خبرگزاری مهر - گروه استانها: سد حلبی ساز با کاربری استحصال آب برای کشاورزی یکی از طرحهای مهم و البته در ابعاد وسیع در شهرستان بردسیر است.
این سد در ۱۸ کیلومتری جاده بردسیر - سیرجان قرار گرفته است و به دلیل نزدیکی به شهر کرمان یکی از مکانهای اصلی تفریحات آبی مردم از جمله ماهی گیری و گردشگری محسوب میشود و البته آب این سد مهمترین منبع تأمین آب باغهای پایین دست سد محسوب میشود.
سد حلبی ساز خشک شد
اما طی روزهای اخیر خبری عجیب در خصوص این سد مردم را شوکه کرده است آب سد حلبی ساز که طی سالهای اخیر و در اوج خشکسالی نیز دچار افت سطح نمیشد خشکیده و سطح آب به شدت افت کرده است.
نکته عجیب اینکه در حالی که هنوز سطح آب تا کف چند متر فاصله دارد اما سد به گل نشسته و این امر نشان میدهد طی سالهای اخیر هیچ گونه لایروبی در این سد انجام نشده است و کف سد مملو از گل و لای شده بطوریکه دریچه کف سد نیز زیر گل و لای قرار گرفته است.
هزاران هکتار باغ و مزرعه گندم در خطر خشک شدن قرار گرفت
تجمع گل و لای در سد موجب شده هزاران قطعه ماهی در پشت این سد تلف شود بطوریکه بر اساس مشاهدات میدانی خبرنگار مهر بوی تعفن اطراف سد را فرا گرفته و تعداد زیادی ماهی در پشت دیواره و اطراف دریاچه تلف شدهاند و باقیمانده ماهیها نیز در حوضچههای کوچک گرفتار شده و در حال جان دادن هستند.
طی سالهای اخیر هیچ گونه لایروبی در این سد انجام نشده است و کف سد مملو از گل و لای شده بطوریکه دریچه کف سد نیز زیر گل و لای قرار گرفته است
یکی از ساکنان روستاهای پایین دست سد حلبی در گفتگو با خبرنگار مهر میگوید: صحنه ایجاد شده در پشت این سد بی سابقه است و چنین وضعیتی در بدترین شرایط خشکسالی هم ایجاد نشده بود از مسئولان میخواهیم بررسی کنند که چرا ورودی آب به پشت دریاچه سد متوقف شده است.
محمد باقری افزود: هزاران هکتار باغ در پایین دست سد نیز در خطر جدی خشک شدن قرار گرفته است و مسئولان باید فکری برای رفع مشکل کنند زیرا سرچشمههای رودخانه منتهی به سد همچنان آب دارند اما آبی وارد سد نمیشود.
اکوسیستم منطقه در حال نابودی است
وی افزود: طی سالهای اخیر این دریاچه موجب ایجاد اکوسیستمی ثابت و غنی در این منطقه شده است اما خشک شدن این سد و دریاچه اش گونههای گیاهی و جانوری را در معرض خطر قرار میدهد و هزاران ماهی نیز تلف شدهاند و بوی بسیار بدی در منطقه ایجاد شده است بطوریکه وقتی باد از سمت سد به طرف روستاها میوزد وضعیت بسیار آزار دهنده میشود.
محمد حسنی یکی دیگر از ساکنان این منطقه میگوید: تنها منبع درآمد مردم منطقه باغهای میوه پایین دست سد است اما از ابتدای سال جاری سطح آب حتی قبل از شروع فصل گرم سال افت کرد و ورودی آب تقریباً متوقف شد.
وی گفت: مسئولان باید بررسی کنند که آبی که وارد دریاچه سد می شده در حال حاضر به کجا میرود و چرا چنین وضعیتی برای محیط زیست و زمینهای کشاورزی ایجاد شده است.
وی ادامه داد: خشک شدن دریاچه موجب افت شدید سطح آب دشتهای پایین دست نیز شده است و آبی برای آبیاری نیست و درختان میوه نیز در حال خشک شدن هستند.
وی گفت: اگر کار لایروبی سد انجام میشد الان حداقل ۴ متر آب پشت سد وجود داشت اما در حال حاضر ۴ متر گل پشت سر قرار دارد و هیچکس هم فکری برای لایروبی نمیکند.
اگر کار لایروبی سد انجام میشد الان حداقل ۴ متر آب پشت سد وجود داشت اما در حال حاضر ۴ متر گل پشت سر قرار دارد و هیچکس هم فکری برای لایروبی نمیکند
حسنی از مسئولان خواست هر چه زودتر برای لایروبی این سد و ورودی آب دریاچه چاره اندیشی کنند و اجازه ندهند در کنار اکوسیستم منطقه حیات در دهها روستا در پایین دست از بین برود.
رئیس جهاد کشاورزی شهرستان بردسیر نیز در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص خشک شدن این سد میگوید: مهمترین عامل خشک شدن دریاچه سد، خشکسالی و کم آبی شدید در منطقه است و همین مساله موجب شد آب به کف سد برسد.
حیدر آبادی افزود: عملاً شاهد هستیم که آبی وارد سد نمیشود و گرمای هوا نیز به حدی افزایش یافته که میزان تبخیر آب دریاچه افزایش یافته است و در نتیجه وضعیت فعلی روی داده است.
وی عنوان کرد: تلف شدن این ماهیها نیز به دلیل کمبود شدید آب و به گل نشست دریاچه است ضمن اینکه باید بگویم این ماهیها از طریق رودخانه و یا عوامل دیگر به سد وارد شده است و جهاد کشاورزی اقدام به رها سازی ماهی در این سد نکرده است.
مسولان در خصوص دلیل توقف ورود آب به سد تحقیق کنند
در سال جاری استان کرمان با مشکل بی سابقه کمبود شدید بارندگی در شهرستانهای شمالی مواجه شده است و سطح آب بسیاری از رودخانههای دائمی و چشمه سارها کاهش یافته است.
با این وجود کشاورزان پایین دست سد حلبی خواستار تحقیق مسئولان استان کرمان در خصوص دلیل متوقف شدن آب ورودی به سد میباشند و اعتقاد دارند آب در سرچشمه رودخان ه منتهی به سد وجود دارد.
طبق اعلام اهالی تالاب جازموریان در جنوب کرمان نیز به دلیل خشک شدن آب این تالاب هزاران ماهی در بستر این تالاب نیز در حال تلف شدن هستند.
در کنار حساسیتهای زیست محیطی در استان کرمان از دست رفتن منابع آبی قابل اتکا در استان موجب میشود کشاورزی که مهمترین محور توسعه اقتصادی استان است با چالش جدی مواجه شود.