خبرگزاری مهر، گروه استانها: امروزه وجود زیرساخت‌هایی مانند بزرگراه‌ها بر کسی پوشیده نیست و حمل و نقل و تردد جز اصلی ترین نیازهای بشر محسوب می‌شود و این امر در استان تهران که ۲۰ درصد جمعیت کل کشور را در مساحتی کم و با تراکمی بالا در خود جای داده بیش از پیش حائز اهمیت است.
صنایعی مانند صنعت توریسم و گردشگری، تجارت و بازرگانی، تولید و… به شدت بر پایه حمل و نقل و تسهیل تردد استوار است و همین امر در کنار ترددهای بین شهری و درون شهری در استان تهران نشان می‌دهد، که می‌بایست مسئولان طرح‌های ویژه ای برای ارتقای بزرگراه‌ها و تکمیل طرح‌های بزرگراهی نیمه کاره در این استان داشته باشند، چرا که جدای از حمل و نقل هوایی و ریلی، حمل و نقل بین شهری و درون شهری نقش مهمی در تردد دارد.
مناطق کوهستانی شمال شرق استان تهران چهار شهرستان دارد، که این شهرستان‌ها با توجه به تراکم و جمعیت بالا اهمیت بسیاری در تردد دارند، که در ادامه به تفکیک هریک از آنها را بررسی می‌کنیم.
شهرستان شمیرانات
این شهرستان از دو بخش لواسانات و رودبار قصران و یک منطقه تجریش تشکیل شده است، تجریش که منطقه یک و بخشی از منطقه سه شهر تهران را شامل شده و این منطقه قطب گردشگری تهران بوده و وجود کاخ و موزه‌های تاریخی، استقرار بازار تجریش و امام زاده صالح، مراکز آموزشی، سفارتخانه‌ها و سازمان‌های جهانی اهمیت این منطقه را دو چندان کرده است.
وجود بزرگراه‌هایی مانند ارتش، بخش‌هایی از بزرگراه شهید بابایی، شهید صدر، شهید چمران و یادگار امام (ره) در این منطقه تا حدودی نیاز ترافیکی منطقه را کاهش داده اما همچنان نتوانسته پاسخگوی این منطقه پر تراکم باشد و در آخرین ارائه برنامه ساخت بزرگراه در تهران که توسط زاکانی، شهردار تهران در تیرماه سال جاری ارائه شد، خبری از ساخت بزرگراه جدید در این منطقه نبود.
اما بخش رودبارقصران نیز به علت کوهستانی بودن و دارا بودن دامنه‌های صخره‌ای، شیب دار و صعب العبور از زمان‌های دور مشکلات متعددی در خصوص عبور و مرور داشته تا جایی که شهر اوشان، فشم، میگون در این بخش با یک جاده پر پیچ و خم و باریک به لواسان و تهران متصل است و یکی از دغدغه‌های مدیران شهری از سال‌های پیش تاکنون بحث امدادرسانی در این منطقه در زمان بحران‌هایی مانند زلزله است، چرا که کوچک‌ترین حادثه‌ای سبب سقوط سنگ در جاده مواصلاتی و قطع ارتباط شده و از سوی دیگر این جاده پاسخگوی جمعیت منطقه و گردشگرانی که به ویژه در روزهای تعطیل به سوی منطقه می‌روند، نیست و همواره شاهد ترافیک سنگین در محور مواصلاتی کنونی هستیم.
لواسانات، دیگر بخش شمیرانات است، که از مسیر آزادراه شهید بابایی، یا بزرگراه شهید زین‌الدین تهران می‌گذرند و سپس به سمت جاده لشکرک می‌رود، این جاده به بلوار امام خمینی منتهی می‌شود که مسیر ورود به لواسان است، این راه، مسیر اصلی تردد گردشگران و اهالی منطقه به لواسان است و به دلیل گردشگرپذیر بودن منطقه و نزدیکی (فاصله حدود ۳۰ کیلومتری) با تهران ترافیک بالایی به ویژه در ایام تعطیل دارد و پاسخگوی منطقه نیست.
البته لواسان از طریق جاده غیر اصلی «۴۲۵» به «گچسر» در جاده چالوس و از طریق جاده «لواسان سینک» به جاجرود متصل می‌شود.
شهرستان پردیس
شهر پردیس مرکز شهرستان پردیس بوده و دو بخش مهم جاجرود و بومهن در این شهرستان تازه تأسیس وجود دارد، که آزادراه تهران- پردیس در این شهرستان تا حدود زیادی مشکلات تردد بزرگراهی را حل کرده است، ساخت آزادراه تهران- پردیس با هدف ارائه مسیری با کیفیت بالا برای دسترسی آسان به شهر تهران و جذب و هدایت ترافیک برون شهری راه‌های پرترافیک هراز و فیروزکوه و شهرهای واقع در مسیر مانند پردیس از سال ۱۳۸۰ آغاز شد و با هزینه‌ای بالغ بر ۱۲ میلیارد تومان و با مشارکت ۷۰ درصد غیر دولتی و ۳۰ درصد وزارت راه در سال ۱۳۸۹ به بهره برداری رسید.
برای حرکت از تهران به سوی پردیس دو مسیر جاده‌ای وجود دارد، که یک مسیر آن آزادراه تهران- پردیس و مسیر دیگر جاده قدیم جاجرود است، که به دلیل آنکه این شهرستان در مسیر جاده‌های مواصلاتی مهم فیروزکوه و هراز به سوی استان مازندران قرار دارد، تردد در هر دو مسیر به ویژه در ایام تعطیل بسیار زیاد است.
هر دو مسیر در انتها به بومهن و جاده دماوند متصل شده و ترافیک در این منطقه واقعاً قابل توجه است.
شهرستان دماوند
نام شهرستان دماوند از قله برافراشته دماوند اتخاذ شده و نامی کهن است که در طول تاریخ دچار دگرگونی‌های بسیار شده است، در کارنامه اردشیر بابکان به صورت دنباوند و در کتیبه‌های ساسانی چون کتیبه شاپور اول در نقش رستم و کتیبه نرسی در پایکولی به صورت دُمباوَند آمده است.
این شهرستان کهن اما از وجود یک کمربندی برای مسیر تردد به سوی شمال کشور محروم است و همین امر سبب خسارات فراوان خودروهای سنگین عبوری شده است، منطقه «گیلاوند» در شهرستان دماوند، بخشی از محور فیروزکوه به عنوان یکی از سه محور پر تردد شمال کشور است و از نبود جاده کمربندی رنج می‌برد، البته جاده کمربندی غربی شهر دماوند از جاده «سرهار» در حال احداث است که می‌تواند از حجم بار ترافیک بکاهد، اما نیاز به یک تقاطع غیر همسطح در این منطقه پر تردد کشور یکی از ضروریاتی است که تا به حال مورد توجه قرار نگرفته است، احداث این تقاطع یکی از پروژه‌هایی بود که در سال گذشته برای کاهش بار ترافیک گیلاوند مطرح شده بود که در حال حاضر با توجه به اعتبارات زیادی که نیاز دارد، وضعیت بلاتکلیف دارد.
نبود این کمربندی سبب می‌شود تردد شرقی- غربی و یا غربی- شرقی خودروهایی که ضرورتی برای حضور در شهر دماوند ندارند، درون شهر صورت گرفته و حوادث رانندگی فراوانی به دلیل شیب زیاد راه و عدم پاسخگویی ترمز وسایل نقلیه سنگین و حضور غیر ضروری آنها به دلیل نبود کمربندی دماوند رقم بخورد.
در همین چهار سال اخیر چندین تصادف زنجیره‌ای حاصل از عدم پاسخگویی ترمز وسایل نقلیه سنگین و خسارات جرحی و مالی فراوان خبرساز شده است.
البته ساخت کمربندی در این منطقه در حال احداث است، که بیش از ۵۰ درصد نیز پیشروی داشته است، اما در دو الی سه گلوگاه دچار مشکل و ضعف است، استاندار تهران در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص وضعیت پیشروی و زمان تکمیل این کمربندی اظهار داشت: حل برخی از موضوعات در کوتاه مدت امکان‌پذیر است و بخشی نیز زمان‌بر خواهد بود و با توجه به شرایط فعلی دولت، انتظار معجزه وجود ندارد و بسیاری از مسائل مربوط به حل مشکلات بین دستگاه‌ها، تسریع و حمایت در جهت حل مشکلات است.
محسن منصوری با تاکید بر اینکه احداث کمربندی دماوند مطالبه مهمی است، افزود: البته ساخت این کمربندی در مقیاس استانی امکان‌پذیر نبوده و در معیار ملی نیز در کوتاه مدت میسر نمی‌شود، بر این اساس باید برای اجرای پروژه‌های بزرگ، معین اقتصادی در نظر گرفته شود و با استفاده از بانک‌های سرمایه‌گذار و تهاتر به آنها پرداخته شود.
شهرستان فیروزکوه
فیروزکوه نیز در مسیر جاده مهم «فیروزکوه» واقع شده است، که یکی از سه محور مهم اتصال تهران به شمال کشور است، از سوی دیگر این شهرستان در مرز استان تهران با استان سمنان نیز قرار دارد و علاوه بر جاده فیروزکوه، محور مواصلاتی فیروزکوه- سمنان نیز محوری زیبا، کوهستانی و پر پیچ و خم است، که بار ترافیکی استان سمنان به شهرهای شمالی کشور و شهرستان‌هایی مثل فیروزکوه، دماوند و پردیس از این طریق انجام می‌شود.
به هر تقدیر، حجم وسیعی از مسافرت‌ها و تردد در کشور در محورهای مواصلاتی استان تهران انجام می‌شود و محورهای شهرستان‌های شمال شرق تهران به دلیل آب و هوای مناسب و دلپذیر و پذیرایی از خیل عظیم گردشگران به ویژه در ایام تعطیل زیر بار ترافیک سنگین می‌رود و زمان زیادی در این محورها صرف می‌شود و این امر ضرورت تخصیص اعتبار و اجرا بزرگراه‌ها به عنوان یکی از اصلی ترین زیرساخت‌های مورد نیاز توسعه را بیش از پیش نمایان می‌کند.