مشهد ـ تولیت آستان قدس رضوی گفت: جریان تشیع به همان میزان که مدیون قیام خونین حسینی است، به همان میزان نیز مدیون قیام علمی رضوی است.

به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام احمد مروی شامگاه دوشنبه در آئین خطبه‌خوانی شب شهادت امام رضا (ع) که در صحن پیامبر اعظم حرم مطهر رضوی برگزار شد، ضمن تسلیت شهادت علی بن موسی‌الرضا (ع)، اظهار کرد: امشب شب مصیبت پیامبر عظیم‌الشأن اسلام است.

وی ادامه داد: امام کاظم (ع) می‌فرماید «پدر بزرگوارم امام صادق (ع) نه یک بار، نه دو بار بلکه چندین بار به من فرمودند «عالم آل محمد از سلب تو است» و بعد امام صادق می‌فرمایند «ای کاش او را درک می‌کردم»؛ امشب در حرم ولیِ خدا گردهم آمدیم و به عزا نشسته‌ایم، کسی که رئیس مذهب آرزوی دیدنش را دارد.

تولیت آستان قدس رضوی با بیان این‌که امام هشتم القاب مهمی دارند که تأمل بر هر کدام از آن القاب، بابی از ابواب علم و معرفت را بر ما باز می‌کند، به تبیین عبارت «الصدیق الشهید» پرداخت و گفت: برای درک این دو لقب اول باید شرایط دوران امامت امام را تحلیل کرد و بعد مواضعی که امام در آن دوران سخت و پیچیده اتخاذ کردند، بیان نمود.

وی افزود: ایشان در یکی از پیچیده‌ترین شرایط تاریخی تشیع به امامت رسیدند، کسی که خلافت آن روز را در دست گرفته بود، به گواه همه مورخان، یکی از زیرک‌ترین، باهوش‌ترین و سیاستمداران خلفای بنی عباس به نام مأمون است؛ مأمون خود را محب اهل بیت قلمداد می‌کند، در محافل و مجالس علمی خلافت بلافصل علی بن ابی‌طالب را اثبات می‌کند و به دنبال همین شیطنت هست که خلافت خود را به حضرت رضا تقدیم می‌کند.

هدف گرفتن «امامت» به جای «امام»

مروی اضافه کرد: مأمون این را خوب درک کرده بود که خلفای قبل از خودش چه بنی امیه، چه بنی مروان و چه عباسیان، اینکه امام را مورد هدف و نشان قرار داده بودند، اشتباه بود لذا امام را هدف نگرفت بلکه «امامت» را هدف گرفت، تلاش کرد امامت را از چشم مردم بیندازد از این رو پیشنهاد خلافت به امام رضا از این منظر قابل تعریف است.

وی تصریح کرد: این پیشنهاد که امام رضا خلافت را بپذیرند، نه از باب حقانیت امام است که مأمون به آن معترف باشد، در پس این پیشنهاد به ظاهر زیبا و فریبنده، نقشه پیچیده و خطرناکی هست و آن اینکه با این پیشنهاد و قبول امام، امامت از چشم مردم بیفتد و سقوط کند تا مردم بگویند فرزندان رسول الله هم دنبال دنیا و مقام هستند.

تولیت آستان قدس رضوی با تأکید بر این‌که برای خنثی کردن نقشه مأمون، امام باید به مردم آگاهی دهد و با بیان صادقانه، حقیقت را برای مردم آشکار کند، خاطرنشان کرد: امام صدیق است، اعتقاد، عمل و گفتارش یکی است، او صدیق است چون در دلِ غبار نفاق و تزویر باید حقیقت را صادقانه برای مردم آشکار کند از این رو وقتی در نیشابور چهار هزار قلم به دست مقابل ایشان زانو می‌زنند که از این دریای فروزان بهره ببرند، حدیث سلسله‌الذهب را بیان می‌کنند.

خنثی کردن نقشه مأمون با یک جمله

وی اضافه کرد: امام با این حدیث، خلافت‌های غاصبانه بنی امیه، بنی مروان، بنی عباس و خلافت امروز غاصبانه مأمون را زیر سوال برد و به چالش کشید، وقتی مأمون فریبکارانه پیشنهاد خلافت را به امام عرضه می‌کند، امام با منطقی بسیار قوی که هیچ پاسخی ندارد، می‌فرماید «اگر این خلافت حق توست نمی‌توانی این حق را به دیگران بدهی و اگر این خلافت حق تو نیست، به چه جرأتی ردای خلافت را غاصبانه به تن کردی؟».

حجت‌الاسلام مروی با بیان این‌که امام با صداقت به تبیین برمی‌خیزد و نقشه‌های مأمون را با زیرکی پاسخ می‌دهد، ابراز کرد: این اقدام نه تنها چیزی نصیب مأمون نمی‌شود بلکه محکوم هم می‌شود؛ امام این راه نورانی و این مبارزه خستگی‌ناپذیر را تا مرز شهادت پیش برد و مأمون زمانی که دید نمی‌تواند در مقابل این منطق مقاومت کند، کمر به شهادت امام بست.

وی اظهار کرد: امام در این راه استوار ایستاد و کم‌ترین نرمشی در برابر خلافت غاصب از خود نشان نداد، «صدیق الشهید»، هر ترفند مأمون مکار را امام با زیرکی و هوشیاری نقش بر آب می‌کرد.

تولیت آستان قدس رضوی ادامه داد: جریان تشیع به همان میزان که مدیون قیام خونین حسینی است، به همان میزان نیز مدیون قیام علمی رضوی است از این رو امام صادق فرمود «عالم آل محمد از سلب توست ای موسی بن جعفر».

حرکت امام رضا (ع) در تبیین حقایق روز

وی بیان کرد: اما از هر فرصتی استفاده می‌کرد که چهره مأمون و خلافت غاصبانه او را به مردم نشان دهد، بخشی از زندگی مبارک امام و مبارزات امام به «جهاد تبیین» می‌گذشت تا مرز میان اسلام نبوی و علوی را از اسلام اموی و عباسی آشکار کند و در این راه تا مرز شهادت پیش رفت.

مروی به خطبه ۱۷۲ نهج البلاغه در بیان شرایط و ویژگی‌های فرد شایسته برای رهبری امت و جامعه اسلامی پرداخت و تصریح کرد: به تعبیر امیرالمؤمنین، پرچم هدایت و رهبری جامعه اسلامی باید در دست کسی باشد که در اول اهل «بصیرت» باشد، مسائل را بداند، دشمنان را بشناسد، فریبکاری و مکرهای دشمنان دین را خوب درک کند و قدرت بیان و تبیین برای مردم داشته باشد.

وی افزود: خصوصیت دوم، «اهل پایداری» باشد، اهل مقاومت باشد، در این راه سخت و طاقت‌فرسا دوام بیاورد، عالم و آگاه به دین باشد و در پایان خطبه نیز می‌فرمایند «خدا دل‌های ما و شما را متوجه حق کند و شکیبایی در راه حق را خداوند به ما ارزانی دارد».

تولیت آستان قدس رضوی تأکید کرد: امروز مسئولیت همه ما این است که در الگوپذیری از حضرت ثامن الحجج در مسیر شناخت درست حقیقت قدم برداریم و در جهت تبیین صادقانه آن و به تعبیر رهبر اندیشمند انقلاب، در «جهاد تبیین» بکوشیم و کوتاه نیاییم، در این مسیر نورانی از هیچ مخالفت، تهدید، ملامت و سرزنش نهراسیم و دچار تزلزل نشویم.