محمود بابایی تهیهکننده فیلم سینمایی «بدون قرار قبلی» به کارگردانی بهروز شعیبی همزمان با درخشش این فیلم سینمایی در جشنواره فیلم مسکو، در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره واکنشها به نمایش این فیلم در مسکو توضیح داد: به دلیل مشغله کاری من امکان حضور در جشنواره را نداشتم اما بهروز شعیبی و دو نفر از عوامل فیلم در این رویداد حضور داشتند. بهصورت مفصل از طریق این دوستان واکنشهای مخاطبان به اکران این فیلم را دنبال میکردم. آقای رسول صدرعاملی هم در این جشنواره حضور داشتند و از ایشان هم پیگیری میکردیم. به گفته این دوستان، واکنشها به فیلم پس از اولین نوبت اکران در جشنواره مسکو، شگفتآور بوده است به حدی که برخی مخاطبان بدون اینکه عوامل فیلم را بشناسند، وقتی میفهمیدند آنها ایرانی هستند، بابت این فیلم به آنها تبریک میگفتند. تصاویر مربوط به این بازخوردها موجود است و از بچهها خواستهام که بهعنوان یادگاری این واکنشها را ثبت و ضبط کنند.
وی افزود: بعد از پایان اکران فیلم در جشنواره چشم برخی مخاطبان اشکآلود شده بود. واکنش مخاطب داخلی با مخاطب جهانی متفاوت است و برای ما جالب بود که بدانیم چقدر حس فیلم میتواند به مخاطبان خارجی هم منتقل شود؟ اکران در جشنواره مسکو اولین فرصت برای ما بود که این مسئله را ارزیابی کنیم. وقتی آدم به صحنهای میخندد یا برای آن گریه میکند که حسی در او برانگیخته شود؛ این اتفاق را در اکرانهای فیلم شاهد بودیم. جشنواره مسکو یکی از جشنوارههای معتبر و باسابقه است اما به واسطه حوادث اخیر مرتبط با اوکراین، خیلیها در جهان سعی کردند اعتبار هنری این رویداد را تقلیل بدهند اما کماکان بر اهل فن پوشیده نیست که این رویداد چقدر معتبر است.
«معنویت» جهانشمول و «بدون قرار قبلی» یک فیلم معنوی است
بابایی درباره ارتباط مخاطبان خارجی با مفاهیم اعتقادی موجود در فیلم که شاید برای مخاطب ایرانی شناختهشدهتر باشد هم توضیح داد: معنویت یک پدیده جهانشمول است. معنویت چیزی نیست که تنها در کشور و یا دین و مذهب ما باشد. معنویت در همه ادیان الهی وجود دارد و این همان چیزی است که انسان قرن ۲۱ در پیچیدگیهای زندگی شهری آن را گم کرده است. انسان امروزی به همین دلیل بهشدت آغوشش باز است که خود را در معرض معنویت قرار دهد. فیلم «بدون قرار قبلی» هم یک فیلم معنوی است و معنویت را میتوان در فیلم احساس کرد.
وی ادامه داد: اتفاقاً روایت فیلم ما از غرب آغاز میشود که مهد مسیحیت و کلیساست. حتی در فیلم از موسیقی کلیسایی استفاده کردهایم که یک موسیقی معنوی است. این موسیقی در انتهای فیلم به نقارهنوازی در حرم امام رضا (ع) میرسد که از منظر ما یک موسیقی معنوی است. مخاطب جهانی این مفهوم را به خوبی میفهمد و درک میکند.
این تهیهکننده سینما در واکنش به شائبههای مطرح شده، درباره تأثیر مسائل سیاسی اخیر و مراودات نزدیک میان ایران و روسیه در سالهای اخیر، بر توجه ویژهتر جشنواره مسکو به سینمای ایران و اهدای جوایز اصلی به فیلم «بدون قرار قبلی» هم گفت: ما در همین جشنواره مسکو، در مقاطع دیگری هم نماینده داشتهایم. آنچه از سیاست برمیآید هم این است که ما همواره روابط نزدیکی با روسیه داشتهایم. به همین دلیل اگر بخواهیم درباره جوایز اخیر روی چنین تحلیلهایی تأکید کنیم، دچار بیانصافی شدهایم. بالاخره هر رویداد سینمایی یک اساسنامه و منشور سینمایی و البته هیأت داورانی برای خود دارد و براساس همین اصول و قواعد فیلمها را انتخاب و داوری میکند. جشنواره فیلم مسکو هم اولین دوره خود را برگزار نمیکند و ۴۴ دوره است که برگزار میشود و در تمام این دورهها بازیگران و کارگردانان مطرح از جهان در این جشنواره افتخار کسب کردهاند.
وی تأکید کرد: اینکه بخواهیم نظم نوین جهانی را به جوایز این فیلم ربط دهیم، بیانصافی است. اگر بخواهیم این ماجرا را به مسائل سیاسی تقلیل دهیم، باید به این سوال پاسخ دهیم که چرا از میان فیلمهای دیگر که متقاضی حضور در این رویداد بودهاند، این فیلم انتخاب شده است؟ بهخصوص که «بدون قرار قبلی» اساساً فیلم سیاسیای نیست.
برنامهریزی گسترده برای اکران جهانی «بدون قرار قبلی»
بابایی درباره برنامهریزی برای اکران عمومی «بدون قرار قبلی» در سینماهای روسیه هم توضیح داد: ما حتماً برنامهریزی مفصلی برای پخش جهانی فیلم خواهیم داشت. حتی برای اکران فیلم در آمریکای شمالی هم برنامهریزی داریم. با توجه به این اتفاق و بازخوردی که از مخاطبان روسیه گرفتهایم، مصممتر شدهایم که برای اکران فیلم در روسیه هم برنامهریزی داشته باشیم.
تهیهکننده «بدون قرار قبلی» درباره شانس این فیلم برای معرفی بهعنوان نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار پس از کسب این جایزه بینالمللی هم گفت: از نگاه من و طیفی از کارشناسان، این فیلم تمام ویژگیهای لازم برای معرفی به آکادمی اسکار را دارد. ما برای پخش جهانی فیلم برنامهریزی داریم و جشنواره مسکو هم اولین حضور جشنوارهای ما محسوب میشود. این شروع حضورهای جهانی ما است و برای ادامه این مسیر برنامههای مختلفی داریم. «بدون قرار قبلی» قابلیت رقابت در اسکار را هم دارد. آن هم در شرایطی که برخی کشورها بهدنبال معرفی فیلم پرحاشیه دیگری به آکادمی اسکار هستند و بهتر است که ما فیلمی با نگاهی درست نسبت به جایگاه امام رضا (ع) را به نمایندگی از سینمای ایران معرفی کنیم.
وی افزود: لازم است مسئولان در این زمینه نگاه منفعلانه نداشته باشند. آنها باید بهدنبال تبیین نگاه جمهوری اسلامی از طریق معرفی یک نماینده مناسب باشند. «بدون قرار قبلی» همه این ویژگیها را دارد و بر شرایط و قوانین آکادمی اسکار هم منطبق است. فیلم در اولین حضور جهانی خود وارد جشنواره مسکو شد و جایزه بزرگ بهترین فیلم و بهترین بازیگری زن را هم شکار میکند. از همین منظر معتقدم فیلم همه شرایط لازم را دارد و حیف است که در این شرایط و هیاهوهای اخیر این فیلم را نادیده بگیریم.