گروه سیاست، خبرگزاری مهر - زینب رجایی: بعد از آنکه در بودجه سال ۱۴۰۱، برای افزایش حقوق قضات و اعضای هیئت علمی دانشگاهها سقفی در نظر گرفته شد، نمایندگان مجلس چندین نوبت در تذکرات و توضیحات خود در صحن مجلس به عواقب این موضوع اشاره کردند. آنها نگران این بودند که در پی در نظر گرفتن این سقف، بستری برای آن فراهم شود که کوچکترین پیشنهادات غیرقانونی به قضات کشور، به وسوسهای جدی برای آنها تبدیل شود. از طرف دیگر کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در یکی از آمارها با این موضوع مواجه شده بود که در شش ماه گذشته حدود ۲۰۰ نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاههای کشور، مهاجرت کردهاند.
همه این نگرانیها باعث شد تا نمایندگان به فکر آن بیفتند که با تجدیدنظر درباره سقف افزایش حقوق قضات و اعضای هیئت علمی دانشگاهها، دراین باره تصمیم دیگری بگیرند یا حتی این سقف را حذف کنند. تا اینکه امروز (چهارشنبه ۲۷ مهر ماه) که لایحه دو فوریتی اصلاح قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور و ترمیم حقوق کارکنان و بازنشستگان لشکری و کشوری در دستور کار جلسه علنی قرار داشت؛ علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات پیشنهاد حذف سقف حقوق قضات و اعضای هیئت علمی دانشگاهها را ارائه کرد که با ۱۲۲ رأی موافق، ۶۶ رأی مخالف و ۶ رأی ممتنع از مجموع ۲۲۳ رأی با آن موافقت شد.
جلسه صحن روال عادی خود را سپری میکرد، تا آنکه مجتبی یوسفی نماینده اهواز در تذکری گفت: «بنا بر آئیننامه، ۱۲ ساعت قبل از بارگذاری لایحه یا طرحی، باید آن موضوع به نمایندگان اعلام شود تا پیشنهادات خود را اعلام کنند؛ اما درباره این لایحه هیچ پیامکی به نمایندگان داده نشد و تنها نمایندگانی که در جریان رویه بودند پیشنهادات خود را بارگذاری کردند. این اقدام بر خلاف آئیننامه است.»
بعد از آنکه یوسفی تذکر خود را بیان کرد همهمه در صحن مجلس بالا گرفت. در این میان مهدی عیسیزاده رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در حالیکه پشت صندلی خود ایستاده بود و مدام فریاد میکشید و آرام و قرار نداشت خطاب به علی نیکزاد که ریاست صحن را بر عهده داشت، جملاتی را تکرار میکرد.
عیسیزاده: حاجیبابایی موضوع را به پستو برده است!
بالاخره بعد از دقایقی که عیسیزاده کوتاه نیامد، نیکزاد اجازه داد بلندگوی او را باز کنند. عیسیزاده با آستینهای بالا زده همانطور که ایستاده بود، فریاد کشید: «هیئت رئیسه که به نمایندگان خیانت نکند. چرا این کار را انجام دادید بدون اطلاع ما لایحه را بارگذاری کردید! چهار ردیف این لایحه به کمیسیون اجتماعی ارجاع داده شده بود؛ اما در نهایت مصوبات کمیسیون اجتماعی در گزارش کمیسیون برنامه و آنچه بارگذاری شده، نیامده است. مصوبات کمیسیون اجتماعی کجاست؟»
وی در گلایهمندی از رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: «ای ملت ایران! کمیسیون اجتماعی ۵۰ درصد افزایش حقوق داد اما آقای میرکاظمی افتخار ندادند به کمیسیون بیایند و یک دقیقه وقت خود را برای ضعفا بگذارند. میدانید چرا حضور پیدا نکردند چون آقای حاجیبابایی حرف آنها را گوش میکند و این موضوعات را حل و فصل میکند، آیا این عدالت است؟ در این جریانات اخیر چه کسانی در خیابانها از دولت حمایت کردهاند؟ آن خارجنشینها و گردنکلفتها بودند یا همین ضعفا حضور پیدا کردند؟»
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در ادامه اظهاراتش گفت: «آقای نیکزاد! کمیسیون اجتماعی این حق را دارا است که موضوع را بررسی کند اما این کار را در نظر نگرفتید. آقای نیکزاد این قانونی که بررسی میکنید مشروعیت ندارد چرا که خودت آن را پاراف کردهاید و باید حداقل ۴ بند آن را کمیسیون اجتماعی بررسی میکرد. چرا آقای حاجی بابایی این موضوع را در پستوها برده، آنجا حرفهایش را زده و پنجاه و هفتی کرده است تا شورای نگهبان درگیر شود، تا کی میخواهید این کارها را انجام دهید؟ بس کنید!»
وی با طرح این پرسشها که کمیته امدادیها کجای این ماجرا هستند؟ نخبگان و دانشگاهیان در اینجا وجود دارند؟ بهزیستی کجاست؟ شما این موضوعات را از کجا آوردهاید؟ بیان کرد: «افزایش کارکنان شاغل و بازنشسته قرار بود یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان باشد، اما آیا اتفاق افتاد؟ چرا این کارها را انجام میدهید، چرا بیاطلاع از نمایندگان این موضوع را بارگذاری کردید؟»
عیسیزاده در نهایت گفت: «ما افزایش ۵۰ درصدی حقوق برای کمیته امداد در نظر گرفته بودیم؛ کجاست؟ موضوع دانشگاهیان و نخبگان کجای لایحه بود که اضافه شده است قرار بود حقوق شاغلان و بازنشستگان براساس مصوبه کمیسیون اجتماعی یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان اضافه شود اما این موضوع هم در گزارش کمیسیون نیامده است. چرا این کارها را میکنید؟»
نیکبین: ما اصل ۷۵ تصویب میکنیم؛ شورای نگهبان ناسزایش را میخورد
بعد از آنکه عیسیزاده بر صندلی خود نشست، محمد جواد نیکبین نماینده کاشمر صحبتهای او را در بیان تذکر خود ادامه داد و گفت: «هیئت رئیسه به خطا رفته و درباره این لایحه خلاف آئیننامه رفتار کرده است. این روند که مجلس شورای اسلامی بخواهد چیزی را تصویب کند که خلاف اصل ۷۵ باشد، با ایراد شورای نگهبان مواجه میشود و بعد شورای نگهبان است که فحشها و ناسزاها را میخورد.»
صحبتهای نیکبین که تمام شد، نیکزاد به این تذکرات اینطور واکنش نشان داد: «زمانی که ماده واحده و ۷ بند این لایحه به مجلس ارائه و دوفوریت آن در صحن تصویب شد، گفتیم که از این ۷ بند، ۴ بند مربوط به کمیسیون اجتماعی است که باید به آنها ارجاع شود و ۳ بند مربوط به کمیسیون برنامه و بودجه است، به همین جهت از آقایان عیسی زاده و حاجی بابایی رؤسای کمیسیونهای اجتماعی و برنامه و بودجه خواهش کردم نظراتی که داده میشود را تجمیع و در یک گزارش به ما ارائه کنند.»
وی گفت: «خواهش کرده بودم این کار باید در تعامل با دولت صورت میگرفت چون دولت به ما تاکید کرده بود نباید بار مالی بیشتر از آنچه خودش ذکر کرده است، شود. لذا باید کمیسیون برنامه نظر کمیسیون اجتماعی را به عنوان کمیسیون فرعی در نظر میگرفت. آنچه در حال حاضر پیش میبریم طبق قانون بوده و ما بررسی بند به بند گزارش کمیسیون اصلی را در دستور قرار دادیم. آقای حاجی بابایی شما باید گزارش کمیسیون اجتماعی و فرعی را تلفیق و به صحن ارائه میکردید.»
حاجیبابایی: هیچ نظر شخصی وجود نداشته است
در نهایت حمیدرضا حاجیبابایی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه پشت تریبون آمد و با لحنی گلایهمند، گفت: «من آقای عیسیزاده را از سال ۵۹ از سرپل ذهاب میشناسم. همه میدانند که حاجی بابایی اهل پستو و غیر پستو نیست. حاجی بابایی شفاف و روشن است و در طول ۴۳ سال گذشته در خدمت نظام بوده و کسی به او انگی نزده است.»
او درباره لایحه و ابهاماتی که پیش آمده بود توضیح داد: «دولت لایحه متناسب سازی حقوق کارکنان را به مجلس ارائه کرد و هیئت رئیسه آن را به کمیسیون برنامه و بودجه ارجاع و کمیسیون اجتماعی هم مطالبی را مصوب و به کمیسیون برنامه ارجاع کرد. اصل بر این بود که لایحه را با تعامل با دولت جلو ببریم و در این رابطه هیچ نظر شخصی وجود نداشته است.»
وی سپس درباره آنچه در صحن آشفتگی ایجاد کرده بود، توضیح داد: «آنچه ما مصوب کردیم حتی بیشتر از نظرات کمیسیون اجتماعی است، مثلاً کمیسیون اجتماعی پیشنهاد داد که حقوق کمیته امداد ۵۰ درصد افزایش پیدا کند که ما با دولت ۳۰ درصد را توافق کردیم به این دلیل که کمیته امداد در ابتدای سال ۲۰ درصد افزایش حقوق داشته و اکنون هم با افزایش ۳۰ درصدی در مجموع شامل افزایش ۵۰ درصد میشود. دولت گفت که حتی یک ریال بیشتر از این را زیربار نمیرود که در غیر این صورت به شورای نگهبان اعلام میکند که بار مالی را نمیپذیرد.»
حاجی بابایی البته تاکید کرد که در برخی موارد مجلس محکم ایستاده است و ادامه داد: «دولت پیشنهاد کرده بود که حقوق بازنشستگان ۹۰۰ هزار تومان افزایش پیدا کند کمیسیون اجتماعی این میزان را یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان کرد اما ما بیشتر از آن را تصویب کردیم یعنی حقوق بازنشستگان ۹۰۰ هزار تومان به اضافه پنج درصد پایه حقوق افزایش پیدا میکند. یعنی اگر بازنشستهای ۱۵ میلیون تومان حقوق میگیرد میزان افزایش حقوقاش ۹۰۰ هزار تومان به علاوه ۷۵۰ هزار تومان به علاوه ۲۰۰ هزار تومان خواهد شد.»
او بیان کرد: «ما میخواهیم کارمندان و بازنشستگان بدانند که نظام جمهوری اسلامی ایران در خدمت آنها است میگوئیم مجلس شورای اسلامی و دولت اگرچه کم اما در حد وسع و توان از آنها حمایت میکنند. بنابراین قرار شد ۶۰ هزار میلیارد تومان از بودجههای عمرانی را اینجا هزینه کنیم. ریالی باقی نمیماند که بخواهیم بیشتر از آن مصرف کنیم.»
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس خبر داد که با این اقدام، ۸۰ هزار معلم مهرآفرین زیر دیپلم نجات پیدا میکنند و افزود: «بودجه دانشگاهیان سال گذشته ۳۰ درصد کاهش پیدا کرد که با موافقت رؤسای جمهور و مجلس شورای اسلامی و هماهنگی آنها ما این مطلب را در گزارش آوردیم تا آنها هم مشمول شوند.»
بعد از آنکه توضیحات حاجیبابایی تمام شد، عیسی زاده بار دیگر پشت صندلی خود ایستاد و جملاتی را با صدای بلند در صحن و خطاب به هیئت رئیسه تکرار کرد. البته نیکزاد این بار به او فرصت بیان تذکر را نداد؛ اما بار دیگر در پی توضیح برآمد و گفت: «چهار بند این لایحه را به کمیسیون اجتماعی و سه بند را به کمیسیون برنامه و بودجه را ارجاع داده است تا با تعامل با یکدیگر و دولت گزارش آن را به مجلس ارائه دهند تا بار مالی هم نداشته باشد. حال اینکه گفته میشود در حق کمیسیونهای فرعی و اصلی، ظلم شده موضوع دیگری است.»
با همه اینها پیشنهاد سلیمی مبنی بر حذف سقف حقوق قضات و اعضای هیئت علمی دانشگاهها مصوب شد، اما این کشمکشها فرصتی برای بررسی و اتمام رسیدگی به کل ردیفهای این لایحه باقی نگذاشت.