افتتاح نمایشگاه حبیب‌الله صادقی/ حبیب جانش را برای نقاشی داد

به گزارش خبرنگار مهر، مراسم یادبود حبیب‌الله صادقی هنرمند نقاش متعهد و انقلابی شامگاه دوشنبه ۱۰ مرداد ماه پس از افتتاح نمایشگاه آثار این هنرمند فقید در گالری عالی و خانه حوزه هنری، در رواق شهادت و محوطه حوزه هنری و همراه با مراسم عزاداری و نوحه خوانی توسط مرشد محسن میرزاعلی برگزار شد.

نمایشگاه منتخب آثار نقاشی هنرمند فقید حبیب‌الله صادقی که شامل ۴۰ اثر نقاشی است و همگی در گنجینه مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری موجود هستند، با حضور رئیس حوزه هنری، مدیرکل هنرهای تجسمی حوزه هنری، کاظم چلیپا، عبدالحمید قدیریان و خانواده آن مرحوم در گالری عالی و خانه حوزه هنری گشایش یافت.

پس از گشایش نمایشگاه و پس از اذان مغرب، مراسم یادبود حبیب‌الله صادقی آغاز شد که در این مراسم، حجت الاسلام والمسلمین محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، محمدمهدی دادمان رئیس حوزه هنری، محمود سالاری معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، عبدالرضا سهرابی مدیرکل دفتر تجسمی، مهدی افضلی مدیرعامل بنیاد رودکی، محمدعلی رجبی از اعضای فرهنگستان هنر، همسر، پسر و دختر زنده‌یاد صادقی، خانواده و آشنایان و جمعی از هنرمندان، دوستان و شاگردان آن مرحوم همچون عبدالحمید قدیریان، حسام‌الدین سراج، مرتضی اسدی، کاظم چلیپا، طاهر شیخ الحکمایی، حسن روح الامین و … حضور داشتند.

سید مسعود شجاعی طباطبایی مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری در سخنانی گفت: از جمله خصوصیات اخلاقی زنده‌یاد صادقی این بود که وقتی حرف شهدا پیش می‌آمد، بی‌درنگ اشک روی گونه‌هایش جاری می‌شد. این هنرمند فقید در ایامی چشم از جهان فروبست که متعلق به شهدای کربلا است و همان گونه که همواره خودش به اهل بیت (ع) ارادت داشت همزمانی این سفر بی‌حکمت نیست.

وی با بیان اینکه صادقی نمی‌توانست در مورد شهدای کربلا بی احساس باشد و حرف از ایشان را با گریه مطرح می‌کرد، اظهار کرد: زنده‌یاد صادقی مرد مهربان و دوست داشتنی و دلربایی بود که همه ما از جمله خانواده ایشان به خوبی چنین صفاتی را در زندگی ایشان درک کردیم.

در ادامه کاظم چلیپا هنرمند نقاش و از دوستان قدیمی زنده‌یاد صادقی پشت تریبون حاضر شد و ضمن عرض تسلیت به خانواده و دوستان مرحوم، گفت: دوستی من با حبیب به پیش از انقلاب مربوط می‌شود که او را در هنرستان با دغدغه‌های اجتماعی و عدالت‌خواهانه‌اش دیدم و بعدها هم در دانشگاه دوست بودیم؛ خاطرات بسیاری با حبیب دارم. از ویژگی‌های او ارادت به اهل بیت علیهم السلام بود و همواره در حال کار، نوحه و مداحی گوش می‌داد.

وی بیان کرد: در آثار حبیب، عالم عرفانی، صداقت درونی و پاکی در کنار کش و قوس‌های اجتماعی دیده می‌شود. حبیب توجه بسیاری به موضوع انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و همچنین مواجهه آدم‌های بی‌درد و بی‌دغدغه در برابر این موضوعات داشت و همیشه سعی داشت این ۲ را کنار هم به تصویر بکشد.

چلیپا با تاکید بر شناساندن زندگی این هنرمند از نظر زیبایی شناسی، موضوعیت، معرفت و ویژگی های هنری، گفت: حبیب به عنوان کسی که با قلم خود در راه انقلاب سخن گفت باید مورد بررسی و تعمق قرار گیرد. امیدوارم نسل جوان با تماشای این همه آثاری که حبیب خلق کرد، قلم او را ادامه دهند. حبیب جانش را برای نقاشی داد و زحمات بسیاری کشید و هرجا پرچم امام حسین (ع) برپا بود حبیب زیر آن پرچم تلاش می‌کرد. راهش پر رهرو باد.

در ادامه، محمدمهدی دادمان رئیس حوزه هنری در سخنانی با تسلیت درگذشت حبیب الله صادقی و ایام عزاداری سیدالشهدا علیه السلام گفت: همه ما داغدار و عزادار درگذشت حبیب الله صادقی هستیم. زنده‌یاد صادقی نگاه پدرانه و مهربانانه داشت. هرکسی فرصتی برای آشنایی با حبیب‌الله صادقی داشت ویژگی‌های خاص او را درک می‌کرد. صادقی همیشه حاضر بود؛ یعنی در هر اتفاقی که برای هویت تاریخی کشور مهم بود، حضور داشت و بروز جلوه هنر متعهد به حقیقت داشت.

وی با تاکید بر اینکه حبیب الله صادقی راوی هنر متعهد به حقیقت بود، بیان کرد: ایران معاصر حقایقی را به خود دیده که باید تا سال‌های سال دیده شود و مورد تامل قرار گیرد. ما با آثار استاد صادقی این سال‌های مهم ایران را بهتر درک می‌کنیم. آثار نقاشی زنده‌یاد صادقی و دوستان او در نسل اول انقلاب روایت صحیحی از ایران را برای نسل‌های امروز داشت.

رئیس حوزه هنری عنوان کرد: زنده یاد صادقی معلمی مهربانی بود و با همه پدرانه رفتار می‌کرد و حتی با ظرافت نکات مورد نظر خود و تذکراتش را با شاگردانش مطرح می‌کرد و خاطراتی که این روزها از شاگردانش شنیده‌ایم، بر این امر دلالت داشت. از همین رو شاید باید فکری برای جمع آوری خاطراتی از زنده یاد صادقی کنیم.

وی افزود: استاد صادقی جان ناآرامی داشت و این را هر کسی که با او مواجه می‌شد درک می‌کرد. این ناآرامی به این دلیل بود که چیزی را که برعهده‌اش می‌دید، سنگین می‌دانست و تکلیفی را به دوشش احساس می‌کرد.

دادمان در پایان گفت: زنده‌یاد صادقی، درّ نابی را فهم کرده و نوشیده بود و برای ثبت و انتقال آن، آرام و قرار نداشت. به گمانم بیراه نیست بگوییم جانش را در این راه گذاشت. امیدوارم که بیش از همه و کسانی که مسئولیتی دارند، بتوانیم تلاش کنیم که در امتداد مسیر او گام برداریم. ان شاءالله به برکت حضور او و شاگردانش و ایامی که همه غمخوار سیدالشهدا و یارانش هستیم، ارباب مظلوم ما، حبیب را در آغوش بگیرد.

سیدحسام‌الدین سراج از دیگر دوستان زنده یاد صادقی نیز در سخنانی کوتاه گفت: حبیب همواره موجب دلگرمی و همبستگی دوستانش می‌شد و اگر کوچکترین اختلافی پیش می‌آمد با مهارتی که داشت آن را برطرف و دوستان را دور هم جمع و به کار گروهی هدایت می‌کرد.

سراج در ادامه قطعه‌ای را به یاد این هنرمند فقید اجرا کرد.

در ادامه عبدالحمید قدیریان هنرمند نقاش و طراح صحنه سینما که از دوستان نزدیک حبیب الله صادقی است، روی صحنه آمد و گفت: هیچ وقت تصور این را نداشتم در مراسمی برای حبیب صحبت کنم. در این چند روز خیلی از صفات حبیب گفتند و من هم شهادت می‌دهم همه درست گفتند چراکه با توجه به تصور خودشان از حبیب، واقعیت را بیان می‌کردند. به من گفتند صحبت کنم و فکر کردم چه بگویم؛ دیدم چقدر حرف‌های نگفته داشته و داریم. حبیب همواره موجب دلگرمی و همبستگی دوستانش می‌شد و اگر کوچکترین اختلافی پیش می‌آمد با مهارتی که داشت آن را برطرف و دوستان را دور هم جمع و به کار گروهی هدایت می‌کرد.

وی با بیان اینکه صحبت درباره حبیب بسیار اما باید مراقب باشیم حبیب الله صادقی در خودش محصور و تمام نشود، تاکید کرد: حبیب جوشش بسیاری داشت و دغدغه مند بود. یادمان نرود که تمامی آثار حبیب حاصل فرهنگ و ایمان او است. اگر می‌خواهیم حبیب را تبیین کنیم روی ایمان و غایت نورانی‌اش کار کنیم. بی شک هر کسی این غایت نورانی و الهی را داشته باشد همانند حبیب ناآرام می‌شود.

قدیریان به آخرین اثر زنده یاد صادقی اشاره کرد و گفت: تابلوی ۱۰۰ متری که داشت کار می‌کرد، وقتی داشت درباره اش توضیح می‌داد سعی کردم بیشتر به خود حبیب نگاه کنم تا از انرژی که حبیب از نور الهی کسب کرده بود، بهره بگیرم. وقتی به بخش غواص‌ها و داستان ظلم داعشی‌ها رسید آنچنان با احساس صحبت می‌کرد که قابل درک نیست. یک نکته معرفتی اینکه هنرمند چیزی که می‌بیند خلق می‌کند و تا نبینند و نشنوند نمی‌توانند خلق اثر کند؛ همچنان که همه هستی حبیب عاشورا را درک کرده بود و این درک در آثارش کاملاً دیده می‌شود. هنرمند چیز پیچیده‌ای است و در چند کلام توصیف نمی‌شود اما نگاه حبیب چنین اعلا بود که عاشورا را چنان می‌آفرید.

وی عنوان کرد: حبیب صداقت بسیاری داشت و با تمام وجود به اهل بیت علیهم السلام ارادت داشت و امکان نداشت حرف از عاشورا شود و گریه نکند. غیرممکن است هنرمندی با تمام وجود مطلبی را حس نکند و به خوبی آن را اجرا کند.

قدیریان با تسلیت به خانواده زنده یاد حبیب الله صادقی و دوستانش گفت: خداوند در سوره نحل آیه ۳۲ می‌گوید هنگامی که ملائک با مومنین همنشین می‌شوند می‌گویند سلام علیکم، بفرمایید وارد بهشت شوید. این آیه هنگامی که به نیت حبیب‌الله صادقی قرآن را باز کردم آمد.

محمدعلی رجبی هنرمند، استاد دانشگاه و عضو فرهنگستان هنر بیان کرد:خیلی فکر کردم از این همه سخنی که می‌شود درباره حبیب برادر عزیزم بگویم، چه بگویم! خواستم که بگویم نمی‌آیم اما از خانواده اش خجالت کشیدم. حبیب‌الله صادقی حبیب خداست و صادق. همه شما هنرمند هستید و می‌دانید صداقت شرط اول هنر است به همین دلیل برای هنر باید غرض‌ها را کنار بگذارید. فرشته‌ها برای هنرمند مسلمان آینه‌گردانی می‌کنند در این صورت بی‌شک نور الهی و حقیقت در آثارش بروز می‌کند. حال اگر آینه گردان شیطان باشد هنری همچون هنر در غرب را به تصویر می‌کشد. هنرمندانی همچون حبیب الله صادقی در کدام آینه نگاه کردند که اینگونه آثاری را قلم زدند. قطعاً در آینه فرشتگان نگاه کردند و قلمشان را حرکت دادند.

وی افزود: افرادی مثل حبیب صادقی، از یک وجود برآمدند و یک آینه را نگاه کردند. اینها در آینه رحمان نگاه کردند، آینه رحمان در دست فرشته بود؛ مگر پیامبر نفرمودند که این کلمات را فرشته بر کلام شما گذاشتند. فرمودند که ما دیدیم روح‌القدوس این کلام را بر زبان شما نهاد و واژه هنر قدسی را از اینجا به کار می‌بریم.

رجبی توضیح داد: هنر قدسی یعنی هنری که روح القدوس در دست و زبان ما بگذارد. هنر چیزی جز تجلی حقیقت نیست پس ما چکاره ایم. کار هنرمند تنها آینه‌سازی است تا حق در آن تجلی کند. همانند حبیب صادقی که خود را آینه کند تا تجلی حقیقت را درون آثارش ببینیم.

وی بیان کرد: حبیب هیچگاه سبک خاصی را در پیش نگرفته و هر تابلو آن یک حال و هوای خاص خودش را دارد. هنرمند بر خلاف فیلسوف متعلق به یک جای خاص نیست و هر لحظه در دنیایی سیر می‌کند. برخی هنرمندان همانند صادقی اهل صفا می‌شوند. صفا از ابتدای سلک باید آغاز شود و تا آخر ادامه داشته باشد تا خداوند در دست شما جلوه و دلبری کند. تنها وظیفه هنرمند انتقال مفاهیم آینه ای مقابل حق است و در ادامه دلبری آن را خدا انجام می‌دهد.

رجبی در پایان گفت: حبیب از آخرین اثر خود دل نمی‌کند و هر بار که می‌گفت تمام شد دوباره سراغش می‌رفت. صادقی در اثری که از شهید حاج قاسم سلیمانی می‌کشید می‌خواست تا چهره همه انقلاب و دفاع مقدس و شهدای آن را یک جا نمایان کند و تصویر تمام انقلاب را با تمام فراز و نشیب‌هایش بکشد.

امیرحسین صادقی فرزند زنده یاد صادقی، حوزه هنری را خانه خود در کودکی دانست و گفت: خوشحالم که پدرم دوستان خوبی مثل شما دارد تا به یادش باشید. در این مجلس مقابل مادر و خواهرم که همواره در کنار پدرم بودند هیچ جایگاهی ندارم به همین دلیل از مادرم و خواهرم می‌خواهم در مورد پدرم حرف بزنند و خودم را از این جایگاه حذف می‌کنم.

همسر حبیب‌الله صادقی نیز بیان کرد: سفر آسمانی هنرمند بزرگ، هنرمندی که در تاریخ هنر جهان ماندگار خواهد شد ۳ روز پیش آغاز شد. او سال ۱۴۰۱ را بدون خلق تابلوی عاشورایی‌اش به پایان رساند اما در آخرین دقایق زندگی‌اش، در حال که ۶۴ سال را گذراند، با ذکر یا حسین و بوسه بر انگشتانش امام حسین علیه السلام را یاد کرد و رفت.

وی با اشاره به تابلوی آخر آن مرحوم توضیح داد: حبیب هیچ منیّتی نداشت و لازم است بگویم تابلوی مذکور، ۱۱۰ متری است و به پایان رسیده است.

دختر زنده یاد حبیب‌الله صادقی در سخنانی با یادی از پدرش از حوزه هنری برای برپایی این مراسم تقدیر کرد.

در ادامه، از سوی روابط عمومی حوزه هنری تابلویی منقش به تمثال زنده یاد حبیب‌الله صادقی به خانواده ایشان اهدا شد.

امیرحسین صادقی فرزند زنده‌یاد صادقی در پایان مراسم با دعوت از حضار، از برگزاری مراسم ترحیم پدرش در روز پنجشنبه ۱۳ مرداد ماه ساعت ۱۴ تا ۱۵:۳۰ در مسجد نور خبر داد.

در پایان، مراسم عزاداری سید و سالار شهیدان (ع) با نواختن موسیقی عاشورایی و با مداحی محسن میرزاعلی برگزار شد و حضار به سینه زنی پرداختند.