به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «حقوق سیاسی بشر از نگاه فقه سیاسی» اثر روح الله شریعتی است که به همت پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در ۴۰۳ صفحه منتشر شد.
عقلای قوم به ویژه انبیای الهی در طول تاریخ با هدف ساماندهی جامعه و کنترل جنایات حاکمان حقوقی را در عرصه سیاست برای مردم به رسمیت شناخته و چه بسا جان خویش را در این راه فدا کرده اند. این حقوق در عرصه سیاست وظایف و محدودیت‌هایی را به نفع مردم بر حاکمان تحمیل می‌کند که از جمله آنها نفوذ رأی و نظر مردم به عنوان حق آنان به درون حکومت است.
بدون شک در جامعه که بر اساس احکام اسلام اداره می‌شود، لازم است همه اشخاص از نگاه دین به حقوق متقابل خود و حاکمیت آگاه شوند تا مردم آن را مطالبه کنند و حاکمان نیز نه تنها آن را نادیده نگیرند که وظیفه الهی خود شمرند.
کتاب حاضر با هدف بررسی فقهی حقوق سیاسی بشر به پنج حق سیاسی مهم پرداخته است و در هر یک از این حق‌ها دو رویکرد مثبت و منفی فقهی با توجه به مستندات هر رویکرد و دیدگاه‌های فقیهان برای بهره مندی دانجشویان و طلبه‌های علوم دینی تهیه شده است.
ساختار اثر
این اثر در سه بخش تألیف شده است؛ در بخش اول که به مفاهیم و کلیات اختصاص یافته، در سه فصل و نُه گفتار مبنا و خاستگاه حقوق، منبع و شناسایی حقوق بشر، اهداف حقوق سیاسی بشر، نگاه کلی به کنوانسیون‌های بین المللی حقوق سیاسی بشر، موضوع شناسی مصادیق حقوق بشر، حق تبعیض قائل نشدن یا مساوات، حق آزادی عقیده و بیان، حق مشارکت سیاسی، حقوق اقلیت‌ها، حق تشکیل مجامع و انجمن‌ها و احزاب مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
نویسنده در دومین بخش از این اثر که با عنوان «مبانی فقهی – حقوق سیاسی بشر» نگارش یافته، در سه فصل و دو گفتار به بیان حق و تکلیف در فقه، مبانی اسلامی حقوق سیاسی بشر (با دو رویکرد مثبت و منفی) و قواعد فقهی و حقوق سیاسی بشر (قاعده سلطنت، قاعده حرمت مال و جان و آبرو، قاعده عدم تبعیض، قاعده شوری، قاعده تعاون بر خیر، قاعده لاضرر، و اصل عدم ولایت) پرداخته است.
«بررسی فقهی مصادیق حقوق سیاسی بشر» عنوان سومین و آخرین بخش از کتاب حاضر است که این فصل در پنج فصل و ۱۵ گفتار به حق عدم تبعیض یا مساوات، حق آزادی عقیده و بیان، حق مشارکت سیاسی، حقوق اقلیت‌ها، حق تشکیل و عضویت در مجامع و انجمن‌ها و احزاب می‌پردازد.