به گزارش خبرنگار مهر، آیت الله صادق آملی لاریجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام عصر امروز (سه شنبه) در مراسم اولین سالگرد رحلت آیت الله علامه حسن زاده آملی که در محل کتابخانه ملی برگزار شد، با بیان اینکه مرحوم آیت الله حسن زاده آملی شخصیت کم نظیری بود، اظهار داشت: ایشان عارف، فیلسوف، مفسر قرآن و عالم به ریاضیات و نجوم بود و علاوه بر همه اینها شب زنده دار بود.
وی با اشاره به حدیثی از پیامبر اکرم (ص) عنوان کرد: شب بیداری‌های مرحوم حسن زاده آملی و ادعیه‌ها و مناجات سحری ایشان و آنچه از خود باقی گذاشتند آثار همین‌ها است.
آیت الله آملی لاریجانی بیان کرد: معرفت نفس به معنای آن است که نفس دیده شود. مرحوم حسن زاده آملی از سال‌های گذشته در پی این مسأله بود. ایشان اشارات بسیاری به معرفت شهودی نفس دارند و دو نفر از بزرگانی که در این زمینه مطالب مهمی آوردند یکی مرحوم علامه طباطبایی و دیگری میرزا جواد ملکی هستند.
وی افزود: مرحوم میرزا جواد ملکی در مراقبه‌های مربوط به ماه ذی القعده راجع به کعبه می‌گوید، کعبه حقیقی چیز دیگری است. مرحوم طباطبایی در جلد ششم المیزان توضیح می‌دهد که چرا ما به اهمیت معرفت شهودی نفس توجه می‌کنیم.
آیت الله آملی لاریجانی اضافه کرد: اهل الله وقتی شاگردان سلوکی خود را راه می‌اندازند، سعی دارند انسان را بیدار کنند. چه کسی گفته تصاویری که ما می‌بینیم در مغز ما است و نفس در بدن ما است؟ معرفت نفس مانند غواصی کردن و شنا کردن است.
وی گفت: توجه به اینکه آنچه می‌بینیم در خود ما است با این معنا که صور در مغز ما نیست به معنای این است که مغز ما در خلق صورت‌ها خلاق است. وقتی در تصور خود یک کوه بزرگ را تصویرسازی می‌کنیم یعنی وجودی که با خیال ایجاد می‌شود یک حقیقت عظیم است.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: نفس آدمی در موطن و موقف عادی نیست. راهیابی به معرفت نفس نیازمند تمرین است. برای مثال تصور آنچه دیده نمی‌شود و ایجاد آن و یا محو کردن صور و فکر در عدم. در این شرایط انسان خود را بی ماده و بی صورت می بیند و آنجا انسان به حقیقت نفس دست یافته است.
آیت الله آملی لاریجانی گفت: قدم نهایی شناخت انسان و نفس به فقر است و آنجا محل ظهور حق تعالی است. در اینجا سالک و مسلک یکی است. هر اندازه روح عظیم‌تر شود تسلطش به عوالم دیگر ظاهرتر و بارزتر می‌شود.
وی اضافه کرد: انسان اگر عظمت خود را یافت نمی‌توان گفت حقیقت خود را یافته است. هر جا خود را دیگر ندید، ظهور حق بر او اتفاق می‌افتد. چیز دیگری در این عالم جز ظهور حق نیست. هیچ عدمی به ظهور حق راه ندارد و حق این است که اگر انسان به این مرحله دست یابد نور می‌شود.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه مرحوم حسن زاده آملی در باب معرفت نفس مجموعه‌ای را تدوین کرده، اظهار کرد: یکی از بهترین کتاب‌ها در باب نفس، کتاب عیون ایشان است که انسان از آن لذت می‌برد. ایشان با علاقه و نظم زیبایی این کتاب را نوشتند.
آیت الله آملی لاریجانی در پایان افزود: حقیقت روح آدمی جام جم است و اگر معرفت شهودی نفس را پیدا کنیم بسیاری از حرف‌ها برای ما و نگاه انسان به عالم و آدم تفاوت پیدا می‌کند و کتاب نفس انسان باز می‌شود. مرحوم حسن زاده آملی مکرر می‌فرمودند عمل انسان ساز است. آن‌هایی که چشم دارند همین جا برزخ و قیامت خود را می‌بینند.