خبرگزاری مهر- گروه هنر- آزاده فضلی: هنر تصویر و قدرت انتقال پیام از طریق آن بر هیچکس پوشیده نیست. جذابیت تصویر در برابر متن آنقدر زیاد است که باعث می‌شود تا بسیاری آنچه را می‌خواهند منتقل کنند، در قالب تصویر بیاورند. تصویر، زبان بین‌المللی است و از این رو در برگیری گسترده‌ای نیز دارد. بسیاری از هنرمندان برای آنکه حرف خود را منتقل کنند به تصویر پناه می‌آورند و به صورت مستقیم و غیرمستقیم پیام خود را از این طریق به مخاطب‌های خود انتقال می‌دهند. بر همین اساس نیز از گذشته تا به امروز دیوارنگاری جزو هنرهای مورد توجه هنرمندان بوده و هنوز هم با گذشت سال‌ها از این هنر و قدمت چند صد ساله‌اش دارای جذابیت است و طرفداران خاص خودش را دارد. همین ویژگی باعث شده تا علاوه بر هنرمندان، مدیران و مسئولان نیز به جذابیت و قدرت این هنر، نیم نگاهی داشته باشند. در نتیجه شاید بتوان گفت دیوارنگاری، یکی از بهترین ابزارهای انتقال پیام و فرهنگ‌سازی به شکل گسترده و مناسب محسوب می‌شود.
جمال رحمتی هنرمند طراح و گرافیست که سال‌ها در مطبوعات و سایر رسانه‌ها مشغول به فعالیت است نیز به این نکته باور دارد که تصویر، جذابیت بالاتری در مقایسه با متن دارد و باید از این جذابیت نهایت بهره را برد. وی در گفتگو با خبرنگار مهر هر آنچه را که پایه تصویری دارد موثر برشمرد و گفت: قبل از هر موضوعی لازم است به اولویت تصویر به متن اشاره شود. چون برای اکثریت افراد، همیشه تصویر از جذابیت بیشتری در مقایسه با متن برخوردار بوده است. برای همین، نقاشی کماکان جذابیت خودش را برای مردم حفظ کرده است. اصولاً هر آنچه مبنای تصویری داشته باشد دارای این جذابیت است.
وی با تاکید بر اینکه این جذابیت باعث می‌شود تا بتوان از تصویر به‌عنوان یک ابزار ارتباطی قوی یاد کرد، یادآور شد: با توجه به اینکه ما در شهر با مخاطبان بسیاری سر و کار داریم که هر روز مسیرهایی را طی می‌کنند و بعضی از این مسیرها پرتردد است، این امکان وجود دارد تا اثر هنری در مقابل دیدگان آنها گذاشته شود و آنها را به سمت آنچه قرار است، گفته شود با قدرت تصویر سوق دهد. همیشه هم در کل دنیا از این ظرفیت استفاده شده است. یعنی موضوع، هدف، مطلب، سیاست، فرهنگ و … که قرار است به مخاطب منتقل شود در مقابل دیدگان او در قالب تصویر قرار می‌گیرد.
من همیشه دیوارنگاره‌ها را به ستون‌های عکس نشریات تشبیه می‌کنم. شما ممکن است یک نشریه را به خاطر موقعیت زمانی و مکانی که در آن هستید سریع ورق بزنید و متن‌های آن را با دقت نخوانید اما وقتی به تصویر می‌رسید در کم‌ترین زمان ممکن و بلافاصله تمام آنچه را که قرار بوده تصویر بگوید، دریافت خواهید کرد و به سرعت ارتباط با تصویر برقرار می‌شود
این هنرمند، دیوارنگاره را یکی از مهم‌ترین ابزارهای رسانه‌های شهری برای انتقال مفهوم مورد نظر دانست و گفت: فارغ از آنکه در کنار یک دیوارنگاره نوشته‌ای وجود دارد یا خیر، همیشه خودش به شکل تصویر صرف برای مخاطب جذابیت دارد و عملاً می‌توان از این قابلیت خوب در شهر استفاده کرد. برای همین من همیشه دیوارنگاره‌ها را به ستون‌های عکس نشریات تشبیه می‌کنم. شما ممکن است یک نشریه را به خاطر موقعیت زمانی و مکانی که در آن هستید سریع ورق بزنید و متن‌های آن را با دقت نخوانید اما وقتی به تصویر می‌رسید در کم‌ترین زمان ممکن و بلافاصله تمام آنچه را که قرار بوده تصویر بگوید، دریافت خواهید کرد و به سرعت ارتباط با تصویر برقرار می‌شود؛ آن هم در عرض چند ثانیه. در صورتی که برای نوشتار فرد باید انرژی و زمان صرف کند.
وی ادامه داد: به نظر من در شهر هم همینطور است. وقتی یک جایی مشخص می‌شود تا در آن تصویر و نقاشی به کار برده شود حکم ستون‌های تصویری نشریات را دارد. تصاویر نیز در شهر بلافاصله مخاطب را جذب می‌کند و هر کدام از ما به فراخور درک و دریافتی که از آن تصویر داریم با تصویر ارتباط می‌گیریم و این خود به تنهایی جذاب است.
وی با اشاره به اینکه کیفیت دیوارنگاره‌ها در شهر از کمیت آن مهم‌تر است، توضیح داد: هر دیوارنگاره‌ای الزاماً خوب نیست و می‌تواند مخاطب را دل‌زده کند. به نظر می‌رسد بهتر است به جای آنکه از نظر کمی شهر را از دیوارنگاره پر کنیم بیشتر به کیفیت آنچه بر روی دیوارنگاره قرار می‌گیرد، توجه شود. برخی از دیوارنگاره‌هایی که برخی از نهادها مستقلاً در دست می‌گیرند در برخی از موارد دارای کارهای بسیار ضعیف و غیرفنی هستند که نمای شهر را بد می‌کند. هر چقدر هم سازمان زیباسازی روی این نکات نظارت داشته باشد ممکن است برخی از آنها از دستش در برود که بر روی ضعف کیفیت دیوارنگاره‌های شهر اثر خواهد گذاشت؛ لذا باید یکپارچگی در کیفیت دیوارنگاره به وجود آید و هیچ کار ضعیفی بر روی دیوارهای شهر آن هم شهر پایتختی همچون تهران نباشد. در دیوارنگاره هم باید از لحاظ کمی و هم از لحاظ کیفی توجه شود اما از نظر من کیفیت اهمیت بیشتری دارد.
رحمتی با اشاره به اینکه دیوارنگاره‌ها در مقایسه با گذشته سر و شکل بهتری گرفته‌اند، بیان کرد: چند سالی می‌شود کیفیت دیوارنگاره‌ها بهتر شده و از فیلتر درستی عبور می‌کند و مشخص است کارشناسان آنها را بررسی می‌کنند. به هر حال دیوارنگاره‌هایی که به صورت مستقل طراحی می‌شود و نظارت خاصی روی آنها صورت نمی‌گیرد به نوبه خودشان می‌تواند تاثیر بصری سوء خود را بگذارند و بنابراین باید این نکته نیز مورد توجه بیشتری قرار گیرد.
وی با اشاره به اینکه دیوارنگاره میدان ولیعصر (عج) نمونه خوبی است که در انتقال پیام موفق عمل کرده است، گفت: تصاویری که بر روی دیوارنگاره‌ای همچون میدان ولیعصر (عج) قرار می‌گیرد، موفق بوده‌اند و ابعاد و جانمایی آن کاری کرده تا برای مخاطب عام جا بیافتد. آنچه روی دیوار میدان ولیعصر (عج) طراحی می‌شود موضوع مهمی است. این نشان دهنده میزان تاثیرگذاری یک دیوارنگاره در موقعیت خوب است. از نظر تکنیکی نیز طرح‌های به کار رفته روی دیوارنگاره میدان ولیعصر (عج) مناسب و قابل قبول است و کارهایی که من تا به امروز بر روی دیوارنگاره میدان ولیعصر (عج) فارغ از محتوا و از لحاظ تکنیکی دیده‌ام، اصولی و درست بوده‌اند و تا جایی که می‌دانم طراحان خوبی پشت کار دیوارنگاره این میدان قرار دارند و برای همین تاکنون کارهای تاثیرگذار و با اجراهای خوب روی آن پیاده سازی شده است.
رحمتی در پایان تاکید کرد: وجود تنها یک دیوارنگاره در ابعاد و موقعیت میدان ولیعصر (عج) برای پایتخت بزرگی با میلیون‌ها جمعیت کافی نیست و لازم است تا نمونه‌های مشابهی همچون دیوارنگاره میدان ولیعصر (عج) در شهر تهران جانمایی شده و وجود داشته باشند. البته معتقد هستم یکسری از دیوارنگاره‌ها باید فارغ از حوزه سیاست باشند؛ یعنی به شکل مشخص برای نشاط مردم پایتخت و موارد شبیه به آن کاربرد داشته باشند. دیوارنگاره میدان ولیعصر (عج) خالی از حیطه سیاست نیست و فکر می‌کنم بایستی به موازات چنین دیوارنگاره‌ای، مکان‌هایی در این ابعاد، فضا و موقعیت جغرافیایی برای موضوعات دیگر نیز در نظر گرفته شود.