خبرگزاری مهر، گروه جامعه: پلیس +۱۰ مجموعه‌ای از خدمات الکترونیکی ارائه شده توسط پلیس است که در دفاتری به نام دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی (سابقاً دفاتر پلیس +۱۰) ارائه می‌شود. خدمات پلیس +۱۰ شامل خدمات وظیفه عمومی، صدور کارت سوخت، تعویض گواهی‌نامه رانندگی در ایران، صدور گذرنامه، صدور گواهی عدم سو پیشینه کیفری، صدور پروانه کسب (جواز اماکن عمومی)، ترخیص خودرو، ارائه خلافی خودرو، امور یارانه نقدی، احراز هویت و برخی موارد دیگر می‌شود.
به همین منظور به سراغ مهدی سیدهاشمی مدیر عامل شرکت پژوهش و توسعه ناجی رفته ایم تا هم با خدمات این مجموعه بیشتر آشنا شویم و هم سوالاتی از قبیل قطعی‌های مکرر سیستم‌های این مجموعه را از او جویا شویم؛ در ادامه می‌توانید این مصاحبه را بخوانید:
در ابتدا معرفی از دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی داشته باشد
شرکت پژوهش و توسعه ناجی از اوایل دهه ۸۰ تأسیس شده و با هدف ارائه خدمات الکترونیک انتظامی فعالیتش را در کشور آغاز کرد؛ با فعالیت این شرکت‌ها می‌توان گفت که در حوزه دولت الکترونیک، مجموعه انتظامی جزو پیشروترین حوزه‌ها شدند. اولین دفاتری که در کشور راه اندازی شدند، دفاتر پلیس +۱۰ بودند و بعد به دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی تغییر نام دادند.
با توجه به اینکه باید برخی از فعالیت‌ها پلیس برون سپاری می‌شد، شرکت پژوهش و توسعه ناجی به عنوان شرکت مأموریتی در حوزه طرح و ارتباطات معرفی شد و از آن زمان در حوزه دفاتر شروع به فعالیت کرد. امروز حدود ۳۰ خدمت در دفاتر خدمات الکترونیک- انتظامی ارائه می‌شود و بیش از هزار و صد دفتر در سراسر کشور فعال هستند و سالیانه حدود ۳۰ میلیون خدمت در این دفاتر ارائه می‌شود.
پس مردم هر خدمتی که در حوزه الکترونیکی قرار است از پلیس دریافت کنند باید به این دفاتر مراجعه کنند؟
بله؛ دلیل آن هم این است که دفاتر خدمات الکترونیکی به عنوان یک شرکت واسط فعال انتظامی و مجموعه‌هایی که خدمات را ارائه می‌دهند، بسترهای لازم امنیتی و الکترونیکی را فراهم می‌کند.
چه اقداماتی در توسعه زیرساخت‌های معاینه فنی‌ها انجام شده است؟
مجموعه معاینه فنی در وزارت کشور انجام می‌شود یعنی در واقع اتحادیه حمل و نقل همگانی است که این مأموریت را انجام می‌دهد. بحث اطلاعات خودروها در مجموعه فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی است. برای اینکه بتوانیم این سرویس را برقرار کنیم. دوستان در مجموعه «سیمفا» نیاز به اطلاعات پایه خودرو داشتند.
این طرح از ابتدایی که راه اندازی شد یک طرح مشترکی بین ما و وزارت کشور بود و در نهایت بنا شد تا وزارت کشور سرویس اطلاعات مربوط به خودرو را از مجموعه ما دریافت کنند. یک فعالیت دیگر ما در حوزه معاینه فنی‌ها بحث تبادل دو طرفه است که سیمفا معاینه فنی‌های صادر شده را به سمت ما بر می‌گردانند تا پلیس راهور از این اطلاعات برای خدماتی که به مردم ارائه می‌دهد استفاده کند.
یعنی پلیس راهور می‌توانند از این اطلاعات هم در سطح دوربین‌های شهر و اینکه ببیند آیا خودرویی معاینه فنی دارد یا ندارد استفاده کند و در صورت لزوم اعمال قانون کند و هم در مورد خدماتی مانند شماره گذاری.
مشکلی که از سال ۸۰ تا کنون مردم در دفاتر پلیس به اضافه ۱۰ یا خدمات الکترونی-انتظامی داشتند، بحث قطع سیستم‌ها بود؛ چه زمانی قرار است این مشکل برطرف شود؟
بحث برطرف شدن قطعی سیستم‌ها هیچ زمان صفر نمی‌شود و این مختص به ایران نیست و در همه جای دنیا این موضوع وجود دارد؛ پس باید بدانیم همیشه یک درصد قطعی و کندی همیشه در بستر خدمات الکترونیک وجود دارد. به عنوان مثال برای برخی از مسائل امنیتی تمهیداتی در نظر گرفته شده است که ممکن است باعث کندی سیستم‌ها شود.
بحث برطرف شدن قطعی سیستم‌ها هیچ زمان صفر نمی‌شود و این مختص به ایران نیست و در همه جای دنیا این موضوع وجود دارد؛ پس باید بدانیم همیشه یک درصد قطعی و کندی همیشه در بستر خدمات الکترونیک وجود دارد
البته مساله دیگری که در بحث قطعی سیستم‌ها مطرح است قطعی سامانه‌هایی است که به دفاتر پلیس به علاوه ۱۰ خدمات می‌دهند، گاهی اوقات آن سامانه‌ها قطع است و خواسته یا ناخواسته هم ما باید منتظر وصل شدن آنها بمانیم.
از ابتدای سال تا کنون چند ساعت سیستم‌های شما قطع بوده است؟
آمار امسال را جمع آوری نکرده ام اما در طول یک سال گذشته قطعی سامانه‌های دفاتر خدمات الکترونیکی به ۲۴ ساعت هم نمی‌رسد.
نظارت‌ها بر تخلفات دفاتر خدمات الکترونیک به چه صورت است
در حوزه تخلفات نسبت به سایر دفاتر خدماتی سخت گیرانه عمل می‌کنیم. خدمات دفاتر ما کاملاً مشخص و یکسان است. خدمات در دفتری که در مرکز شهر تهران خدمت رسانی می‌کند با خدمات در دفتری که در مرز خدمات رسانی می‌کند، یکسان است.
نظارت و بازرسی سخت گیرانه ای داریم. تمام کاربران ما در دفاتر پلیس +۱۰ به کارگیری می‌شوند، از طریق مجموعه‌های نظارتی تأیید صلاحیت می‌شوند. مدیر دفتر کاملاً تأیید صلاحیت شده است و آموزش می‌بینند و براساس آموزش‌هایی که می‌بینند در نهایت نظارت می‌شوند.
چه فعل‌هایی برای دفاتر خدمات الکترونیک-انتظامی تخلف محسوب می‌شود؟
یکی از تخلفاتی که است بحث اضافه دریافت‌ها است. البته تعرفه‌ها مشخص است و سالیانه ابلاغ می‌شود اما در برخی مواقع مشاهده می‌شود برای ارائه برخی از خدمات عمومی بالاتر از تعرفه هزینه دریافت شده است. اضافه دریافتی جزو تخلفاتی است که برای ما بسیار مهم است و جزو تخلفات سطح یک است.
تخلفات سطح یک یعنی چه تخلفاتی؟
برای تخلفات دستورالعمل‌هایی داریم و بر اساس آن با دفاتر متخلف برخورد می‌کنیم؛ به عنوان مثال در حوزه اضافه دریافتی و جعل سند (چون وظیفه احراز برعهده دفتر است) هر کدام از اینها اگر کوتاهی انجام شود، شامل تخلفات سطح یک است و اگر تخلفی در آن اتفاق بیفتد تا لعو مجوز دفتر هم برای فرد خاطی مجازات در نظر گرفته ایم.
بیشترین تخلف شایع در پلیس +۱۰ چیست؟
شاید بتوان گفت اضافه دریافتی‌ها جزو شایع‌ترین تخلفات است. یک دیگر از تخلفاتی که شایع بوده است مشکلاتی است که کاربران در ورود اطلاعات انجام می‌دهند. که البته برخی از این رفتارها عمدی نیست و سهوی اتفاق می‌افتد.
نظارت‌ها از طریق چه نهادهایی است؟
نظارت‌ها هم توسط بخش‌های فنی و تیم‌های بازرسی است و هم توسط پلیس‌های تخصصی.
اضافه دریافتی‌ها جزو شایع‌ترین تخلفات است همچنین مشکلاتی که کاربران در ورود اطلاعات دارند از دیگر تخلفات است که البته برخی از این رفتارها عمدی نیست
یعنی خود مجموعه پلیس هم مستقیماً بر عملکرد این دفاتر نظارت می‌کند؟
بله؛ خدمتی که واگذار و برون سپاری می‌شود مسئولیت آن از گردن پلیس +۱۰ ساقط نمی‌شود. بنابراین اگر پلیس گذرنامه این خدمت را واگذار کرده است، به دقت این موضوع را نظارت می‌کنند تا اشتباهی در آن رخ ندهد.
مردم از چه طریق می‌توانند شکایات خود و یا تخلفات دفاتر خدمات الکترونیکی را گزارش دهند؟
مردم می‌توانند شکایات خود را از طریق ۱۹۷ گزارشات از طریق پلیس ناجا به ما منعکس می‌شود. شکایاتی که مردم به ۱۹۷ منتقل می‌کنند مجموعه ما پاسخگو است و قطعاً با دفاتر متخلف برخورد می‌کنیم.
شما گفتید در کشور حدود هزار و ۱۰۰ دفتر در کشور داریم، نسبت به جمعیت این تعداد دفتر مناسب است؟
برای محاسبه تعداد دفاتر نسبت به جمعیت باید شاخصه‌های بحث جمعیت را در نظر بگیریم. از نظر این شاخصه‌ها ما کمبودی نداریم، آمایش تعدادی و درآمدی مناسبی داریم.
آیا شهرستانی داریم که اصلاً دفتر پلیس +۱۰ نداشته باشد؟
بله؛ شهرستان‌های زیر ۵ هزار نفر جمعیت که توجیه اقتصادی ندارند و اگر بخواهیم دفتر ایجاد کنیم امکان برقراری بانک و سایر موضوعات خدماتی نیست و عملاً چرخه خدمت کامل نمی‌شود.