خبرگزاری مهر - گروه هنر- عطیه مؤذن: «هفت روز سیما» عنوان بسته خبری-تحلیلی ویژه‌ای است که در پایان هر هفته به بازخوانی اهم تحولات خبری مرتبط با متن و حاشیه تولیدات صداوسیما و اتفاقات پیرامونی آن در طول هفته می‌پردازد.
در این بسته خبری هفتگی تلاش کردیم در کنار خبرهای رسمی فعالیت برنامه‌سازان و مدیران سیما، نیم‌نگاهی به حواشی رسانه‌ای و حتی شایعاتی که به‌رغم غیررسمی بودن می‌توانستند در اخبار مرتبط با سیما تأثیرگذار باشند هم داشته باشیم.
امروز پنجشنبه ۲۱ مهر ماه می‌توانید با شماره ۱۲۵ بسته خبری «هفت روز سیما» در مرور متن و حاشیه اتفاقات تلویزیون و خارج از تلویزیون در هفته‌ای که گذشت، با ما همراه شوید.
چهره هفته؛ عطالله بیگدلی
نامش عطاالله بیگدلی است چهره‌ای که این روزها بیشتر از هر مجری دیگری در تلویزیون گفتگو میان سلایق مختلف را برقرار کرده است. اگر نگاهی بیندازید به مجریان برنامه‌های گفتگومحور در همین شب‌ها و در شبکه‌های مختلف سیما که چگونه بعضاً در مورد توهین به مخاطب یا یک قشر سکوت پیشه می‌کنند یا حتی گاه به آتش تفرقه‌ها و ندانم کاری‌های مهمان دامن می‌زنند یا رپورتاژهای تبلیغاتی برای مهمان و موسسه‌اش می‌روند، بهتر می‌توان فهمید که مجری «شیوه» چطور در آرامش و منطق و استدلال برنامه‌اش را آن هم با دو مهمان که معمولاً از تفکر مخالف یکدیگر هستند پیش می‌برد. هرچند شاید در مواردی مخالف یک موضع هم باشد اما باز هم با احترام و لبخندی که از سر نیش و کنایه نیست، نکته‌اش را مطرح می‌کند.
بیگدلی که خود سردبیری محتوایی برنامه «شیوه» را هم بر عهده دارد در این شب‌ها مناظره‌های مختلفی را درباره موضوعات مناقشه برانگیز این شب‌ها به سرانجام رساندن است. موضوعاتی که بخش زیادی از آنها آتش زیر خاکستر بودند که این سال‌ها هیچ‌گاه در تریبون‌های رسمی رسانه ملی مورد بحث قرار نگرفتند و حالا در ناآرامی‌ها اخیر برای اولین بار است که برخی از آنها مورد مداقه قرار می‌گیرند.
نکته مهم این بحث‌ها هم این است که صرفاً از روی هیجان گفتگوهای حاشیه‌ای و جذابیت مناظره سراغ یک سوژه نرفته است یا از چهره‌های حاشیه‌ای برای جلب مخاطب دعوت نکرده است بلکه بخش عمده مهمانان را استادان دانشگاه همین کشور تشکیل داده‌اند که شاید برخی شأن سال هاست تریبونی برای بیان حرف‌هایشان از رسانه ملی نداشته‌اند.
از آنجایی که خود بیگدلی هم استاد دانشگاه است و هم به صورت تخصصی با مسایل حقوقی و ریشه‌ای مفاهیم و بخشی از کلیدواژه‌های مبنایی سر کار و دارد به شیوه‌ای مسلط می‌تواند بحث‌ها را هدایت کند و همانطور که گفته شد گفتگوها از دایره اطلاعات زرد و تفرقه افکن و مناظره‌های داغ تهییجی فراتر رود.
بیگدلی البته پیش از این هم اجرای برنامه‌های گفتگومحور شبکه چهار را پیش برده است که از جمله آنها می‌توان به «زاویه» و «مصیر» اشاره کرد و شاید سابقه حضور در گفتگوهای عمقی است که توانسته است شب‌ها او را به عنوان سکان دار بحث‌های دیده نشده در تلویزیون قرار دهد. گفتگوهایی که در این چند وقت بارها بخش‌هایی از ویدئوهای آنها در شبکه‌های اجتماعی بازتاب یافت و حتی اقبال به آنها چند باری شایعه تعطیلی برنامه را هم رقم زد.
با این حال برنامه با یک تغییر ساز و کار باز هم ادامه یافت. در این مجال اندک از مجری سخن گفتیم چراکه در مناظره‌ها و گفتگوهایی از این دست شاید مهمتر از بحث‌های غیرمحافظه کارانه و حتی مهمان‌های غیرتکراری و کلیشه‌ای مجریانی هستند که با اجرای درست ویترین بهتری به بحث می‌دهند که نه از آنها صرفاً به عنوان تایمر یاد شود و نه حتی با حب و بغض‌های بیجا و نیشخند مخاطب را حرص دهند و نه حتی به مهمان خود باج داده باشند.
حاشیه هفته؛ هک یا خرابکاری
این دومین بار است که در زمان ریاست پیمان جبلی بر صداوسیما، شبکه‌های تلویزیونی با اختلال در آنتن مواجه می‌شوند. هنوز به طور کامل درباره اتفاق قبلی شفاف‌سازی و نتیجه اتفاقات قبلی اطلاع رسانی نشده است که دوباره ۱۶ مهر ماه در میان بخش خبری ساعت ۲۱ تصویری پخش شد که حاکی از حمله دوباره به آنتن صداوسیما بود. این اختلال در جریان صحبت‌های رهبر انقلاب به وجود آمد و باعث شد برای لحظاتی تصویر دیگری جایگزین این سخنرانی شود.
در جریان اختلال قبلی که سال گذشته و در بهمن ماه رخ داد معاون فنی صداوسیما از پیچیده بودن چنین اتفاقی سخن گفت که در بستر بهره مندی از تکنولوژی‌های پیشرفته هم رخ داده است. با این حال همان زمان برخی تئوری «نفوذ» را مطرح کردند. نکته‌ای که این بار هم برخی به صورت غیررسمی روی آن تاکید کردند.
با این حال پیمان جبلی هنوز گزارشی رسمی درباره این اتفاق نداده است. سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره به حضور رئیس صدا و سیما در نشست این کمیسیون به خبرنگار مهر گفته است جبلی گزارشی از اقدامات این سازمان در جریان تحولات اخیر اجتماعی و امنیتی روزهای گذشته ارائه کرد. او اضافه کرده است: «همچنین سوالاتی در خصوص خرابکاری اخیر در حوزه خبر سازمان مطرح کردند و جبلی گفت که این موضوع با جدیت در سازمان در حال بررسی است و نتایج آن اعلام خواهد شد.»
رییس صداوسیما البته روز سه شنبه ۱۹ مهرماه هم در یک همایش مرتبط با رویکردهای تحولی در صداوسیما سخن گفت با این حال هیچ سخنی از تصاویر موهن و هتاکانه ای که در قالب بخش خبری شبکه یک پخش شد سخنی به میان نیاورد.
در حالی که شاید بسیاری منتظر بودند تا ببینند نتیجه آنچه که این چند روز بر سر هک یا نفوذ در رسانه ملی بحث برانگیز شده بود چه خواهد شد.
نکته هفته؛ شایعه تغییر معاون سیاسی و نبود شفافیت خبری
شروع به کار علیرضا خدابخشی معاون سیاسی صداوسیما با توفیقاتی در بخش خبری سازمان همراه بود. پیگیری و اطلاع رسانی فوری نسبت به اتفاقات خبری که در جامعه در حال وقوع بود از اتفاقات طبیعی مثل سیل و کم آبی تا اتفاقاتی که با دخالت‌های انسانی همراه بود مثل هک کارت‌های سوخت باعث شد صداوسیما اولین مرجع خبری مخاطب در خیلی از اتفاقات قرار بگیرد با این حال نه تنها این رویکرد خبری تغییر کرد و واکنش‌های سریع تلویزیون نسبت به وقایع بیرونی جامعه و بحران‌ها کمرنگ شد بلکه صداوسیما حتی نسبت به اطلاع رسانی وقایع درونی صداوسیما هم که هر یک چالش‌ها و شایعه‌های بیرونی زیادی را رقم زد کمتر واکنش نشان داده است.
از جمله این شایعات که تا مرز قطعی شدن برای رسانه‌های مجازی و رسمی هم پیش رفت مرتبط با خود معاون سیاسی صداوسیما بود که برخی این تغییر را به دلیل هک شدن‌ها و اختلال‌های مقطعی سازمان نسبت داده بودند.
برخی از رسانه‌ها حتی نام شخص جایگزین را هم مطرح کردند که قرار است به عنوان معاون جدید سیاسی صداوسیما فعالیت کند. با این حال نه تنها این موارد تکذیب نشد که صرفاً در روز سه شنبه نوزدهم مهر ماه خود خدابخشی به سخنرانی در همایش افق تحول پرداخت.
جبلی هم خیلی کنایی اشاره‌ای به بخشی از شایعه پراکنی ها علیه صداوسیما کرد و شب نامه‌های مجازی و رسمی که به گفته او تا همان شب قبل از مراسم دست به کار شده‌اند تا صداوسیما را از مسیر خود منحرف کرده و حواس مدیران این سازمان را پرت کنند.
صداوسیما در همه مواردی که هر از گاهی به استناد سخنان خود رییس سازمان شایعه پراکنی شده سکوت کرده است رویکردی که بیشتر از سیاست به نوعی انفعال شبیه بوده است و اجازه داده شایعات بیشتری گسترش یابد.
شایعاتی که گاه می‌تواند مانعی جدی بر سر راه مرجعیت رسانه‌ای صداوسیما باشد و این چالش مهم را در پی داشته باشد که وقتی نتواند نسبت به این حواشی جوابگو و مرجع باشد در فضای اطلاع رسانی جامعه هم نتواند موثر و کارا واقع شود و شفافیت سازی های درستی داشته باشد.
بازتاب هفته؛ واکنش‌ها به حضور چهره‌های جنجالی در سیما
حضور دو چهره جنجالی که یکی این‌ور آب است و سخنانش هر بار حواشی مختلفی به همراه دارد و دیگری از آن طرف آب در تلویزیون این هفته بازتاب‌های مختلفی به همراه داشت. علی اکبر رائفی پور یکی از این دو چهره بود که این هفته از طریق تریبون رسمی یک شبکه اصلی تلویزیون سخن گفت و بیشتر از اینکه حضورش با اتفاقات مثبت همراه باشد با واکنش‌های منفی همراه بود.
ابتدا خبرگزاری ایسنا در یادداشتی مفصل به حضور او انتقاد کرد و با تیتر «استاد همه چیزدان» از دلایل حضور او در تلویزیون پرسش کرد. یادداشتی که خبرگزاری تسنیم آن را با همین تیتر منتشر کرد.
اما در کنار خبرگزاری‌ها روزنامه‌ها هم کوتاه یا مفصل به حضور او پرداختند و روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: «برای بعضی‌ها، سکوت، غیرممکن است انگار. حرف می‌زنند، حرف می‌زنند، حرف می‌زنند. هزینه می‌تراشند، اما چون قرار نیست از جیب خودشان پرداخت شود عین خیالشان نیست. تازه خیالشان جمع است و خاطرشان آسوده که نه تنها کسی برای این همه هزینه تراشی از آنان سؤال نخواهد کرد که فاکتورهایشان هم بی‌هیچ مشکلی پرداخت خواهد شد.»
همچنین نورنیوز رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی اینگونه واکنش نشان داد: «گرچه صدا و سیما با برنامه شیوه شکل و محتوای امیدوار کننده‌ای را در برنامه‌های گفتگو محور در معرض نگاه مخاطبان قرار داد اما رپرتاژ دیشب ثریا برای فردی که با اظهارات غیر کارشناسی و بعضاً کذب شعور مخاطب را به سخره گرفت نشان داد که تشخیص منافع ملی در رسانه ملی همچنان یک آروزست»
جالب‌تر اینکه یکی از نکاتی که رائفی‌پور روی آنتن تلویزیون درباره تیراندازی به یک هواپیمای مسافربری در جریان حوادث اخیر مطرح کرد، با واکنش سازمان هواپیمایی مواجه و خیلی زود تکذیب شد.
حال سوال اینجاست که دستاورد دعوت از مهمانانی از این دست چیست و آیا هدفی که طراحان این قسمت از برنامه «ثریا» به دنبال آن بودند، از نگاه خودشان محقق شده است؟
پیشنهاد هفته؛ پخش تصویری «صبح جمعه با شما
از جمله اتفاقات خوب تلویزیون در یکی دو سال اخیر تصویری کردن برخی از برنامه‌های رادیویی بوده است مثل نمایش‌های رادیویی که از شبکه نسیم پخش می‌شد.
حالا قرار است یکی دیگر از برنامه‌های رادیویی به صورت تصویری از تلویزیون به پخش برسد؛ «صبح جمعه با شما» که خاطرات چند نسل را با خود همراه کرده است.
ساجد قدوسیان، تهیه‌کننده، سردبیر و کارگردان برنامه «صبح جمعه با شما» اعلام کرده است که از جمعه ۲۲ مهر ماه مصادف با سالروز میلاد پر برکت نبی مکرم اسلام (ص) و امام جعفر صادق (ع) به روال هر هفته برنامه «صبح جمعه با شما» از رادیو ایران پخش می‌شود.
وی خبر داده است که به زودی ضبط تصویری این برنامه را هم آغاز می‌کنند و فعلاً از برنامه شنیداری آن خبررسانی کرده است: معمولاً در اینگونه اعیاد گروه «صبح جمعه با شما» با ویژه برنامه «صبح عید با شما» مهمان مخاطبان بودند ولی با توجه تقارن این عید بزرگ و فرخنده با روز جمعه، مخاطبان می‌توانند شنونده همان برنامه «صبح جمعه با شما» با حال و هوای عیدانه و جشن از رادیو ایران باشند.
ویژه برنامه «صبح جمعه با شما» ۱۷ ربیع الاول ساعت ۹:۰۰ به تهیه کنندگی، سردبیری و کارگردانی ساجد قدوسیان از رادیو ایران پخش می‌شود.