به گزارش خبرنگار مهر، رضا فاطمی امین امروز در نشست خبری با بیان اینکه در سال جاری در اکثر محصولات رشد تولید قابل توجه داشته‌ایم که نشاندهنده فعالیت بخش صنعت و معدن و تجارت است، اظهار کرد: در محصولاتی همچون فولاد خام ۵.۲ درصد، محصولات فولادی ۴.۹ درصد، آلومینیوم ۸.۴ درصد، کنسانتره ۲۰ درصد، شیشه جام ۷ درصد، ظروف ۱۷ درصد، خودروی سواری (کامل) ۲۵۰ درصد، پتروشیمی ۹ درصد، پلی استر ۵ درصد، کفش ۳۱ درصد و تلویزیون ۶ درصد رشد داشته‌ایم.
وزیر صمت افزود: البته در تولید محصولاتی مانند کمباین کاهش تولید داشتیم. همچنین در تولید روغن خوراکی و پودر شوینده هم به ترتیب ۲۶ و ۷ درصد افت تولید را تجربه کردیم. این مسأله هم کاملاً قابل توجیه است و بعد از حذف ارز ترجیحی این اتفاق افتاد. البته کاهش تولید به معنای کمبود در بازار نیست، بلکه عرضه و تقاضا متعادل شده است.
توضیحات فاطمی امین در مورد ابهامات واردات خودرو
وی در پاسخ به سوالی در مورد واردات خودرو، با بیان اینکه ۲۵ درصد تولید ناخالص داخلی کشور تحت پوشش وزارت صمت است و سهم خودرو از این شاخص ۱۸ دهم درصد است، گفت: واردات خودرو از نظر وزارت صمت بنا به ۳ دلیل بلامانع است زیرا یک فضایی در کشور وجود دارد که قصد ایجاد انحصار و حمایت بی حد و حصر از صنعت خودرو داریم پس با باز شدن باب واردات این انحصار و حمایت شکسته می‌شود.
فاطمی امین گفت: از سویی دیگر به دلیل تراز نبودن بازار خودرو، قیمت‌ها در این بازار دو نرخی شده است که قیمت بازار متناسب با دلار تعیین می‌شود و مردم برای حفظ ارزش پول و سرمایه خودرو می‌خرند.
وی افزود: دلیل سوم این بود که در سبد محصولات داخلی خودروی اقتصادی باکیفیت نداریم. پس از مسیر واردات باید فقدان محصولات اقتصادی را جبران کنیم و بعد به سمت داخلی سازی برویم و این نقیصه را حل کنیم.
وزیر صمت با بیان اینکه آئین نامه واردات خودرو بر اساس این سه معیار تنظیم شد، گفت: با توجه به ممنوعیت ۴ ساله واردات خودرو، تنظیم آئین نامه واردات بسیار حساس بود و باید دقیق انجام می‌شد. در آئین نامه لزوم انتقال فناوری و ارائه خدمات پس از فروش مورد تاکید قرار گرفته است اما آیا این دو بند منجر به ایجاد محدودیت در واردات می‌شود؟ پاسخ منفی است.
فاطمی امین ادامه داد: از سویی دیگر وقتی به عدم تراز بودن عرضه و تقاضا در بازار اشاره می‌کنیم پس خودروی وارداتی شاید سود و هزینه ناعادلانه‌ای برای واردکننده داشته باشد؛ به عنوان مثال اگر خودروی ۴۰۰ میلیون تومانی ۶۰۰ میلیون تومان فروخته شود رانت است. اگر بازار روان بود این اتفاقات نمی‌افتاد اما ما ناگهان قصد باز کردن سد را داریم و اگر هوشمندانه نباشد سیل می‌شود.
تعرفه شناور، رانت را از بین می‌برد
وزیر صمت در مورد شناور بودن تعرفه واردات خودرو و احتمال بروز رانت، گفت: اگر تعرفه شناور نمی‌گذاشتیم اولین مطالبه‌گر شما بودید زیرا به دلیل عرضه کم و تقاضا بالا سود زیادی نصیب واردکننده می‌کرد.
وی اضافه کرد: تعرفه شناور رانت را از بین می‌برد. ما سود مجاز را مشخص می‌کنیم و مابه‌التفاوت را به عنوان سود بازرگانی اخذ می‌کنیم.
وزیر صمت تصریح کرد: در واقع ممکن بود بخاطر نامتوازن بودن عرضه و تقاضا، تعیین عدد ثابت برای تعرفه، برای واردکننده سود زیاد و رانت ایجاد کند، بنابراین قرار شد برای از بین بردن رانت، به جای یک سود بازرگانی ثابت، میزان سود واردکننده تعیین شود.
علت عرضه خودروهای خارجی در بورس کالا
وی تصریح کرد: ما گفتیم خودروی خارجی در بورس کالا عرضه شود به شفافیت کمک می‌کند. پس با عرضه در بورس به این اطمینان می‌رسیم که خودرو با چه قیمتی فروخته می‌شود. چه بسا که خودروهایی که در این چند وقت هم در بورس عرضه شد پایین‌تر از نرخ بازار بود.
وزیر صمت اضافه کرد: اگر در بورس بالاتر از قیمت فروخته شد، پول اضافی به خزانه وارد می‌شود. بنابراین سود بازرگانی به صورت پویا تعیین می‌شود تا در این سیاست به درستی عمل کنیم.
فاطمی امین تصریح کرد: آئین نامه واردات خودرو منافع غیرمتعارف و غیرمعقول و رانت را از بین برده است و به نفع کل کشور است.
وزیر صمت تاکید کرد: وزارت صمت با هیچ خودروسازی مذاکره‌ای برای واردات نکرده است زیرا ما واردکننده نیستیم و فقط ضوابط فنی و استانداردها را تعیین می‌کنیم.
انحصار تولید کم می‌شود
فاطمی امین در مورد تولید خودرو از سوی خودروسازانی غیر از ایران خودرو و سایپا هم گفت: تا سال ۱۴۰۴ معادل ۳۰ درصد از تولید خودرو توسط خودروسازانی غیر از ایران خودرو و سایپا انجام خواهد شد تا تمرکز تولید کم شود.
تعیین سقف ۲۰ هزار دلاری باعث واردات خودروی بیشتری می‌شود
وی در مورد اعمال سقف ارزی برای واردات خودرو، تصریح کرد: منابع ارزی کشور بی انتها نیست از این رو سقف یک میلیارد دلار به اضافه سرمایه گذاری خارجی را برای واردات خودرو در نظر گرفتیم. با این سیاست خودروهای بیشتری وارد می‌شود یعنی به جای واردات یک خودرو ۸۰ هزار دلاری، ۴ خودروی ۲۰ هزار دلاری وارد می‌شود.
وزیر صمت همچنین در مورد احتمال ممنوعیت مجدد واردات خودرو در سال ۱۴۰۶ تصریح کرد: ۵ سال آینده واردات ممنوع نمی‌شود بلکه طبق آئین نامه سرمایه گذاری باید تا ۵ سال بماند.
در مرحله اول زیرمجموعه‌های خودروسازان واگذار می‌شود
وی در مورد توقف عرضه خودرو بورس کالا که در بهار با دستور وزارت صمت انجام شد، گفت: ما به تقویت بورس کالا در ۶ ماه گذشته کمک زیادی کردیم، شیشه، فولاد و … در بورس کالا عرضه می‌شوند. ما مخالف شفافیت نیستیم.
فاطمی امین ادامه داد: عرضه‌ای که در بهار قرار بود در بورس کالا انجام شود بدون هماهنگی با ما بود و به همین دلیل با عرضه مخالفت کردیم. ما به هیچ وجه مخالف شفافیت نیستیم.
وی در مورد واگذاری سهام خودروسازان، اظهار کرد: با توجه به اینکه قیمت گذاری تمام شده و فراخوان سرمایه گذاری ارائه شده شرکت‌های زیرمجموعه ایران خودرو و سایپا در مرحله اول واگذار خواهند شد.
وزیر صمت در مورد تعداد خودروهای وارداتی، گفت: قرار بر واردات یک میلیارد یورو خودروی خارجی است که ممکن است بخشی با رمزارز انجام شود. اما بخشی هم از طریق سرمایه گذاری خواهد بود.
وی ادامه داد: در واقع سرمایه گذار به جای دلار و یورو آوردن، می‌تواند خودرو وارد کند و ریال حاصل شده از فروش خودرو را خارج نکند بلکه در داخل سرمایه گذاری کند.
وضعیت اسقاط خودرو
وی همچنین در خصوص اسقاط خودرو با انجام واردات، اظهار کرد: این موضوع در قانون جدید ساماندهی خودرو اشاره شده که تعداد آنها توسط وزارت صمت و همچنین سازمان ملی استاندارد اعلام خواهد شد.
رشد ۲۷۹ درصدی تولید خودروی کامل
فاطمی امین در مورد تولید خودروی کامل هم اظهار کرد: تا نهم شهریور ماه سال جاری ۳۳۴ هزار و ۴۶۳ درصد خودروی کامل تولید شده در حالی که این رقم برای مدت مشابه پارسال ۸۸ هزار و ۳۱۲ خودرو بود؛ بنابراین تولید خودروی کامل ۲۷۹ درصد افزایش یافته است.
وی افزود: خودروی ناقص تا ۹ شهریور ماه امسال ۴۱ هزار دستگاه تولید در حالی که این رقم در مدت مشابه پارسال ۲۹۱ هزار دستگاه بود.
نباید سوءمدیریت خودروساز به مصرف کننده منتقل شود
فاطمی امین در مورد قیمت گذاری دستوری خودرو گفت: قیمت گذاری باید منافع تولیدکننده و مصرف کننده را در نظر بگیرد. قرار نیست ناکارآمدی تولیدکننده را به مصرف کننده منتقل کنیم.
وی افزود: به دلیل سوءمدیریت، هزینه‌های مالی و کاهش تولید گران در می‌آید پس ما به عنوان وزرات صمت که حامی تولیدکننده و مصرف کننده هستیم، قیمت را کنترل می‌کنیم.
وی در مورد تولید خودروی ایرانی - روسی، گفت: ما وارد این پروژه نمی‌شویم بلکه خود خودروسازان دست به کار خواهند شد.
اجازه واردات لوازم خانگی را نمی‌دهیم
وی در مورد صنعت لوازم خانگی گفت: ۵ ماه امسال در مجموع لوازم خانگی ۱۷ درصد رشد تولید داشته‌ایم.
وزیر صمت ادامه داد: صنعت لوازم خانگی روند رو به رشدی دارد و برنامه‌ای برای واردات نداریم بلکه برنامه برای صادرات داریم و با چند کشور خارجی مثل روسیه و عمان به توافق رسیده‌اند که به صورت سرمایه گذاری مشترک در آن کشور تولید داشته باشند؛ یعنی قطعه و فناوری می‌فرستیم و در آن کشور تولید انجام می‌شود. قبلاً ما مونتاژکار بودیم و الان فرایند برعکس شده است.
بخشی از تخلفات فولاد مبارکه، تخلف نبود
فاطمی امین در مورد تخلفات فولاد مبارکه، اظهار کرد: ششم مهرماه سال قبل به این نتیجه رسیدیم که اقدامات نادرستی انجام شده از این رو مدیرعامل فولاد مبارکه تغییر کرد و تخلفات مربوط به دوره مدیریت قبلی است.
وی افزود: گزارش رسمی منتشر شده در مورد تخلفات فولاد مبارکه در مجلس ۸ صفحه است اما گزارش غیررسمی منتشر شده در رسانه‌ها ۳۰۰ صفحه است.
وزیر صمت یادآور شد: به نظر کارشناسی من بخشی از تخلفات ذکر شده تخلف نبوده‌اند. اما باید دستگاه قضا نظرش را اعلام کند.
ایجاد سامانه پاسخگویی؛ به زودی
فاطمی امین در ادامه در مورد اتصال به پنجره واحد خدمات گفت: تعدادی از سازمان‌ها همچون زمین شناسی، ای درو و … توسعه‌ای هستند و خدماتی برای مردم ندارند. ما تاکنون در اتصال به این سامانه خوب پیش رفته‌ایم.
وی در مورد اصلاح ساختار وزارت صمت، افزود: از ۱۰ سال پیش تاکنون وزارت صمت منجمد بود و اتفاق ساختاری جدیدی در این نهاد نیفتاده بود؛ به عنوان مثال قبل از ادغام من معاون برنامه‌ریزی وزارت صنایع و معادن بودم و بعد از ادغام معاون هر دو وزارتخانه شده بودم. پس در میان ادغام یک تجمیعی رخ داده بود که تا پارسال هم ادامه داشت.
وزیر صمت تصریح کرد: ما با تغییر چارت در سال گذشته، امر تلفیق را انجام دادیم. در خال حاضر هر دفتری به صورت تخصصی به امور می‌پردازد.
فاطمی امین افزود: کارهای جدیدتری هم در دست اقدام داریم که یکی از آنها ایجاد سامانه پاسخگویی است تا از این طریق تمام مراجعات حضوری، تلفنی و غیرحضوری وارد سامانه می‌شود و در بخش مربوطه تیکت می‌شود. در واقع ما تمام خدمات را به ریز درآورده‌ایم و سوال و تقاضای مربوطه مستقیم به دست مسئول مربوطه می‌رسد. همچنین ۲۰۰ داشبورد تعریف کرده‌ایم.
توضیحات فاطمی امین در مورد زمان تکمیل سامانه جامع تجارت
وی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر در مورد زمان تکمیل سامانه جامع تجارت، اظهار کرد: تکمیل سامانه جامع تجارت هیچ وقت تمام نمی‌شود زیرا دائم درخواست‌های جدیدی از این سامانه داریم. باید اشاره کنم که از دو ماه پیش در حال انجام کارهای دیگر هستیم تا تکمیل تر شود.
فاطمی امین در مورد اتصال گمرک به سامانه جامع تجارت هم توضیح داد: در مورد اتصال گمرک هم یک حداقل ارتباطات انجام شده و تبادل اطلاعات وجود دارد ولی ما درخواست دریافت اطلاعات بیشتری داریم که وزیر امور اقتصادی و دارایی هم پذیرفته و در مسیر پذیرش پیمانکار هستیم؛ در واقع داده‌های گمرک به سامانه جامع تجارت متصل است اما نرم افزار باید تغییر کند که کار پیمانکار است.
تجمیع بخشی از وظایف وزارتخانه‌های صمت و کشاورزی در وزارت بازرگانی
وزیر صمت در خصوص احیای وزارت بازرگانی، توضیح داد: کار شفاف است و نیازی به توضیحات من نیست. اما یک طرحی در مجلس برای ایجاد وزارت بازرگانی داریم که دولت با این طرح موافقت کرده که معنای آن هم تفکیک صمت نیست بلکه تشکیل وزارتخانه جدید است که بخشی از وظایف وزارت صمت و جهاد کشاورزی در آن وزارتخانه تجمیع خواهد شد.
فعال سازی ۴۷۰ واحد صنعتی تعطیل
وی در مورد احیای واحدهای صنعتی هم گفت: از ابتدای سال تاکنون ۴۷۰ واحد صنعتی تعطیل فعال شد.
وی همچنین در خصوص سرمایه‌گذاری خارجی انجام شده، اظهار کرد: در پنج ماه نخست امسال در ۶۱ پروژه در بخش‌های صنعت، معدن و تجارت به ارزش ۳۵۰ میلیون دلار سرمایه گذاری اتفاق افتاد که استان‌های فارس، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، هرمزگان و تهران در این زمینه پیش‌رو بودند.
شناسایی محل‌های فساد
فاطمی امین در مورد امضای طلایی گفت: در گام نخست جاهایی که امضاهای طلایی و فساد وجود دارد را شناسایی کردیم که یکی از این محل‌ها مربوط به بخش واردات بود. یکی از این حوزه‌ها صدور کارت بازرگانی بود که پارسال اصلاح شد و رتبه بندی را برای واردات اعمال کردیم.
وی اضافه کرد: همچنین رتبه بندی را برای صادرات نیز اعمال خواهیم کرد.
وزیر صمت افزود: در جمع بندی و دریافت مبلغ برای مواد معدنی هم احتمال فساد وجود دارد، بنابراین اطلاعات مربوط به تولید، خرید و فروش مواد معدنی در سامانه جامع تجارت باید اعلام شود. در همین راستا اگر یک واحد معدنی فراورده‌های معدنی بخرد و فاکتور و صورت حساب الکترونیکی نداشته باشد، باید مالیات بدهد.
مزایده ۱۲۰۰ معدن در هفته پایانی شهریورماه
وزیر صمت در ادامه با اشاره به برگزاری مزایده یک‌هزار و ۲۰۰ معدن، گفت: به دلیل بروز برخی تخلفات، همچنین طی کردن فرآیند حقوقی و قیمت‌گذاری، این مسئله زمان‌بر شد، اما هفته آخر شهریور ماه مزایده‌ها آغاز می‌شود.
وی افزود: در این مزایده در سه مرحله یک‌هزار و ۲۰۰ معدن واگذار می‌شود که نخستین آن معدن ققنوس است.
فاطمی امین اضافه کرد: در این مزایده‌ها ۴۹ مجوز برداشت، ۲ هزار و ۱۷۸ محدوده اکتشافی، یک‌هزار و ۳۵ معادن دارای پروانه بهره برداری و ۲۰۸ معدن متروکه و در مجموع ۵ هزار و ۴۰ مزایده در سه ماه آینده برگزار خواهد شد.
خام فروشی نداریم
وی در مورد خام فروشی نیز گفت: خام فروشی نداریم؛ دقیق‌تر باید بگویم که سالانه ۵۰۰ میلیون تن مواد معدنی استخراج می‌شود که کل صادرات مواد خام چهار و نیم میلیارد تومان است بنابراین نمی‌توان گفت خام فروشی داریم. اما نیمه خام‌فروشی که ما مخالف همین هم هستیم.
در بخش اکتشاف معادن عقب هستیم
وی با بیان اینکه در بخش معدن چندین عقب ماندگی جدی وجود دارد، گفت: اولین عقب‌ماندگی ما در بخش معدن اکتشاف است، بنابراین اولین کار در این حوزه که از مهر سال گذشته در دستور کار بود یک برنامه گسترده اکتشاف بود که از خراسان جنوبی آغاز شد و به‌زودی نتایج آن منتشر می‌شود.
فاطمی‌امین گفت: ترازنامه ذخایر معدنی که تاکنون تولید و منتشر نشده است نیز در دستور کار قرار دارد و این ترازنامه به زودی منتشر می‌شود.
۱۵ درصد حقوق دولتی معادن باید در آن منطقه هزینه شود
فاطمی امین در مورد حقوق دولتی معادن هم اظهار کرد: ۱۵ درصد از حقوق دولتی معدن باید در آن محدوده هزینه شود که تا پارسال این اتفاق نمی‌افتاد و اعداد کمتری هزینه می‌شد اما امسال در لایحه بودجه گنجانده شد و باید این ۱۵ درصد هزینه شود.
کمک وزارت صمت به بورس کالا
وزیر صمت به افزایش ۵۷ درصدی ارزشی و ۹۳ درصدی وزنی معاملات در بورس کالا در نیمه دوم سال گذشته نسبت به نیمه نخست پارسال اشاره کرد و گفت: افزایش معاملات بورس کالا با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت اتفاق افتاده، به طوری که محصولاتی نظیر ام دی اف، شیشه و غیره برای نخستین بار وارد بورس شد.
وی تاکید کرد: وزارت صمت در یک سال گذشته به بورس کالا کمک کرده است و امروز محصولاتی نظیر سیمان و فولاد به طور کامل در این بورس عرضه می‌شوند.
آئین‌نامه رفع تعهد ارزی در کمیسیون اقتصادی دولت است
وزیر صمت در مورد آئین‌نامه رفع تعهد ارزی نیز اظهار کرد: آئین‌نامه رفع تعهد ارزی در کمیسیون اقتصادی دولت است.
رشد ۱۲۰ درصدی صادرات به روسیه
وی درباره تجارت خارجی کشور هم گفت: در سال ۱۴۰۰ نسبت به ۱۳۹۹ رشد صادرات کشور ۴۰ درصد بوده است و در ۴ ماه نخست امسال نیز نسبت به مدت مشابه پارسال رشد ۲۰ درصدی را داشتیم.
فاطمی امین به ارتباط تجاری با روسیه نیز اشاره کرد و افزود: در تیر امسال نسبت به تیر سال قبل رشد صادرات ما به روسیه ۱۲۰ درصد بوده است.
به گفته وی، رشد صادرات ایران به آفریقا در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ در مجموع ۱۰۰ درصد بوده است.