خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ از ابتدای مردادماه بود که سازمان هواشناسی هشدارهایی را در رابطه با وقوع بارش‌های رگباری و احتمال سیل در سراسر کشور صادر کرد، هشدارهایی که سرانجام در روز پنج شنبه در پایتخت به وقوع پیوستند و تبدیل به حادثه شدند.
بامداد پنجشنبه ششم مرداد ماه بود که رانش زمین در محدوده امامزاده داوود همزمان با بارش‌های رگباری و سیل‌آسا منجر به حادثه‌ای بزرگ شد حادثه‌ای که تاکنون منجر به جان باختن ۱۴ نفر شده است.
همزمان با وقوع حادثه در منطقه امامزاده داوود سیلاب‌ها در استان‌های سیستان و بلوچستان، فیروزکوه، دماوند و رودهن نیز به وقوع پیوستند و به گفته رئیس جمعیت هلال احمر تا حال تاکنون حدود ۲۰ استان، ۱۱۱ شهرستان، ۳۱۰ روستا، ۲۹ محور مواصلاتی و جمعاً ۳۸۵ نقطه از کشور متأثر از سیل بوده‌اند.
پس از وقوع سیل و رانش زمین در منطقه امامزاده داوود و از همان ساعات ابتدایی شهردار تهران، استاندار تهران، وزیر کشور، رئیس سازمان مدیریت بحران و رئیس جمعیت هلال احمر برای رسیدگی به وضع موجود در منطقه سیل زده حاضر شدند و پس از آن اقدامات لازم برای امداد رسانی و نجات افرادی که در سیل گرفتار شده بودند آغاز شد.
پس از اعلام جان باختن تعدادی از هموطنان‌مان و مفقودی آنها در سیل امامزاده داوود محمد شهریاری سرپرست دادسرای جنایی در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه اعضای درجه یک خانواده جان‌باختگان می‌توانند برای تشخیص هویت به پزشکی قانونی مراجعه کنند، گفت: همچنین اداره چهارم آگاهی تهران نیز آماده ثبت اطلاعات افراد مفقود شده است.
اما همانطور که گفته شد علاوه بر وقوع سیل در منطقه امامزاده داوود بسیاری از نقاط دیگر کشور نیز متأثر از باران‌های سیل‌آسا بودند به گونه‌ای که سیل به وقوع پیوسته در استان یزد منجر به خرابی بافت تاریخی این شهر شد و عزت الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی برای بررسی موضوع به این استان سفر کرد.
ایران تحت تأثیر رگبارهای سیل‌آسا
سیل رودهن نیز به قدری وسیع بود که منجر به کشته شدن ۹ نفر از هموطنان و مفقودی بیش از ۲۰ خودرو شد.
محمد حسن نامی رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، در گفتگو با خبرنگار مهر، در رابطه با سیل به وقوع پیوسته در روستای مزداران از توابع رودهن گفت: شیب این روستا عمودی است اما حجم وسیعی از باران منجر به تخریب خانه‌ها و وقوع سیل شد و متأسفانه بر اثر این سیل تاکنون ۹ نفر در این قسمت جان خود را از دست داده‌اند و ۵ نفر نیز مفقود شدند و همچنین بیش از بیست خودرو در سیل رودهن مفقود شدند و خسارت‌های بسیاری به بار آمده است.
پس از سیل رودهن نیز باران موجب وقوع سیل در فیروز کوه شد و شاهین فتحی مدیر جمعیت هلال احمر استان تهران در این خصوص اظهار کرد: ساعت ۱۷:۱۰ ششم مرداد ماه ۱۴۰۱ گزارشی مبنی بر وقوع سیلاب در روستای زرین دشت فیروزکوه اعلام شد و بلافاصله ۱۸ نفر از نیروهای عملیاتی هلال احمر استان تهران در شهرستان فیروزکوه به این منطقه اعزام شدند.
رضا فلاح مدیرعامل هلال احمر کرمان نیز با اشاره به سیل‌های به وقوع پیوسته در این استان گفت: بر اثر سیلاب‌های به وقوع پیوسته در استان به بیش از هزار نفر امدادرسانی شد.
آبگرفتگی ۱۲ شهرستان و ۸۶ روستای سیستان و بلوچستان
پس از این نیز علیرضا میربهاءالدین مدیرعامل جمعیت هلال احمر سیستان و بلوچستان با بیان اینکه بر اثر بارندگی‌های اخیر در سیستان و بلوچستان رودخانه‌های فصلی طغیان کردند و تعدادی از راه‌های ارتباطی مسدود گفت: منازل شماری از مردم در ۱۲ شهرستان و ۸۶ روستای استان دچار آبگرفتگی شد و به یک‌هزار و ۸۴۶ نفر آسیب دیده در سطح استان توسط جمعیت هلال احمر سیستان و بلوچستان امداد رسانی انجام شد.
علاوه بر استان‌هایی که بیش از دیگر استان‌ها درگیر سیل بودند بارش باران در قلعه گنج، داراب، زرند، شهر بابک، اراک، قم، کهکیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، فارس، شهرکرد، زاهدان و بسیاری نقاط دیگر نیز به وقوع پیوست.
فرهاد سعدی فرماندار داراب نیز با اشاره به سیل به وقوع پیوسته گفت: راه ارتباطی روستای زین آباد داراب بر اثر بارش‌ها مسدود شده و برای تخلیه اضطراری ساکنان روستا دستور داده شده تا هر چه سریع‌تر ۵ دستگاه اتوبوس به این منطقه اعزام و مردم را تخلیه کنند.
رضا بهرامی مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان قم از اسکان اضطراری تعداد ۱۴۹ نفر در پایگاه امداد جاده‌ای گرمسار، مسجد و مدرسه روستای اطراف منطقه سیلابی جعفرآباد قم خبر داد و گفت: تخریب دیوارهای منزل و آبگرفتگی چندین خانه و مسدود شدن راه اصلی ورود به روستا، بخشی از خسارات سیلاب بوده است.
مهدی خوبیار معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر فارس از مصدومیت ۱۸ نفر در سیلاب خبر داد و گفت: تعداد ۱۰۰ خانوار در سیلاب اخیر درگیر شده‌اند. همچنین ۵۸۳ نفر حادثه دیده‌اند.
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان فارس تعداد مصدومین، سرپایی را ۱۸ نفر اعلام کرد و گفت: در همین راستا در قالب ۳۶ تیم به ۴۶۲ نفر امدادرسانی شده است.
خوبیار از فعالیت ۳۶ تیم عملیاتی در بارش‌های اخیر در فارس خبر داد و بیان کرد: ۱۵۸ نیروی عملیاتی با استفاده ۱۳ خودرو عملیاتی و ۷ خودروی آفرود در چهار شهرستان یاد شده کار امداد و نجات را انجام داده‌اند.
امدادرسانی هوایی به گرفتار شدگان در سیل
مختار سلحشور مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان هرمزگان نیز در تشریح جزئیات امدادرسانی هوایی به گرفتاران در سیل شهر فین گفت: به دنبال وقوع بارندگی‌های سیل‌آسا در استان هرمزگان، ۴ نفر از اهالی روستای لاور فین از توابع شهرستان بندرعباس به دلیل طغیان رودخانه فصلی کر و انسداد راه ارتباطی روستا گرفتار شدند که بالگرد امداد و نجات به همراه یک تیم سیلاب به منطقه اعزام شدند.
همچنین محسن حرازی‌زاده یزدی مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان یزد نیز با اشاره به امدادرسانی‌ها گفت: از شب گذشته نیروهای امدادگر هلال احمر به مناطق مختلف استان اعزام شده اند و بیشترین عملیات آنها مربوط به تخلیه آب از منازل بوده است.
ایرج کیانی مدیر عامل جمعیت هلال احمر چهارمحال و بختیاری نیز با اشاره به آغاز بارش‌های در چهارمحال و بختیاری، اظهار کرد: بارش‌ها در پنج شهرستان «شهرکرد»، «کوهرنگ»، «کیار»، «بروجن» و «بن» موجب ایجاد سیل شد.
کیانی با بیان اینکه ۵۱۰ نیروی امدادی در چهارمحال و بختیاری در حالت آماده باش کامل قرار دارند، اعلام کرد: تعداد خانواده‌هایی که دچار خسارت شده اند در حال افزایش است و امداد رسانی‌ها همچنان ادامه دارد.
محمدعلی ملک زاده مدیرکل مدیریت بحران استان یزد با اشاره به اینکه بیشترین خسارت سیل در دهستان زردین و سپس محورهای مواصلاتی استان یزد بوده است، اظهار داشت: هشت خانه تخریب شد اما خوشبختانه تاکنون هیچ خسارت جانی نداشته ایم.
وی خسارت‌های مالی وارد شده به این دهستان را چشمگیر دانست و گفت: ۵۰ خانه و ۱۵ خودرو درگیر سیل هستند و تعدادی از خودروها را آب با خود برد.
ملک زاده با بیان اینکه حجم خسارات هنوز مشخص نیست، عنوان کرد: نیروهای هلال احمر، امداد، جهادگران بسیجی و واکنش سریع در حال امدادرسانی به مردم هستند.
صفی‌الله کرامتی مدیرکل مدیریت بحران استان زنجان نیز با اشاره به وقوع سیل در استان گفت: خطر جاری شدن سیل در همه نقاط استان وجود دارد اما این خطر در چهار شهرستان ماه‌نشان، طارم، خدابنده و زنجان بیشتر است.
افزایش آمار کشته شدگان سیل به ۵۶ نفر / تهران بیشترین خسارات وارده از سیل را داشت
پیرحسین کولیوند رئیس جمعیت هلال احمر با اشاره به آخرین وضعیت استان‌های درگیر سیل گفت: ۳۸۵ نقطه از کشور متأثر از سیل بوده‌اند و بیشترین آمار خسارات به وقوع پیوسته در استان تهران بوده است.
به گفته کولیوند حدود ۳۰۰۰ امدادگر در مناطق سیل‌زده حضور داشتند و کماکان در حال امداد رسانی و جستجوی مفقودی‌ها هستند.
اما با گذشت مدت سه روز از وقوع سیل در استان‌های مختلف کشور متأسفانه میزان جان‌باختگان در این حادثه افزایش یافته است و به گفته رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر تاکنون ۵۶ نفر از هموطنان‌مان بر اثر سیل جان خود را از دست داده‌اند.
مهدی ولیپور رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر با بیان اینکه پس اعلام هشدار سازمان هواشناسی درباره بارش شدید باران در نقاط مختلف کشور و احتمال جاری شدن سیلاب، سازمان امداد و نجات امدادگران امدادگران و تجهیزات خود در سراسر کشور را به حالت آماده‌باش کامل درآورد، گفت: همچنین بالگردهای امدادی در استان‌های در معرض خطر نیز به حالت آماده‌باش درآمدند.
شمار جان‌باختگان سیل در سراسر کشور به ۵۶ نفر رسیده است. از این تعداد ۱۸ مورد مربوط به امامزاده داوود و ۱۴ مورد مربوط به زریندشت فیروزکوه است. ۲۸ نفر نیز در سراسر کشور مفقودند
وی از افزایش شمار جان‌باختگان سیل در سراسر کشور خبر داد و گفت: در حال حاضر شمار جان‌باختگان سیل در سراسر کشور به ۵۶ نفر رسیده است. از این تعداد ۱۸ مورد مربوط به امامزاده داوود و ۱۴ مورد مربوط به زریندشت فیروزکوه است. ۲۸ نفر نیز در سراسر کشور مفقودند که جست جو برای یافتن آنها ادامه دارد.
رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر با بیان اینکه از ۱۸ مورد مفقودی حادثه سیل امام زاده داوود که از سوی سازمان امداد و نجات ثبت شده بود، پیکرهای ۱۸ تن کشف شد، گفت: در فیروزکوه نیز عملیات امداد و نجات ادامه دارد و حدود پنج نفر مفقود هستند که جست جو برای یافتن آنان ادامه دارد.
بررسی ترک فعل دستگاه‌های متولی در دستور کار است
اما سیلاب‌های به وقوع پیوسته در سراسر کشور منجر به این شد تا پنجشنبه شب گفتگوی ویژه خبری به موضوع ویژه سیلاب‌ها اختصاص یابد و در رابطه با چرایی وقوع این حوادث بررسی‌هایی را انجام داد و به موازات این امر مهرداد بذرپاش رئیس دیوان محاسبات کل کشور و در صفحه شخصی خود نوشت علیرغم گذشت ۵ سال از تصویب قانون هوای پاک، مطابق ماده ۲۶ قانون، سازمان هواشناسی مکلف بود ظرف دو سال شبکه ملی هشدار و پیش آگاهی رخدادهای سیل، طوفان و گردوغبار را تکمیل نماید، این مهم انجام نشده است؛ ترک فعل صورت‌گرفته، بزودی در دستور کار دیوان محاسبات قرار خواهد گرفت.
علاوه بر اعلام بررسی ترک فعل به وقوع پیوسته در دیوان محاسبات کشور، سعیدبابازاده مدیر کل بازرسی امور ویژه سازمان بازرسی نیز خصوص ورود سازمان بازرسی به موضوع حوادث و سیل‌های اخیر گفت: سازمان بازرسی طبق قانون نظارت بر عملکرد دستگاه‌ها را بر عهده دارد و هر کجا ترک فعلی صورت بگیرد، ورود می‌کند.
اعلام نظر قضائی درباره ترک فعل دستگاه‌ها تا یک ماه آینده
این مقام قضائی با اشاره به قانون هوای پاک گفت: سازمان بازرسی کل کشور در رابطه با هوای پاک پرونده‌ای تشکیل داده بود و نتایج به مراجع قضائی ارسال شده است در این رابطه برخورد قانونی می‌کنیم و ظرف یک ماه نتیجه نهایی را در رابطه با عملکرد دستگاه‌ها چه هواشناسی و چه وزارت راه اعلام می‌کنیم. درباره هشدار حوادث در رابطه با ترک فعل تخلفات احتمالی را بررسی می‌کنیم.
البته سازمان هواشناسی نیز که متولی این امر است اعلام کرد که ۴۰ درصد پیشرفت این سامانه باقی مانده است.
صادق ضیایان رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا گفت: سامانه هشدار سیل یکی از ابزارهای کمک پیش بینی است و به بهبود پیش بینی‌ها کمک می‌کند؛ بیش از ۷۰ درصد مناطق پرخطر کشور تحت نظر سامانه هشدار سیل هستند ۴۰ درصد تکمیل سامانه هشدار سیل سازمان هواشناسی باقی مانده اما سازمان هواشناسی با تمام تلاش خود سامانه هشدار هواشناسی را تکمیل کرده است.
رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا با بیان اینکه تمامی هشدارهای لازم داده شده بود گفت: از دو روز پیش هشدارهای لازم برای وقوع سیلاب در امامزاده داوود داده شده بود و از اول مرداد ماه هشدارهای قرمز و نارنجی صادر شده بود؛ هشدارها منجر به کاهش تلفات جانی و افزایش دقت می‌شود برای مثال در سیل سیستان هیچ تلفاتی نداشتیم.
شهروندان به هشدارها توجهی ندارند
ضیایان گفت: نیروهای امدادی بسیار خوب عمل می‌کنند اما بارش‌های سریع اجتناب ناپذیر است و شهروندان ما به هشدارها توجهی ندارند.
پس از وقوع این حوادث سازمان هواشناسی اعلام کرد که از اول مرداد ماه هشدارهای لازم برای وقوع سیل‌ها را اعلام کرده بود است و حتی پیش از وقوع سیل در منطقه امامزاده داوود هشدار وقوع این اتفاق را به شهروندان داده بوده است به گفته رئیس جمعیت هلال احمر عدم رعایت شهروندان و عدم توجه آنها به هشدارها منجر به وقوع این حجم از خسارات شده است.
بر اساس پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی بارش‌های رگباری تا روز دوشنبه دهم آبان ماه ادامه دارد و وقوع رگبار باران در استان‌های در استان‌های سیستان و بلوچستان، اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، کرمان، یزد، فارس، بوشهر، سمنان، البرز، قزوین، قم، تهران، زنجان، گیلان، مازندران، گلستان، هرمزگان، خوزستان، مرکزی و خراسان شمالی پیش‌بینی شده که در پی آن نیز احتمال جاری شدن سیل و سیلاب وجود دارد.
علاوه بر آماده‌باش کلیه نیروهای امدادی شهروندان نیز باید به هشدارها توجه داشته باشند و حداقل تا روز دوشنبه از رفتن به ارتفاعات اتراق کردن در کنار رودخانه‌ها پرهیز کنند.