خبرگزاری مهر - گروه هنر- عطیه مؤذن: «هفت روز سیما» عنوان بسته خبری-تحلیلی ویژهای است که در پایان هر هفته به بازخوانی اهم تحولات خبری مرتبط با متن و حاشیه تولیدات صداوسیما و اتفاقات پیرامونی آن در طول هفته میپردازد.
در این بسته خبری هفتگی تلاش کردیم در کنار خبرهای رسمی فعالیت برنامهسازان و مدیران سیما، نیمنگاهی به حواشی رسانهای و حتی شایعاتی که بهرغم غیررسمی بودن میتوانستند در اخبار مرتبط با سیما تأثیرگذار باشند هم داشته باشیم.
امروز پنجشنبه ۱۷ شهریور ماه میتوانید با شماره ۱۲۲ بسته خبری «هفت روز سیما» در مرور متن و حاشیه اتفاقات تلویزیون و خارج از تلویزیون در هفتهای که گذشت، با ما همراه شوید.
چهره هفته؛ عادل فردوسی پور
همین که در میان دو قطبیهای این روزها و حتی چند دستگیهای مختلف نسبت به هر پدیده روی یک گزینه اتفاق نظر هست یعنی آن یک نفر یا سوژه هنوز توانسته محبوبیت خودش را در میان مردم حفظ کند. عادل فردوسی پور چندی پیش در یک نظرسنجی که از طرف پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برای گزارشگری مسابقات جام جهانی قطر انجام شده بود توانست با اختلاف از دیگر گزارشگران در جایگاه اول بایستد.
او با بیش از ۶۵ درصد آرا در صدر نشست و بعد از او جواد خیابانی با ۲۱ درصد، و محمدرضا احمدی و پیمان یوسفی و سایرین در رتبههای بعدی انتخاب مردم قرار گرفتند.
فردوسی پور و اجرایش در تلویزیون آخرین بار اسفندماه سال ۹۷ دیده شد و بعد از آن تهیهکنندگی برنامه «فوتبال ۱۲۰» را در شبکه ورزش به عهده داشت. بازگشت او به تلویزیون یکی از پرتکرارترین درخواستهای رسانهها، جمعهای دانشجویی و حتی مردمی از مدیران صداوسیما بوده است. نکتهای که آخرین بار پیمان جبلی رئیس صداوسیما در جمع دانشجویان دانشگاه شریف نسبت به آن برای اولین بار صریحتر سخن گفت و خیلی ضمنی به شروطی از طرف فردوسی پور اشاره و بیان کرد که «در این مسأله خاص فردوسی پور هم نظرات خاص خود را دارد»
فردوسیپور این روزها فعالیتهای خود را در فضای مجازی پی میگیرد. او «فوتبال ۳۶۰» را در قالب آیتمهای مختلف میسازد و در فواصل مختلف با بازیکنان قدیمی و جدید فوتبال گفتگوهایی میگیرد که معمولاً هم در فضای مجازی دیده میشود. صفحه این برنامه نیز بیش از یک میلیون مخاطب در اینستاگرام دارد و خیلیها احتمال میدهند همین صفحه تریبونی باشد تا گزارش او را از جام جهانی به تماشا بنشینند.
با این حال فردوسی پور هنوز خبری از برنامههای جدید در جام جهانی قطر نداده است و باید دید قرار است خروجی آن نظرسنجی مسیر جدیدی را برای او باز کند یا خیر.
فردوسی پور فعلاً در تلویزیون همچنان «فوتبال ۱۲۰» را در مقام تهیه کننده دارد که فصل جدید آن هم از امشب ساعت ۲۱:۳۰ به آنتن شبکه ورزش بازمی گردد و کماکان حمید محمدی اجرای آن را بر عهده دارد.
حاشیه هفته؛ حذفی که گله ندارد
«دستخط» یکی از برنامههای گفتگومحور سیاسی تلویزیون بود که عمری بیشتر از یک رئیس صداوسیما داشت. این برنامه با اجرای محمدحسین رنجبران از سال ۹۶ روی آنتن بود و قبل از آن هم رنجبران برنامههای مختلفی در شبکههای سیما اجرا میکرد. با حضور علی عسکری و انتصاب رنجبران به عنوان مدیرکل روابط عمومی صداوسیما، اجرای و ساخت برنامههای سیاسی گفتگومحور توسط او ادامه پیدا کرد و در «دستخط» با شخصیتهای مختلف و چهرههای سیاسی به گفتگو نشست.
پخش این برنامه بعد از حضور جبلی هم ادامه داشت تا اینکه چند روز پیش رنجبران در یادداشتی در فضای مجازی از خداحافظی با این برنامه ۶ ساله نوشت که خروجی آن به ۲۲۰ برنامه منجر شده است.
رنجبران در پایان یادداشت خود در سخنانی گلایهآمیز آورده است: «اکنون آنچه پیداست اراده تصمیم سازان کنونی رسانه ملی بر خالی کردن آنتن تلویزیون از هر آنچه پسندیده نمیشمارند، قرار گرفته و دستخط هم بی نصیب از این اقدام نمانده است.»
این یادداشت باعث شد واکنشهای مختلفی در برداشته باشد عدهای در مذمت تعطیلی این برنامه بنویسند و برخی که تعدادشان هم بیشتر بود به رنجبران یاداوری کنند که چطور در زمان خودش برنامهها تعطیل شده و مورد پسند قرار نگرفتند و حتی توضیحی هم از طرف روابط عمومی صداوسیما یا مدیران به عوامل این برنامهها ارائه نمیشد!
با این حال پس از حاشیههای این یادداشت مدیر روابط عمومی شبکه پنج سیما که «دستخط» از آن پخش میشود در یادداشتی اعلام کرد که قصدی بر تعطیلی برنامه ندارند. در بخشی از این اطلاعیه آمده بود: «دستخط مانند دیگر برنامههای تلویزیونی که هر از مدتی نیاز به اصلاح و بهبود دارند، با توقفی کوتاه و تغییراتی ازجمله در تهیه و اجرا، تولید و پخش خواهد شد. حدود یک ماه پیش شبکه پنج سیما تغییر مجری و تیم محتوایی برنامه و نه حذف کلی برنامه را به اطلاع تهیه کننده و سردبیر «دستخط» رسانده بود.»
نکته هفته؛ تکذیب رقم ۳۱ هزار میلیاردی
ماجرای حق پخش فوتبال از باشگاهها فراتر رفته و حالا در سطح رسانهها به تیترهای اصلی بدل شده است اما این بار جام جم روزنامه ارگان صداوسیما با گزارشی مفصل رقمهای ادعایی درباره حق پخش را تکذیب کرد.
اعتراض باشگاهها به درامدهای صداوسیما از حق پخش بازیها اگرچه سابقه زیادی دارد اما طرح دوباره این جنجال خیلی دور نیست.
آخرین بار باشگاه استقلال تهران ۲۰ مردادماه سال جاری در اطلاعیهای اعلام کرد که «به منظور احقاق حق باشگاه استقلال از درآمدزایی مرتبط با محتوا و هماهنگی به عمل آمده با سازمان لیگ، از این پس امکان حضور دوربینهای تلویزیونی جهت تصویربرداری از مسابقات خانگی (به استثنا پخش زنده مسابقه) و نشستهای خبری پیش و پس از مسابقاتی که استقلال میزبان آنهاست، وجود ندارد» بعد از اطلاعیه باشگاه استقلال، این باشگاه به همراه باشگاه پرسپولیس در نامهای مشترک خطاب به پیمان جبلی رئیس سازمان صداوسیما، خواستار جلوگیری از پخش خلاصه بازیها و گلهای به ثمر رسیده دو تیم در بخشهای خبری و برنامههایی مثل فوتبال برتر و شبهای فوتبالی شدند.
این چالش همچنان ادامه داشت تا اینکه ابتدای شهریور تلویزیون با نمایی بسته، دیدار استقلال و مس کرمان در هفته سوم لیگ برتر را پخش کرد. اتفاقی که باشگاه استقلال را با خشم دوباره مواجه کرد و باعث شد اطلاعیه دیگری صادر کند و در آن اعلام کند: «صدا و سیما نه تنها حق پخش فوتبال زنده و سایر محتواهای مربوطه را نمیپردازد که با نحوه تصویربرداری، مانع پخش تبلیغات دور زمین هم میشود»
اما ماجرا به همین دعواهای باشگاهی هم منحصر نماند و دو روز پیش ایرنا خبر داد که «قرار است وزیر ورزش در نامهای به محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور، موضوع حق پخش تلوزیونی را مطرح کند تا با قرار گرفتن حق پخش در لایحه بودجه، هم صداوسیما بتواند به فوتبال پول بدهد و هم ورزش از این طریق درآمدزایی کند.»
اینها در جایی به چالشی اساسی تبدیل شد که روزنامه فرهیختگان در گزارشی از یک رقم نجومی توسط صداوسیما بابت حق پخش بازیها خبر داد که ۳۱ هزار میلیارد تومان بوده است. روزنامه جام جم هم بعد از این گزارش و در فاصله همین چند روز گذشته گزارش مفصلی درباره درآمدهای تبلیغاتی باشگاههای دنیا و مقایسه آنها با باشگاههای خودمان داشت و همچنین رقم ۳۱ هزار میلیارد تومانی را تکذیب کرد.
در این گزارش که با تیتر «عددسازی به وقت بیانصافی» منتشر شد چند سرفصل را مورد بررسی قرار داد که از جمله آنها «حق پخش» و «تبلیغات محیطی» بود که به زعم آنها به اشتباه خلط شده است. از طرف دیگر در این گزارش اشارهای هم به تلویزیونهای کابلی و کارتی در دنیا شده است که ماهیت این تلویزیونها باعث خرید و فروش گزاف حق پخش بازیها شده است و مقایسه کرد با صداوسیمای ایران که محتوای خود را به رایگان در اختیار مخاطبش قرار میدهد.
این روزنامه به نقل از مصطفی محمدی رئیس مرکز طرح، برنامه و بودجه صدا و سیما نیز آورده است که «در سال ۱۳۹۸ این پیشنهاد در بودجه سالهای ۹۹، ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ در قالب تبصره ۹ بودجه و بندهایی مصوب شد و بنا شد صدا و سیما و وزارت ورزش و جوانان درآمد حاصله را به خزانه واریز کنند و بعد این مبلغ به نسبت ۷۰ درصد برای صدا و سیما و ۳۰ درصد برای وزارت ورزش و جوانان، به طرفین عودت داده شود تا وزارت ورزش و جوانان آن را برای کمک به فدراسیونهای ورزش و باشگاهها و صدا و سیما این مبلغ را برای تقویت برنامههای ورزشی صرف کند. سازمان صدا و سیما در سال ۹۹ حدود ۲۵ میلیارد تومان به عنوان حق تبلیغات به خزانه واریز کرده است و این مبلغ برای سال ۱۴۰۰ حدود ۷۵ میلیارد تومان بوده که واریز شده است. برای سال ۱۴۰۱ نیز این عدد تا امروز ۳۱ میلیارد تومان بوده است»
بازتاب هفته؛ در خدمت و خیانت یاغی
مدتی است که سریال «یاغی» به کارگردانی محمد کارت و با بازی بازیگران ستارهای چون طناز طباطبایی و پارسا پیروزفر در شبکه نمایش خانگی عرضه شده است. سریالی که توانست نظر مخاطب نوجوان و معروف به تینیجر را بیشتر از همه جلب کند و داستان را با شروعی دراماتیک و معمایی پیش ببرد. در ادامه البته هر از گاهی قصه با حاشیههایی مواجه شد که گاه سریال را به سمت مدح و گاه ذم پیش برد.
از جمله این نقدها قسمت اخیر سریال بود که سکانسی از آن باعث شد بازتابهای مختلفی داشته باشد. در این سکانس کشتی گیران ایرانی سریال به تیمهایی میبازند که در واقعیت، بر آنها غالب شده بوده است. هرچند ممکن است این باخت بخشی از سناریوی داستان و دراماتیزه کردن آن باشد با این حال واکنشهایی را در پی داشت که در توئیتر اظهار تعجب کرده بودند.
خبرگزاری دانشجو هم با تیتر «غرب زدگی در یاغی» ویدئویی از قسمت هفدهم این سریال در کنار فیلمهایی از مسابقات واقعی کشتی ایران و آمریکا منتشر کرد و در واکنشی انتقادی نوشت: در یکی از سریالهای شبکه نمایش خانگی که روند داستانی آن روایت گر ورزش کشتی هم است؛ در مسابقات جهانی، نمایندگان تیم ملی ایران را مغلوب نماینده اوکراین و آمریکا نشان میدهد. این در حالیست که تاکنون هیچیک از کشتیگیران ایرانی در مقابل نمایندگان اوکراین بازنده میدان نبودند بلکه با نتایج قاطع همیشه پیروز این رویاروییها بودند در سکانسی دیگر نماینده ایران در مقابل کشتیگیر آمریکایی بسیار ضعیف نشان داده شده که موجب باخت تحقیر آمیز نماینده ایران در مقابل نماینده آمریکا میشود، این درحالی است که مردم ایران همیشه شاهد رقابت دلاورانه و بهیادماندنی نمایندگان ایران در مقابل آمریکا بوده اند»
از دیگر واکنشها به این سریال هم چالشهایی بوده که طی درام برای کشتی گیران قصه پیش میآید و آنها را در مقابل قاچاق قرار میدهد. علیرضا نصیری ملی پوش رده نوجوانان و جوانان کشتی فرنگی در دهه هفتاد و داور بین المللی کشتی در گفتگویی با ایلنا گفته است: در شروع سریال یاغی بسیار خوشحال شدم که به موضوع کشتی پرداخته شده و پیگیر بودم که دغدغه و سختیهای این رشته ورزشی را به نمایش گذاشت.
این پیشکوت کشتی با اشاره به اینکه متاسفانه در ادامه پخش سریال رویکرد تغییر کرد و اثار مخرب و تاثیر منفی در ورزش کشتی را به نمایش گذاشت بیان کرد: این سناریو ارزشهای یک ورزش باستانی و کهن کشور به خاطر درامد سازی را زیر رادیکال برد و با این فیلم نامه موجب ازرده خاطر شدن برخی در خانواده کشتی شد.
وی همچنین عنوان کرده است: ممکن است سریال در قسمتهای پایانی به نوعی مثبت تمام شود اما مسئله این است که تاثیر منفی ذهنها را نمیتواند راحت پاک کرد و مسئله مهم عزت و احترام و اعتماد به ملی پوشان است که همواره با همکاری کارمندان فرودگاه بدون بازرسی بود که با پخش این سریال تحت تاثیر قرار گرفت.
سریال «یاغی» اگرچه شروع خوبی داشت اما در قسمتهای بعد نتوانست کشش داستانی خود را ادامه دهد و حتی با انتقاد آب بستن های مکرر هم رو به رو شد.
پیشنهاد هفته؛ سینما هویت
هر از گاهی در این گزارش هفتگی از خلاء برنامههای سینمایی برای مخاطبان و علاقمندان به سینما سخن گفتهایم و اینکه چقدر جای چنین برنامههایی در آنتن تلویزیون خالیست.
حالا مدتی است که برنامهای از شبکه امید و ویژه نوجوانان روی آنتن میرود که به عنوان یک برنامه تخصصی سینمایی هر بار یکی از فیلمهای مطرح جهان و حتی ایران را پخش میکند و بعد در گفتگویی با کارشناس به تحلیل فیلم پخش شده میپردازد.
پیمان خزلی تهیه کننده برنامه است که شنبه تا پنجشنبه روی آنتن شبکه امید میرود. عرفان بیطرف و فاطمه تقوا، دو مجری جوان این برنامه هستند و به تناسب بحث و سوژه با کارشناسان به گفتگو میپردازند.
این برنامه هر هفته یک سوژه را پیگیری میکند که از جمله این سوژهها گیم یا بازیهای کامیپوتری و ورزش بوده و هفته بعد نیز با موضوع تحصیل و آموزش فیلمهایی را پخش خواهد کرد و تلاش دارد سراغ موضوعات مورد دغدغه نوجوانان برود.
مجله سینمایی «سینما هویت» هر روز ساعت ۱۷:۱۵ پخش میشود.