یک روانشناس گفت: اگر بخواهیم نگاه عملگرایانه‌داشته باشیم باید بگویم هنر بستر بسیار خوبی را برای آموزش و تربیت فراهم می‌کند.

به گزارش خبرگزاری مهر، همزمان با فرا رسیدن روز جهانی کودک و آغاز هفته ملی کودک در ایران، حوزه هنری کودک و نوجوان با همراهی بخش «کدومو» از روز شنبه شانزدهم مهرماه، سلسله نشست‌های تخصصی با محوریت کودکان را آغاز کرد.

اولین روز از این سلسله نشست‌ها با مبحثی تحت عنوان «هنر، کودک، تربیت» همراه با کارشناسان و متخصصین حوزه ادبیات کودک و نوجوان، از جمله حسین حق‌پناه معاون کودک و نوجوان تبیان، مجید مجیدی مدیر کانون اندیشه پژوهی کودک و نوجوان (کاپ) و عباس جواهری روان‌شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در سالن طاهره صفّارزاده واقع در حوزه هنری تهران برگزار شد.

در ابتدای مراسم مجید مجیدی مدیر کانون اندیشه پژوهی کودک و نوجوان (کاپ)، ضمن تبریک هفته ملی کودک به حضار و بینندگان بر خط نشست گفت اهمیت دوران کودکی و ویژگی‌های آن حوزه هنری را بر آن داشت تا درباره این مهم سلسله مباحث پژوهشی را مطرح کند که نتیجه آن منجر به برگزاری این دست از سلسله نشست‌های علمی تخصصی روزانه حوزه کودک شد.

او گفت: استفاده از اساتید به‌نام، روانشناسان و کسانی که در حوزه هنر و کودک کار کرده‌اند، در این نشست‌ها، هم‌اندیشی و گفتگوهایی را سبب می‌شود که منجر به رهیافت‌هایی خواهد شد برای والدین و مربیان، چرا که تربیت هنری زمینه‌ساز ایجاد شوق و نشاط در دوره کودکی بوده و خود عاملی برای رشد حس زیبایی شناسی و قدرشناسی نعمات الهی در دوران کودکی خواهد شد.

پس از آن حق‌پناه که مدیریت و هدایت نشست را بر عهده داشت گفت: این نشست‌ها فرصت و امکان خوبی برای گفتگو درباره کودکان امروز و آینده‌سازان فردا است.

برای انتقال مفاهیم به کودکان به عنصری به عنوان هنر نیازمندیم

جواهری گفت: طبق عنوان نشست سه مقوله هنر، تربیت و کودک را به عنوان مؤلفه در اختیار داریم پس در ابتدا لازم است یک شفاف‌سازی داشته باشیم، ما می‌خواهیم کودک را تربیت کنیم و در این روند تربیتی قصد داریم از هنر استفاده کنیم. آیا این امر ممکن است؟ باید بگویم بله این امر ممکن است. ما هم می‌توانیم برای آموزش دادن و تربیت کردن فرزندان خود در حوزه‌هایی مثل ریاضی، ادبیات، مفاهیم انتزاعی و … از هنر استفاده کنیم و هم می‌توانیم در حوزه آموزش مسائل اجتماعی، آموزه‌های دینی، آموزه‌های اخلاقی و… از هنر کمک بگیریم. چرا که اگر دقت کرده باشید، هر چقدر سن کودکان ما کمتر باشد نقش هنر برای آن‌ها پررنگ‌تر است.

او افزود: به عنوان مثال فضای مهدهای کودک یک فضای کاملاً شعرگونه، آهنگین و شاد است چرا؟ چون ما در این فضا برای انتقال مفاهیم به کودکان به عنصری به عنوان هنر نیازمندیم. به چند دلیل؛ کودکان به اقتضای سن خود محدودیت شناختی دارند و این که کودکان در حوزه خلاقیت و تصویرسازی به شدت توانمند هستند، عواملی که ما بزرگترها کم کم با آن‌ها فاصله می‌گیریم. پس به عبارتی می‌توان گفت با توجه به این عوامل، آمادگی یادگیری کودکان در فضاهای هنری به شدت بالا می‌رود. هنر بستر بسیار خوبی دارد برای آموزش و تربیت کودکان. مباحث زیادی در خصوص رسالت اصلی هنر مطرح است. اما اگر بخواهیم نگاه عملگرایانه‌داشته باشیم باید بگویم هنر بستر بسیار خوبی را برای آموزش و تربیت فراهم می‌کند.

حسین حق پناه در ادامه گفت: آیا هنر برای هنر است یا برای انتقال مفهوم، مسئله این است. در واقع برخی در مواجهه کودک با هنر معتقدند، این امر می‌تواند درک زیبایی شناختی کودک را در مواجهه با عالم و پدیده‌های اطرافش ارتقا دهد. آیا این نگاه درست است؟

جواهری در پاسخ به این سوال گفت: اگر می‌خوا هی در یک رشته هنری خوب رشد کنی و پیشرفتی داشته باشی، هر رشته‌ای که می‌خواهد باشد، باشد، این یک قاعده‌ای دارد که از یک ذهن خالی احتمال اینکه شاهد خلق یک شاهکار باشی ممکن نیست. به عنوان مثال برای خلق یک اثر هنری خوب در شاخه موسیقی باید موسیقی خوب شنید. به دو دلیل: به طور ناخوداگاه سلیقه آدمی قدرت تشخیص خوب و بد را بدست آورد. و این که قوه خلاقیت هنرمند در مواجهه با دنبال کردن هنر خوب پرورش پیدا کند. پس اگر مثلاً در شاخه معماری در حوزه کلان‌شهرها، سازندگان ما بد می‌سازنند چون بد می‌بینند. پس باید چشم، گوش و حواس خود را به مشاهده تناسبات و هنر درست عادت دهیم تا درست خلق کنیم. برعکس این امر نیز ممکن است. پس مواجهه کودکان ما با هنر می‌تواند برای آنان ذائقه‌سازی کند، که اتفاق بسیار مهمی است. درواقع هنر امکان برون‌ریزی دارد و به ما امکان خلق یک اثر هنری را می‌دهد.

کودکان دیجیتالی امروزی تاب آوری و صبر کمتری دارند

وی همچنین در خصوص کودکان امروزی که تجربه کار هنری مثل نقاشی، موسیقی و … را در فضای مجازی با ابزارهایی مثل گوشی‌های همراه و تبلت را دارند گفت این دسته از کودکان به دلیل سریع و در دسترس بودن همه امکانات در لحظه از جمله ویرایش خطاهای خود، اصلاح رنگ‌ها و… تاب آوری و صبر کمتری نسبت به کودکان نسل قبلی خود دارند.

جواهری در پایان سخنان خود والدینی را که نگران کشف استعدادهای هنری کودکان خود هستند خطاب قرار داد و گفت: نگران نباشید، اگر کودکی در زمینه هنری استعداد داشته باشد به سمت و سوی آن هنر حرکت می‌کند. والدینی باید نگران باشند که آرزوهایی چون دکتر شدن، مهندس شدن و … را مقابل استعداد فرزندانشان قرار می‌دهند. غافل از اینکه این کار استعداد آنان را در جا می‌خشکاند.