غلامرضا طریقی مشاور مدیرعامل و مدیر فعالیت‌های فرهنگی و اهل قلم خانه کتاب و ادبیات ایران، در گفتگو با خبرنگار مهر در پیگیری فعالیت‌های اخیر این‌موسسه گفت: خدمات اهل قلم، یکی از بخش‌های مهم و درعین‌حال جاری خانه کتاب و ادبیات ایران است که در هیچ فصل و هیچ بازه‌ای متوقف نمی‌شود و به‌طور مداوم ادامه دارد. اما این کارها در بازه‌هایی بیشتر می‌شود مانند اواخر خردادماه که صندوق اعتباری هنر به اهالی قلمِ عضو این صندوق، پیامی ارسال کرد که برای تمدید عضویت نیاز به ارائه معرفی‌نامه جدید دارند. در این بازه‌ها کار به مراتب بیشتر می‌شود تا جایی که در سال جاری در خردادماه ۴۶۹ درخواست و در تیرماه ۱۰۳۳ درخواست گواهی جدید عضویت داشتیم. در مردادماه نیز تا این لحظه ۶۵۸ درخواست معرفی‌نامه داشتیم.
وی درباره شیوه ارائه خدمات اهل قلم، گفت: همه خدمات اهل قلم به‌صورت غیرحضوری ارائه می‌شود. اهالی قلم می‌توانند با مراجعه به صفحه شخصی خود، هر نوع خدماتی ازجمله درخواست معرفی‌نامه، درخواست آغاز بیمه، درخواست گواهی آثار و … را ثبت و پیگیری کنند. بازه‌ای که برای پاسخ به درخواست‌ها اعلام می‌شود، ۱۰ روز کاری است. طبیعتاً این پیش‌بینی مربوط به زمانی بوده که روال عادی اتفاق بیفتد، اما حتی در دوره‌ای هم که با حجم زیادی از درخواست‌ها روبه‌رو هستیم، با جدیت و فعالیت بیشتر همکاران ما، مدت زمانی پاسخگویی، همان ۱۰ روز را حفظ کرده است.
۳۱۷۹ درخواست برای عضویت جدید یا تمدید عضویت در صندوق اعتباری هنر
مشاور مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران ادامه داد: امسال ۳۱۷۹ درخواست برای عضویت جدید یا تمدید عضویت در صندوق اعتباری هنر داشتیم که ۲۶۰۵ مورد تأیید و نامه‌ها به درخواست‌کننده‌ها ارسال شد و ۴۸۷ درخواست رد شده نیز داشتیم که دلیل آن تغییر شرایط عضویت بوده است. همچنین ۸۷ درخواست نیز در حال بررسی است. از ۳۱۷۹ درخواست رسیده، ۱ تا ۲ درصد درخواست‌ها، جدید و ۹۸ درصد درخواست‌های تمدید است.
طریقی با اشاره به برخی از شرایط عضویت، اظهار کرد: آثار تألیفی و ترجمه‌شده در شرایط عضویت تفاوت‌های اندکی از نظر تعداد اثر دارند. در کل ملاک این است که اهالی قلم از سال ۹۵ به بعد حداقل دو عنوان اثر منتشرشده داشته باشند. این شرایطی است که آئین‌نامه صندوق اعتباری هنر درنظر گرفته و طبیعتاً تلاش می‌شود با پالایش، فعالان واقعی عرصه فرهنگ و هنر را تحت پوشش قرار دهند. علاوه بر مؤلفان، مترجمان، ویراستان، مصححان که در زمره اهل قلم محسوب می‌شوند، همیشه بحثی درباره گردآورندگان وجود داشته است. لازم است درباره این گروه کارشناسی دقیقی صورت گیرد، به این دلیل که آثار معدودی به‌صورت گردآوری داریم که به‌معنای واقعی پژوهش لازم داشته و آثار بسیار دقیقی هستند و چه بسا کارشان از بسیاری از نویسندگان سخت‌تر هم بوده است. ولی واقعیت این است که حجم زیادی از گردآورندگان، تنها مطالبی را از جاهای دیگر گردآورده و در قالب کتاب به چاپ می‌رسانند.
۵۵۷ درخواست بیمه از ابتدای سال
مدیر فعالیت‌های فرهنگی و اهل قلم خانه کتاب و ادبیات ایران، در معرفی برخی دیگر از خدمات اهل قلم خانه کتاب و ادبیات ایران، گفت: از ابتدای سال جاری، ۲۶۷۹ درخواست عضویت در سایت اهل قلم ثبت شده که ۱۴۴۴ مورد از آنها تأیید نهایی شده است. همچنین از ابتدای سال ۱۴۰۱، تعداد ۱۱۹۵ درخواست گواهی آثار اهل قلم داشتیم که همه آنها تأیید شده‌اند. یکی دیگر از خدمات ما، ارائه معرفی‌نامه بیمه برای صندوق اعتباری هنر است. به این‌صورت که هر دو هفته یک‌بار، معرفی‌نامه‌ها را به صندوق ارائه می‌کنیم. در مواردی که برخی از اهالی محترم قلم گمان می‌کنند اختلالی در معرفی آنها به صندوق به‌وجود آمده، دلیل این است که به صفحه خود مراجعه نکرده‌اند و متوجه صدور نامه نشده‌اند. نکته دیگر اینکه، صندوق اعتباری هنر، برای معرفی به بیمه‌ها بازه‌های زمانی دارد که این موضوع گاهی موجب گلایه اهالی قلم می‌شود.
وی افزود: از ابتدای سال جاری، ۵۵۷ درخواست بیمه داشتیم که ۴۴۹ نفر معرفی شدند و مابقی هم به دلایل مختلف شرایط معرفی نداشتند. تا زمانی که افراد شرایط عضویت در صندوق اعتباری هنر را داشته باشند، محدودیتی برای صدور معرفی‌نامه بیمه وجود ندارد. همچنین کسانی که نشان درجه یک هنری دارند، برای عضویت، بیمه و … نیازی به تمدید ندارند. مابقی در بازه‌های زمانی برای تمدید عضویت نیاز به معرفی‌نامه‌هایی دارند. در روزهای اخیر به‌طور متوسط روزانه حدود ۲۰۰ درخواست جدید داشته‌ایم.
مشاور مدیرعامل و مدیر فعالیت‌های فرهنگی و اهل قلم خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: ارائه خدمات اهل قلم به‌صورت مستمر برقرار است. در کنار موارد ارائه شده، سرای اهل قلم خانه کتاب و ادبیات ایران، همیشه نشست‌هایی را در حوزه‌های مختلف برگزار کرده است. در ایام برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب امسال، حدود ۵۰۰ نشست در سراهای مختلف برگزار شد. در دیگر مواقع نیز نشست‌هایی به درخواست ناشران برگزار می‌شود. طبیعی است با کاهش شیوع کرونا، تعداد نشست‌های حضوری باید بیشتر شود. البته فکر می‌کنم بخشی از این امر دیگر اتفاق نیفتد. انگار این دوره طولانی کرونا باعث شد که سبک زندگی ما تا حد زیادی تغییر کند.
طریقی ادامه داد: در این دوره یاد گرفتیم که از راه دور هم می‌توانیم در نشست‌ها و کارگاه‌ها شرکت کنیم. بعد از نمایشگاه کتاب، نشست‌هایی که برگزاری آنها از خارج مؤسسه درخواست می‌شود را بررسی و درجه‌بندی می‌کنیم. براساس اولویت‌ها و درجه‌بندی که صورت می‌گیرد، نوع خدمات و پوششی که برای برگزاری نشست‌ها ارائه می‌دهیم، متفاوت است. برای بخشی از نشست‌ها سالن اختصاص می‌دهیم و نشست برگزار می‌شود. بخشی دیگر از نشست‌ها، مربوط به کتاب‌هایی است که محتوا، نشر و نویسنده‌شان معتبر بوده که از آنها حمایت کامل با طراحی و برنامه‌ریزی صورت می‌گیرد. بخشی از نشست‌ها نیز پذیرفته نمی‌شود. در این دوره اساساً محتوامحور بودن هم برای ما مهم است.
این‌شاعر در تشریح اهداف اجرای سلسله نشست‌های «تکیه کتاب»، گفت: در «تکیه کتاب» که تجربه جدیدی بود، به سمت نشست‌هایی که محور آن تولید محتواست، حرکت کردیم. محتوایی تولید می‌شود که چه امروز و چه در آینده می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. در این کار، توجه ما به محتوای بهتر و ارزشمندتر بود، حتی محتوایی که تاریخ مصرف نداشته باشد. در قالب نشست‌های «تکیه کتاب»، هفت برنامه در دهه اول محرم برگزار شد و ۱۰ برنامه نیز در آستانه اربعین حسینی خواهیم داشت. تلاشمان این است که پس از این، در مقاطع مختلف سال، موضوعاتی را که دارای اهمیت هستند، به این شکل به مخاطب عرضه کنیم. «تکیه کتاب» در زمان‌ها و مناسبت‌های مختلف اجرا خواهد شد.
مشاور مدیرعامل و مدیر فعالیت‌های فرهنگی و اهل قلم خانه کتاب و ادبیات ایران، با تأکید بر دوری از نگاه گزینشی در همکاری با نهادها و ناشران، اظهار کرد: خانه کتاب و ادبیات ایران یک نگاه کلی و یکسان به همه ناشران، همه نویسندگان و همه نهادهای مرتبط با کتاب دارد. گفتنی است که بعد از نمایشگاه کتاب، با اجرای «تکیه کتاب» تازه وارد فضای نشست‌هایی شده‌ایم که خودمان می‌خواهیم طراحی کنیم. تاکنون نشست‌های برگزارشده بیشتر از سوی نهادها و ناشران پیشنهاد شده و ما تنها آنها را درجه‌بندی و برگزار کردیم. هنوز به مرحله‌ای نرسیده‌ایم که طرح و برنامه تحولی را که برای ۳، ۶ یا ۹ ماه آینده داریم، اجرا کنیم.
طریقی در پایان گفت: درهای خانه کتاب و ادبیات ایران به‌روی هر ناشر و نویسنده‌ای هم که کتاب جدید و مهمی دارد و کتابش حداقل استانداردها را داشته باشد، باز است و همه درخواست‌ها حتماً بررسی می‌شوند. البته طبیعی است که نمی‌توانیم همه درخواست‌ها را انجام دهیم، ولی تا جایی که زمان و توان داشته باشیم، این‌کار صورت می‌گیرد.