به گزارش خبرنگار مهر، حسین امیرعبداللهیان رئیس دستگاه دیپلماسی امشب (پنج‌شنبه) در برنامه «صف اول» که از شبکه خبر سیما پخش می‌شد، با بیان اینکه سیاست خارجی دولت سیزدهم مبتنی بر سیاست خارجی متوازن، دیپلماسی پویا و تعامل هوشمند است، گفت: دولت جدید یکی از اولویت‌های اساسی خود را همکاری و تعامل هر چه بیشتر با همسایگان قرار داده است و دیگر اولویت ما تمرکز بر همکاری با آسیا به عنوان پدیده نوظهور قرن جاری و ظرفیت‌های فراوان این قاره است.
سعی کردیم بخش‌های خاموش دیپلماسی همسایگی را فعال کنیم
وی با بیان اینکه اگر در سفرهای رئیس جمهور و رفت و آمدها در ۱۱ ماه گذشته ملاحظه کرده باشید، سعی کردیم بخش‌های خاموش دیپلماسی همسایگی را فعال کنیم، تاکید کرد: در حوزه همسایگان شمالی و برخی کشورها مثل ترکمنستان، آذربایجان و قزاقستان ظرفیت‌های بسیار مهمی در حوزه دوجانبه و همکاری‌های استانی دارند.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: در آغاز به کار دولت جدید، سیاست خارجی را در این حوزه‌ها از تحرک لازم برخوردار نمی‌دانستیم.
امیرعبداللهیان با اشاره به اینکه با اقدامات انجام شده توانستیم حجم تبادل تجاری را با عراق به ۱۶ میلیارد دلار افزایش دهیم، اظهار کرد: در تعامل با ترکمنستان به خاطر سو تفاهمات و دریافت گاز از ترکمنستان برخی تعاملات با مشکلات فنی و مالی به دلیل تحریم‌ها و شرایط بانکی روبرو شده بود که به خوبی عبور کردیم و نسبت به ادامه سوآپ گاز از ترکمنستان اقدام کردیم.
وی با اشاره به اینکه در شروع به کار دولت جدید اعلام کردیم که حداقل ۴۰ درصد از سهم فعالیت دستگاه سیاست خارجی در دولت به دیپلماسی اقتصادی اختصاص می‌یابد و این کمک کرد حجم تبادل تجاری با همسایگان افزایش داشته باشد، افزود: در حوزه ارزآوری در دولت توانستیم بستری را برای وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اقتصادی و بخش خصوصی فراهم کنیم.
وزیر امور خارجه به اتفاقاتی که در تعامل با همسایگان برای کشور ایجاد شد پرداخت و تاکید کرد: ارزآوری برای کشور از حوزه همسایگان توانست نقش مهمی را ایفا کند، ضمن آنکه ایران ظرفیت ترانزیتی بالایی دارد، و به دلیل موقعیت ژئوپولتیکی که از آن برخورداریم خط ترانزیت شمال به جنوب و شرق به غرب توانست فعال شود.
عملیات ریل‌گذاری خط آستارا و رشت در آینده‌ای نزدیک
امیرعبداللهیان افزود: خوشبختانه ما برای اینکه بتوانیم خط ترانزیت شمال و جنوب را تکمیل کنیم یک مسیری باقیمانده در محدوده رشت و آستارا که توانستیم سرمایه‌گذار در این مورد پیدا کنیم و هم شخص رئیس جمهور روی این موضوع اهتمام داشت و در دیدارهایی که با کشورهایی که می‌توانستند به ما کمک کنند این موضوع را پیش بردند و ما هفته‌های اخیر توانستیم این را نهایی کنیم.
وی افزود: امیدواریم به زودی شاهد شروع این عملیات ریل‌گذاری خط آهن آستارا و رشت باشیم که این مسیر از حالت ترکیبی به یک مسیر کامل ریلی مبدل شود.
امیرعبداللهیان اظهار کرد: بعد از تحولات جنگ در اوکراین و تبعات ناشی از کرونا دو موضوع امنیت انرژی و غذایی از نگرانی‌های جدی در جهان و بخش‌هایی از منطقه ما به وجود آمد؛ در هر دو حوزه ایران موقعیت برتر را دارد.
وی ادامه داد: ما از دارندگان منابع بزرگ نفت و گاز هستیم و در بحث امنیت غذایی مسیر ترانزیتی ایران ظرفیت خوبی را فراهم کرده است.
دریافت پیام از سوی سعودی‌ها
وزیر امور خارجه همچنین پیرامون مذاکرات ایران با عربستان، گفت: بعد از سال ۹۵ عربستان تصمیم به قطع رابطه دیپلماتیک با ایران گرفت و برخی کشورهای حوزه خلیج فارس در همراهی با عربستان سطح مناسبات دیپلماتیک را از سفیر به کاردار کاهش دادند و با اقداماتی که در شروع به کار دولت جدید انجام شد کشورهای حوزه خلیج فارس برای مراسم تحلیف رئیس جمهور کشورمان دعوت شدند و تلاش شد با برنامه‌های عملی از همه ظرفیت‌های سیاسی، دیپلماتیک در تقویت مناسبات با این کشورها استفاده کنیم.
وی با اشاره به اینکه پنج دور مذاکره با عربستان در سطح امنیتی برگزار شد، افزود: هفته گذشته پیامی از وزیر خارجه عراق دریافت کردیم که طرف سعودی آمادگی دارد گفتگوها از فاز امنیتی وارد فاز سیاسی شود و ما اعلام آمادگی کردیم که گفتگوها در سطح سیاسی ادامه یابد و منتج به بازگشت روابط دیپلماتیک به شکل قبل شود.
سفرای امارات و کویت به تهران می‌آیند
امیرعبداللهیان با اعلام اینکه امارات تصمیم گرفت سفیر به تهران اعزام کند، از این رو به زودی سفیر این کشور وارد تهران می‌شود، گفت: کویت سفیر خود را معرفی کرد و ظرف روزهای آینده سفیر کویت هم وارد تهران می‌شود.
رئیس دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: آمریکا تلاش می‌کند و دست و پا می‌زند قدرت هژمون خود را حفظ کند. اینکه تکیه کشورها به آمریکا بخواهد باشد نمی‌تواند منافع حداکثری یک ملت را تأمین کند؛ این بدان معنا نیست که این نقش را برای روسیه قائل باشیم.
منافع خود را به غرب و شرق گره نمی‌زنیم
امیرعبداللهیان با اشاره به اینکه در سیاست خارجی دولت نگاه به شرق و غرب در چارچوب سیاست متوازن دنبال می‌شود، تاکید کرد: کار با همه بخش‌های جهان مورد توجه جدی است. منافع خود را به موضوعات و حوزه‌هایی که بیشترین دستاورد را برای کشور داشته باشد گره می‌زنیم؛ ما منافع خود را به غرب و شرق گره نمی‌زنیم.
وی با بیان اینکه یکی از همسایگان ما روسیه و دیگری ترکیه است، افزود: این ظرفیت و جایگاه ایران است که همسایگان به دعوت ما توجه نشان می‌دهند و اجلاسی که بیش از سه سال و نیم برگزار نشده در تهران برگزار می‌شود.
رئیس دستگاه دیپلماسی با اشاره به اینکه ما عضو اتحادیه اوراسیا هستیم و هفت هزار قلم کالا در حوزه اوراسیا از معافیت‌های گمرکی برخوردار است که بخشی از آن به زودی فعال می‌شود، اظهار کرد: امیدواریم در جلسه شهریورماه وارد مراحل اجرایی و عملی استفاده از منافع عضویت در شانگهای شویم.
وی در مورد روند عضویت ایران در بریکس پلاس هم گفت: ایران جزو اولین کشورهایی است که قرار است به عضویت بریکس پلاس دربیاید.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه در تحولات منطقه هم حداقل در یک دهه اخیر، ایران همیشه در قسمت خوب تحولات منطقه بوده است، تاکید کرد: ایران اولین کشوری بود که از آغاز جنگ در یمن اعلام کرد راه‌حل در یمن صرفاً سیاسی است و همه تلاش ایران بر این متمرکز شد تا جایی که الان همگان اعتراف دارند، این جنگ بی فایده است و باید از مسیر سیاسی حل و فصل شود.
وی اضافه کرد: ما این کشورها را متحدان خود می‌دانیم و برای کمک به آنها در مبارزه با تروریسم تلاش می‌کنیم. اگر نگاه بلند مقام معظم رهبری و اراده سردار سلیمانی و مجموعه نیروهای مسلح ما در کنار نیروهای مسلح در منطقه به کار گرفته نمی‌شد، امروز در تهران امنیت نداشتیم.
وزیر امور خارجه اعلام کرد: ایجاد خط ترانزیت بین کشورهای موسوم به محور مقاومت در دستور کار ما قرار دارد.
امیرعبداللهیان پیرامون انتصاب رایزنان اقتصادی هم، گفت: ما توانستیم ۳۵ پست رایزن اقتصادی ایجاد کنیم که تا الان حدود ۱۵ پست در نمایندگی‌ها مستقر شدند و بقیه در حال استقرار هستند؛ ۱۲ پست مبتنی بر حوزه صنایع است که در این بخش توانستند پست‌های خود را بگیرند و به تدریج به ما معرفی می‌شوند.رایزنان تجاری ما بایستی از طریق وزارتخانه ذیربط به ما معرفی شود و این پروسه در جریان است.
انتقام خون «حاج قاسم» را وظیفه قطعی خود می‌دانیم
وی در ادامه این گفتگو درخصوص رسیدگی به پرونده ترور حاج قاسم سلیمانی، اظهار کرد: موضوع سردار سلیمانی مسئله‌ای نیست که هیچگاه به فراموشی سپرده شود، این مسئله آنقدر عمق دارد که حتی «پوتین» در سفر به تهران در دیدار با مقام معظم رهبری و رئیس جمهور کشورمان به جایگاه و نقش مهم سردار سلیمانی اشاره کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه در وزارت خارجه، کمیته پیگیری حقوق بین‌المللی که وجود داشت را کامل‌تر کرده و به کار سرعت داده ایم، گفت: قوه قضائیه جدی کار می‌کند و امیدوارم اقدامات ما به نقطه مطلوب برسد. در این پرونده یکی از اقداماتی که انجام شد آمران و عاملان آن در لیست سیاه تروریستی قرار گرفتند و آنهایی که قرار گرفتند خواب راحت ندارند.
دو میلیون دلار برای حفاظت «پامپئو» هزینه می‌شود
امیرعبداللهیان تصریح کرد: از پیام‌هایی که از طریق واسطه‌ها از سوی آمریکا آورده شد، گفته شد که دو میلیون دلار برای حفاظت «پامپئو» هزینه می‌شود که از طریق واسطه‌ها می‌خواستند این را در بده بستان حل کنند که دست رد به سینه آنها زده شد.
وی تاکید کرد: در دستگاه دیپلماسی انتقام خون شهید سلیمانی را وظیفه قطعی خود می‌دانیم.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه یکی دیگر از موضوعاتی که وزارت امور خارجه دنبال می‌کند، موضوعات مربوط به ایرانیان خارج از کشور است، گفت: موضوع ایرانیان خارج از کشور موضوعی است که هم رهبر انقلاب در این مسئولیتی که من در آن هستم توصیه و تاکید زیادی دارند و هم رئیس جمهور که دیروز خدمت او بودم، به من گفت که هنوز به طور ملموس حس نمی‌کنم برای ایرانیان خارج از کشور در قالب شورای عالی ایرانیان اتفاق مهمی رقم خورده باشد و توصیه‌های مهمی کرد که این جمعیت ایرانیان خارج از کشور حتماً مورد توجه ویژه در دستگاه دیپلماسی قرار بگیرند.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه کاری که ما در این مدت انجام دادیم و در سفرهایم در حوزه‌های مختلف جغرافیایی که حضور پیدا می‌کنم، یکی از برنامه‌هایم دیدار با ایرانیان مقیم است، گفت: شورای عالی ایرانیان را به معنای واقعی فعال کردیم و در ماه‌های اول شروع به کار دولت با حضور رئیس جمهور، شورای عالی ایرانیان برگزار شد.
وی اضافه کرد: خروجی جلسه ما این شد که باید قانون جامع برای حمایت از ایرانیان خارج از کشور در اختیار داشته باشیم. مقرر شد کمیته‌ای برای این کار تشکیل شود، قرار است قانون تدوین شود و این جزو وظایفی است که مجلس باید انجام دهد.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه کمیته‌ای که با هماهنگی رئیس مجلس، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی تشکیل شد و وزارت دادگستری و وزارت خارجه و همه بخش‌ها هم عضو این کمیته هستند و جلسات فشرده‌ای را برگزار کردیم، گفت: ما به هفته‌های پایانی کارهای کارشناسی این قانون رسیده‌ایم و یکی از مسائل مهمی که در این قانون برای آن باید چاره‌اندیشی تعیین تکلیف وضعیت برخی است ایرانیان دارای تابعیت مضاعف است.
سفر هیئتی از ترکیه به تهران
امیرعبداللهیان در بخش دیگری از این گفتگو که از شبکه خبر سیما پخش می‌شد با بیان اینکه در مورد حق آبه ارس هشت ماه پیش با «چاووش اوغلو» توافق کردیم کمیته مشترک آب تشکیل دهیم و هیئتی از ایران به ترکیه رفت و قرار است هیئتی به زودی از ترکیه به ایران بیاید، افزود: رئیس جمهور در دیدار با اردوغان دو بار بر این موضوع تأکید کرد و گفت که موضوع حق آبه ما از ارس موضوعی نیست که به راحتی از آن بگذریم و این انتظار را داریم که شاهد کاهش سر سوزنی از سهم خود در رود ارس نباشیم.
وی همچنین درباره سیاست ایران در قبال آمریکای لاتین و آفریقا، گفت: در ۱۰ ماه و نیم گذشته ۴۷ هیئت رسمی از آفریقا به ایران سفر کرد و قراردادهای مختلفی منعقد شد و البته بخش خصوصی جلوتر و موفق‌تر بوده است و کمیسیون‌های مشترکی در این حوزه برگزار شده و توانستیم به توافقات خوبی دست یافته و همکاری‌ها را شتاب ببخشیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: آنچه تا الان انجام شده لازم بوده، اما کافی نیست و باید قدم‌های قوی‌تری برداشت. آفریقا همچنان قاره بکر است و در آفریقا ظرفیت‌های فراوانی وجود دارد.
امیر عبداللهیان با بیان اینکه در آمریکای لاتین در حوزه نفت و انرژی، پتروشیمی و همکاری‌های پالایشگاهی و همکاری در حوزه تأمین امنیت غذایی کارهای خیلی خوبی هم در ماه‌های گذشته انجام شده است، تاکید کرد: نگاه به این دو منطقه در چارچوب سیاست خارجی متوازن جزو اولویت‌های مهم ماست به دلیل بکر بودن این دو حوزه و ظرفیت‌های فراوان آن.
وی گفت: البته در دو حوزه علیرغم دور افتاده بودن آنها نگاه آنان به ایران و انقلاب و امام (ره) یک نگاه متفاوت و ویژه‌ای است که برای ما سرمایه بزرگی را ایجاد کرده است.
آخرین وضعیت مذاکرات رفع تحریم‌ها
امیرعبداللهیان درباره آخرین وضعیت مذاکرات رفع تحریم‌ها، گفت: سیاست خارجی دولت سیزدهم در نگاه به برجام این گونه است که دولت باید برنامه توسعه اقتصادی پایدار را بدون نگاه به برجام دنبال کند.
وی با بیان اینکه وزارت خارجه برای توسعه اقتصادی پایدار باید همه ظرفیت مطلوب خود را به کار بگیرد، افزود: اما از طرف دیگر وزارت خارجه برای لغو تحریم‌ها باید در میز مذاکره حضور داشته باشد که این نه یک مذاکره بلکه یک کارزار مذاکراتی است.
رئیس دستگاه دیپلماسی با اشاره به اینکه ما الان در نقطه‌ای هستیم که متن آماده‌ای در مقابل ما است که در بیش از ۹۵ الی ۹۶ درصد محتوا با همه طرف‌ها اتفاق نظر داریم، گفت: اما در این متن همچنان یک نقص مهم وجود دارد و آن اینکه ما باید از مزایای کامل اقتصادی توافق برخودار شویم؛ نمی‌خواهیم از یک روزنه دو بار گزیده شویم.
توافق را به هر قیمت نمی‌خواهیم
امیرعبداللهیان با بیان اینکه برای برخوردار شدن از مزایای کامل اقتصادی برجام، آمریکایی‌ها باید تعهدات و تضمین‌های خود را بپذیرند، تاکید کرد: این طور نیست که بگوییم در قرارداد بین‌المللی تضمین معنا ندارد، قرارداد برای اجرا نوشته می‌شود و برای قاب کردن در طاقچه خانه که قرارداد نمی‌خواهیم.
وی با اشاره به اینکه رسیدن به توافق خوب، قوی و پایدار جدی هستیم، تاکید کرد: توافق را به هر قیمت نمی‌خواهیم.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: در تبادل پیام‌ها به طرف آمریکایی از طریق اتحادیه اروپا و برخی وزرای خارجه گفته‌ایم که توافقی می‌خواهیم با متخصات خوب؛ تلاش خود را هم می‌کنیم و برای آنکه به این ویژگی برسیم هنوز آمریکایی‌ها ما را مطمئن نکردند که می‌توانیم از منافع کامل اقتصادی برجام برخوردار شویم.
امیرعبداللهیان تاکید کرد: این برخوردار بودن شاخص‌هایی دارد که در حال تبادل پیام‌ها و گفتگوها با اتحادیه اروپا و غیرمستقیم با آمریکا هستیم تا شاخص‌های مورد نظر ما به صورت ملموس و دقیق روی کاغذ بیاید و بتوانیم اعلام کنیم که در نقطه خوب توافق قرار داریم.