خبرگزاری مهر، گروه استانها- علی قاسمی*: روز گذشته، خبری در صفحات مجازی و شبکه‌های اجتماعی و برخی از خبرگزاری‌های گلستان بازنشر شد که براساس آن یک دستگاه خودروی پاترول با سرنشینان از ارتفاعات منطقه «جهان نمای» کردکوی به داخل دره‌های عمیق سقوط کرده است.
با گذشت ساعت‌ها از تلاش نیروهای امدادی تا لحظه نگارش این مرقومه، اطلاع دقیقی از وضعیت سرنشین یا سرنشینان آن مخابره نشده است. افرادی که بامداد روز جمعه با هدف سیاحت وارد مناطق کوهستانی جهان نما شده و با حادثه ناگواری مواجه شدند.
تغییر سبک و سیاق زندگی و صنعتی شدن امور روزانه سبب شده تا بسیاری از مردم برای رهایی از زندگی ماشینی تلاش کنند تا در اواخر هفته برای تعطیلات به طبیعت سرسبز گلستان بروند. گلستانی که به سبب برخورداری از طبیعت بکر، جذاب و شرایط خاص جغرافیایی بهشت طبیعت دوستان و بومگردان ایران تلقی می‌شود.
هر چند تا سنوات گذشته پیاده روی و کوهپیمایی در طبیعت و مناطق کوهستانی تنها گزینه و فرصت حضور در تفرجگاه‌های طبیعی استان تلقی می‌شد اما ورود ورزش آفرود به عنوان یکی از رشته‌های رسمی هیئت اتومبیلرانی، حضور با خودرو در طبیعت را به عنوان دومین گزینه بهره گیری از مناطق کوهستانی و جنگلی گلستان پیش روی علاقه مندان به طبیعت و البته هیجان گذاشت.
لذت بردن از طبیعت و تلفیق آن با هیجان سبب شد تا ورزش آفرود سریع‌تر از پیش بینی‌ها در جامعه گسترش یابد. ورزشی که در تقسیمات چارت سازمانی علاوه بر قرار گرفتن در زیر مجموعه هیئت اتومبیل رانی و موتور سواری در زیرگروه کمیته گردشگری ورزشی هیئت ورزش‌های همگانی هم قرار دارد.
واقعیت آن است که به راحتی نمی‌توان خیل بی شمار مشتاقان این ورزش جذاب را کنار گذاشت.
گرایش و علاقه روز افزون به آفرود سبب شد تا تعدادی از گروه‌ها و دفاتر گردشگری غالباً غیرمجاز با استفاده از تبلیغات در صفحات مجازی به دنبال جذب ورزشکار- گردشگر باشند؛ دفاتری که شاید کمترین اطلاعی از چالش‌ها و تبعات این ورزش در مناطق بکر طبیعی گلستان ندارند اما وسوسه سودجویی و کسب درآمد سبب شده تا از بسیاری از ملاحظات اولیه مثل بیمه غفلت کنند.
هرچند ورزش آفرود به عنوان یک ورزش رسمی پتانسیل بسیار بالایی در جذب جوانان پر هیجان بر عهده دارد و در کاهش آسیب‌های اجتماعی نقش ایفا می‌کند اما بازخوردها و آسیب‌های جدی در حوزه امنیت جانی و مالی و البته تخریب طبیعت بر جای می‌گذارد که باید در کانون توجه همگان قرار گیرد.
آسیب به طبیعت بکر و رویشگاه‌های منحصر به فرد جنگل‌های هیرکانی، تخریب رستنی‌ها به ویژه گونه‌های زیراشکوب در مناطق چهارگانه زیست محیطی مانند جهان‌نما، ریختن زباله و یا وقوع آتش سوزی و نقش آفرینی در شیوع و گسترش آفات و بیماری‌های مرتعی و گیاهی از جمله آسیب‌های آفرود محسوب می‌شود.
هر چند بر مبنای قوانین، آمد و شد افراد پیاده در محدوده‌های امن مناطق حفاظت شده ممنوع بوده اما به لطف نبود نظارت در این مناطق که منبعث از سهل‌انگاری محیط زیست است، ییلاقات بکر گلستان به جولانگاه رانندگان آفرود که معمولاً مجوزی ندارند، تبدیل شده است که نتیجه آن جز حوادثی مانند حادثه سقوط پاترول و جان باختن یک یا چندین نفر از اهالی استان و یا افراد غیربومی نیست.
اگرچه نمی‌توان به طور قاطع هدف از حضور این گروه را در ارتفاعات خطرناک جهان نما را به ورزش آفرود نسبت داد اما بیش از ۹۵ درصد افراد حاضر در این مناطق سخت گذر را ورزشکاران آفرود تشکیل می‌دهند.
مع الوصف آنچه مسلم است؛ نمی‌توان از ورزش‌های هیجانی مانند آفرود و یا پروازی مانند پاراموتور و پاراگلایدر چشم پوشی کرد اما نیاز است دستگاه‌های نظارتی مانند اداره کل ورزش و جوانان، اداره کل گردشگری صنایع دستی و میراث فرهنگی، حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی و دستگاه‌های قضائی و ضابطان خاص و عام دقت نظر بیشتری مصروف کنند تا فرصت بهره گیری جوانان ورزشکار از مواهب الهی و طبیعی در چارچوب‌های قانونی فراهم شود و زمینه دست یابی به گردشگری سالم و توسعه پایدار محقق شود.
وقوع حوادث متعدد و مخاطرات جانی در کنار تخریب محیط زیست از جمله تبعات برگزاری تورهای غیرمجاز آفرود در طبیعت بکر گلستان است که برای کاهش این خسارت‌ها چاره‌ای جز برنامه ریزی مدون و تقویت نظارت‌ها نیست.
*فعال اجتماعی