خبرگزاری مهر؛ گروه سیاست- زینب رجایی: چهل و چهار سال از عُمر انقلاب اسلامی می‌گذرد و حالا این نظام، بالغ و پخته شده و سرد و گرم‌های بسیار چشیده است. نظامی که به گواه تاریخ، حضور «مردم» یکی از مهم‌ترین مولفه‌ها و ستون‌هایی است که همواره بر آن تکیه داشته است.
می‌توان گفت نقش‌آفرینی مردم در عرصه سیاست کشور با این سه اقدام شناخته می‌شود؛ شرکت در انتخابات، برپایی راهپیمایی‌های سالانه همچون ۲۲ بهمن و روز قدس و در نهایت حضور خودجوش در صحنه برای پاسخ به برهم‌زنندگان نظم اجتماعی.
مردم؛ یار قدیمی جمهوری اسلامی
البته قدمت شناسنامه حضور مردم در صحنه به سال‌های پیش از انقلاب و مبارزه با رژیم پهلوی بازمی‌گردد که با پیروزی انقلاب در بهمن ۵۷ به پایان نرسید. کمتر از دو ماه بعد، رفراندوم برگزار شد و مردم، با اولین حضور رسمی و قانونی پای صندوق‌های رأی، «جمهوری اسلامی» را انتخاب کردند.
یک سال بعد اولین رئیس‌جمهور و چند ماه بعد از آن نیز مجلس شورای اسلامی، با نقش‌آفرینی مردم انتخاب شدند. برگزاری بیش از ۵۰ انتخابات تا امروز، میدان مهمی از سیاست داخلی است که مردم هرگز آن را خالی نگذاشته‌اند.
برگزاری پرشور راهپیمایی ۲۲ بهمن در سراسر کشور که از آن به عنوان تجدید پیمان مردم با نظام جمهوری اسلامی ایران یاد می‌شود، در تمامی سال‌های این چهار دهه پس از انقلاب صحنه دیگری بود که مردم اصلی‌ترین نقش را در آن ایفا کرده‌اند.
انعکاس استقبال همیشگی مردم از حضور در راهپیمایی‌های انقلابی، یکی از اهرم‌هایی بوده که هر ساله قدرت جمهوری اسلامی ایران و تکیه نظام به مردم را به گوش جهانیان رسانده است. همچنین انعکاس استقبال همیشگی مردم از حضور در راهپیمایی‌های انقلابی، یکی از اهرم‌هایی بوده که هر ساله قدرت جمهوری اسلامی ایران و تکیه نظام به مردم را به گوش جهانیان رسانده است.
مجتبی رحماندوست نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی نیز اهمیت و نقش حضور مردم در صحنه را اثرگذارتر از نیروهای امنیتی می‌داند و معتقد است: «درست است که «فراجا»، وزارت کشور و سپاه و ارتش می‌توانند در پایان دادن و خنثی سازی اغتشاشات نقش داشته باشند، اما به اعتقاد من نقش اصلی باید دست مردم باشد. ما تجربه ۴۳ سال انقلاب به دست مردم را داریم، بنابراین اگر مردم به میدان بیایند هیچکدام از این عناصر ضد انقلاب جرأت نمی‌کنند مقابل مردم بایستند.»
به نظر می‌رسد این تجدید پیمان سالانه میان مردم و نظام، به موضوعی متعارف و شناخته‌شده تبدیل شده است، موضوعی که بنابر آنچه رهبر انقلاب بیان می‌کنند، «متوقع است که انجام بگیرد و انجام می‌گیرد»؛ اما سومین حضور مردم برای حمایت از نظام، در بزنگاه‌های سیاسی، امری خودجوش و خودساخته است که از ریشه تنیده شده جامعه با جمهوری اسلامی حکایت دارد. آنچنانکه در این سال‌ها چند نوبت شاهد آن بوده‌ایم که وقتی اصل نظام توسط دشمن هدف قرار گرفته است، آحاد مردم فارغ از همه مشکلات جامعه، به عرصه آمده‌اند.
کارنامه خروش مردم علیه فتنه
سال ۷۸ وقتی در ماجرای «کوی دانشگاه» در پی کشمکش بر سر یک دعوای رسانه‌ای، فضای جامعه خارج از سطح انتظار ملتهب و ناامن شد، مردم انقلابی به این نتیجه رسیدند که دیگر جای درنگ نیست و باید در صحنه ظاهر شوند. بنابراین در دفاع از حیثیت ملی و نظام جمهوری اسلامی، متحد و پرشور به میدان آمدند و با حضور گسترده در خیابان‌ها، فتنه را پاسخ دادند.
البته دشمنان جمهوری اسلامی که از روحیات انقلابی ایرانیان غافل بوده و هستند، در معادلات خود، حساب اقدام خودجوش و حضور انقلابی مردم را نکرده بودند، اقدامی حماسی که نشان از وفاداری و علاقه آنها به نظام داشت. مردمی که با شناخت موقعیت، فهم نیاز و حضور در لحظه مناسب پاسخ مؤثر و مناسبی به ناامنی‌ها دادند.
کوی دانشگاه آخرین باری نبود که دشمنان ایران، بهانه‌ای را به فتنه‌ای برای تغییر نظام تبدیل می‌کردند. ۱۰ سال بعد، یعنی سال ۸۸ بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری، به این بهانه که تقلب در شمارش آرا صورت گرفته است، گروهی بر آن شدند تا با آتش زدن اموال عمومی در خیابان‌ها، هتاکی به مقدسات مردم، ایجاد ناامنی و حمله به اصل ولایت فقیه، شرایط را به سمت سقوط نظام پیش ببرند، اما باز هم حضور مردم در صحنه در نهم دی ماه سال ۸۸ مُهر پایانی بر چند ماه آشوب و اغتشاش زد.
این بار حادثه تلخ و ملال‌آور درگذشت «مهسا امینی» به دستاویز بدخواهان برای ایجاد فتنه‌ای تبدیل شد؛ با گذشت بیش از یک هفته از این ماجرا، عده‌ای شبانه در خیابان‌ها در حالی اصل نظام را مورد هدف شعارهای خود قرار داده‌اند که دیگر کسی چندان به یاد مهسا امینی نیست. سرانجام، سوم مهرماه ۱۴۰۱، سومین برگ از خروش مردم ایران علیه معاندان یا فریب‌خوردگانی بود که ارزش‌های انقلاب را نشانه گرفته و به سرمایه‌های مادی و ارزش‌های معنوی خساراتی وارد کرده بودند. این بار حادثه تلخ و ملال‌آور درگذشت «مهسا امینی» به دستاویز بدخواهان برای ایجاد فتنه‌ای تبدیل شد؛ با گذشت بیش از یک از هفته از این ماجرا، عده‌ای شبانه در خیابان‌ها در حالی اصل نظام را مورد هدف شعارهای خود قرار داده‌اند که دیگر کسی چندان به یاد مهسا امینی نیست.
این بار نیز مردم در راهپیمایی گسترده‌ای در سطح کشور نشان دادند که فارغ از همه اعتراضاتی که ممکن است داشته باشند، اما حمله به نظام را برنمی‌تابند؛ با این تفاوت که این حضور در فاصله کوتاهی بعد از اغتشاشات صورت گرفت. علیرضا نظری نماینده مردم خمین در مجلس شورای اسلامی در این باره بیان می‌کند: «در فتنه ۸۸ تا صف مردم از صف بدخواهان و فریب‌خوردگان جدا شود، چندین ماه طول کشید، اما خوشبختانه در شرایط فعلی اغتشاشگران به سرعت خودشان را نشان دادند که ضدانقلاب و ضددین هستند.»
اسلام و انقلاب؛ خطوط قرمز مردم
قابل توجه آن است که اسلام و انقلاب دو خط قرمزی بوده‌اند که در طول این سال‌ها هرگاه مورد گزند و تهدید قرار گرفته است، مسلمانان انقلابی برای دفاع از این دو بی‌معطلی به میدان آمده‌اند. حجت الاسلام سید محمود نبویان نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی درباره آشوب‌ها هفته اخیر در کشور می‌گوید. «این آشوب‌ها ماهیت ضد اسلامی هم دارد، چرا که اغتشاشگران، قرآن و مساجد را هم آتش زدند. این اغتشاشگران داعیه‌دار مسائل ضدشیعی و ضد اسلام هستند. این افراد مدافع ایران هم نیستند، چرا که پرچم ایران را هم آتش زدند. آشوب‌طلبانی که به میدان آمدند، ضد شیعه، ضد اسلام و ضد ایران هستند.»
آنچه نبویان بر آن تاکید دارد همان نکته‌ای است که باعث شده مردم کشور در دو نوبت، راهپیمایی‌هایی را در محکومیت اهانت به مقدسات برگزار کنند. اولین روز از مهر ماه بعد از نماز جمعه، اولین بار بود که نمازگزاران در شهرهای مختلف در خیابان‌ها با سردادن شعارهای انقلابی، پایبندی خود به جمهوری اسلامی را به رخ همگان کشیدند. آنها در این روز با توقف‌های مداوم مقابل خدمتگزاران نیروی انتظامی از آنها بابت تلاش و مجاهدت در روزهای ملتهب آشوب جهت برقراری امنیت قدردانی کردند. دو روز بعد یعنی سوم مهر ماه نیز در سراسر کشور راهپیمایی گسترده‌ای در پاسخ به آشوب‌ها و ناامنی‌های هفته گذشته برگزار شد.
ابراهیم عزیزی نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس می‌گوید: راهپیمایی مردم برای مقابله با ناامنی و آشوب‌هایی که اغتشاشگران در کشورمان ایجاد کردند، تعیین‌کننده و سرنوشت‌ساز بود و همواره حضور مردم در صحنه خط بطلانی بر اقدامات ضد منافع و مصالح ملی بوده است و ان شاء الله همواره و در همه صحنه‌ها حضور پربرکت ملت غیور و بابصیرت ایران اسلامی را شاهد باشیم.
حجت الاسلام جواد مجتهد شبستری عضو مجلس خبرگان رهبری نیز پیرامون حضور مردم در راهپیمایی اخیر، گفت: با برگزاری راهپیمایی‌ها و تجمعات انجام شده افراد ناآگاهی که در این میان وجود دارند قطعاً متنبه و متوجه می‌شوند.امروز دیگر حجت بر همه تمام است و مردم از نیروهای امنیتی و انتظامی که در صف اول این قضایا بود و مظلوم واقع شدند انتظار دارند با قدرت، قوت و قاطعیت مقابل فتنه گران بایستند و وضع زندگی و کسب مردم که از آن گله مند هستند به حالت اول برگردد و با آشوب گران و فتنه گران برخورد قاطع صورت گیرد.
به هرحال تقویت حضور در صحنه موضوعی است که بارها مورد تاکید مقام معظم رهبری قرار گرفته است؛ آنچنانکه در بیانات خود فرموده‌اند: «اگر چیزهایی که به مردم مرتبط می‌شود تأمین شد، حضور مردم در صحنه تأمین خواهد شد؛ یعنی اگر ما توانستیم این مسائلی را که مستقیم به خود مردم ارتباط پیدا می‌کند تأمین کنیم، حضور مردم در صحنه صد درصد خواهد بود. وقتی مردم حضور داشته باشند، یک کشور و یک ملّت هیچ غمی نخواهد داشت، هیچ هراسی از کسی نخواهد داشت».
البته نباید فراموش شود که قدردانی مسئولان از حضور همیشگی مردم نکته قابل توجهی است. حمیدرضا ترقی عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی در این باره می‌گوید: «حفظ سرمایه اجتماعی از سوی مسئولان، مسئولیت خطیری است که مقام معظم رهبری بارها به آن تاکید کرده و یادآور شده‌اند که مسئولان باید قدر مردم را بدانند و آنها را در اداره کشور مشارکت دهند».
او حضور و نقش‌آفرینی مردم را منحصر به رویدادهای سیاسی نمی‌دادند و تاکید می‌کند که مسئولان باید روش و مکانیزم درستی را برای استفاده از ظرفیت‌های مردم جهت مشارکت در همه امور پدید آورند.
حبیب‌الله بوربور دبیرکل جمعیت وفاداران انقلاب اسلامی نیز با اشاره به اینکه مسئولان نظام نباید با دیدن حضور مردم خیال شأن راحت شود و از اصلاح اشتباهات خود غافل بمانند؛ می‌گوید: «هم دولت باید در روش‌های خود بازنگری داشته باشد و هم مردم باید همانند سال‌های گذشته حمایت و همراهی خود را با انقلاب و نظام جمهوری اسلامی ادامه دهند.»
همانطور که پیش از این بدان اشاره شد، پای کار آمدن مردم در بزنگاه‌های مختلف نظام، یکی از مؤلّفه‌های قدرت ملّی و حکومت جمهوری اسلامی است که نگاه دشمنان را خیره ساخته است. بوربور معتقد است: «اگر حضور مردم در صحنه نباشد نظام نمی‌تواند دوام و بقا داشته باشد، حضور مردم است که باعث پابرجایی نظام می‌شود؛ این حضور آشوب‌ها را جمع می‌کند و ریشه فتنه را می‌خشکاند». رهبر انقلاب نیز درباره تأثیر این حضور می‌فرمایند: «چیزی که مانع می‌شود دشمن اِعمال دشمنی کند، ترس از حضور مردم است».
ایشان تاکید می‌کنند: «یکی از برکات حضور مردم همین است که وقتی دشمنان نگاه می‌کنند و می‌بینند که مردم پشت سر نظام هستند، احساس می‌کنند که نمی‌شود با این نظام معارضه کرد؛ چون با یک ملت نمی‌شود معارضه کرد.»
تاریخ ثابت کرده است کشورها آنجا صدمه می‌بینند و شکست می‌خورند که مردمشان در صحنه نباشند؛ این همان نکته‌ای است که از آن به عنوان بزرگترین ثروت برای یک نظام یاد شده است. نظامی که مردم پشت سرش ایستاده باشند.