خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: کتاب «داستانها و درس‌هایی از زندگی پیامبر اسلام (ص)» با تدوین مرتضی نظری یکی از آثار و کتاب‌های نبوی و محمدی بازار نشر کشور است که سال ۱۳۷۳ توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی منتشر شد و سال ۱۳۸۸ به چاپ نهم رسید. این‌کتاب سال ۱۳۹۴ به چاپ دهم رسید.
تدوین‌گر این‌کتاب می‌گوید در پی بازگویی تمام حوادث زندگی پیامبر (ص) نبوده و اثری که پیش روی مخاطب گذاشته، گلچینی از وقایع تاریخی زندگی پیامبر خاتم است. به این‌ترتیب، «داستانها و درس‌هایی از زندگی پیامبر اسلام (ص)» ۱۲۰ داستان و واقعه از زندگی محمد بن عبدالله (ص) را شامل می‌شود که ویژگی‌های شخصیتی را بازگو می‌کنند که در جهان آفرینش بی‌همتا و کامل‌ترین الگوی زندگی انسان است.
مرتضی نظری همچنین می‌گوید سعی کرده داستان‌هایی را برای انتشار انتخاب کند که کاربردی هستند. نگارش این‌کتاب همزمان با سالروز میلاد پیامبر اکرم (ص) و امام جعفر صادق (ع) در سال ۱۳۷۰ آغاز شد و همزمان با شب بیست‌وسوم ماه مبارک رمضان سال ۱۳۷۱ به پایان رسید.
عناوین بخش‌های مختلف این‌کتاب ۲۵۱ صفحه‌ای به ترتیب زیر است:
سیمای جذاب پیامبر اسلام (ص)، سخن گفتن پیامبر (ص)، زندگی شخصی و مجالس پیامبر (ص)، رفتار پیامبر (ص) در خارج از منزل، وضعیت جلسات پیامبر (ص)، رفتار پیامبر (ص) با یاران و همنشینان، سکوت پیامبر (ص)، صفات اخلاقی و شیوه معاشرت پیامبر (ص)، منزلت پیامبر در کودکی، محمد (ص) و پرهیز از حرام، محمد (ص) نوجوان خداپرست، محمد (ص) و پیمان دفاع از مظلوم، محمد (ص) و گره‌گشایی، نخستین دعوت آشکار، پیامبر و پایداری در تبلیغ، منطق پیامبر (ص)، دعوت‌کننده راستگو، صبر و استقامت پیامبر (ص)، پیامبر (ص) و حق‌شناسی، پیامبر (ص) و امداد الهی، پیامبر (ص) و قرآن، پیامبر (ص) و وفاء به عهد، پیامبر (ص) و شاد کردن دل مؤمن، مهربانی رسول خدا (ص)، پیامبر (ص) و اولین نماز جماعت، راز و نیاز و تهجد پیامبر (ص)، محمد (ص) فرمانده پیروز، لطف و مهربانی پیامبر (ص)، پیامبر (ص) و مرد یهودی، میهمان‌نوازی پیامبر (ص)، انعطاف‌پذیری پیامبر (ص)، پیامبر (ص) فرماندهی هوشیار، پیامبر (ص) و ارزشهای اخلاقی، پیامبر (ص) و ترغیب به ازدواج جوانان، پیامبر (ص) و میلاد دختران، پیامبر (ص) و نامگذاری افراد، پیامبر (ص) و محبت به کودکان، سرانجام بداخلاقی در خانواده، پیامبر (ص) و تقسیم کار در خانواده، فضیلت کمک به همسر، پیامبر (ص) و منزلت همسران، پیامبر (ص) و درخواست همسران، پیامبر (ص) و سحر در خانه و خانواده، پیامبر (ص) و خطای همسر، طلاق بی‌مورد، پیامبر (ص) و ارتباط با خویشاوندان، پیامبر (ص) و صله رحم، پیامبر و رعایت حقوق پدر و مادر، تسلیت به مادران داغدار، پیامبر (ص) و پیروان علی (ع)، سلحشوری و رزمندگی پیامبر (ص)، جذبه قرآن، پیامبر (ص) و ملی‌گرایی، سرانجامی هولناک، پیامبر (ص) و قاطعیت در اجرای قانون خدا، حیا پیامبر، پیامبر و رعایت و احترام، پیامبر (ص) و مسابقه ورزشی، یک اصل مهم زندگی، پیامبر (ص) و ابزار تبلیغ، پیامبر (ص) و خدمتکاران، پیامبر (ص) و استقلال در کارها، رأفت و احسان پیامبر (ص)، پیامبر (ص) و تقسیم کار در سفر، پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)، پیامبر (ص) و رسیدگی به شکایات، پیامبر و ایجاد برادری و دوستی، اخلاق و ادب پیامبر (ص)، ادب معاشرتی پیامبر (ص)، تواضع و فروتنی پیامبر (ص)، پیامبر (ص) و دانش‌پژوهی، پیامبر (ص) و کوبیدن تفاخر، پیامبر (ص) و مشورت، با چه کسانی باید مشورت کرد؟، جوانمردی و مردانگی پیامبر (ص)، محمد (ص) پدری دلسوز، طبع بلند پیامبر (ص)، گردهمایی شورانگیز پیامبر و اصحاب، پیامبر (ص) و گریه بر شهید، پیامبر (ص) و انفاق، پیامبر (ص) و زمامدار یمامه، بلندنظری و سعه صدر پیامبر (ص)، پیامبر (ص) و پایداری در جنگ، پیامبر (ص) و مسجد منافقان، پیامبر (ص) و گوشمالی شبکه جاسوسی منافقان، سیرت پیامبر (ص) از زبان فرزند حاتم، معالجه وسوسه شیطانی، رمز استجابت دعا، جبران فقر، پیامبر (ص) و حقوق همسایه، ساده‌لوحان گنهکار، پیامبر (ص) و شوق به وطن، پیامبر (ص) و امانتداری، پیامبر (ص) و حمایت از حیوانات، یک کار نیک و پاداش!، پیامبر (ص) و الغاء تبعیضات، مأموریتی به پیرمرد ۹۷ ساله، پیامبر (ص) و توکل بر خدا، پیامبر (ص) و توکل بر خدا، پیامبر (ص) و داستانی پندآموز از عیسی (ع)، داستان پسر ابوجهل، پیامبر (ص) و تندروان جاهل، پیامبر (ص) و تعلیم دعا، پیامبر (ص) و غلام خطاکار، پیامبر (ص) و دقت در تقسیم غنایم، پیامبر (ص) و تربیت قاضی، هشداری شدید از پیامبر (ص)، پیامبر (ص) و قصیده‌سرایی، پیامبر (ص) و اسیران جنگی، پیامبر (ص) و دفاع از مردان پاک، رمز موفقیت، پیامبر (ص) و ملاک انتخاب فرمانده، مدیریت پیامبر (ص)، بزرگواری پیامبر (ص)، حکمران عادل، نیکی در برابر بدی!، عدالت پیامبر (ص).
در بخش‌هایی از این‌کتاب می‌خوانیم:
***
علی (ع) می‌فرماید: روزی رسول خدا (ص) وضو می‌گرفت که گربه‌ای به خانه او پناه آورد. پیامبر (با مشاهده حالات و رفتار گربه) دانست که حیوان تشنه است. لذا ظرف آب را به سوی آن حیوان کج کرد تا بتواند آب بیاشامد، وقتی گربه آب را خورد، پیامبر با باقی‌مانده همان آب وضو گرفت.
***
در تاریخ اسلام می‌خوانیم یکی از یاران رسول خدا (ص) از دنیا رفت. حضرت در مراسم تدفین او شرکت کرد و به دست آن حضرت به خاک سپرده شد. مادر وی نیز به جسد می‌گفت: «برای تو گریه نمی‌کنم. زیرا به دست پیامبر (ص) به خاک سپرده شده‌ای و حتماً در آن دنیا سعادتمند خواهی بود.»
وقتی سخنان مادر آن صحابی تمام شد و از سر قبر برخاست و رفت، پیامبر (ص) رو به گروه یاران کرد و فرمود: «قبر چنان فشاری به او داد، که استخوان‌های سینه‌اش در هم شکست.» یاران پیامبر عرض کردند: «ای رسول خدا (ص) او مسلمان خوبی بود، پس چرا این‌گونه در قبر عذاب می‌شود؟»
حضرت فرمود: «آری، اما وی در خانه بداخلاق بود.»
***
مردی خدمت رسول خدا (ص) آمد و عرض کرد: «همسری دارم که هرگاه وارد خانه می‌شوم به استقبالم می‌آید و وقتی از خانه بیرون می‌روم، بدرقه‌ام می‌کند و زمانی که مرا اندوهگین می‌بیند، به من می‌گوید اگر برای مخارج زندگی غصه می‌خوری، بدان که دیگری (خداوند بزرگ) آن را بر عهده گرفته است، و اگر برای آخرت اندوهگین هستی، خداوند اندوهت را زیاد کند.» (زیرا این اندوه سازنده است و انسان با ایمان و مسلمان را به تلاش و کوشش وادار می‌کند تا در جهت کسب درجات معنویت به تکاپو پرداخته و به انجام کارهای نیک حریص گردد و با میل و شوق وافر به تکالیف و وظایف فردی و اجتماعی خویش عمل کند) رسول خدا (ص) به آن مرد فرمود: «خداوند در روی زمین عاملان و کارگزارانی دارد و این زن یکی از کارگزاران خداوند است، او نصف پاداش شهید را دارد.»
***
محدث فیض کاشانی در کتاب محجه‌البیضاء نقل می‌کند: «رفتار ملایم و ملاطفت‌آمیز با کودکان و خردسالان از عادتهای رسول خدا (ص) بوده است.»
در حدیث است که رسول خدا (ص) می‌فرماید: «بوی فرزند از بوهای بهشتی است. فرزندانتان را زیاد ببوسید، زیرا خداوند در برابر هر بوسه جایگاهی در بهشت به گستردگی مسافت پانصد سال به شما می‌بخشد.»