خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: برگزاری انتخابات به یک سوژه تکراری در سرزمینهای اشغالی برای رسانهها تبدیل شده است. در اول نوامبر ۲۰۲۲ (۱۰ آبان ۱۴۰۱) صهیونیستها برای پنجمین بار در ۴ سال گذشته به پای صندوقهای رأی خواهند رفت تا با انتخاب یک لیست از میان لیستهای ثبت نام کننده در انتخابات کنست، اعضای پارلمان را مشخص کنند و احزاب درون پارلمان که همان لیستهای انتخاباتی اند، با ائتلاف با یکدیگر کابینه را تشکیل دهند. ائتلافی که فعلاً بنظر میرسد چندان ممکن نیست، یا اگر هم ممکن باشد، دوام زیادی ندارد، مانند دولت قبلی لاپید که تنها یک سال و یک ماه عمر کرد و کوچکترین کابینه در تاریخ جعلی رژیم صهیونیستی نام گرفت.
تکرارهای انتخاباتی از کجا شروع شد؟
اما این تکرارهای انتخاباتی که نشان دهنده بی ثباتی سیاسی رژیم صهیونیستی است از کجا شروع شد؟ در روز ۲۴ دسامبر ۲۰۱۹ بود که اعضای اصلی ائتلاف کابینه بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی که محوریت آنها با حزب لیکود بود، پیش از آنکه حزبی با خروجش از این ائتلاف، زمینهساز فروپاشی آن را فراهم سازد موافقت کردند انتخابات زودهنگام ۹ آوریل ۲۰۱۹ برگزار شود.
در سال ۲۰۱۹ دلیل اقدام نتانیاهو در انحلال دولت، رهایی از فشار حامیان جنگ و فشار بر نوارغزه و حزب الله در درون کابینه و کنست بود. اما این بار سناریو سال ۲۰۱۵ برای نتانیاهو تکرار نشد و نتانیاهو وارد تکرارهای انتخاباتی شد. ۹ آوریل ۲۰۱۹، ۷ سپتامبر ۲۰۱۹ و ۲ مارس ۲۰۲۰، ۲۳ مارس ۲۰۲۱، چهار انتخابات پیاپی ای بود که برگزار شد تا اینکه بالاخره مخالفان نتانیاهو، یا به تعبیر دقیقتری احزابی که حاضر به ائتلاف با نتانیاهو نبودند، توانستند ائتلافی برای شکل گیری کابینه تشکیل دهند.
نفتالی بنت و لاپید با تشکیل ائتلافی عجیب از مخالفان نتانیاهو (از اعراب تا راست تندرو) بالاخره توانستند تکرارهای انتخاباتی را متوقف کنند و در مارس ۲۰۲۱ کابینه تشکیل دهند و نتانیاهو را بعد از حدود ۱۲ سال نخست وزیری پیاپی از قدرت برکنار کنند.
اما کابینه ائتلافی لاپید و نفتالی بنت، همانطوری که پیش بینی میشد چندان طولانی نشد و کمتر از یک سال و یک ماه عمر کرد و بدلیل اختلافات داخلی مجبور به انحلال شد تا دوباره برای تعیین اعضای پارلمان و کابینه جدید، انتخابات برگزار شود.
نظر سنجی ها چه میگویند؟
تعدد های انتخاباتی و شیوه رأی دهی حزبی، موجب شده همیشه نظرسنجیها در سرزمینهای اشغالی جایگاه ویژه و نزدیک به واقعیت داشته باشند. نظرسنجیها حتی در تصمیم احزاب پیش از انتخابات در موضع گیری سیاسی شأن در ائتلاف با دیگر احزاب تأثیرگذار بوده و هست.
جمع بندی نظر سنجی ۳ مرجع (شبکه کان، شبکه ۱۲ و شبکه ۱۳) کرسیهای احتمالی هر حزب به شکل زیر است:
لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو: ۳۱ کرسی
یش عتید به رهبری یائیر لاپید: ۲۴ کرسی
صهیونیسم مذهبی به رهبری ایتامار بن غفیر و بتصلائل اصموطریچ: ۱۴ کرسی
اردوگاه دولت به رهبری بنی گانتز: ۱۱ کرسی
شاص به رهبری آریه درعی: ۸ کرسی
یهودیت متحد توراه به رهبری مشه گفنی: ۷ کرسی
اسرائیل خانه ما به رهبری آویگدور لیبرمن: ۶ کرسی
کارگر به رهبری مرآو میخائیلی: ۶ کرسی
مرتص به رهبری زاهاواه گال-اون: ۵ کرسی
رعم به رهبری منصور عباس ۴ کرسی
فهرست مشترک عربی به رهبری ایمن عوده و احمد طیبی: ۴ کرسی
اما آنچه مهم است جمع کرسیهای طرفین انتخابات که اصطلاحاً راست و چپ میگویند، است. اکنون راست و چپ تا حدودی در انتخاباتهای اخیر رنگ باخته و آنچه کرسیها را برای ائتلاف تقسیم میکند، مخالفان و موافقان نتانیاهو تقسیم میشوند.
با این تقسیم بندی موافقان نتانیاهو ۶۰ کرسی، مخالفان نتانیاهو با رهبری لاپید ۵۶ کرسی و ۴ کرسی هم به حزب متحد عربی خواهد رسید که فعلاً قصد ائتلاف با هیچ طرفی را ندارند.
ائتلاف نتانیاهو با ۶۰ کرسی عبارت اند از: لیکود ۳۱ کرسی، صهیونیسم مذهبی ۱۴ کرسی، شاص ۸ کرسی و یهودیت متحد توراه ۷ کرسی.
ائتلاف لاپید با ۵۴ کرسی عبارت است از: یش عتید ۲۴ کرسی، اردوگاه دولت ۱۱ کرسی، اسرائیل خانه ما ۶ کرسی، کارگر ۶ کرسی، مرتص ۵ کرسی و رعم ۴ کرسی.
نتایج تا اینجا نشان میدهد نتانیاهو و لاپید هیچکدام احتمالاً توانایی تشکیل ائتلاف اکثریت (حداقل ۶۱ کرسی) را نخواهند داشت و به شدت شکننده خواهند بود.
آیا توافق مرزی با لبنان و اتفاقات دو ماه اخیر در کرانه باختری، بر آرای انتخاباتی تأثیر گذاشته است؟
دو ماه اخیر فلسطین و کرانه باختری شاهد رویش یک گروه مقاومتی به نام عرین الاسود بود که برای چند هفتهای است خواب را از نیروهای امنیتی صهیونیستی و شهرک نشینان ربوده است. این موضوع در کنار توافق مرزی با لبنان، دو مسئله اصلی افکار عمومی و رسانههای صهیونیستی بوده است. هر دو موضوع یک شکست کامل برای کابینه موقت لاپید و فرصتی برای نتانیاهو به منظور حمله به مخالفانش بود.
توافق مرزی یک پیروزی کامل برای لبنان بود که سید حسن نصرالله بارها بر این پیروزی و دست یابی لبنان به مخازن گازی دریای مدیترانه تاکید کرد. نتانیاهو در کلیپی ضمن انتقاد شدید گفته است در صورت بازگشت به قدرت پس از انتخابات آتی هیچ التزامی به توافق احتمالی با لبنان بر سر ترسیم مرزهای ساحلی طرفین در مدیترانه نخواهد داشت. البته سخنان نتانیاهو با واکنشهایی هم همراه شد. بطور مثال ابراهیم الامین، سردبیر روزنامه لبنانی الاخبار، وابسته به حزب الله لبنان، در مقالهای نوشت: «هر کسی که بگوید هیچ تضمینی وجود ندارد که کابینه رژیم صهیونیستی به توافق مرز دریایی متعهد باشد باید بداند که حزب الله این قدرت را دارد که دیگران را متعهد، گوش فرا ده و مطیع کند.»
پس از مشخص شدن چیستی توافق مرزی در نظرسنجی شبکه ۱۳ تلویزیون اسرائیل ۲۹ درصد از مخاطبین توافق ترسیم مرزهای ساحلی میان لبنان و اسرائیل را نامطلوب و ۲۸ درصد توافقی خوب دانسته اند. ۴۷ درصد معتقدند که این توافق باید به تصویب کنست اسرائیل برسد (همسو با نتانیاهو). در مقابل ۲۶ درصد تأیید کابینه لاپید بر این توافق را کافی میدانند (همسو با کابینه یائیر لاپید).
اما نتایج نظر سنجی ۱۵ سپتامبر (۲۴ شهریور ۱۴۰۱) یعنی پیش از مشخص شدن مفاد توافق مرزی نشان میدهد، تأثیر توافق اخیر بر آرای انتخاباتی تقریباً صفر بوده است. در آن نظر سنجی که شبکه کان انجام داده است طرفداران نتانیاهو ۶۰ کرسی، مخالفان نتانیاهو ۵۶ کرسی و لیست متحد عربی هم ۴ کرسی پیش بینی شده بود.
بی ثباتی سیاسی اسرائیل، بی سابقه است!
نظامهای سیاسی که بر روش پارلمانی مستقرند، اکثر آنها با بی ثباتی و انتخابات زودهنگام روبرو هستند. کابینهها در این نظامها به واسطه متکی بودن دولتها به ائتلافهای پارلمان همواره در تهدید انحلال اند. میزان دوام ائتلافها در این نظامهای پارلمانی به تکثر احزاب، تکثر هویتی، بحرانهای سیاسی و .... بستگی دارد که برآیند عملکرد ائتلافها برون دادی عینی از بحرانهای درونی آن نظام سیاسی و جامعه است. لذا همواره میانگین عمر دولتها در این نظامها بسیار با اهمیت بوده است. در همین خصوص مرکز دموکراسی اسرائیل(IDI) در گزارشی به میانگین عمر کابینهها و به تعبیری میانگین زمان برگزاری انتخاباتها در نظامهای دارای سیستم پارلمانی پرداخته است.
براساس این گزارش در بازه زمانی سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۹ میانگین برگزاری انتخابات در اسرائیل ۳.۲۷ سال بوده که به گفته این مرکز اسرائیلی، وضعیت چندان مناسبی هم نیست.
اما بواسطه بی ثباتیهای اخیر و برگزاری ۴ انتخابات در ۳ سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲، وضعیت بشدت بحرانی شده و نشان دهنده بی ثباتی عمیقی است که هیچ آینده روشنی هم متصور نیست. براساس جدول زیر میانگین برگزاری انتخابات زودهنگام و عمر کابینهها، از ۱۹۹۶ تا ۲۰۲۲، رژیم صهیوینستی بدترین میانگین را در میان نظامهای پارلمانی دارد.
جمع بندی
نتایج نظرسنجیها و شرایط داخلی رژیم صهیونیستی نشان میدهد بواسطه شکاف اجتماعی موجود در سرزمینهای اشغالی، امیدی برای رهایی از این بن بست سیاسی دیده نمیشود. این شکاف اجتماعی به گونهای جدی است که حتی اتفاقات اخیر و توافق مرزی با لبنان و واگذاری اکثریت میدان گازی کاریش به لبنان به صورت رسمی و حقوقی، تأثیری بر سبد آرای انتخاباتی ندارد. به باور تحلیل گران صهیونیستی، بن بست سیاسی در سرزمینهای اشغالی، برآمده از شکاف اجتماعی و نزاع هویتی داخلی است. چیزی که موجب شده است صهیونیستها بارها از نگرانی فروپاشی رژیم صهیونیستی در دهه ۸۰ بگویند.
*محسن فائضی، کارشناس مسائل اسرائیل