خبرگزاری مهر - گروه استانها: مصلای تهران در روزهای ابتدایی مردادماه میزبان نخستین رویداد «هم‌افزایی برای مدیریت ایران» بود. رویدادی که تلاش داشت در گام اول خود حلقه وصلی میان مدیران کشور و شرکت‌ها، مؤسسات و گروه‌هایی باشد که دارای الگو، ایده و محصول برای حل چالش‌های اساسی ایران عزیزمان هستند.
در این رویداد ۳ روزه شرکت‌ها، مؤسسات و گروه‌های نوآور حضور یافتند تا از ظرفیت فراهم‌شده برای شبکه‌سازی، شناسایی رقبا، ایجاد ارتباط با مدیران و همچنین ایجاد زمینه برای همکاری تجاری استفاده کنند.
دبیر اجرایی این رویداد نیز در رسانه‌ها درباره اهداف «هم‌افزایی» گفته بود که این رویداد حلقه وصل بین مدیران و این مجموعه‌ها برای حل مسئله است، این نمایشگاه محلی برای نمایش و «شو» نیست بلکه رویدادی برای هم‌افزایی بین مدیران و مسئولان و صاحبان شرکت‌ها و ایده‌ها است، هدف ما زمانی محقق می‌شود که این ارتباط به قرارداد منتهی شود.
اهداف بزرگ، اجرای ناقص!
مجتبی حبیب‌اللهی ضمن تأکید بر اینکه «ما رویداد هم‌افزایی نیستیم بلکه پلتفرم هستیم» این نمایشگاه را سرآغاز یک اتفاق نرم و تبدیل‌شدن به یک سامانه دائمی اعلام کرده بود که مسئولان می‌توانند مسائل خود را که با آن درگیر هستند اعلام و از طریق آن ارائه حل مسئله را بخواهند.
طبق اعلام پایگاه هم‌افزایی، شرکت‌ها و مؤسسات متنوع که در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، فناوری، مدیریت، اشتغال، آموزش، بهداشت، محیط‌زیست و رسانه توانایی ارائه الگو و حل مسئله را دارند، در این رویداد غرفه داشتند؛ موضوعی که در نگاه اول شاید به‌عنوان یکی از ظرفیت‌های این برنامه باشد اما در عمل نقطه‌ضعفی بود که ریشه آن را در طراحان رویداد باید بررسی کرد.
اما بررسی دقیق‌تر آنچه در هم‌افزایی به نمایش گذاشته شد نشان می‌دهد این رویداد با اهداف بزرگی طراحی شد که در پس آن نیز چشم‌انداز امیدبخشی برای کشور دیده می‌شد، اما نه‌تنها با واقعیت‌های اجرایی کشور فاصله زیادی داشت بلکه در اجرا هم نتوانست مدل مشخصی برای ارائه اهداف و برنامه‌های خود ارائه دهد.
مصلا مناسب میزبانی نبود
نخستین انتقاد به هم‌افزایی انتخاب محل برگزاری است. مصلای تهران گرچه سابقه میزبانی خوبی را برای نمایشگاه‌های مختلف ازجمله «نمایشگاه کتاب» داشته اما فصل برگزاری در شرایطی که سیستم تهویه مناسب مصلا هنوز راه‌اندازی کامل نشده نکته‌ای بود که از آن غفلت شد.
این مسئله باعث اعتراض همه شرکت‌کنندگان شد به‌گونه‌ای که در روزهای دوم و سوم اکثر غرفه داران مجبور به استفاده از وسایل سرمایشی تکمیلی شدند.
البته عده‌ای هم که پتانسیل تهیه این وسایل را نداشتند به روش‌های سنتی روی آوردند تا یکی از گرم‌ترین روزهای سال تهران را به امید توسعه همکاری با دولت و سایر شرکت‌ها سپری کنند؛ امیدی که با عبور گذری دولت در هم‌افزایی، به پایان نمایشگاه نرسیده تبدیل به ناامیدی شد.
حضور پررنگ اما کم اثر دولت
ابتدا باید اذعان کرد استانداران و مدیران ستادی و استانی حضور پررنگی در هم‌افزایی داشتند اما طبق گفتگو با غرفه داران اکثر آن‌ها دستاورد مفیدی از دیدوبازدیدهای دولتی‌ها کسب نکردند.
طبق گفته صاحبان برخی کسب‌وکارها مدیران حضوری رسمی، سفارشی و البته سریع داشتند و همراه آن‌ها نیروهای عکاس و خبرنگاری بود که بیشتر به مستندسازی حضور آن‌ها می‌پرداخت اما کمتر پای صحبت صاحبان کسب‌وکار و مؤسسات می‌نشستند.
به نظر می‌رسد دولت هنوز در بدنه خود نیاز به همکاری با گروه‌های مردمی و نقش نهادهای مردم‌نهاد در پیشبرد اهداف و حل نظام مسائل را جدی نگرفته ولی تلاش کرده در مرحله اول ارزیابی از وضعیت موجود داشته باشد.
در این میان البته بودند مدیرانی که حتی در غرفه‌ها دقایقی پای درد دل شرکت‌ها می‌نشستند و وعده‌هایی هم برای همکاری با آن‌ها دادند اما به نظر می‌رسد سرنوشت تحقق وعده‌ها به «هم‌افزایی» های دوم و سوم بستگی دارد.
یکی از انتقادهای جدی کسب‌وکارهای کوچک حاضر در هم‌افزایی حضور گرم دولتی‌ها در شرکت‌ها و غرفه‌های مطرح‌تر و وقت بیشتری که در این مجموعه‌ها می‌گذاشتند بود.
البته فضای نمایشگاه و نحوه غرفه سازی شرکت‌ها هم به‌گونه‌ای بود که جذابیت بیشتری برای مخاطب داشتند بااین‌حال مسیر حضور مخاطب در نمایشگاه به‌گونه‌ای طراحی نشده بود که عدالت بین همه شرکت‌ها رعایت شود.
هم‌افزایی؛ رویدادی بدون مخاطب خاص!
یکی از موضوعات جدی در این رویداد هم سردرگمی برنامه ریزان و برگزارکنندگان بود که به وضوح در نحوه تبلیغات و همچنین اجرای نمایشگاه دیده شد. «رویداد هم‌افزایی» به مفهوم ظاهری قرار بود پل میان دولت و مردم باشد و نقش مردم را در تحقق اهداف نظام پررنگ کند اما در باطن به نمایشگاهی برای «همه‌کس و همه‌چیز» تبدیل‌شده بود.
جامعه هدف این رویداد مشخص نبود و نتوانست چشم‌انداز و اهداف خود را برای عموم شفاف کند. حتی بسیاری از حاضران در نمایشگاه هم، صرفاً غرفه داری کردند تا شانس رویارویی با مشتریان جدید را از دست ندهند و برای آن‌ها بین «هم‌افزایی» و سایر رویدادهای نمایشگاهی تفاوتی نبود.
درعین‌حال بسیاری هم برنامه‌ریزی‌شده و هدفمند در نمایشگاه حاضر شدند. غرفه آرایی خوبی داشتند، محتوای مناسب برای ارائه تهیه کردند و حتی استراتژی محکمی برای جذب مخاطب آماده داشتند اما متأسفانه مخاطب دولتی وقت کافی را نگذاشت. مخاطب تخصصی هم به دلیل اطلاع‌رسانی غیر شفاف و بدون مدل مشخص، استقبال در شأن این رویداد مهم نداشت.
استقبال خوب و گلایه زیاد غرفه داران استانی
استقبال غرفه داران استانی از نمایشگاه بسیار خوب بود و چهره‌های زیادی، حتی از شهرستان‌های دور و مرزی، در نمایشگاه محصولات خود را ارائه کردند اما تعداد زیادی از آن‌ها دست‌خالی به شهرستان خود برگشتند.
صنایع‌دستی کردستان، پوشاک لرستان، آب‌درمانی یزد، سازه‌های اصفهان و دیگر شرکت‌ها با محصولات خود به امید فروش و معرفی خدمات به نمایشگاه آمده بودند ولی برخی از آن‌ها در روز آخر از بازدیدکنندگان درخواست می‌کردند با خرید از آن‌ها بار سفر را برای برگشت سبک کنند.
ازآنجاکه مخاطب نمایشگاه شفاف و مشخص نبود از ابتدایی‌ترین ایده‌ها تا شرکت‌هایی که از قدرت تجاری برخوردار بودند همگی حضور داشتند اما این مسئله باعث شده بود شرکت‌های نوپا و استارتاپی کمتر دیده شوند.
متأسفانه حتی جانمایی غرفه‌ها هم به‌گونه‌ای بود که جوان‌ترها به گوشه‌ها و دور از هسته اصلی نمایشگاه هدایت شدند و شانس آن‌ها برای هم‌صحبتی با مسئولان کمتر از شرکت‌های مرکز نشین نمایشگاه بود.
بخش رویدادهای اصلی هم در هسته اصلی نمایشگاه برگزار می‌شد و به‌نوعی پای کارشناسان و مسئولان هم به‌ندرت فراتر از هسته اصلی می‌رسید. این موضوع گلایه زیادی برای شرکت‌های استارتاپی ایجاد کرده بود؛ مسئله‌ای که باعث شد نمایشگاه از اهدافش دور شود.
رویداد مسئول محور؛ به نام مردم به کام مسئولان!
چالش دیگر هم‌افزایی رویکرد «مسئول محور» متولیان به‌جای رویکرد «مردم محور» بود. این رویداد قرار بود پلی میان مردم و مؤسسات با دولت باشد اما آنچه در آن به‌خوبی دیده می‌شد تلاش پررنگ متولیان و برنامه ریزان برای استقبال، پذیرایی و گفتگو با مدیرانی بود که به نمایشگاه می‌آمدند.
پس از ورود به رویداد هم‌افزایی نخستین صحنه‌ای که جلب‌توجه می‌کرد حضور تعدادی از برنامه ریزان در کنار عده‌ای جوان بی‌سیم به دست بود که انتظار داشتید برای استقبال و هدایت از مخاطبان و بازدیدکنندگان آنجا باشند اما دقایقی بعد متوجه می‌شدید همگی چشم‌انتظار استانداران و فرمانداران و وزرایی بودند که برای حضور در نمایشگاه برنامه‌ریزی کرده بودند.
عده‌ای دیگر هم مشغول مستندسازی حضور مهمان‌های دولتی بودند و چیزی که بیشتر از همه، جای خالی‌اش در نمایشگاه احساس می‌شد پرزنتورهای تخصصی برای مسئولان و غرفه‌هایی برای رودررویی مدیران و سازمان‌ها بود.
حضور مردم از شعار تا میدان عمل
علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت در حاشیه بازدید از نمایشگاه اولین رویداد «هم‌افزایی مدیریت ایران» در جمع خبرنگاران گفته بود: قطعاً بدون استفاده از ظرفیت‌های مردمی و مجموعه‌هایی که واسط دولت برای بهره‌برداری هر چه بیشتر از ظرفیت‌های مردمی می‌توانند باشند، مشکلات کشور و مردم قابل‌حل نخواهد بود. یکی از ابزارهایی که به مردم در حل مشکلات کمک می‌کند، معرفی ظرفیت‌های مردمی است.
وی اضافه کرد: در این نمایشگاه که به همت مجموعه دستیار امور مردمی‌سازی رئیس‌جمهور انجام‌شده است، شاهد آن هستیم که همه مقامات ملی و محلی، استانداران، فرمانداران، نمایندگان مجلس و مقامات دولتی دعوت‌شده‌اند. همچنین شخص رئیس‌جمهور و معاون اول او نیز از نمایشگاه بازدید داشته‌اند.
سخنگوی دولت همچنین خاطرنشان کرد: وزرا نیز تک‌به‌تک برای بازدید از غرفه‌های مربوط به حوزه خود آمدند. این مجموعه‌ها و ظرفیت‌های مردمی که حرفی برای زدن دارند باید معرفی شوند. قبل از این، این‌گونه بود که مجموعه‌های مردمی به دستگاه‌های اجرایی مراجعه می‌کردند و خود را به نمایش می‌گذاشتند تا بتوانند در حکمرانی مشارکت داشته باشند. نگاه این دولت این است که دولت باید به سراغ مردم برود و دعوت کند و میزبان باشد تا آن‌ها بیایند و ظرفیت‌های خود را به نمایش بگذارند.
اما اینکه چقدر این نمایشگاه منطبق بر آنچه سخنگوی دولت گفته، بوده است سوالی است که پاسخ به آن اما و اگرهای زیادی دارد.
«رویداد هم‌افزایی» و تعدادی علامت سوال
در چنین رویدادهایی برنامه‌ریزی هدفمند برای دستیابی به یک مدل مؤثر همکاری بین دولت و مردم و اجرای آن در نمایشگاه می‌توانست به یک خروجی سازمان‌یافته و ملموس برای هم‌افزایی کمک کند تا سرآغازی باشد برای رویدادهای بعدی؛ اما «رویداد هم‌افزایی» فاصله بین مردم و دولت را با تعدادی علامت سوال پر کرد.
دولت به‌رغم اینکه با احیای سفرهای استانی نشان داد که رویکرد مردمی دارد اما آیا این رویداد به برنامه‌های دولت در حوزه مردمی سازی کمکی کرده است؟ آیا ساختارهای قانونی و حقوقی اجازه حضور مردم را می‌دهد؟ با حضور مردم تخصص گرایی صدمه نخواهد دید؟ تمایز فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی چطور در ارتباط دولت با مردم مشخص و شفاف خواهد شد؟
هم‌افزایی به پایان رسید و قرار است پایان آن آغازی برای یک جریان مؤثر در مسیر تحقق اهداف انقلاب باشد اما بیش از همه پاسخ به سوالات فوق است که می‌تواند یک هم‌افزایی شفاف و البته مؤثر را برای سال‌های آینده رقم بزند.