سید طاهر صباحی از پژوهشگران حوزه فرش درباره انتشار کتابی درباره فرش ایرانی موجود در یکی از موزههای کشور ایتالیا به خبرنگار مهر گفت: «شکار شاهان» عنوان کتابی است که دو سال پیش به زبان ایتالیایی و انگلیسی در ایتالیا منتشر کردم و حالا تصمیم گرفتم آن را به زبان فارسی و انگلیسی در ایران به رشته تحریر دربیاورم. این کتاب به بررسی قالی مهم دوره صفویه که گفته میشود در اواخر سلطنت شاه اسماعیل صفویه در تبریز یا در قزوین بافته شده؛ میپردازد.
این فرش شناس گفت: من درباره این فرش چندین سال مطالعه کردم و در نهایت یافتههایم را در قالب کتاب به رشته تحریر درآوردم. اهمیت این قالی در آن است که معلوم نیست این قالی با چنین قدمت و تاریخی چطور سر از ایتالیا در آورده و آنجا پیدایش کردهاند.
صباحی با بیان اینکه این فرش امضای غیاث الدین جامی را دارد، گفت: در ابتدای سال ۱۹۲۳ موزه پولدی پتزولی ایتالیا با پیشنهاد نگارخانه بررآ با مبادله این قالی با اثری از یک هنرمند پذیرای آن شده است. من و پوپ میگوئیم این قالی اولین قالی امضا دار در ایران است که در موزه پولدی پتزولی در میلان ایتالیا نگهداری میشود. در این کتاب آنالیزا زانی مدیر موزه نیز درباره قالی مقالهای نوشته است.
صباحی گفت: از آنجا که این قالی پلی ارتباطی بین ایران و ایتالیاست سفیر ایتالیا در ایران و سفیر ایران در ایتالیا نیز مقدمهای برای آن نوشته اند. این کتاب در حدود ۱۶۰ صفحه است که در قسمت اول آن درباره موزه و نحوه نگهداری از این فرش توضیح داده شده است. یک بخش از این کتاب به پیشینه ناپیدای آن میپردازد یعنی مشخص نیست این فرش چطور در ایتالیا پیدا شده و اینکه در آن زمان چرا پاره بوده و علت پارگی چیست.
این پژوهشگر حوزه فرش گفت: پس از گذشت سالها یکی از تکههای مفقودی این قالی پیدا و به موزه اهدا شد. قسمت مفقودی؛ بخش انتهایی سمت راست حاشیه قالی است که توسط مایکل فرانسس در جریان حراجی کریستیز در لندن به تاریخ ۱۹۸۵ بازشناسایی و در نهایت با پیشنهاد او خریداری شده است. این قالی محبوب ملکه ایتالیا بوده و به همین دلیل دستور مرمت آن را داده است. همچنین اشخاص مهمی درباره این قالی سخنرانی کرده اند. این قالی در یک نقاشی نفیسی نیز نمایش داده شده و آن هم داستان مبهمی دارد.
وی افزود: در این قالی یک ترنج ۱۶ ضلعی با امضای غیاث الدین جامی در وسط آن قابل مشاهده است و هفت سوار که با یک نوع اسب و وسیله جنگی میجنگند و درباره هر هفت اسب سوار و وسایل جنگی آنها توضیح داده شده است حتی اینکه چرا شکار میکردند و با چه وسایلی به جنگ می رفته اند. در بخشهای دیگر درباره فرمانروایی صفویان در پارس به خصوص در شهرهای تبریز و قزوین توضیحاتی داده شده است.
در بخش دیگری از این کتاب درباره ۱۷ پارچه از این نوع قالیها توضیح داده شده که در مجموعه من در موزه فرش در ایتالیا نگهداری میشود. همچنین توضیحاتی درباره نگارگری در چهره سواران، نقاشیها و اهمیت نگارگری در ایران داده شده است. این کتاب چند روز دیگر آماده است و در روزهای آینده از آن رونمایی میشود.
فیلم| فرش صفوی ایرانی در یکی از موزههای ایتالیا