خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: انتشار هشت قسمت از پرونده «غربت حکیمان و حکمت غریبان» که طی آن هفت تن از شخصیت‌های مبارز کمتر شناخته شده در ایران معرفی شده بودند، با استقبال مناسب مخاطبان روبه‌رو شد. به همین دلیل گروه فرهنگ و ادب خبرگزاری مهر تصمیم گرفت تا این پرونده را ادامه دهد. در تازه‌ترین قسمت به سراغ الیاس صنبر رفتیم که یکی از شخصیت‌های فرهنگی و سیاسی مهم فلسطین و ادیب برجسته جهان عرب است.
مختصری در زندگی الیاس صنبر
الیاس صنبر در شانزدهم فوریه ۱۹۴۷ در حیفا به دنیا آمد. سرنوشت او نیز مانند دیگر فلسطینیان از همان بدو کودکی آوارگی و مهاجرت بود. پس از یکسال و چند ماه از به دنیا آمدنش و پس از اعلام تشکیل رژیم صهیونیستی خانواده او به ناچار به لبنان کوچیدند. او در سال ۱۹۶۹ در دانشگاه بین‌المللی حقوق دانشگاه پاریس مشغول تحصیل شد. بعد از آن در لبنان و سپس در دانشگاه پرینستون در ایالات متحده آمریکا تحصیلات خود را ادامه داد.
در سال ۱۹۸۱ الیاس صنبر و تعدادی دیگر مجله مطالعات فلسطین را در پاریس بنا نهادند و صنبر سردبیر آن شد. از سال ۱۹۸۸ نیز او به عضویت شورای ملی فلسطین درآمد. او بارها مسئول هیئت فلسطینی در مذاکراتی بود که در مورد حق بازگشت آوارگان انجام شد و به مدت ۳۰ سال در مذاکرات شرکت کرد.
در نوامبر ۲۰۱۱ که در نشست مجمع عمومی یونسکو در پاریس رأی گیری در خصوص عضویت کامل فلسطین در این سازمان برگزار شد و فلسطین با کسب ۱۰۷ رأی مثبت در برابر ۱۴ رأی منفی و ۵۲ رأی ممتنع به عضویت کامل سازمان آموزشی، علمی، فرهنگی ملل متحد «یونسکو» درآمد، مسئولان تشکیلات خودگردان فلسطین الیاس صنبر را به عنوان نماینده «دولت» فلسطین در این نهاد معرفی کردند. نکته مهم این است که در آن رای گیری کشورهای آمریکا، کانادا و آلمان به این طرح رأی منفی داده بودند.
او مقالات و یادداشت‌های مهمی را در «الکرمل» درباره رژیم صهیونیستی و مقاماتش نوشت که از جمله آنهاست مقاله‌ای با عنوان «ثیودور هرتزل: قطارات کهربائیة وأشجار یوکالیبتوس» (تئودور هرتزل: قطارهای الکتریکی و درختان اکالیپتوس). همچنین بارها در رسانه‌های معتبر جهان با یادداشت‌ها و گفت‌وگوهایش به روایت حقیقت از فلسطین پرداخت و جنایت‌های اشغالگران را فریاد زد.
صنبر مترجم آثار محمود درویش به زبان فرانسه است. از جمله کتاب‌ها و پژوهش‌های منتشر شده او می‌توان به این عناوین اشاره کرد: «فرهنگ عاشقانه فلسطین»، «فلسطین ۱۹۴۸ التضییب»، «فلسطین الوطن القادم» و...
مختصری درباره عقاید الیاس صنبر درباره فلسطین اشغال شده
الیاس صنبر خود را نماینده «دولت» فلسطین در سازمان یونسکو می‌داند، نه نماینده تشکیلات خودگردان. او در یکی از گفت‌وگوهای مطبوعاتی خود چنین نکاتی را مطرح کرده بود: «تنها نهاد بین‌المللی روی زمین فلسطین را به‌مثابه یک دولت و نه صرفاً یک مقام ملی در خود پذیرفت یونسکوست... مقامات آمریکایی با من تماس گرفته بودند و می‌گفتند «اگر صرفاً به مثابه یک اتوریته ملی تقاضای عضویت بکنی ما می‌پذیریم» اتحادیه اروپا پنج نماینده به دفتر من در بروکسل فرستاده بود که بگویند «مسئله دولت را فراموش کن و صرفاً از اتوریته ملی صحبت کن تا ما نه تنها به شما رای بدهیم بلکه حتی اجازه خواهید داشت برخی اماکن را به مثابه میراث تاریخی بشریت به ثبت برسانید.»
او اعتقاد دارد که نماینده کشور فلسطین است و نه صرفا سفیری از فلسطین. بنابراین هرچند او در روند مبارزات خود با جنبش‌هایی چون حماس مرزبندی داشت، اما در مجامع بین‌المللی طرفدار حماس بود و شلیک موشک توسط حماس را به دلیل ایجاد وضعیت جنگی معرفی می‌کرد که اسراییل برای مردم فلسطین ایجاد کرده بود.
به باور صنبر رژیم صهیونیستی همیشه با شهرک‌سازی‌های خود فاجعه به بار آورده است. دولت اسراییل خود را از شهرک سازی‌ها جدا می‌داند اما همیشه طرفدار اراذل و اوباش ساکن این شهرک‌ها بوده و از آنها حمایت می‌کند. دولت اسراییل به باور صنبر یک دولت اشغالگر است، اما در رسانه‌ها خود را تنها دولت دموکراتیک منطقه عنوان می‌کند و به بهانه اینکه دولت از شهرک‌ها و کولونی‌ها جداست، بر جنایت‌ها سرپوش می‌گذارد.
به باور او مسئولان حکومت رژیم صهیونیستی از بین جنایتکاران انتخاب می‌شوند و کلا دولت‌های استعمارگر به وضعیت دولت آپارتاید ارتقا پیدا می‌کنند. چیزی که رژیم اسراییل به آن رسیده است. به باور صنبر پژوهش‌هایی نشان داده که بسیاری از شهروندان اسراییل در تمام طول زندگی‌شان حتی یک فلسطینی هم ندیده‌اند این در صورتی است که این سرزمین بسیار کوچک است و حتی ۲۰ درصد از جمعیت رسمی دولت اسراییل را فلسطینی‌هایی تشکیل می‌دهند که از وطن خود مهاجرت نکرده‌اند.
رژیم‌های آپارتاید برای پیشبرد هدف خود فقط به قربانی نیاز دارند، کما اینکه دولت اسراییل حتی حاضر است بجز قربانی کردن و جنایت در حق مردم منطقه، مردم یهود را نیز قربانی کند.
همین رژیم آپارتاید طاقت ندارد ببیند که مردم مذهبی فلسطین در مناسبت‌های مذهبی در مسجدالاقصی به انجام فرایض مذهبی خود مشغولند. به همین دلیل مدام نیروهای سرکوب‌گر خود را در این ایام به داخل مسجد الاقصی که برای همه مسلمانان مقدس است می‌فرستد تا دست به آشوب و قتل بزنند. چنین رویدادهایی هیچگاه از نظر صنبر پنهان نمانده و همیشه آشوب نیروهای سرکوب‌گر اسراییل در مسجدالاقصی و بیت‌المقدس را در رسانه‌های بین‌المللی بازتاب داده است.
تنها نقطه‌ای از جهان که اشغالگر خود را قربانی نشان می‌دهد
صنبر بارها اشاره کرده که فلسطین تنها نقطه‌ای از جهان است که اشغالگر خود را تحت آزار و شکنجه اشغال‌شده معرفی می‌کند. در فلسطین، اسرائیلی فلسطینیان را له‌ولورده و کشتار می‌کند اما خود را قربانی فلسطینیان نشان می‌دهد گویا فلسطینی‌ها آنها را مورد شکنجه و آزار قرار می‌دهند. این ناسازه غیرقابل باوری است. در فلسطین یک دولت، یک استعمار و در حالت عمومی اشغالگری وجود دارد که خود را تحت شکنجه و آزار جلوه می‌دهد، پس اجازه دارد از خود دفاع کند و ارتشش را دفاعی جا بزند، در صورتی که ارتش آنها برای فتوحات و تسخیر اراضی کشورهای عربی است.
به باور صنبر پس از هر تجاوز اسراییل، پیام‌ها و فراخوان‌هایی توسط قدرت‌های بزرگ در رسانه‌ها جهت آرام کردن اوضاع منتشر می‌شود که متن‌ها همه این نکته را در خود دارد که رژیم صهیونیستی دارد از خود دفاع می‌کند. در صورتی که آنها با حمله به مردم و اماکن مقدس دست به تحریک و جنایت علیه بشریت می‌زنند.
همه اینها در صورتی است که تشکیلات خودگردان چند دهه است در مذاکرات صلح با اسراییل به سر می‌برد. صنبر در یکی از مصاحبه‌های مطبوعاتی خود گفته بود که «ما از سال ۱۹۹۱ در مذاکرات صلح به‌سرمی‌بریم؛ من از دست‌اندرکاران این مذاکرات بوده‌ام و از سال ۱۹۸۹ پرونده‌های آن را هماهنگ می‌کردم و نتیجه چه شد؟ به چه چیز دست یافتیم؟ هیچ چیز و حتی وضعیت به مراتب بدتر از قبل است.» به عبارتی رژیم صهوینیستی با نمایش صلح خواهی صرفا به دنبال مخابره یک تصویر مناسب از خود به جهانیان است، جهانیانی که گویی تاریخ اشغال را از یاد برده‌اند.
***
برای مطالعه دیگر قسمت‌های این پرونده به این نشانی بروید.