چگونه سازمان «سیا» اعتبار و اقتدار آمریکا را نابود کرد؟

به گزارش خبرگزاری مهر، روزنامه «گاردین» در گزارشی به شیفتگی ایالات متحده به جاسوسی‌های پرخرج از اوایل شکل گیری این کشور تا کنون پرداخته است که چگونه مأموریت‌های خرابکارانه سیا طی دهه‌های اخیر به بی اعتمادی جهان نسبت به ایالات متحده دامن زده و اقتدار آمریکا را تضعیف کرده است. در ادامه بخش‌هایی از آن را می‌خوانیم؛

«رودری جفریس جونز» استاد بازنشسته تاریخ آمریکا در دانشگاه ادینبورگ، در گزارشی به طور خلاصه به خسارات ناشی از عملیات مخفی آمریکا از کودتای ایران گرفته تا جنگ عراق پرداخته است.

این تاریخچه مختصر سیا، بزرگترین موفقیت‌ها و نیز بزرگترین ناکامی‌ها و فجایع آژانس اطلاعات مرکزی را در برمی گیرد که از حمایت مالی در کودتای ایران و گواتمالا گرفته تا مبارزات مخفیانه فرهنگی و سیاسی به منظور شکست کمونیسم در اروپای غربی طی دهه ۱۹۵۰ از آن جمله است.

همچنین در این نوشتار به نقش سیا در زمینه سلاح‌های کشتار جمعی عراق که هرگز در این کشور وجود نداشت و یافت نشد و نیز شکنجه‌هایی که در طول جنگ «جورج دبلیو بوش» علیه تروریسم انجام داد، پرداخته شده است.

شیفتگی ایالات متحده به جاسوسی‌های پرخرج به دوره «جرج واشنگتن» برمی گردد که او در سال ۱۷۹۰ کنگره را به ایجاد «صندوق مشروط روابط خارجی» وادار ساخت؛ صندوقی که در آن برهه، ۴۰ هزار دلار به جاسوسان آمریکایی اختصاص دهد. تنها سه سال از آن واقعه می‌گذشت که مشخص شد بودجه این صندوق مخفی به ۱ میلیون دلار یعنی ۱۲ درصد بودجه فدرال افزایش پیدا کرده است.

بعد از پایان کار ۲ رئیس جمهور در آمریکا، نوبت به «توماس جفرسون» رسید. وی نخستین تلاش‌های این کشور را برای تغییر رژیم خارجی به کار بست زیرا با دزدان دریایی مواجه شد که تهدیدی برای کشتی‌های باربری آمریکا در سواحل شمال آفریقا به شمار می‌رفتند.

جفرسون از آن جهت که پاشا حاکم طرابلس را بانی اصلی دزدی‌های دریایی می‌دانست برای سرنگونی او دست به کار شد. در حالی که وزارت امور خارجه آمریکا با دقت نظاره گر و از عملیات خارج شده بود، ۱۰ تفنگدار نیروی دریایی آمریکا، یک ارتش ۴۰۰ نفری از شورشی‌ها را مدیریت کرد تا آنها ۵۰۰ مایل در صحرای لیبی پیشروی کنند؛ موضوعی که باعث شد پاشا تن به مصالحه بدهد.

آمریکا طی جنگ جهانی دوم، «دفتر خدمات استراتژیک» را با هدف هماهنگی جاسوسی پشت خطوط دشمن از بلغارستان گرفته تا حوزه اسکاندیناوی ایجاد کرد. به عنوان نمونه در آوریل ۱۹۴۵، «ویلیام کولبی» افسر اطلاعاتی سیا ضمن هدایت دفتر خدمات استراتژیک، پل مهم نروژ را منفجر کرد.

دو عملیات فاجعه باری که سیا در دهه ۱۹۵۰ انجام داد، از حس حق به جانبی و نیز قدرت تام آنها نشأت می‌گرفت. نخستین عملیات به سرنگونی «محمد مصدق» نخست وزیر ایران ارتباط می‌یافت که او با اعلام قصد خود مبنی بر ملی کردن شرکت نفت انگلیس و ایران، خشم «وینستون چرچیل» را برانگیخته بود.

عملیات بعدی سیا در گواتمالا انجام گرفت و آنها «جاکوبو آربنز» نخستین رئیس جمهوری این کشور را که به صورت دموکراتیک انتخاب شده بود، هدف قرار دادند. آربنز نیز در پی ملی کردن اموال شرکت «یونایتد فروت» برآمده بود؛ ایده‌ای که منافع ذینفعان آن همچون «جان دالس» وزیر امور خارجه ایالات متحده و برادرش آلن مدیر سیا را تحت الشعاع قرار می‌داد.

تا سال‌های سال نقش سیا در شکل گیری این ۲ رخداد در ایران و گواتمالا از دید عموم مخفی مانده بود تا اواخر دهه ۵۰، سیا از آنها به عنوان موفقیت‌های بزرگ خود نام می‌برد.

این در حالی است که اقدامات مخفیانه سیا، نه تنها قاطبه کشورهای جهان را از آمریکا دور می‌کند که ادعای سران واشنگتن مبنی بر رهبری اخلاقی جهان را نیز نقش بر آب خواهد ساخت.