به گزارش خبرنگار مهر، درخلاصه گزارش نظارت و ارزیابی پیشرفت سال اول برنامه چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی آمده است: برنامه چهارم در شرایطی آغاز شد که سیاستهای کلی نظام توسط مقام معظم رهبری ابلاغ و براساس آن سند چشم‌انداز بیست‌ساله کشور به همت کلیه مسئولان و دست‌اندرکاران نظام برنامه‌ریزی کشور تهیه و تدوین شد.
براساس ماده 157 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گزارش حاضر هر چند خلاصه گزارش عملکرد دولت در سال 1384 می‌باشد، لکن تصویر صریح و روشن از عملکرد دولت در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را ارائه می‌دهد. شرح تفصیلی این عملکرد طی گزارش مبسوطی توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تهیه و منتشر خواهد شد.
دولت نهم فعالیت خود را از نیمه دوم سال 1384 آغاز نمود و در راستای سیاستهای کلی نظام، سند چشم انداز و قانون برنامه چهارم توسعه، از ابتدای شروع کار خود با رویکرد عملگرایی و در جهت توسعه عدالت اجتماعی و توزیع درآمد و ثروت برای اقشار محروم، توسعه منطقه‌ای از دورترین نقاط محروم کشور و تحرک و سرعت بخشیدن به اجرای طرح‌های ملی و استانی و ایجاد تعادل و توازن منطقه‌ای در کشور اهتمام ورزید.
این گزارش که خلاصه ای از گزارش نظارت و ارزیابی پیشرفت برنامه چهارم توسعه در سال 1384 است در چارچوب مفاد ماده 157 قانون مذکور تهیه و تدوین شده است .
در این خلاصه گزارش اهم اقدامات و سیاستهای اجرایی، بررسی عملکرد متغیرهای عمده کلان و بخشی، پیشرفت عملیات اسناد ملی توسعه بخشی ، استانی و ویژه و ارائه پیشنهاد های لازم به منظور بهبود عملکرد برنامه آورده شده است.
شرح بررسی عملکرد مواد قانونی برنامه و ارزیابی نتایج عملکرد و تبیین علل مغایرت با برنامه همراه با موارد فوق الذکر در گزارش تفصیلی نظارت و ارزیابی پیشرفت برنامه در سال 1384 به تفکیک هریک از بخشها توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تهیه و منتشر خواهد شد.
سیاستهای راهبردی
برخی از راهبردهای اساسی که در قالب دستیابی به اهداف سند چشم‌انداز و قانون برنامه چهارم توسعه توسط دولت در سال 1384 پی‌گرفته شده به شرح ذیل است:
- عدالت اجتماعی و توزیع مناسب منابع و فرصتها
- افزایش ثروت ملی
- تامین, حفظ و ارتقای سلامت افراد و جامعه
- پوشش و توسعه فراگیر بیمه سلامت برای آحاد جمعیت در پهنه جغرافیای کشور
- افزایش ضریب امنیت غذایی با تکیه بر تولید از منابع داخلی و تاکید بر خودکفایی در تولید محصولات اساسی و افزایش تولید محصولات راهبردی
- گسترش روابط خارجی, تعامل سازنده در عرصه بین‌المللی و ثبات مبتنی بر منافع ملی و اصول حکمت، عزت و مصلحت در سیاست خارجی برای اثربخش نمودن سیاستهای توسعه ملی
- پی‌ریزی سیاست خارجی و دیپلماسی کشور برای اثربخشی سیاستهای توسعه ملی
- پیگیری در جهت گسترش و تعمیق نظام جامع تامین اجتماعی در ابعاد جامعیت, فراگیری و اثربخشی
- حرکت در جهت تحت پوشش قرار دادن خانوارهای زیرخط فقر و توانمند سازی آنان
- حرکت در جهت شناسایی اقشار آسیب‌پذیر و ساماندهی نحوه پرداخت یارانه‌ها
- تلاش در جهت توسعه بخش تعاونی اقتصاد
- تلاش درجهت گسترش کمی و بهبود کیفیت عرضه خدمات پایه در سطح کشور
- تلاش در جهت دسترسی گسترده, امن و ارزان به اطلاعات و توسعه زیرساخت‌های ارتباطی
- توسعه امور فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح کلان کشور
- حرکت در جهت ایجاد فرصت‌های برابر آموزشی به ویژه در مناطق کمتر توسعه یافته
- تشویق و حمایت از بخش غیردولتی در توسعه ظرفیت‌های نظام آموزش عالی کشور
- بهره‌گیری حداکثر از ظرفیت‌های ملی و منطقه‌ای علوم و فناوری و استفاده بیشتر از فناوری‌های نوین در کارآمدی و بهره‌مندی حوزه حاکمیت و خدمات عمومی
- تلاش در جهت تمرکززدایی از حوزه‌های اداری و اجرایی در مدیریت کشور
- تلاش در جهت تجهیز و نوسازی اراضی زیرسدهای مخزنی و بندهای انحرافی مستقل
- حفاظت و بهره‌برداری پایدار از منابع طبیعی و منابع پایه تولید کشاورزی
- تلاش در جهت تدوین برنامه توسعه منابع آب در حوزه‌های آبریز رودخانه‌ها
- تلاش در جهت تجهیز شبکه راه‌آهن کشور به سیستم علایم و ارتباطات
- تلاش در جهت برقراری انضباط مالی و بودجه‌ای
- الزام دستگاه‌های عمومی و دولتی به رعایت استانداردها و دستور‌العمل‌های بهینه‌سازی مصرف سوخت در تامین و بهره‌برداری اماکن و تجهیزات و ماشین‌آلات
- تلاش در جهت گسترش و تحقق بخشیدن به روحیه تعاون و مشارکت مردم و بخشهای غیردولتی در فرآیند برنامه‌ریزی و دستیابی به توسعه پایدار روستایی
- تلاش در جهت استاندارد کردن مصالح و روشهای موثر در مقاوم‌سازی ساختمان‌ها و گسترش پوشش بیمه‌ای ساخت‌وساز
- توسعه مناطق مرزی با هدف تقویت همگرایی ملی و پیوند مناطق مرزی با اقتصاد ملی و فراملی
- زمینه‌سازی برای تحرک بخشیدن به اقتصاد مناطق کمتر توسعه‌یافته و حاشیه‌ای و تقویت پیوند با اقتصاد ملی
- توزیع متناسب منابع به منظور رفع عدم تعادل‌های منطقه‌ای
- تقویت نهاد خانواده و ارتقای منزلت و جایگاه زن
- ارتقای فرهنگ عمومی و رونق اقتصاد فرهنگ
- صیانت از فرهنگ اسلامی- ملی و بسط و تعمیق آن
- تقویت خودباوری عمومی
- استفاده موثر از تقاضای بخش دولتی و عمومی برای گسترش صنایع نوین
اهم اقدامات و سیاستهای اجرایی
برخی از مهمترین اقدامات و سیاستهای اجرایی که در قالب دستیابی به اهداف قانون برنامه چهارم توسعه توسط دولت در سال 1384 پی گرفته شد به شرح زیر می‌باشد:
- کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی در بانک‌های دولتی از 16 درصد به 14 درصد در اسفند ماه سال 1384 ( اجرا در سال 1385)
- واگذاری منابع سرمایه‌گذاری دولتی از طریق وجوه اداره شده به بخش خصوصی
- اجرای سیاستهای تمرکززدایی و واگذاری امور به استانها
- پیگیری اصلاح نظام بودجه ریزی عملیاتی در اجرای مواد 138و 144 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در تدوین لایحه بودجه سال 1385
- تهیه آیین‌نامه "ساماندهی کمک‌های توسعه‌ای جمهوری اسلامی ایران" با همکاری وزارت امور خارجه به منظور ساماندهی کمک‌های مزبور با توجه به اهداف برنامه چهارم توسعه و اصول سیاست خارجی کشور.
- تدوین لایحه حمایت از نواحی روستایی که منتهی به تصویب در جلسه مورخ 27/7/1384 در مجلس شورای اسلامی گردید.
- تدوین لایحه حمایت از صنایع دریایی.
- تدوین لایحه نحوه اداره شهرکهای صنعتی.
- بازنگری شاخصهای عمومی و اختصاصی دستگاه‌های اجرایی کشور در چارچوب تکالیف قانون برنامه چهارم توسعه، " برنامه دولت نهم" و دیگر وظایف و مأموریت‌های دستگاه‌ها و ابلاغ برای اجرا.
- بازنگری نظام ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی و تهیه و تدوین نظام جامع نظارت و ارزیابی.
- طراحی و تدوین نظام نظارت بر شرکت‌های دولتی
- تدوین لایحه شایسته سالاری و تفکیک پست‌های سیاسی از پست‌های حرفه‌ای.
- تهیه و تدوین مصوبه "لزوم اقامت مدیران در محل سکونت و مأموریت خود" و تصویب آن در هیأت محترم وزیران و ابلاغ به دستگاه‌های اجرایی.
- تهیه و تدوین لایحه ارتقاء سلامت اداری و مبارزه با فساد
- تمرکززدایی از ساختار اداری و تقویت نقش مدیران محلی
- تهیه و تدوین آیین‌نامه محورهای صرفه‌جویی دستگاه‌ها
- تهیه آیین‌نامه واگذاری مراکز جانبی دستگاه‌ها
- تهیه و تنظیم لایحه جامع خدمات ایثارگران
- اصلاح آیین‌نامه تشخیص صلاحیت پیمانکاران، طبقه‌بندی و تشخیص صلاحیت شرکت‌های پیمانکاری متقاضی، انتشار فهرست پیمانکاران تشخیص صلاحیت شده
- تدوین آیین‌نامه‌های مربوط به قانون برگزاری مناقصات، تشکیل جلسات کمیته‌های فنی تشخیص صلاحیت مشاوران و پیمانکاران برای اصلاح جداول در رشته‌های تخصصی مربوط به آیین‌نامه تشخیص صلاحیت مشاوران و آیین‌نامه طبقه‌بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران
- تدوین شاخصهای توزیع اعتبارات هزینه ای و تملک داراییهای سرمایه‌ای استانها
- اختصاص بخشی از سهام بنگاه‌های اقتصادی قابل واگذاری دولتی به مردم با اولویت اقشار محروم به‌منظور تحقق عدالت در قالب سهام عدالت، محرومیت‌زدایی و دریافت بخشی از بهای سهام واگذار شده از محل سود سالیانه آن
- تدوین استاندارد ساختمان به منظور بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌های عمومی
- تهیه و تدوین چشم‌انداز بخشهای نفت و گاز و برق در افق 1403 به ویژه تراز 20 ساله گاز طبیعی به منظور پاسخگویی به سئوال اساسی در مورد صادرات گاز
- مجموعه اقدامات لازم برای اجرایی شدن سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی ابلاغ شده از سوی مقام معظم رهبری که در کمیسیون اقتصادی هیأت دولت به تصویب رسید.
- تهیه طرح توسعه جامع استان خوزستان و بازنگری طرح توسعه شهرستان نهبندان
- انجام مطالعات آمایش استانهای غرب کشور: با توجه به مأموریت محول شده از سوی شورای عالی امنیت ملی، این مطالعات سازماندهی و انجام شد و نتایج اولیه آن در اختیار شورای مزبور قرار گرفت.
- آغاز تدوین برنامه های عملیاتی آمایش سرزمین از سال 1384، شامل موارد زیر:
1 ـ به هنگام‌سازی سند ملی آمایش سرزمین
2 ـ طراحی نظام برنامه‌ریزی مبتنی بر آمایش سرزمین
3 ـ فراخوان برگزاری همایش آمایش سرزمین
4 ـ بازنگری در تعاریف، مفاهیم و روشهای آمایش سرزمین
5 ـ ایجاد و به هنگام سازی پایگاه داده‌های مکانی، توصیفی و مکتوب
6 ـ آموزش نیروی انسانی (کوتاه مدت)
7 ـ سازماندهی مطالعات موردنیاز
8 ـ برنامه آمایش استانها
- پایه‌گذاری شورای آمایش سرزمین، موضوع ماده 13 ضوابط ملی آمایش سرزمین. به منظور ایجاد هماهنگی در تنظیم و تصویب راهبردهای آمایش.
ادامه دارد....