به گزارش خبرگزاری مهر، پایگاه تحلیلی «کریدل» در گزارشی تلاش کرد به دست های پشت پرده قاچاق انرژی از سوریه به عراق بپردازد و در این میان، نقش نظامیان آمریکا را برجسته ساخت که در ادامه بخش هایی از این گزارش آمده است؛
باوجود اینکه عراق و سوریه بیش از ۶۰۰ کیلومتر با یکدیگر مرز مشترک دارند اما حدود نیمی از آن در عمل تحت کنترل هیچکدام از این دو کشور نیست. طی این سالها نبود کنترل فراگیر مرزی، تهدیدهای امنیتی همچون حضور داعش را در این مناطق برای هر دو کشور ایجاد کردهاست.
قاچاق از سوریه به شهرهای مرزی عراق یکی دیگر از مشکلات قابل توجه در زمینه نبود کنترلهای مرزی است که هم تهدید و هم فرصتی برای ائتلاف بینالمللی به رهبری ایالات متحده است که نیروهایش در دو طرف مرز فعالیت دارند.
آمریکا نفت سوریه را غارت و قاچاق میکند
ارتش آمریکا تحت حمایت ائتلاف بینالمللی، کنترل مرزهای عراق و سوریه به ویژه گذرگاههای فیشخابور-سمالکا، گذرگاه غیرقانونی الولید بین کردستان عراق و خاک سوریه که اینک تحت اشغال آمریکا است و همچنین گذرگاه المحمودیه را در اختیار دارد. همه این گذرگاههای مرزی به مناطقی شهره شدهاند که نفت خام سوریه هم با دخالت مستقیم نیروهای نظامی آمریکا به شمال عراق قاچاق میشود.
پهپادهای شناسایی به طور معمول بر فراز آسمان این گذرگاهها پرواز می کنند و امنیت این مناطق از طرف ارتش ایالاتمتحده به شرکتهای امنیتی خصوصی محول شدهاست.
وظیفه اصلی این شرکتها صرفاً حمل تجهیزات لجستیکی متعلق به ائتلاف بینالمللی است اما در حقیقت مسئولیت تامین امنیت حمل و نقل نفت سوریه به خاک عراق را بر عهده دارند.
منابع قبیلهای نیز تایید میکنند که این نیروها به بهانه پوشش این «منطقه امنیتی» در گذرگاههای بین عراق و سوریه فعالیتهای غیرقانونی انجام میدهند و هر هفته دهها تانکر در کاروانهایی که نفت قاچاق سوریه را حمل میکنند با حمایت و پوشش هواپیماهای جنگی یا بالگردهای آمریکایی از مرز عبور میکنند.
چوپانان حاضر در این منطقه نیز این ادعاها را تایید و عنوان کردند که نفت سوریه به پایگاه نظامی «حریر» در اربیل در کردستان عراق منتقل میشود. این عملیات به نفع شرکت نفتی کرد «کار گروپ» « KAR Group»، متعلق به شیخ «باز کریم برزنجی» که به خانواده مسعود بارزانی، رئیس حزب دموکرات کردستان نزدیک است، صورت میگیرد.
بارزنجی همچنین رابطه نزدیک و مستحکمی با نیروهای دموکراتیک تحت امر کردها در سوریه دارد؛ تا جایی که اعضای این گروه از کاروان تانکهای نفتی سوریه محافظت میکنند.
یک دیپلمات سابق عراق نیز طی مصاحبهای با کریدل تاکید داشت که سرقت منابع طبیعی سوریه با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری سابق آمریکا تشدید شد. در آن زمان، او به مقامات عراقی گفت: «نفت سوریه کمترین بهایی است که در قبال مشارکت واشنگتن در مبارزه با داعش باید بپردازید».
با وجود اینکه امکان تعیین میزان دقیق نفت غارت شده از سوریه وجود ندارد اما منابع عشایری عراق تأیید کردهاند که حرکت نفتکش از طریق گذرگاههای اصلی مورد تایید ارتش آمریکا یعنی فیشخابور، الولید یا الیعربیه تقریباً ۴۸ ساعت طول میکشد و در طول این زمان نفتکشها برای سوختگیری مدت کوتاهی را توقف میکنند. به گفته این منابع، معمولاً در هر سفر کمتر از ۷۰ تا ۱۰۰ نفتکش برای انتقال نفت از سوریه وجود دارد.
در داخل سوریه نیز کاروان های نفتکش از مناطقی عبور میکنند که در حوزه اختیارات دولت مرکزی این کشور نباشد. بنابراین، این سفر از منطقه الجزیره سوریه آغاز میشود و سپس نفتکشها با عبور از الحسکه به یکی از خروجیهای مرزی رفته و در نهایت به سایت حریر در اربیل میرسند.
در آنجا، نفت در مخازن دیگری تخلیه میشود که آن را به پایگاه آمریکایی در عین الاسد در استان الانبار عراق یا به استان حلبچه، جایی که یک پایگاه نظامی دیگر ایالاتمتحده در آن قرار دارد، می برند. به گفته این منبع، اگر این گذرگاه تحت کنترل گروههای مسلح عراقی نبود، سفر تانکرها از طریق گذرگاه الکاظمی کوتاهتر هم میشد.
نقشه انتقال نفت دزدیده شده سوریه به عراق
عراق چقدر از این موضوع مطلع است؟
به گفته منابعی در اتاق عملیات مشترک نظامی که بالاترین مقام نظامی و امنیتی در عراق محسوب میشود، کار اطلاعاتی ارتش آمریکا تنها ارائه برخی تصاویر ماهوارهای از حضور داعش در کوهستانهای شمال عراق به نیروهای عراقی است.
مقامات عراقی اخیراً گامهای مثبتی برداشتهاند. به عنوان نمونه، دیدار اخیر مرزبانان این کشور با افسران ارتش سوریه- بغداد با هدف تقویت همکاریها و تقویت مرزها در برابر تروریسم و شبکههای قاچاق یکی از این موارد بود. این رویداد اولین دیدار در نوع خود از سال ۲۰۲۱ است.
با وجود این گامهای مثبت اما ناکامی بغداد در مقابله و سرکوب حملونقل غیرقانونی نفت سوریه به عراق، این تصور را در تعدادی از جناحهای عراقی ایجاد کرده که دولت مصطفی الکاظمی دست نشاندهای در دست آمریکا است.