به گزارش خبرنگار مهر، مسئله جهاد تبیین را بدون شک باید یکی از دستورات مهم مقام معظم رهبری در سال‌های اخیر دانست. اهمیت این دستور بدان حد است که ولی امر مسلمین از این جهاد به عنوان امری قطعی و لازم و فوری نام بردند.
از سوی دیگر یکی از نکاتی که این دستور را دارای اهمیت دو چندانی می‌کند محل بیان این دستور برای اولین بار بود. معظم‌له برای اولین بار جهاد تبیین را در جمع مداحان و ذاکران اهل بیت (س) بیان کرده و هیئت را کانون جهاد تبیین دانستند.
با توجه به اینکه محرم امسال اولین ماه محرم پس از ابلاغ این دستور فوری و قطعی ولی امر مسلمین جهان است، تبیین و تشریح این دستور و نقش هیئات در اجرای این جهاد نیز امری ضروری است.
خبرگزاری مهر در قزوین در میزگردی با مداح و همچنین یک مسئول هیئت به بررسی نقش هیئات و مداحان در اجرای این دستور پرداخته است.
جهاد تبیین واجب عینی است
علی امامقلی از مداحان استان قزوین در میزگرد خبرگزاری مهر، که با محوریت "هیئت و جهاد تبیین" برگزار شد اظهار کرد: قطعاً جهاد تبیین از منظر رهبر انقلاب یک امر پیچیده است و این نشان می‌دهد ما در برهه‌ای از تاریخ قرار گرفته‌ایم که رهبر انقلاب برای عبور از این شرایط مسئله جهاد را مطرح می‌کنند.
این مداح با بیان اینکه جهاد تبیین واجب عینی است بیان کرد: با توجه به اهمیت مسئله و ساختار جنگ گونه موضوع جهاد باید به این نکته توجه داشت که در برابر این جنگ پیچیده مسئله جهاد لسانی مطرح است چنانچه در طول تاریخ و احادیث ائمه اطهار نیز به این مسائل پرداخته شده و امام باقر (ع) خطاب به اصحاب خود که اهل شعر و ادب بودند می‌فرمایند که زبان‌های شما بُرنده‌تر از شمشیرهای ما است.
وی با اشاره به اهمیت موضوع و قیاس جهاد تبیین با آیه ۶۲ سوره نور افزود: مطالعه تاریخ به ویژه تاریخ اسلام در فهم و درک جهاد تبیین بسیار اثرگذار است چنانچه در آیات قرآن، روایت غدیر و احادیث مختلف به خوبی به اهمیت موضوع پرداخته شده و اگر بخواهیم در این میان جهاد تبیین را با روایات مهم تاریخ قیاس کنیم، این موضوع از چنان اهمیتی برخوردار است که اگر کسی این جهاد را انجام ندهد گویا بخشی از رسالت خود را انجام نداده است.
رسالت افراد مذهبی تبلیغ دین است
این مداح با اشاره به اینکه رسالت افراد مذهبی تبلیغ دین است بیان کرد: در حالی که دشمن از فضای تبلیغ و تحریف ارزش‌ها برای منافع خود استفاده می‌کند تکلیف ما نیز در این میان انجام تبلیغ است که البته افرادی که تبیین و تبلیغ انجام می‌دهند باید نسبت به مسائل شناخت و آگاهی داشته باشند و با بصیرت و مطالعه امر تبلیغ را انجام دهد.
الگوی ما در جهاد تبیین حضرت زهرا (س) است
وی بیان کرد: الگوی ما در جهاد تبیین حضرت زهرا (س) است چراکه ایشان در بحث ولایت و مسئله سقیفه تمام توان خود را برای تبیین مسائل به کار بردند و بر در خانه‌ها رفتند و تبیین را انجام دادند و این در حالی بود که بسیاری از مردم نسبت به صحبت ایشان بی تفاوت بودند اما ایشان به خود لازم و ملزم می‌دانستند که این امر را انجام دهند.
این مداح ابراز کرد: ما نیز به تناسب فعالیت خود نسبت به جهاد تبیین وظایفی را به عهده داریم که در این میان وظایف هیئات بنا به سخنان رهبر انقلاب نسبت به سایر اقشار سنگین‌تر است و ما باید به فراخور مسئولیتی که در هیئت به عهده داریم این فریضه مهم را انجام دهیم.
وی آموزش و تربیت مسائل تبیینی به نوجوانان و جوانان را لازمه هیئت دانست و ادامه داد: برای مثال وظیفه مداح، تجسم سازی و تصویرسازی وقایع به کمک شعر است که باید بکوشد تا در این حوزه مجری جهاد تبیین باشد و به زبان ادبیات و خواندن مدح مسئله تبیین و روشنگری را مطرح کند و به بیان صرف جملات جهاد تبیین نپردازد بلکه بکوشد تا این امر را با مسائل روز جامعه و تناسب مدح تطبیق دهد.
روضه کوتاه بیشتر از منبرهای طولانی اثرگذار است
امامقلی با بیان اینکه گاهی روضه کوتاه بیشتر از منبرهای طولانی اثرگذار است تاکید کرد: از سوی دیگر گریه و تضرع سبب جمع‌شدن و تمرکز حواس می‌شود که مادحین اهل بیت می‌توانند در این عرصه به روش بهتری مسائل مختلف را تبیین کنند زیرا اشک ریختن برای اهل بیت دارای مقام و منزلت است و فضای جهاد نیز نامرتبط با این مسئله نیست.
وی با اشاره به اینکه روضه‌خوانان، هیئتی و مسجدی‌ها، دانشجویان و سایر اقشار باید روش زندگی خود را با بیانات رهبر انقلاب تطبیق دهند عنوان کرد: اینکه رهبر انقلاب نگران ازدست رفتن فرصت‌ها به ویژه در قشر نوجوان و جوانان هستند نشان می‌دهد که وجود جوانان در عرصه هیئت، امور تبلیغاتی و فرهنگی بسیار لازم است که البته نباید دراین میان از جوان انتظار داشت که همانند پیرغلام در هیئت فعالیت داشته باشد بلکه منظور این است که جوان بتواند زمان خود را در مسیر درست هزینه کند و در آینده بتواند به عنوان یک فرد هیئتی در جامعه و فعالیت‌ها و حتی مسئولیت‌ها اثرگذار باشند.
هیئات به مسئله تبلیغ بی‌تفاوت نباشند
این مداح بیان کرد: هیئات و به ویّژه هیئتی‌ها نباید نسبت به مسائل تبلیغی و تبیینی بی‌تفاوت باشند بلکه باید به عنوان یک فرد اثرگذار و با مطالعه و بصیرت امر تبلیغ و تبیین را انجام دهند.
منظور از جهاد انجام کار و تلاش ویژه است
حمید خورشیدی نیز در این میزگرد اظهار کرد: رهبر انقلاب دو تعریف را برای امر جهاد به کار می‌برند و بر این باورند که جهاد به هر کوششی گفته نمی‌شود و منظور از جهاد انجام کار و تلاش ویژه است.
مسئول هیئت خادمان مهدی استان قزوین بیان کرد: رهبر انقلاب در تعریف دیگر جهاد چنین می‌گویند که دشمن برای رسیدن به اهداف خویش برنامه‌ریزی و جهت گیر خاصی را دارد که در این راستا ممکن است در جامعه نیز اختلالی به وجود بیاورد حال یکی از ویژگی‌های جهاد این است که در مقابل تهاجم دشمن باشد.
وی افزود: در خصوص مسئله جهاد تبیین ما باید نسبت به مسائل مطرح شده تلاش ویژه داشته باشیم و علاوه بر مقابله با تهاجم دشمن، بتوانیم نسبت به اهداف دشمن اقدامات پیشگیرانه داشته باشیم.
دوام هیئت به جهاد است
این مسئول ابراز کرد: دوام هیئت به جهاد است و هیئت نیز کانون جهاد است و در اینجا جهاد به معنای جهاد در راه خدا، احیا مکتب اهل بیت و مکتب شهادت است چنانچه جهاد ائمه نیز تنها در عرصه نظامی نبوده بلکه در موارد بسیاری شکل تبیینی داشته که با توجه به این مسئله هیئت محل تبیین و جهاد است.
وی ادامه داد: علت اینکه رهبر انقلاب هیئات را به عنوان کانون جهاد تبیین معرفی کردند این بود که هیئات تحرک و پویایی دارند و این تحرک و پویایی است که در احیای مکتب اهل بیت (س) اثرگذار است.
خورشیدی ابراز کرد: در هیئت مهم‌ترین معارف اسلامی مطرح می‌شود و از سوی دیگر به سوالات و شبهات نیز وجود دارد که این نکات فرصتی را فراهم می‌کند تا هیئت کانون جهاد تبیین باشد و لازم است در ایام محرم که نقطه تکاپو و اوج فعالیت هیئات است به ظرفیت‌های هیئات برای اجرای امر جهاد تبیین بیشتر توجه شود.
رسالت هیئات رفع شبهات و بیان حقایق است.
وی گفت: با توجه به اینکه نوجوانان و جوانان از مخاطبین اصلی هیئات هستند و امروزه رسانه‌های معاند در تلاش هستند تا از تمام ظرفیت‌ها برای ایجاد شبه به ویژه برای قشر نوجوان و جوان گام استفاده کنند، رسالت هیئات در اینجا رفع شبهات و بیان حقایق است.
این مسئول افزود: البته طبق تاکید ائمه مسئله تربیت باید متناسب دوره و ایام زمان خود و متناسب با سن نوجوانان و جوانان باشد تا بتواند به خوبی اثرگذار شود و ما در هیئات می‌توانیم با فراهم کردن فضای مناسب برای این قشر مسئله تبیین را متناسب با سن و ذائقه آن‌ها فراهم کنیم.
وی گفت: رهبر انقلاب فاصله زمانی عاشورا تا اربعین را یکی از مصادیق مهم تاریخی تلقی می‌کنند و می‌فرمایند در حادثه عاشورا ما شاهد یک مجاهدت و فداکاری بودیم که اتفاق بسیار مهمی در تاریخ اسلام بود که این اتفاق با شهادت تعداد بسیاری از ستون‌های اسلام اتفاق افتاد. واقعه عاشورا داری مکمل است که آن مکمل حرکت بزرگ حضرت زینب (س) و امام سجاد (ع) در خطبه‌های آن‌ها است که سبب ماندگاری واقع کربلا می‌شود
خورشیدی تشریح کرد: تبیینی که پس واقعه کربلا انجام شد اثرگذاری این واقعه را دوچندان کرد و اگر ما بخواهیم ایشان را الگو خود قرار دهیم باید بنا به سخنان رهبر انقلاب گام برداریم که یکی از سخنان ایشان این بود که هیئات باید یک لیست از مسائل دینی که در فضای ذهنی مخاطب وجود دارد تهیه کنند که به فراخور آن بایسته‌های یک مخاطب هیئتی مطرح شود که البته در اینجا تنها مسئله سخنرانی نیست بلکه داشتن دغدغه نسبت به این مسائل و بیان این مسائل به طرق مختلف بسیار حائز اهمیت است.
در هیئات توجه به نکات اصلی و شرعی در دستور کار قرار بگیرد
وی در پایان گفت: بعضی اوقات شاهد آن هستیم که در هیئات مسائل فرعی از مسائل اصلی و شرعی پیشی گرفته و سبب تعصب شده است که لازم است توجه به نکات اصلی و شرعی در دستور کار قرار بگیرد و مسائل اصلی مانند تأکیدات ائمه و رهبر انقلاب و حتی شعار سال به شیوه‌های جذاب و متناسب هیئت برای مخاطبین مطرح شود.
طبق بیانات رهبر انقلاب، واعظ و مداح دو ستون مهم و پایدار هیئت است و مداحی با جلا دادن دل مخاطب و بردن او به عمق تاریخ، به او معرفت دینی، اخلاقی و سیاسی می‌بخشد که در اینجا باید توجه داشت که مداحی تنها بخشی از ظرفیت‌های هیئات است و ظرفیت‌های دیگری ا جمله سخنرانی، عزاداری و فضاسازی نیز از جمله ظرفیت‌های هستند که هیئت را به کانون جهاد تبیین تبدیل می‌کنند.