سیدحسن موسوی چلک در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه حوزه آسیبهای اجتماعی در بخش رفاه و تأمین اجتماعی قرار میگیرد گفت: در اصل ۲۹ قانون اساسی به صراحت به این مؤلفهها اشاره شده و با سیاستگذاری هایی که در کلان کشور صورت گرفته، حوزه آسیبهای اجتماعی در گروه سلامت اجتماعی هم قرار میگیرد و بدون شک حوزه آسیبها، امدادی نیست.
وی به سه سطوح پیشگیری از آسیبهای اجتماعی اشاره کرد و افزود: سطح یک یعنی اطلاع رسانی و آگاه سازی با هدف پیشگیری از بروز آسیبهای اجتماعی و افزایش آگاهی مردم. سطح دوم مداخله برای افرادی که به هر دلیلی درگیر آسیبهای اجتماعی شده و به خدمات اجتماعی نیاز دارند تا طول بحران را کوتاه کنند (مانند اورژانس اجتماعی) و سطح سوم بازتوانی است با هدف بازگشت این افراد به زندگی سالم و مستقل جامعه است و طبیعتاً در این سه سطح مشکل برنامهای و حلقه مفقوده نداریم.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران تاکید کرد: سازمانهای مختلف در حوزه مداخله در آسیبهای اجتماعی و در شرایط فوری و عادی جامعه برنامههای متعددی دارند. در شهرداریها نیز خدمات مختلفی ارائه میشود همچنین در حوزه کودکان کار و خیابان، خودکشی، فرار، زنان آسیب دیده اجتماعی، طلاق، کودک آزاری، همسر آزاری، معلول آزاری، سالمندآزاری و در همه این حوزهها خدمات ارائه میشود بنابراین در این حوزهها خلائی نداریم.
به گفته وی، در پیشگیری سطح سه طبیعتاً همکاری همه سازمانها را نیاز داریم که باز هم خود پیشگیری سطح سه از جنس فوریت نیست یعنی فرد دوران بحران را در دوره سطح دو میگذراند و کنترل میشود و به جامعه بازمی گردد بنابراین نمیشود سه سطح پیشگیری را از هم تفکیک کرد.
موسوی گفت: گاهی مواقع برخی از دستکاری ها در حوزه سیاستگذاری و ساختاری نه تنها گرهای را باز نمیکند بلکه گرههای کور متعددی را ایجاد میکند که مانند کلافی سردرگم میشود.
وی به تقسیم بندی بیمهای، بیمههای اجتماعی، حمایتی و توانبخشی و امدادی اشاره کرد و گفت: در قانون ساختار نظام رفاه و تأمین اجتماعی به صراحت آسیبهای اجتماعی در گروه حمایتی و توانبخشی قرار گرفته است در ماده ۴ قانون ساختار رفاه و تأمین اجتماعی وظایف حوزه توانبخشی توضیح داده شده همچنین در بند ب به صراحت به هماهنگی بخشهای مختلف دولت در پیشگیری از آسیبهای اجتماعی اشاره شده است.
وی افزود: در بند ی ماده ۴ نیز تأمین خدمات پیشگیری از بروز و تشدید آسیبهای اجتماعی در سه سطح پیشگیری و همچنین بند ک فراهم آوردن امکانات لازم به منظور بهبود وضعیت جسمی، ذهنی و اقتصادی افراد محروم از فرصتهای برابر و آسیب دیدگان اجتماعی اشاره شده است. حتی در بحرانهای طبیعی و غیرطبیعی در آنجا هم بر اساس وظایفی که سازمانها دارند و تقسیم کاری که انجام شده به گروههای مختلف خدمات ارائه میشود.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران اظهار داشت: به استناد بند ج ماده ۴ قانون مدیریت بحران کشور، برنامه ملی بازسازی و بازتوانی که مربوط به حوزههای حمایتهای روانی و اجتماعی است تصویب شده است.
وی با اشاره به اینکه اگر در بحرانی افراد درگیر آسیب اجتماعی شوند، طبیعتاً خدمات لازم را دریافت میکنند گفت: در این برنامه ملی تمام سطوح پیشگیری دیده شده و برای حمایت از کودکان، سالمندان، معلولان و آسیب دیدگان اجتماعی هر کدام برنامه ویژه ای در نظر گرفته شده و به صراحت مراکزی که میتوانند به افراد در این شرایط کمک کنند مشخص شده است دفاتر مشاوره، کلینیکهای مددکاری اجتماعی، دفتر حمایت از کودکان، اورژانس اجتماعی، دفتر پیشگیری اجتماعی، دفتر اعتیاد، پیشگیری از آسیبها و … مشخص شده است بنابراین هیچ خلائی در این حوزه نداریم.
موسوی چلک افزود: تقسیم بندیهای لازم انجام شده و همه سازمانهای مختلف باید به موقع قبل، حین و بعد از بروز حادثه و بحران حضور داشته باشند همچنین با همین برنامه و حمایت از توسعه و کمی آن و تأمین نیروی انسانی و همچنین بودجه و بازنگری و اصلاح ساختار میتوان برنامههایی با ثبات و اثر بخش را اجرایی کرد.
وی ادامه داد: اگر کسی قرار است به حوزه آسیبهای اجتماعی کمکی کند به دنبال ساختار جدید و یا تغییر وضعیت موجود نباشد و با یک کلمه مشکل آسیبها حل نمیشود و حلقه مفقوده از بین نمیرود بنابراین باید با برنامه آسیبهای اجتماعی را مدیریت کرد.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی گفت: حوزه آسیبهای اجتماعی حوزهای کاملاً تخصصی است و افراد هر چه دلسوز و مسئولیت پذیر باشند اما اگر تخصص کافی نداشته باشند نمیتوانند در این حوزه کار کنند. به همین دلیل باید اجازه دهیم کارشناسان و سازمانهای تخصصی مرتبط با این حوزهها کار کنند و دیدگاههای خود را ارائه دهند.