خبرگزاری مهر - گروه سیاست: پس از جنگ تحمیلی و رسیدن به این نکته حساس که وجود یک ساختار منسجم پدافند هوایی برای دفاع از کشور امری اجتناب ناپذیر است و نگاهی به جنگ‌های اخیر, از جمله جنگ اول و دوم در عراق، بحران کوزوو، و حمله اخیر نیروهای آمریکایی به سوریه با حجم انبوهی از موشک‌های کروز مشخص شد, که اهمیت پدافند هوایی برای دفاع, بسیار بیشتر از آن چیزی است که در گذشته تصور می‌شد.
از سوی دیگر پیشرفت‌های روز افزون در حوزه فناوری‌های هوایی و تولید انواع مختلف هواپیماهای نسل پنجم و ارتقای فن آوری های موشک‌های کروز و بالستیک و سرعت و دقت بسیار بالای این تجهیزات در آفند، لزوم استفاده از تجهیزات مناسب و به روز پدافندی و همچنین حضور نیروی انسانی قوی و کار آزموده را برای افزایش بهره وری در دفاع هوایی صد چندان می‌کند.
ایجاد یک چتر مناسب و کامل پدافندی برای گستره مرزهای هوایی کشور نیازمند ابزار و تجهیزات به روز و پیشرفته و همسان با تجهیزات آفند کننده است, که قطعاً به دست آوردن این رده از تجهیزات با وجود تحریم‌های گسترده تسلیحاتی نیازمند هزینه‌های هنگفت و واگذاریِ پشتیبانیِ مهمترین بخش دفاعی کشور به مجموعه‌های غیر بومی است.
تجربه عملیاتی بسیاری از کشورها در خریدهای دفاعی حساس در این وضعیت نشان می‌دهد، اطلاعات سامانه‌ها، توانمندی دفاعی، گستره پوشش و مهمتر از همه نقاط ضعف احتمالی و راه کارهای مقابله با آن به عنوان اهرم فشار در مواقع بحرانی عمل کرده و ساختار دفاعی کشور را دچار تلاطم می‌نماید.
با تدبیر فرماندهی معظم کل قوا تعیین ساختار جدید پدافند هوایی کشور از سال ۱۳۸۷ و انتزاع پدافند هوایی از نیروی هوایی در ارتش و جابجایی تجهیزات پدافندی با هدف افزایش ظرفیت‌های دفاع هوایی و همینطور تغییر ماهیت مأموریت پدافند از دفاع نقطه‌ای به دفاع از کلیه اماکن حساس و حیاتی، پدافند هوایی ارتش به صورت یک تشکیلات مستقل شکل گرفت و با توجه به نیاز کشور به استفاده از سامانه‌های ارتفاع بلند پدافندی, علاوه بر پیگیری خرید سامانه‌های پیشرفته خارجی, تحقیق و مطالعه روی طراحی, تولید و ساخت سامانه‌های بومی در نیروی پدافند هوایی ارتش آغاز شد.
پس از عدم تحویل سامانه پدافند هوایی برد بلند اس ۳۰۰ به ایران کارکنان پدافند هوایی ارتش در سال ۱۳۸۹ با تشکیل گروهی از افسران نخبه اقدام به مطالعه و تحقیق و جمع آوری اطلاعات برای طراحی یک سامانه موشکی ارتفاع بلند پدافندی نمودند، این گروه از نفراتی تشکیل شد که دارای تخصص‌های عملیات، نگهداری، زمین به هوا، الکترو مکانیک، ارتباطات و فن آوری اطلاعات و رایانه بودند و با دستور فرمانده وقت قرارگاه پدافند هوایی دفتر مستقل پروژه‌های خاص که یک ساختار غیر سازمانی و مخصوص به این نوع از مطالعات بود، با پنج کمیته رادار، فرماندهی و کنترل، موشک و تجهیزات زمینی، ارتباطات و فاوا و کمیته سا مانه و سلاح شکل گرفت تا بزرگترین چالش دفاع هوایی را که برای هر کشوری می‌تواند بحران ایجاد کند پوشش دهد.
این دفتر مستقل با حمایت‌های فرمانده محترم وقت ارتش و فرمانده قرارگاه پدافند هوایی اقدام به طراحی سامانه و سلاح برد بلند بومی با توجه به نیاز پدافند هوایی نمود و نام طرح با الهام از بیانات مقام معظم رهبری در خصوص باور به این پروژه بومی به نام پروژه باورنامگذاری شد. پروژه باور اولین تلاش برای طراحی و تولید یک سامانه پیشرفته و منحصر به فرد ارتفاع بلند بود که کسی تصور ساخت آن در کشور را نداشت.
کار سخت و طاقت فرسای طراحیِ سامانه‌ای در لبه فن آوری روز دنیا آغاز شده بود و این نیاز احساس شد تا از توانایی و ظرفیت علمی و صنعتی در دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش بنیان در راه پیشرفت این پروژه استفاده شود و بر همین اساس همکاری راهبردی میان گروه طراحی پدافند هوایی ارتش و دانشگاه‌های صنعتی کشور شکل گرفت و با استفاده از توان علمی مجموعه‌های دانش بنیان پیشرفت‌های چشم گیری در حوزه‌های راداراری، ارتباطی و الکترونیکی این پروژه ایجاد شد. حضور ۱۰ دانشگاه مطرح کشور و ۱۰۰ شرکت دانش بنیان در این طرح نشان از عظمت این طرح داشت و باعث شد تا زنجیره کامل و دقیقی از تجربیات عملیاتی و تخصص‌های علمی و فنی برای موفقیت پروژه باور ۳۷۳ شکل بگیرد.
پس از اتمام فرآیند طراحی پروژه توسط کارکنان پدافند هوایی ارتش و کارشناسان وزارت دفاع برای تأمین بودجه و مراحل صنعتی سازی، این طرح به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ارائه شد و پس از امکان سنجی های لازم طرح تولید اولین سامانه سلاح دفاع هوایی دور برد کشور با بودجه مناسب در وزارت دفاع به تصویب رسید.
با انعقاد تقاهم نامه‌ای میان پدافند هوایی ارتش و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح حالا پروژه باور ۳۷۳ وارد مرحله جدیدتری می‌شود و از این پس وزارت دفاع با توجه به نیازهای خود و با استفاده از طرح منحصر به فرد موجود قسمت‌های مختلف این سامانه را تولید می کندو نظارت مستمر کارشناسان پدافند هوایی بر روند تولید و نیازهای عملیاتی، نسل کارایی از یک سامانه و سلاح دفاعی را به گستره آسمان معرفی می‌کند.
اعلام زمان عملیات برای نسخه آزمایشی باور ۳۷۳ سکوتی همراه با انتظار را, برای کارشناسان نظامی در پی داشت، توانایی کشف همزمان ۳۰۰ هدف، اولویت بندی ۱۰۰ هدف و برنامه ریزی برای درگیری همزمان با ۶ هدف اصلی به معنای پشت سر گذاشتن نمونه‌های مشابه خارجی است و در عرف نظامی به این معناست که یک هنگ کامل از این سامانه به راحتی با ۳۶ هدف درگیری مؤثر خواهد داشت.
تمامی مراحل طراحی و تولید سامانه باور ۳۷۳ بر اساس اولویت‌های رزمی و شرایط جغرافیایی کشور انجام شده و نتیجه آن به معنای فعالیت مداوم سامانه در تمامی وضعیت‌های آب و هوایی از گرم‌ترین تا سرد ترین نقطه کشور است و برای آموزش نیاز به اعزام نفرات به خارج از کشور نخواهد بود.(مصاحبه امیر صباحی فرد در خصوص توانایی سامانه که قبلاً ضبط شده، مصاحبه با کارشناسان پدافند هوایی)
راهی که در کشورهای پیشرفته دنیا قریب به صد سال زمان برده، در ایران اسلامی, ساخت این سامانه, در زمانی کمتر از ۱۰ سال به محصول عملیاتی منتج شده است, کارشناسان و محققان نظامی هرگز انتظار تمجید متخصص‌های دیگر کشورها را ندارند اما اعتراف علنی به موفقیت این نسل از تجهیزات دفاعی و به ثمر نشستن باور ایرانی راه متفاوتی را برای مدافعان آسمان کشور باز کرده که نخستین نتیجه آن آسمانی امن تر از همیشه برای ایرانیان و خطرناک برای دشمنان این آب و خاک است.
باور ۳۷۳ با تلاش جوانان این مرز و بوم و با تکیه بر آموزه‌های دینی و اعتقادی و تاسی از رهنمودهای فرماندهی معظم کل قوا به نتیجه رسید و دست آوردی برای همه کشور است که باعث بازدارندگی برای دشمنان و مایه امید و دلگرمی مردم و جذب نخبگان علمی و صنعتی کشور شده و ابتدای راهی است که به فتح قله‌های بلند تر منتهی می‌شود.