خبرگزاری مهر - گروه بین الملل: ماه گذشته، «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا در اظهارنظری که حساسیت چین را مضاعف کرد، کشورش را متعهد به دفاع از تایوان در برابر تلاش پکن برای تصرف این جزیره معرفی نمود. طی روزهای بعد، تیم امنیت ملی بایدن کوشید این رویکرد بایدن را تعدیل کند و اعلام کرد هیچ تغییر اساسی در سیاست واشنگتن در قبال تایوان رخ نداده است. به‌عبارت‌دیگر، ایالات‌متحده درعین‌حال که تلاش می‌کند خود را به سیاست «چین واحد» پایبند نشان دهد، اما همچنان خواستار حفظ وضعیت «ابهام استراتژیک» در قبال تنش اخیر چین با تایوان است.
این در حالی است که افزایش تنش پکن و واشنگتن پیرامون تحولات اخیر تایوان به خصوص سفر اخیر «نانسی پلوسی» به این منطقه - به تیتر غالب رسانه‌های بین‌المللی بدل شد و پیش از آن در هفته‌های گذشته، کنش‌ها و پاسخ‌های متقابل چین به تهدیدات آمریکا سیر صعودی به خود گرفته بود.
به‌عنوان نمونه، چین به‌طور یک‌جانبه اعلام کرد با تنگه ۱۰۰ مایلی تایوان که سرزمین اصلی (چین) را از این جزیره جدا می‌کند، به‌عنوان آب‌های بین‌المللی برای کشتیرانی آزاد ناوهای جنگی خارجی رفتار نخواهد کرد. پکن همچنین از سومین ناو هواپیمابر خود رونمایی کرد که اولین ناو با اندازه و طراحی فنی برای رقابت با پیشرفته‌ترین ناو هواپیمابر در ناوگان ایالات‌متحده به شمار می‌آید.
تطابق رونمایی از ناو هواپیمابر چین با پیش‌بینی تحلیلگران حوزه امنیت بین‌الملل
این تحرک نظامی از منظر جدول زمانی چه عمدی باشد، چه تصادفی، با توجه به پایان زمان ساخت این ناو درست در زمانی که آمریکا برای پکن شاخ‌وشانه می‌کشد، تقریباً با آنچه بسیاری از تحلیلگران حوزه امنیت بین‌الملل تحت عنوان «لحظه خطرناک» آغاز جنگ بالقوه بر سر تایوان توصیف کرده‌اند، تطابق دارد.
این در حالی است که چهارشنبه دو هفته پیش، ناوشکن «یو.اس. اس. بنفولد» در اقدامی تحریک‌آمیز برای سومین بار طی یک هفته به حریم آبی چین در تنگه تایوان وارد شد و اژدهای زرد را به واکنشی تند واداشت. فرمانده جناح شرقی ارتش چین، نمایش‌های نظامی آمریکا در این منطقه را «نابودکننده صلح و ثبات» و موجد «خطرات امنیتی» در این منطقه برشمرد و وعده کرد «قاطعانه» از حق حاکمیت و تمامیت ارضی «چین واحد» دفاع خواهد کرد.
هنوز خشم پکن از پرسه زنی دریایی آمریکا فروکش نکرده بود که یانکی‌ها، شگفتانه دیگری را با چاشنی ناو هواپیمابر یا اسکادران جنگنده برای اسکورت «نانسی پلوسی»، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در سفر وی به تایوان در ماه اوت رونمایی کردند. ۶ منبع مطلع به روزنامه «فایننشال تایمز» گفته‌اند که چین در مورد این مداخله آشکار، هشدارهای مخفیانه و تندتری نسبت به گذشته به آمریکا داده است که در نهایت، شامل پاسخ نظامی نیز شد. پکن حتی پا را فراتر از این گذاشت و با استقرار سنگین تجهیزات نظامی در مرزها، برگزاری رزمایشی بی‌سابقه و شلیک چندین موشک بالستیک به آب‌های ساحلی تایوان نسبت به سفر پلوسی واکنش نشان داد.
منطق تقویمی پنج سال آینده برای چینی‌ها
از سوی دیگر، «شی جین پینگ»، رئیس‌جمهور چین پس از اجلاس اخیر ناتو با محوریت بررسی تهدیدات ادعایی پکن در منطقه آسیا – پاسیفیک، تصمیم خود را در خصوص اعمال کنترل مستقیم بر این جزیره در آینده‌ای نزدیک پنهان نکرده است. او به‌صراحت اعلام کرده که فیصله دادن به غائله تایوان را نمی‌توان به‌طور نامحدود به تعویق انداخت و این به معنای حفظ جایگاه تاریخی چشم‌بادامی‌ها در مورد تبعیت تایپه از پکن است.
ضمن اینکه منطق تقویمی پنج سال آتی چین را به‌سختی می‌توان نادیده گرفت. ارتش آزادی‌بخش چین در سال ۲۰۲۷، صدمین سالگرد تشکیل خود را جشن می‌گیرد و سومین دوره پنج‌ساله «شیء جین پینگ» در کسوت ریاست جمهوری به پایان خواهد رسید. بنابراین، انتظار می‌رود تا پیش از سررسید شدن این نقاط عطف، چین پرونده تایوان را به نفع خود فیصله دهد و برگ برنده دیگری را در تاریخ خود ثبت کند.
با این حال، این گمانه به‌شدت قوی است که آمریکا و غرب به‌صورت همزمان توان کافی برای آتش‌افروزی در دو جبهه اوکراین و چین را ندارند و در چنین شرایطی تحلیلگران آمریکایی نیز در مورد درگیر شدن واشنگتن با پکن در صورت عملیاتی شدن قصد چین برای کنترل جزیره تایوان، کاملاً تردید دارند.
علاوه بر این، برخی نیز معتقدند درگیری آمریکا با چین به ضرر پنتاگون خواهد بود. «اوریانا اسکایلار ماسترو»، تحلیلگر امنیتی دانشگاه استنفورد، متخصص برجسته در امور ارتش چین و افسر نیروی هوایی ایالات‌متحده در مقاله‌ای در روزنامه «نیویورک‌تایمز» با استناد به شبیه‌سازی‌های اخیر جنگ از جانب آمریکا و چین و اذعان دریاسالار «اسکات بریر» رئیس آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا در جلسه استماع کنگره مبنی بر اینکه توانایی نظامی پکن برای تصرف تایوان خارج از اراده آمریکاست، این‌گونه استدلال کرده است که «حداقل نتیجه رویارویی پنتاگون با ارتش چین، تحلیل رفتن شدید توان ارتش آمریکا خواهد بود، بدون اینکه هیچ نتیجه مطمئنی برای عقب راندن نیروهای ارتش سرخ در پی داشته باشد.»
دلایل میدانی ناظرانی که چین را برنده جنگ علیه آمریکا می‌دانند
کسانی که دیدگاه درگیری نظامی را مطرح می‌کنند، به پیشرفت‌های شگرف ارتش چین، به‌خصوص نیروی دریایی پیشرفته و توان موشکی خیره‌کننده، اراده قوی نسل گذشته و همچنین نمایه نظامی قدرتمند این کشور استناد می‌کنند؛ حقایقی که باعث می‌شود نبرد نظامی از محدوده سرزمینی چین دورنگه داشته شده و برد حریف را دشوارتر کند.
در همین راستا، نشریه انگلیسی «سان» در مقاله‌ای بدون رودربایستی با دولتمردان آمریکایی نوشت که پنتاگون جنگ با چین را ظرف یک هفته می‌بازد. این نشریه به نقل از «اسکایلار» نوشت جنگ بدترین و سخت‌ترین سناریو برای ارتش آمریکا به شمار می‌آید، چراکه شبیه‌سازی‌ها نشان داده‌اند واشنگتن در مواجهه نظامی با چین شکست می‌خورد.
تحلیلگر امنیتی دانشگاه استنفورد مرحله نخست جنگ را «شلیک گسترده» و ویرانگر موشک‌های چینی به پایگاه‌های هوایی مهم در منطقه عنوان کرد. وی گام بعدی چین را حمله به پایگاه آمریکایی «کادنا» واقع در جزیره اوکیناوای ژاپن برشمرد که ظرف چند ساعت، ۶۰ درصد هواپیماهای مستقر در آن نابود خواهند شد.
رویدادی که بعد از آن اتفاق می‌افتد، حمله موشکی به تایوان، هدف قرار دادن استحکامات هوایی و به دنبال آن تهاجم اصلی آبی-خاکی به این جزیره است. چینی‌ها همچنین حملاتی را به مراکز سیاسی تایوان انجام خواهند داد تا رهبری این منطقه را وادار به تسلیم کنند.
کار اما به همین‌جا ختم نمی‌شود. هنگامی که ایالات‌متحده برای دفاع از تایوان نیرو اعزام کند، چین حملات سایبری را در تلاش برای از کار انداختن ارتباطات به‌ویژه ماهواره‌های مخابراتی آغاز خواهد کرد. یک هفته بعد درحالی‌که نیروهای ارتش سرخ، به‌طور ایمن در خاک تایوان مستقر شده‌اند، جنگ با شکست «قطعی» آمریکا پایان می‌یابد.
سناریوی حمله موشکی چین به تایوان
از طرفی، سناریوی حمله موشکی در کتاب جدید «دفاع از تایوان» نوشته «هال برندز» و «مایکل بکلی» کارشناسان آمریکایی سیاست خارجی، بیان شده است. طبق آمارهای این کتاب، در حمله موشکی چین به ناوگان هفتم آمریکا، همه زیرمجموعه‌های این واحد نظامی از دم تیغ ارتش سرخ خواهند گذشت. یک فروند ناو هواپیمابر، ۳۶ فروند رزمناو، ۱۲ فروند زیردریایی، ۴ فروند کشتی تهاجمی، ۴ فروند مین‌روب، ۱۵۰ فروند هواپیما و ۲۷ هزار نفر پرسنل، ازجمله اهداف در دسترس چین برای زمین‌گیر کردن ناوگان آمریکا محسوب می‌شوند.
افزون بر این، برخی معتقدند که حمله چین به اهداف آمریکا در منطقه، چیزی شبیه به حمله به بندر «پرل هاربر» خواهد بود. در آن حمله که در طلیعه شوم جنگ جهانی دوم کلید خورد، ژاپنی‌ها کوشیدند قسمت اعظم نیروی دریایی آمریکا را در اقیانوس آرام نابود کنند اما قیاس ماجرای پرل هاربر با هجمه همه‌جانبه چین به ناوگان کاخ سفید، اساساً با واقعیت‌های موجود هم‌خوانی ندارد.
دکترین نظامی پکن بر «فلج کردن دشمن با یک ضربه» استوارشده و چشم‌بادامی‌ها هشدار داده‌اند وقتی یانکی‌ها برای جنگ آماده می‌شوند، ضربات پی‌درپی و ناگهانی ارتش سرخ می‌تواند جنگ را به نفع پکن رقم بزند.
و بالاخره اینکه، مقامات چینی به فرماندهان پنتاگون و دولتمردان پنتاگون هشدار داده‌اند که در صورت هرگونه تعرض به محیط پیرامونی این کشور، با تسلیحات استراتژیک رونمایی نشده مواجه خواهند شد؛ همچنان که اندیشکده «امریکن اینترپرایز»، شال و کلاه کردن واشنگتن برای رویارویی احتمالی با چین را «اشتباه» توصیف کرده است.
*حسین سعیدی، کارشناس مسائل بین الملل