خبرگزاری مهر؛ گروه مجله: در بین افراد اجتماع، همیشه رقابتهای کلامی جذابیت دارد. یکی از این رقابتها که اتفاقا از نظر علمی هم ثابت شده و به عموم مردم ارائه شده است، بیشتر بودن طول عمر زنان طی یک دوره از زندگی نسبت به مردان است. حال آنکه اخیرا مقالاتی منتشر شده که نتایجی دقیقا خلاف این جملات را تایید و در معرض مطالعه عوم قرار داده شده است. مجله مهر با استفاده از برخی از مستنداتی که «الجزیره» ارائه کرده، گزارش می دهد:
به طور کلی اعتقاد بر این است که میانگین امید به زندگی زنان بیشتر از مردان است. اما مطالعات اخیر نشان داده است که مردان زمانی طولانیتر زندگی میکنند که سطح تحصیلات و موقعیتهای اجتماعی در این طولانی شدن موثر واقع می شود. و این نشاندهنده تغییر در تصور غالبی است که اعلام می کند که به صورت مطلق میانگین امید به زندگی زنان بالاتر است.
در گذشته، فرایند آمارگیری با این روند بود که مقایسه سال تولد با سن مرگ و در نهایت محاسبه میانگین، با در نظر گرفتن عامل جنسیت، «امید به زندگی» را محاسبه میکردند و اطلاعات خود را بر اساس دادههای بخش جمعیت برای کشورهای عضو سازمان ملل متحد منتشر میکردند.
اگرچه نشانههای قوی از سلامت عمومی ضعیف در بانوان و شکاف سلامتی بین دو جنس به نفع مردان وجود دارد. اما بین عموم مردم شایع است که امید به زندگی زنان، حتی در زمان بیماری های همه گیر و قحطی ۵ سال بیشتر از مردان است.
برخی از اساتید علم روان شناسی برتری تاریخی امید به زندگی زنان را به طبیعت بدن خانمها نسبت می دهند که ناشی از آن دسته از تغییرات جسمی است که به صورت طبیعی در دوران بارداری، زایمان و شیردهی رخ می دهد. چالشهایی که بدن مرد با آن مواجه نیست.
دپارتمان پزشکی و زیستشناسی در دانشگاه ایلینوی جنوبی، ایالات متحده، تحقیقاتی انجام داد که نشان میدهد با در نظر گرفتن تفاوتهای فرعی بین گروههای جمعیتی، شکاف سنی جنسی کاهش مییابد.
برخی از محققان این اختلاف بین برداشت عمومی و نتایج بررسیهای اخیر را به تفاوت رفتار بین دو جنس نسبت داده اند و برخی دیگر سعی کرده اند تأثیر تستوسترون (هورمون مردانه) و استروژن(هورمون زنانه) را بر طول عمر بررسی کنند.
سرزنش ریاضیات
به نظر می رسد مقایسه انتزاعی میانگین طول عمر بین دو جنس، محققان را با این باور رسانده است که «مردان به اندازه زنان عمر نمیکنند» زیرا تفسیر دادهها، ناهمگونی طول عمر انسان در گروه های مختلف را در نظر نمیگیرد.
بنابراین، محققان مرکز پویایی جمعیت در دانشگاه جنوب دانمارک، آمار مرگ و میر و وضعیت تاهل را برای جمعیت ۱۹۹ کشور مورد مطالعه قرار دادند.
دانشمندان به جای مقایسه سن و جنسیت، تفاوتهایی را که بر امید به زندگی اعضای هر جنس (مرد و زن) و همچنین تأثیر ازدواج و تحصیل بر زندگی هر دو جنس تأثیر میگذارد، مطالعه کرده اند.
این مطالعه تفاوتها را در ۱۹۹ گروه از کشورها و قارههای مختلف که اعضای آنها بین سالهای ۱۷۵۱ تا ۲۰۲۰ میلادی زندگی میکردند، بررسی کرد و بر اساس ۳ مجموعه داده اعمال شد:
۱-جداول میانگین سنی برای جمعیت ۱۹۹ کشور بر اساس جنسیت.
۲-جداول زندگی خصوصی برای هر جنس بر اساس سطح تحصیلات و وضعیت تأهل.
۳- علل مرگ که از مرکز ملی آمار سلامت دریافت شده است.
مقایسه اولیه نشان داد که با وجود امید به زندگی بالا، زنان به عمر مورد انتظار خود نمیرسند، در حالی که مردان سالهای بیشتری از عمر مورد انتظار خود زندگی میکنند. برخی از مردان در گروه مرگ و میر بالا نیز بیشتر از برخی از زنان در گروه کم مرگ و میر بیشتر عمر میکنند و این تایید میکند که این سوء تفاهم ناشی از ریاضیات است، زیرا مرگ در سنین پایین هنگام میانگینگیری، در میان مردان شایعتر است و در نتیجه مقادیر کمتری دارد.
مطالعه دانمارکی تفاوت زیادی را در درصدها، دورههای زمانی مختلف نشان میدهد. در جداول تمام سالها از سال ۱۷۵۱، و تقریباً در همه کشورها، احتمال زنده ماندن مردی بیش از یک زن بین ۲۵ تا ۵۰ درصد بود، در حالی که میانگین در همه کشورها در سال ۲۰۱۷، ۳۷ درصد بود.
ازدواج عمر مرد را افزایش می دهد
یکی از این مطالعات تأثیر عوامل اجتماعی را بر سن نشان می دهد. مردان متاهل ۳۹ درصد و مردان مجرد ۳۷ درصد، با مدرک دانشگاهی ۴۳ درصد و برای کسانی که تحصیلات متوسطه خود را به پایان نرسانده اند ۳۹ درصد بیشتر احتمال دارد زندگی کنند. سلامت و طول عمر مردان اغلب به طور مثبت تحت تأثیر روابط اجتماعی قرار می گیرد. این مردان از داشتن یک رابطه پایدار عاطفی با اختلاف سنی بین ۳۰ تا ۴۰ درصد بیشترین سود را می برند.
ایلیا کاسنیتسکی ، استادیار مرکز پویایی جمعیت در دانشگاه جنوب دانمارک و یکی از شرکت کنندگان در این مطالعه، به الجزیره گفت:« محققان در تعیین نتایج چندین دهه مطالعاتی که نشان دهنده تفاوت سنی بین دو جنس بود، ایراد داشتند. زنان، بدون توجه به تفاوتهای جغرافیایی و اجتماعی، اشتباهی که رسانهها بارها تکرارشده است، در این تحقیقات در نظر گرفته شدهاند. در حالیکه بر طبق نتیجه مطالعه منتشر شده در اوایل آگوست ۲۰۲۲، بررسیهای علمی چیزی خلاف این را می گوید. مطالعه اخیر با پیوست کردن پیوندهایی به جداول دادهها و در دسترس قرار دادن آن به صورت رایگان برای عموم، سعی در مخالفت با نتایج قبلی داشت.»
البته قابل ذکر است که محققان با تعمیم نتایج مطالعه خود مخالفت کردند اما به افزایش شکاف مردان و زنان به طور میانگین اذعان داشتند. برخلاف کسانی که از سبک زندگی سالم پیروی می کنند، مردان در دهه بیست و سی سالگی در معرض حوادث تلخ و قتل و... قرار می گیرند و به سیگار کشیدن و رفتارهای ناسالم اجتماعی و تغذیهای تمایل دارند که منجر به افزایش شیوع سرطان و مرگ در دهه شصت زندگیشان می شود. در عین حال، در بین گروههای بانوان تأثیر تفاوتهای اجتماعی و اقتصادی بر سن آنها کمتر بوده است.
حالا باید بپرسم که آیا باز هم می گویید که طول عمر مردان از زنان کمتر است؟