مهدی هدایت در گفتگو با خبرنگار مهر و با اشاره به فلسفه ایجاد قرارگاه جهادی ساخت مسکن در شهرداری تهران گفت: با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری در خصوص ضرورت فعال شدن حوزه ساخت و ساز مسکن و با توجه به مشکلاتی که در حوزه مسکن و به‌خصوص در شهر تهران وجود دارد و با عنایت به اینکه مسکن چه میزان می‌تواند پیشروی اقتصاد کشور باشد، ضرورت داشت که تولید مسکن در شهر تهران فعال شود.
راهی جز تشکیل قرارگاه جهادی ساخت مسکن وجود نداشت
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران خاطرنشان کرد: در بررسی‌های انجام شده این نتیجه حاصل شد که جز ایجاد قرارگاه راهی وجود ندارد و باید یک قرارگاهی را تشکیل می‌دادیم که کار را به‌صورت جهادی و قرارگاهی پیگیری کنیم تا تمامی عواملی که در حوزه تولید مسکن مؤثر هستند، عضو این قرارگاه شوند و کار را پیش ببرند.
۳ رویکرد شهرداری تهران در قرارگاه جهادی ساخت مسکن
وی با بیان اینکه در این قرارگاه، کار را با سه رویکرد پیش می‌بریم، اظهار کرد: اولین رویکرد این بود که موانع تولید مسکن در شهر تهران را شناسایی و در حد توان برطرف کنیم. یکی از این موانع، موضوع زمان‌بر بودن صدور پروانه ساختمانی بود که به‌طور متوسط در تهران ۳۶ ماه طول می‌کشید که یک نفر بتواند پروانه خود را دریافت کند.
کاهش زمان صدور پروانه‌ها از ۳۶ ماه به ۶ ماه
هدایت ادامه داد: در حال حاضر مدت زمان لازم برای صدور پروانه ساختمانی را به‌طور متوسط به کمتر از شش ماه رسانده‌ایم؛ البته بعضاً در مواردی ۱۵ روزه نیز پروانه صادر می‌شود.
یکی از بزرگترین عوامل عدم تولید مسکن در کشور، سازمان نظام مهندسی است
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران با تاکید بر این گزاره که بیشترین مشکلات ما در حوزه سازمان نظام مهندسی است، اظهار کرد: بر همین اساس ضرورت دارد که مجلس ورودی جدی به بازنگری در قانون نظام مهندسی داشته باشد؛ چرا که در حال حاضر بزرگترین مشکل مردم و یکی از بزرگترین عوامل عدم تولید مسکن در کشور، سازمان نظام مهندسی است.
وی گفت: رویکرد دوم این بود که در شهر تهران ظرفیت‌های موجود برای تولید مسکن را شناسایی کنیم و یکی از این ظرفیت‌ها، بافت فرسوده بود. طی بررسی‌های انجام شده به این نتیجه رسیدیم که روند نوسازی و تولید مسکن در بافت فرسوده هر سال نسبت به سال گذشته در ۱۰ سال اخیر کم شده است.
حذف مشوق‌ها و کاهش روند نوسازی و تولید مسکن در بافت فرسوده
هدایت خاطرنشان کرد: در مقطعی مشوق‌هایی در بافت فرسوده وجود داشته که متأسفانه آن مشوق‌ها حذف شده و توجیه اقتصادی ساخت و ساز در بافت فرسوده کم شده و در نهایت اکثر سازنده‌ها از بافت رفته‌اند.
عدم همکاری بانک‌ها برای اعطای وام بافت فرسوده
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران اذعان کرد: در این راستا، مشوق‌هایی را برای بافت فرسوده بعد از حدود ۹ ماه تلاش اخذ کردیم و اخیراً به مناطق ابلاغ شد؛ اما متأسفانه در حال حاضر انتقاد جدی به بانک‌ها داریم؛ چرا که در حال حاضر چندین ماه است که وام بافت فرسوده که مبلغ آن ۴۵۰ میلیون تومان است، پرداخت نمی‌شود و اکنون اصلی‌ترین معضل موجود در این حوزه، همین موضوع است.
وی با بیان اینکه در بافت فرسوده هیچ‌گونه عوارضی از مردم دریافت نمی‌شود، گفت: اگر گره اعطای وام حل شود، قطعاً در بافت فرسوده نوسازی‌های قابل توجهی صورت خواهد گرفت.
هدایت افزود: در کنار این موضوع، اراضی که قابلیت بارگذاری مسکن را در طرح جامع و تفصیلی تهران داشت، شناسایی کردیم. مانند پادگان‌ها که بر اساس قانون انتقال پادگان‌ها باید از تهران می‌رفتند و یا اراضی بزرگ و رها شده که در مناطق ۱۸، ۱۹ و ۲۱ وجود دارد. در این خصوص اراضی مختلفی احصا شد و با مالکین این اراضی تفاهم‌نامه‌های مختلفی امضا شد و این اطمینان را به صاحبان این مجموعه‌ها دادیم که اگر کار را شروع کنند، به آن‌ها مساعدت خواهیم کرد.
امضا تفاهم‌نامه برای تولید ۲۲۰ هزار واحد مسکن در شهر تهران
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران با بیان اینکه تاکنون ۲۲۰ هزار واحد تفاهم‌نامه با مجموعه‌های مختلف امضا کرده‌ایم، اظهار کرد: در حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار واحد نیز در دست امضا داریم؛ البته این بدان معنا نیست که به‌محض امضا تفاهم‌نامه از فردای آن روز ساخت مسکن آغاز شود؛ بلکه از دل تفاهم‌نامه‌ها قرارداد استخراج می‌شود و بستر ساخت مسکن فراهم شده است.
وی ادامه داد: به‌طور مثال با بنیاد مسکن در خصوص ۱۰ هزار واحد تفاهم‌نامه امضا شده و تا به امروز از این تفاهم‌نامه در حدود شش هزار واحد عملیاتی شده است.
تاکنون کلنگ ساخت ۲۰ هزار واحد بر زمین خورده است
هدایت عنوان کرد: برخی از این پروژه‌ها نیز تا به امروز کلنگ‌زنی شده و تاکنون در دوران آقای زاکانی بیش از ۲۰ هزار واحد را کلنگ‌زنی کرده‌ایم. برخی تصور می‌کنند اینکه گفته می‌شود ۱۸۰ هزار واحد در تهران ساخته می‌شود، همگی را شهرداری تهران می‌سازد؛ اما این‌گونه نیست بلکه از این تعداد واحد، حدود ۳۰ هزار واحد را شهرداری تهران در اراضی خود می‌سازد و در خصوص مابقی به این شکل است که یا در صدور پروانه آن‌ها مشارکت می‌کنیم و یا زمینه را فراهم می‌کنیم و تسهیل‌گری می‌کنیم.
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران با تاکید بر اینکه شهرداری تهران قصد ندارد که در این حوزه نقش بخش خصوصی را ایفا کند، گفت: رویکرد شهرداری تهران تسهیل‌گری و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی است.
طراحی محلات الگو با معماری ایرانی-اسلامی در شهر تهران
وی با اشاره به کمبود محلات الگو و شهرک‌های موفق در شهر تهران اظهار کرد: در حال حاضر با نظرات مشاورین طراحی‌هایی را برای محلات الگو انجام داده‌ایم و در محلات الگو رویکرد این است که معماری ایرانی-اسلامی در این محلات رعایت شود.
کلنگ‌زنی یکی از محلات الگو در منطقه ۱۹
هدایت با بیان اینکه همه واحدها در محلات الگو هم یک حیاط کوچک و هم یک بالکن کوچک دارند، اظهار کرد: موضوع دوم، مساله سایه‌اندازی و اِشرافیت بود و مساله بعدی این بود که تمامی خدمات این محلات را در همان محلات دیده‌ایم. در حال حاضر ظرف یک ماه یکی از محلات الگو در شهر تهران را احتمالاً در منطقه ۱۹ کلنگ‌زنی و طرح آن را نیز ارائه خواهیم کرد.
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران با بیان اینکه در حال حاضر معماران در حال ارائه نظر هستند و به‌زودی ساخت محلات الگو عملیاتی خواهد شد، عنوان کرد: این موضوع بدان معنا نیست که شهرداری تهران به‌دنبال ساخت مسکن است؛ بلکه به‌دنبال الگوسازی هستیم. در این الگوسازی، با بخش خصوصی مشارکت خواهیم کرد و زمین و پروانه از ما خواهد بود و ساخت از سوی بخش خصوصی صورت خواهد گرفت.
وی تاکید کرد: یکی از کارهایی که در قرارگاه جهادی ساخت مسکن پیش می‌بریم، این است که محلات الگو را در شهر تهران عملیاتی کنیم.
احصا موانع شهرسازی در قرارگاه جهادی مسکن در شهر تهران
هدایت در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه قرارگاه جهادی مسکن در شهر تهران برخی از موانع شهرسازی را احصا کرده‌است، اذعان کرد: کوره‌های آجرپزی در منطقه ۱۹، شن‌چاله‌ها در منطقه ۱۸، مشکلات ده ونک در منطقه ۳، مشکلات اسلام‌آباد در منطقه ۲، مشکلات سیمین‌قلعه و گلابدره در منطقه یک، فریز شدن فداییان اسلام تا اراضی صنعتی شمال ری و مشکلات موجود در منطقه ۲۱ با توجه به محدودیت‌های ایجاد شده از جمله مسائل و مشکلاتی است که برای آن‌ها طرح‌های بازآفرینی و ساماندهی اتخاذ شده است.
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران در ادامه و با بیان اینکه در منطقه ۱۵ به‌دنبال این هستیم ظرفیتی را در بزرگراه شهید بروجردی ایجاد کنیم، گفت: در محله کن نیز اقداماتی را در دست انجام داریم تا بتوانیم این محله را بازآفرینی کنیم. زیرساخت‌های شهرسازی شهر تهران را بعضاً به‌روز می‌کنیم و موانعی که برای طرح‌های شهری ایجاد شده برای شهرسازی شهر تهران را برطرف می‌کنیم.
۳ رویکرد مدیریت شهری برای بازآفرینی کن
وی در ادامه با تشریح طرح بازآفرینی کن اظهار کرد: طرح کن با سه رویکرد در حال بازآفرینی است؛ اولین رویکرد، ارائه مشوق‌های لازم برای بافت قدیم محله کن است و قصد داریم با رویکرد تأمین خدمات و تعریض معابر، سیاست‌های تشویقی را پی بگیریم که مردم در محله کن بتوانند نوسازی را انجام دهند.
هدایت ادامه داد: به‌دنبال این هستیم که با رویکرد حفظ باغات کن برخی کارکردهای گردشگری را برای باغات کن ایجاد کنیم؛ چرا که معتقد هستیم اگر برای باغات کن کارکردهای گردشگری ایجاد نکنیم، این باغات به‌مرور زمان از بین خواهند رفت؛ چرا که هزینه نگهداری این باغات برای مالکین بالا است و مالک هیچ استفاده‌ای از آن نمی‌کند و بر همین اساس به مرور زمان ممکن است باغات از بین روند.
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران اظهار کرد: به‌منظور کاهش فشردگی بافت و پیوستگی موجود در محله کن، بنا بر این است که در حاشیه کن برخی پروژه‌های محرک توسعه‌ای توسط توسعه‌گران ایجاد شود تا اگر مردم خواستند که در کن زندگی نکنند، بتوانیم برای این افراد مسکن جایگزین تعریف کنیم.
وی ادامه داد: به‌طور مثال، فردی که زمینی داخل کن دارد، آن زمین را می‌گیریم و یک خانه از خانه‌های خود را به آن شخص می‌دهیم و خانه آن شخص نیز به فضای سبز و خدمات تبدیل می‌شود. به‌دنبال این هستیم یکی از محلات الگو را در حاشیه کن برنامه‌ریزی کنیم.
شهرداری تهران راسا ۱۸۰ هزار واحد را نمی‌سازد
هدایت در ادامه و در پاسخ به سوالی پیرامون وعده شهردار تهران برای ایجاد ۱۸۰ هزار واحد مسکن گفت: در خصوص وعده شهردار تهران باید توجه داشت که شهرداری تهران راسا ۱۸۰ هزار واحد را نمی‌سازد؛ بلکه موانع تولید ۱۸۰ هزار واحد را برطرف می‌کند و تسهیل‌گری می‌کند.
مصوبات امسال کمیسیون ماده ۵ دو و نیم برابر سال گذشته است
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران در ادامه عنوان کرد: مصوباتی که امسال برای تولید مسکن در شهر تهران و در کمیسیون ماده ۵ صادر شده، دو و نیم برابر سال گذشته است و شهردار تهران به‌عنوان رئیس کمیسیون ماده ۵ شهر تهران موانع را برطرف می‌کند.
وی با بیان اینکه شهرداری تهران زیرساخت‌ها را فراهم می‌کند و از ۱۸۰ هزار واحد صرفاً ۳۰ هزار واحد را شهرداری تهران به‌طور مستقیم می‌سازد، گفت: در برخی از پروژه‌ها نیز مشارکت می‌کند؛ اما اقدام اصلی شهرداری تهران فراهم کردن ظرفیت‌های لازم ساخت ۱۸۰ هزار واحد است که ۲۰ هزار واحد در بافت‌های فرسوده است و به مردم کمک می‌کنیم که خود آن‌ها بسازند.
هدایت افزود: از ۱۸۰ هزار واحد، ۲۰ هزار واحد پروانه در بافت فرسوده صادر می‌کنیم، حدود ۳۰ هزار واحد را خودمان در اراضی شهرداری خواهیم ساخت که ساخت ۱۰ هزار واحد در حال حاضر آغاز شده و حداکثر تا یک ماه آینده نیز ساخت ۱۰ هزار واحد دیگر نیز آغاز خواهد شد.
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران با بیان اینکه حدود ۷۰ هزار واحد پروژه نیز در قرارگاه جهادی مسکن تعریف شده است، بیان کرد: بخش کمی از این پروژه‌ها مربوط به شهرداری است و مابقی مربوط به اشخاص، نهادها و مجموعه‌های مختلف است.
وی افزود: به‌طور مثال مجموعه‌های نظامی که می‌خواهند پروانه بگیرند برای اینکه در صدور پروانه‌های آن‌ها تسهیل شود این پروژه‌ها را در قرارگاه جهادی مسکن تعریف کرده‌ایم و پیگیری‌ها در راستای صدور پروانه‌ها در حال انجام است.
هدایت خاطرنشان کرد: ۶۰ هزار واحد نیز میان مناطق تقسیم شده و بر اساس ظرفیت مناطق تا پایان سال تکلیف دارند که پروانه صادر کنند.
دولت به تعهدات خود در بافت فرسوده عمل نکرده و نمی‌کند
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران در ادامه اظهار کرد: در مجموع در شهر تهران، دولت به تعهدات خود در بافت فرسوده عمل نکرده و نمی‌کند و متأسفانه وام‌ها پرداخت نمی‌شود؛ از طرفی سازمان نظام مهندسی معضل بزرگی برای تولید مسکن در شهر تهران است و باید دولت به بافت‌های فرسوده به‌عنوان فرصت نگاه کند.
وی در بخش پایانی سخنان خود گفت: در قانون جهش مسکن و تولید چهار میلیون مسکن در کشور بزرگترین ظرفیت مربوط به بافت‌های فرسوده است و اگر دولت از این ظرفیت استفاده نکند، قطعاً شکست خواهد خورد.