.
وی تاکید کرد: تبلیغات اسلامی برای رسیدن به اهداف انقلاب اسلامی آماده مشارکت و همکاری با سایر دستگاههای حوزه فرهنگی، تبلیغی و مذهبی در راستای دریافت نتایج بهتر و جلوگیری از موازی کاری میباشد و تمام ابزار و امکاناتی که در اختیار دارد را در این زمینه مورد استفاده قرار خواهد داد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان شمالی: ایجاد شبکه بین تشکلهای مذهبی با محوریت تبلیغات اسلامی / تمدنسازی با حضور مردم رقم میخورد
حجت الاسلام حمید رفیعی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: نخستین اقدام پیامبر گرامی اسلام در دین، اعلام و اطلاع رسانی بود که در برههای به صورت مخفیانه و زمانی به شکل علنی انجام شد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان شمالی ادامه داد: نکته مهمی که در تبلیغ اسلام در شرایط فعلی وجود دارد، آن است که تبلیغ اسلام محدود به جامعه و افراد خاصی نباید باشد؛ همانطور که در زمان پیامبر افرادی که جزو مهاجرین یا انصار قلمداد میشدند، گروه و قشر خاصی نبودند.
وی افزود: در طول تاریخ خصوصاً در زمان انقلاب نیز این مسئله نشان داده شد؛ در انقلاب افرادی که بیانات امام را تبلیغ میکردند، جزو قشر خاصی محسوب نمیشدند؛ هرچند اثرگذاری عدهای بیش از عده دیگری بود اما کسی حذف نشد.
حجت الاسلام حمید رفیعی بیان داشت: آنچه انقلاب را به عنوان آغاز حرکتی تمدنی مطرح کرد، حضور گسترده مردم بود لذا برای تبلیغ اسلام قشر خاصی متولی نیست و همه مردم برای تبیین مبانی اسلام ناب و تحقق آرمانها باید اقدام کنند.
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان شمالی با تاکید بر اینکه در تبلیغ دین مسئله قشر و جنسیت مطرح نیست، عنوان کرد: حضرت خدیجه به عنوان نخستین زن مسلمان یکی از مؤثرترین افراد به شمار میآمد.
وی افزود: در انقلاب اسلامی نیز بانوان نقش آفرینی مهمی داشتند لذا محدودیت جنسی، قشری و سنی برای تبلیغ دین وجود ندارد.
حجت الاسلام رفیعی اتصال به وحی و عدم ترس از غیر از خداوند را لازمه تبلیغ دین دانست و گفت: امروزه عدهای با تصدیگری برخی پستها، برای حفظ آوردههای مادی، نسبت به برخی مسائل ورود پیدا نمیکنند؛ در واقع ترس از غیر خدا منجر به عدم ورود انقلابی به موضوعات میشود.
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان شمالی خاطرنشان کرد: امام خمینی وقتی میخواستند اسلام ناب را تبلیغ کنند، مقابل همه موانع ایستادگی کردند؛ این رفتار به دلیل ترس از خدا و عدم ترس از هر جایگاه دیگری بود.
وی افزود: امروزه در سازمان تبلیغات اسلامی معتقدیم متولی تبلیغ اسلام ناب صرفاً مبلغان نیستند؛ امروز اگر هنرمندی اقدام کند، او نیز یک مبلغ است.
حجت الاسلام رفیعی ایجاد یک هیأت مذهبی در طراز انقلاب اسلامی را دیگر نمونه شاخص تبلیغ اسلام دانست و تصریح کرد: اگر کاسبی با نوع کسب خود مروج اسلام شد، یک مبلغ دین محسوب میشود.
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان شمالی ادامه داد: تبلیغات اسلامی امروزه پا را از تبلیغ ظاهری دین فراتر گذاشته و سعی داریم در عمل دین را تبلیغ کنیم؛ از این رو عرصههای مختلفی فعال شدهاند.
وی با اشاره به حکم جهاد تبیین که از سوی رهبر انقلاب صادر شده است، افزود: جهاد تبیین که با محوریت تبلیغ اسلام ناب است، مورد توجه همه اقشار خصوصاً نخبگان و جوانان خواهد بود.
حجت الاسلام رفیعی اضافه کرد: برای رسیدن به تمدن اسلامی نیاز به حضور گسترده مردم با تعبیر جامعه پردازی داریم. یکی از ملزومات این امر نیز امت سازی میباشد؛ برای رسیدن به این هدف احساس مسئولیت باید گسترش یابد.
مشروح این گفت و گو را اینجا بخوانید.