شیراز- حافظه تاریخی مردم ایران مملو از خاطرات مقاومت در برابر ظالم است و این مقاومت‌ها در ادبیات نیز به وضوح مشهود بوده و نمونه آن سووشون است که رشادت های مردم فارس را روایت می کند.

خبرگزاری مهر - گروه استان ها: پیش از انقلاب اسلامی ایران زندگی مردم با چالش‌هایی به همراه بود که برخی از نمونه‌های این چالش‌ها و نگرانی‌ها در قالب‌های مختلف ادبی به رشته تحریر در آمده است که از جمله این آثار می‌توان به داستان سووشون اشاره کرد.

برخی از فعالان حوزه فرهنگ و ادبیات سووشون را نماد مقاومت مردمی می‌دانند که از شرایط موجود در جامعه آن زمان و سلطه بیگانگان بر منابع ایران گلایه داشتند.

سووشون روان، قابل انعطاف و مردمی است

سیمین دانشور با زبان ساده روان و قابل انعطاف داستان یوسفی را بیان می‌کند که حاضر است به چاه زنخدان ظالمان بیفتد ولی تن به ظلم و جور دشمنان ندهد این در حالی است که نویسنده تلاش کرده تا با استفاده از تعابیر عامیانه و اصطلاحات روزمره خواننده را بیشتر در حال و هوای آن دوره قرار دارد و تصویر روشنی پیش روی خواننده قرار داده و او را بیشتر به قهرمان داستان نزدیک کند.

لازم به ذکر است که دانشور برخلاف برخی از هم دوری‌های خود چه نوشته‌هایی مملو از تاریکی دارند با نوشتن سووشون از امید مقاومت و پایداری حرف می‌زند و لحن زبانش به گلایه کردن باز نشده است.

درون مایه سووشون

برای درک بهتر داستان سووشون باید معیارهای متعددی در ذهن داشت از جمله این معیارها وضعیت ایران در آن زمان را بررسی کرد داستان در زمان جنگ جهانی دوم روایت شده و در آن زمان ادعا که بی طرفی ایران نیز نقض گشته است

در این اوصاف کشور در بحران فرو می‌رود و این بحران فضای اقتصادی و اجتماعی کشور را دستخوش تغییر قرار می‌دهد از این‌رو اختلاف طبقاتی شدت یافته و خانه‌ها باید نیاز سربازان انگلیسی را تأمین کند

اما یوسف قهرمان داستان که خان و تحصیل کرده است از این کار سر باز زده و نمی‌خواهد خودش و خانواده وی در آسایش باشند اما مردمان زیر دست دو در فقر و بدبختی روزگار را بگذرانند برخی در تلاشند تا یوسف را از مسیر آزادی‌خواهانه خود دور کنند اما در پایان داستان که یوسف کشته می‌شود چشم‌های جامعه نیز بر مشکلات باز شده و گویی با مرگ او بیداری دیگران حاصل شده است از جمله این افراد می‌توان به زری همسر یوسف اشاره کرد که تنها به دنبال آسایش بود اما مرگ یوسف او را نیز بیدار کرد.

سووشون روایتگر رشادت‌های مردم فارس

با نگاهی به کتاب سووشون در خواهیم یافت که سیمین دانشور که شخصی استان فارسی است تلاش کرده تا روایتگر رشادت‌های مردم فارس در برهه‌های حساس تاریخی باشد این در حالی است که قرار است سریال سووشون در استان فارس ساخته شده و کارگردانی این کار را نرگس آبیار که سالیانی است در سینمای ایران در حال تهیه فیلم‌های سینمایی نظیر شبی که ماه کامل شد، شیار ۱۴۳، نفس و … بر عهده دارد.

داستان سووشون در شیراز روایت شده و ساخته سریال سووشون در استان فارس نیز بار دیگر تأکیدی بر فعالیت مردم فارس در برهه‌های حساس تاریخ و حمایت آنان را از مظلومان به چشم می‌کشد.

این در حالی است که ضبط سریال در بناهای تاریخی استان فارس و شهر شیراز می‌تواند زمینه همزاد پنداری بیننده را با داستان سریال سووشون و همچنین آگاهی در خصوص مقابله با ظلم که در داستان کتاب سووشون آورده است را بیشتر کرده و نقش مردم استان را در این حوزه بهتر بیان کنند.

با توجه به جایگاه استان فارس در برهه‌های حساس کشور این مطالبه در میان مردم استان نیز وجود دارد که سریال‌هایی نظیر سووشون که بیانگر رشادت‌های مردم فارس در تاریخ ایران است در استان و شهر شیراز تولید و در عرصه‌های بین المللی منتشر گردد.

حواشی سریال سووشون

پیش تر تصاویری در فضای مجازی و با نگاه‌های سیاسی و جناحی منتشر شد که نشان دهنده آسیب رساندن دکور سریال سووشون به برخی از عمارت‌های موجود در باغ عفیف آباد بود اما آیا این واقعه حقیقت داشت؟

بررسی‌های میدانی نشان دهنده آن است که هیچ‌گونه تخلفی در راستای ضبط این سریال شکل نگرفته و مشکلاتی برای باغ عفیف آباد نیز ایجاد نکرده است لازم به یادآوری است که در ادامه ضبط این سریال و شاهد ضبط چندین سکانس از سریال سووشون در ارگ کریم خان زند نیز هستیم.

حضور نمایندگان سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری در فرآیند ضبط سریال سووشون در ابنیه های تاریخی نشان دهنده اهتمام ویژه این سازمان در ساخت سریال‌های تاریخی و حفظ ابنیه تاریخی با توجه به شرایط آن است.

اکنون این پرسش مطرح می‌شود که آیا در سینمای جهان نیز امکان ضبط و تولید سریال در ابنیه های تاریخی وجود داشته یا خیر؟

نگاهی به فیلم‌های تاریخی در سینمای ایران و جهان

با نگاهی به سینمای جهان در خواهیم یافت که روند ساخت سریال و حتی فیلم‌های سینمایی در ابنیه های تاریخی یکی از معمولی‌ترین و پرتکرارترین روند فیلمسازی در جهان است این در حالی است که در سینمای ایران نیز چنین نمونه‌هایی وجود داشته که از جمله آنها می‌توان به فیلم سینمایی قهرمان ساخته اصغر فرهادی و سریال شهرزاد ساخته حسن فتحی اشاره کرد.

شاید بسیاری از شما فیلم گلادیاتور را به واسطه بازی زیبای راسل کرو در نقش ماکسیموس و یا به واسطه موسیقی به یادماندنی فیلم از آهنگ ساز معروف هانس زیمر بشناسید. فیلم گلادیاتور در سال ۲۰۰۰ ساخته شد لوکیشن دوم فیلم که به ماجرای اسیر شدن ماکسیموس برمی‌گردد در قاره آفریقا و نزدیک کشور مراکش گرفته شد در واقع تمام اتفاقات فیلم در زمان اسیر شدن راسل کرو توسط رومیان در دهکده ایت بن هادو یا به زبان عربی آیت بن حدّو گرفته شد.

آیت بن حدّو یک دژ یا کاخ است که در جریان ورود اسلام به آفریقا به عنوان یک شهر کوچک و ارگ- شهر برای استراحت کاروان‌های عبوری از صحرای بزرگ آفریقا به مراکش و یا حجاز و عربستان ساخته شد این قلعه-شهر که شباهت بسیاری با ارگ سازی در منطقه فلات ایران دارد در سال ۱۹۸۷ به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

قسمت‌هایی از فیلم که به سکانس‌های مربوط به داخل قصر رم و کومودوس مربوط می‌شود، در قلعه ریکاسولی کشور مالت گرفته شد که این قلعه بزرگترین کاخ موجود در مالت محسوب می‌شود و ساختش بین سالهای ۱۶۷۰ تا ۱۶۹۸ میلادی انجام شد. بد نیست بدانید که نام این قلعه در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده است و از نظر تاریخی و معماری بسیار ارزشمند می‌باشد.

این در حالی است که برای ساخت فیلم «بن هور »،۱۵ هزار طرح مختلف در مساحتی بیش از ۳۴۰ جریب اجرا شد. برای این طرح‌ها ۳۰۰ دکور عظیم در رم ساخته شد.

برای بازسازی شهر بیت المقدس از ۱۰ بلوک شهری استفاده شد و در این ۱۰ بلوک از ۴۰ هزار متر مکعب الوار، بیش از یک میلیون پوند گچ و ۲۵۰ مایل میلگرد آهنی استفاده شد.

چهارچوب خانه «بن هور» از چوب پوشیده شده با گچ ساخته شده بود به گونه‌ای که ظاهر آن خانه‌ای از جنس سنگ را نشان می‌داد.

مجسمه‌های به کار رفته در این لوکیشن از بیش از ۲۰۰ تندیس بزرگ بودند که برای ساخت آن‌ها از هزاران تجهیزات موجود در انبار استودیوی چینه‌چیتا استفاده شده بود.

بیش از هزار کارگر از آغاز ژانویه سال ۱۹۵۸ میلادی ساخت این لوکیشن را آغاز کردند و لوکیشنی به طول ۲ هزار فوت و عرض ۶۵ فوت که نامش به عنوان بزرگترین تک لوکیشن فیلم در تاریخ سینما به ثبت رسید.

سخن پایانی

سووشون تنها یک کتاب نیست بلکه روایتگری از مردمانی است که آزادگی خود را به استعمار نمی‌فروشند و تلاش کرده تا با تکیه بر توان خود کیفیت زندگی را افزایش دهند از این رو با توجه به این که این داستان در شیراز در حال روایت است نقش مردم استان در برهه‌های حساس تاریخ نیز به خوبی به رشته تحریر و نمایش گذاشته شود از سویی استفاده از ابنیه تاریخی موجود در استان فارس نیز می‌تواند کمک شایان توجه‌ای به موضوع سریال سووشون داشته باشد.