خبرگزاری مهر - گروه بین الملل: اردوگاه جنین، اکنون به نقطه‌ای رسیده است که به چالش اصلی راهبردی ارتش رژیم صهیونیستی در کرانه باختری تبدیل شده است. کنترل این اردوگاه کوچک اما تأثیرگذار، سیاست ارتش رژیم در ۲۰ سال اخیر بوده و در برهه‌های مختلف سیاست‌های مختلفی برای کنترل آن اعمال شده است. در این یادداشت سعی داریم روند و سیاست‌های نظامی رژیم برای کنترل جنین را مرور کنیم:
- حذف جریان نوپای جنین، ۲۰۰۲
از ابتدای سال ۲۰۰۰ و شروع انتفاضه مسجد الاقصی، جنین و تحرکاتش بر سر زبان‌ها افتاد. ابتدا رژیم صهیونیستی با نظامیانش وارد اردوگاه شد تا فعالان مقاومت جنین را دستگیر کند اما با مقاوت استثنایی روبرو شد. با شروع تهاجمی که شائول موفاز رئیس ستاد ارتش اشغالگر هم آن را نظارت می‌کرد، رزمندگان مقاومت در کوچه پس کوچه‌های اردوگاه کمین‌های انفجاری ایجاد کردند که منجر به کشته شدن تعدادی از نظامیان شد. در یکی از این تله‌ها تنها ۱۳ نظامی صهیونیستی کشته و ۱۵ نفر دیگر مجروح شدند.
این اتفاقات باعث شد اشغالگران نقشه‌های خود را تغییر دهند و تصمیم به تخریب بخشی از اردوگاه بگیرند. با توجه به ماهیت اردوگاه و شرایط جغرافیایی اش سران ارتش رژیم به ظاهر سناریوی معقولی انتخاب کردند و آن هم حذف فیزیکی کل اردوگاه بود.
نیروهای اشغالگر در میانه انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۲ حمله‌ای گسترده‌ای به اردوگاه انجام دادند. حمله‌ای که حدود ۱۰ روز با محاصره کامل آن و عدم اجازه رفت و آمد و امدادرسانی همراه بود. سوم آوریل ۲۰۰۲ میلادی، ارتش رژیم صهیونیستی با بهره گیری از دستکم دو هزار نظامی پیاده نظام، ده‌ها دستگاه تانک میرکاوا، بولدوزر و بالگردهای جنگی مجهز به موشک و مسلسل‌های سنگین به اردوگاه که طبق آمار آن زمان حدود ۱۵ هزار نفر جمعیت داشت یورش برد.
عملیاتی که تل‌آویو آن را «دیوار دفاعی» نام گذاری کرده بود با تشکیل اتاق عملیات مشترک از همه گروه‌ها و رهبران نظامی جناح‌های مختلف فلسطین، مقاومت در جنین آغاز شد. مقاومت با سلاح مواد منفجره دست ساز، سرنوشت متفاوتی را رقم زد.
۲۰۰ تن از مبارزان فلسطینی وابسته به حماس، جهاد اسلامی و فتح با استفاده از سلاح‌های ابتدایی توانستند هشت روز در برابر این حمله نابرابر ایستادگی کنند. هدف حذف امکان سکونت در اردوگاه و مهاجرت اجرای دوباره آوارگان آن بود، چیزی که نه تنها محقق نشد، بلکه مقاومت جنین را بر سر زبان‌ها انداخت.
- رشوه‌های اقتصادی
پس از پایان انتفاضه، رژیم صهیونیستی سعی کرد در سایه محمود عباس مذاکرات را باری دیگر دنبال کند. خروج از غزه و واگذاری مدیریت برخی مناطق کرانه باختری مصداقی از این سناریو بود. در همین راستا صهیونیست‌ها سعی داشتند جنین را در همین پازل تغییر دهند. یکی از نمونه‌های آن ورود فرانسوی‌ها به اردوگاه بود.
سال ۲۰۰۷ بییر دیکیوسین کنسولگری اقتصادی فرانسه به منظور آگاهی از اوضاع اقتصادی استان جنین از آن بازدید کرد. در مراسم استقبال وی عبدالله برکات معاون استاندار جنین و نصیر عطیانی مدیر کل اتاق بازرگانی حضور داشتند. برکات هیأت فرانسوی را در جریان اوضاع اقتصادی استان جنین و موانع فرا روی فعالیت‌های تجاری آن قرار داد.
عطیانی خواستار حمایت‌های فنی و اقتصادی فرانسه از استان جنین شد که با چالش‌های اقتصادی و بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها مواجه است. دیکیوسین یکی از دست اندرکاران اجلاس اقتصادی پاریس در سال ۲۰۰۷ بود که به منظور حمایت از تشکیلات خودگردان فلسطین برگزار شده بود. این تلاش‌ها نتوانست ماهیت مقاومت را تغییر دهد و خیلی زود با روی کار آمدن راستگرایان و نتانیاهو تغییر کرد و سیاست رژیم صهیونیستی از سال ۲۰۰۸ تغییرات جدی تری کرد.
- تبدیل جنین به صحنه درگیری فلسطینی- فلسطینی
پس از مرگ مشکوک عرفات و روی کار آمدن محمود عباس و ناکامی سناریو مذاکرات، رژیم صهیونیستی توان و انرژی کنترل جنین را به نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین واگذار کرد. این تغییر راهبرد چند دلیل داشت: نخست رژیم صهیونیستی به دنبال کمترین تلفات و هزینه برای نیروهای خودش و کاهش توان عملیاتی از سوی نیروهای مقاومت جنین بود. زیرا به طور مشخص رفتار و کنشگری نیروهای مقاومت فلسطین در مقابل نیروهای امنیتی فلسطینی تشکیلات خودگردان بسیار محتاط‌تر بود.
دلیل دوم انتخاب این سناریو، شناخت خود نیروهای تشکیلات خودگردان از گردان‌های درون جنین بود. زیرا بخشی از فعالین جنین، بازماندگان تشکیلات خودگردان دوران عرفات بودند که با شروع انتفاضه وارد گردان نظامی کتائب الاقصی شده بودند.
در سال ۲۰۰۸ حدود ۶۰۰ نفر از نیروهای محمود عباس برای مقابله با مبارزان و نیز مقابله با تظاهرات کنندگان جنین، به دست نیروهای آمریکایی در اردن آموزش دیدند. کیت دایتون، ژنرال آمریکایی شخصاً بر این آموزش‌ها از ابتدا تا پایان نظارت داشت. وزیر کشور وقت کابینه تشکیلات خودگردان فلسطین در اظهاراتی صریح و آشکارا اعلام کرد که این نیروها نه برای مقابله با اشغالگرن که برای مقابله با سلاح غیر قانونی! یعنی سلاح مقاومت آموزش می‌بینند.
یکی از مشهورترین و پرتعدادترین این نبردها در سال ۲۰۱۵ رخ داد. در پی وقوع این درگیری‌ها صدای تیراندازی در نقاط مختلف این اردوگاه مرتب شنیده می‌شد و شمار زیادی از عناصر سرویس‌های امنیتی محمود عباس رئیس تشکیلات رام الله در مناطق مختلف جنین و جاده‌های منتهی به آن مستقر می‌شدند.
همچنین درگیرهای مشابهی میان افراد مسلح و عناصر سرویس‌های امنیتی تشکیلات خودگردان در نزدیکی مقر ریاست تشکیلات رام الله المقاطعه روی داده بود. گفتنی است که طی ماه‌های ۲۰۱۵ شهرها و اردوگاه‌های مختلف کرانه باختری شاهد درگیری‌های مشابه میان طرفین بودند و تجاوزات روزمره عناصر تشکیلات اهالی این منطقه را به ذله آورده و باعث لبریز شدن کاسه صبر آنها شده است.
یا در همین پازل تنها در سپتامبر ۲۰۰۹، ۶۵ معلم در جنین به دلیل گرایشات سیاسی خود توسط تشکیلات خودگردان از کار برکنار شدند. این اقدام به توصیه مراجع امنیتی مبنی بر عدم پذیرش افراد مذکور در دستگاه‌های آموزشی و پرورشی به دلیل گرایشات سیاسی آنها به جنبش مقاومت اسلامی حماس اتخاذ شد.
- بازگشت به کنترل مستقیم
اما از سال ۲۰۲۰ دوباره سیاست کنترل مستقیم از سوی رژیم صهیونیستی آغاز شد. در دو سال گذشته اخبارهای فراوانی از ورود نیروهای صهیونیستی به اردوگاه، درگیری و دستگیری مبارزین منتشر می‌شود. درگیری‌هایی که گاهی به نبرد چندین ساعته برای ورود به یک خانه و اسارت یک نفر به درازا کشیده می‌شود. در ۶ ماه نخست سال میلادی ۶۰ فلسطینی از سوی صهیونیست‌ها به شهادت رسیده اند که به تنهایی ۲۶ نفر آنها از اردوگاه جنین بوده اند. چیزی که نشان از فشار صهیونیست‌ها برای تغییر وضعیت اردوگاه است.
اما مقاومت هم بیکار ننشسته و شرایط را روز به روز برای ورود صهیونیست‌ها به اردوگاه سخت‌تر کرده است. آخرین نمونه آن اعلام موجودیت گروهی به نام طوباس در جنین و برعهده گرفتن مسئولیت حملات مسلحانه به سوی ارتش رژیم صهیونیستی بود. شهادت شیرین ابوعاقله در یکی از همین حملات و یورش‌های نظامیان اشغالگر باری دیگر توجهات را به جنین افزایش داد.
جمع بندی
رژیم صهیونیستی تلاش‌های زیادی برای کنترل جنین و اردوگاه جنین انجام داده اما اکنون به باور سران ارتش رژیم صهیونیستی این منطقه غیر قابل کنترل شده و به قلب مقاومت در کرانه باختری تبدیل شده است. جنین اکنون در قلب کرانه باختری علی رغم اشراف اطلاعاتی و نظامی تشکیلات خودگردان و نهادهای امنیتی رژیم صهیونیستی، شهدا و قهرمانان زیادی به فلسطین تقدیم کرده است. اردوگاه کوچک و بدون امکانات جنین در سال ۲۰۰۲ با ۲۰۰ نفر ایستاد، تا اکنون صدها نیرو و چندین گردان نظامی، کرانه باختری آتشینی را برای اشغالگران بسازند.