خبرگزاری مهر؛ گروه استانها: حاشیه نشینی یکی از معضلات اساسی هر جامعه‌ای محسوب می‌شود به طوری که کارشناسان مسائل اجتماعی این موضوع را مقدمه‌ای مهم و اساسی برای ایجاد سایر آسیب‌ها می‌دانند.
وضعیت نامناسب حاشیه شهرها موجب می‌شود مسائلی همچون اعتیاد، فساد، تضعیف نهاد خانواده و… در منطقه گسترش یابد؛ مسائلی که هر کدام باعث ایجاد هزینه‌های هنگفت برای حکومت خواهد شد.
اما بجنورد به عنوان مرکز استان خراسان شمالی تا حد زیادی با مشکل حاشیه نشینی مواجه است به طوری که طبق اعلام نهادهای مرتبط، این شهر ۲۶ سکونت‌گاه غیر رسمی دارد.
بجنورد دومین شهر حاشیه نشین کشور
محمدباقر باقرپور، فرماندار بجنورد در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: بجنورد ۲۶ منطقه با محرومیت ۱۰۰ درصدی دارد.
وی افزود: ۱۲ درصد از جمعیت خراسان شمالی در مناطق حواشی شهر و ۱۲ درصد نیز در بافت‌های فرسوده این استان زندگی می‌کنند.
باقرپور با اشاره به حجم بالای حاشیه نشینی در بجنورد، گفت: این شهر رتبه دوم حاشیه نشینی در کشور را دارد.
فرماندار بجنورد تصریح کرد: طی سال گذشته ۱۰ میلیارد تومان برای اجرای طرح‌های بازآفرینی در شهر بجنورد اختصاص یافت، اما باید مبالغ بسیار بیشتر باشد.
وی افزود: معضلات شهری بجنورد در مناطق حاشیه‌ای به گونه‌ای است که با این مبالغ نمی‌توان اقدام قابل توجه و تحولی ایجاد کرد.
اسکان ۷۰ هزار نفر در حاشیه شهر بجنورد
حمیدرضا خاکشور، مدیر کل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری خراسان شمالی پیش از این در جمع رسانه‌ها اظهار کرد: بر اساس آخرین آمار اداره کل ثبت احوال استان جمعیت بجنورد در حدود ۲۳۲ هزار نفر است که ۷۰ هزار و ۳۲۱ نفر معادل ۳۰ درصد در مناطق حاشیه نشین سکونت دارند.
وی افزود: رفع مشکلات و چالش‌های سکونت‌گاه‌های غیر رسمی در اولویت کاری دولت قرار دارد که طرح توانمند سازی و اجتماع محور محلات کم برخوردار در سطح استان همزمان با کشور اجرا شده است.
مدیر کل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری خراسان شمالی گفت: در اجرای این طرح چهار دستگاه کمیته امداد امام خمینی (ره)، بهزیستی، هلال احمر، ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) با محوریت دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری خراسان شمالی مشارکت دارند.
وی اعتیاد و طلاق را ۲ آسیب جدی در مناطق حاشیه نشین و کم برخوردار عنوان کرد و اظهار داشت: باید تلاش شود تا این آسیب‌ها کاهش یابد که همکاری و مشارکت دستگاه‌های مختلف متولی امر را می‌طلبد.
ناکارآمدی شهری قابل لمس است
مهدی رشیدی، معاون عمرانی استانداری خراسان شمالی شهریور ماه سال جاری در ستاد بازآفرینی شهری خراسان شمالی اظهار کرد: متأسفانه هنوز فهم مشترک میان مسئولان و نهادهای مختلف برای اجرای بازآفرینی شهری ایجاد نشده است.
وی افزود: البته نبود فهم مشترک و آشنایی لازم برای تحقق اهداف بازآفرینی شهری مختص این استان نیست و در کشور مشاهده می‌شود.
رشیدی ارائه آموزش را لازمه سرعت دادن به کارهای مربوط به بازآفرینی شهری عنوان کرد و گفت: باید در این زمینه آموزش لازم به اعضای ستادهای استانی و شهرستانی داده شود و نتیجه هزینه‌ها و انرژی صرف شده در بافت ناکارآمد شهری و یا بافت فرسوده برای مردم محسوس و قابل لمس باشد.
معاون عمرانی استاندار خراسان شمالی ادامه داد: نشست‌های ستاد بازآفرینی شهری در استان و شهرستان‌ها به خوبی برگزار نشده و برخی کارگروه‌ها در این زمینه کوتاهی می‌کنند.
هادی حقانی، رئیس سازمان عمران و بازآفرینی فضای شهری شهرداری بجنورد در گفتگو با رسانه‌ها اظهار کرد: پنج طرح بازآفرینی شهری با اعتبار ۱۰ میلیارد و ۳۸ میلیون تومان در مرکز خراسان شمالی در دست اجرا و پیگیری است.
وی افزود: یکی از مهمترین مشکلات در اجرای پروژه‌های مختلف در محلات هدف بازآفرینی شهری، کمبود اعتبار است.
حقانی گفت: در سال ۱۴۰۰ برای اجرای پنج پروژه ۱۰ میلیارد و ۳۸ میلیون تومان اعتبار اختصاص یافت که به طور کامل جذب شد.
وی بیان داشت: تکمیل پروژه‌های در دست اجرا در محلات هدف بازآفرینی شهری مرکز استان ۴۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
از اقدامات یک سال اخیر تا کمبودهای فراوان
اما اعضای شورای شهر بجنورد پیش از انتخابات وعده توجه ویژه به حاشیه شهر را ارائه دادند. هر چند اقداماتی در این حوزه انجام شده و می‌توان تفاوت‌هایی نسبت به قبل را درک کرد اما همچنان با تحقق کامل وعده‌ها فاصله زیادی وجود دارد.
یوسف مغروری، یکی از اعضای شورای شهر بجنورد در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: بجنورد به عنوان یکی از شهرهای با حاشیه نشینی بالا محسوب می‌شود به طوری که ۳۵ درصد جمعیت بجنورد در این مناطق ساکن هستند.
وی با تاکید بر مشکلات متعدد حاشیه نشینی، افزود: این مشکلات صرفاً محدود به همان منطقه نخواهد شد و تمامی شهر را درگیر خود می‌کند.
مغروری تصریح کرد: بزهکاری، اعتیاد، قاچاق مواد مخدر، بافت مسکونی بی ضابطه، دوره گردی و افزایش تکدی‌گری، مشکلات بهداشتی و شیوع آلودگی‌ها و برخی تنش‌های امنیتی از جمله مشکلات این مناطق محسوب می‌شود.
عضو شورای شهر بجنورد با تاکید بر نگاه ویژه شورای شهر به خدمت دهی به مناطق حاشیه نشین، گفت: دسترسی ساکنان به حمل و نقل عمومی، احداث فضاهای ورزشی رو باز و بسته، توسعه حریم شهر به منظور خدمت رسانی بهتر به مردم، تخفیف ویژه عوارض ورود به حریم و کاهش عوارض پروانه و ساخت از جمله اقدامات بوده است.
وی کاهش عوارض تجاری سازی و صدور پروانه بر اماکن قولنامه‌ای را از دیگر اقدامات ویژه این مناطق نام برد و افزود: بازگشایی هایی در مناطق جوادیه و ۳۲ متری رقم خورده تا باعث رونق مناطق شود.
مغروری گفت: بهسازی معابر، ایجاد تعدادی بازار روز در برخی مناطق و واگذاری رفت و روب منطقه ۲ به بخش خصوصی را می‌توان از دیگر اقدامات نام برد که علی رغم وجود مشکلات شدید مالی رقم خورده است.
این عضو شورای شهر بجنورد بیان داشت: طی ۶ ماه اخیر حدود ۱۷۰ هزار متر مربع بهسازی و آسفالت صورت گرفته است.
وی افزود: برای حل ریشه‌ای مشکلات باید تمامی دستگاه‌ها پای کار بیایند و تا زمانی که مجموعه‌ای از خدمات به صورت یکپارچه شکل نگیرد، سرعت بروز ناهنجاری‌ها از سرعت خدمات شورای شهر بیشتر خواهد بود و خروجی خوبی نخواهیم داشت.
مغروری در انتها با اشاره به طرح ۲۰۲۰ محله کم برخوردار، گفت: متولی اصلی این موضوع ستاد اجرایی، کمیته امداد، بهزیستی و هلال احمر هستند که می‌طلبد استانداری نیز به این حوزه ورود جدی داشته باشند.
رایزنی با وزارت کشور برای رفع مشکلات حاشیه شهر بجنورد
محمدرضا حسین نژاد، استاندار خراسان شمالی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: نسبت به نارسایی‌ها و کمبودها در مناطق کمتر برخوردار بی‌تفاوت نیستیم و با هم‌افزایی نهادهای ذی‌ربط درصدد حل مشکلات هستیم.
استاندار خراسان شمالی تصریح کرد: رایزنی‌های اولیه با وزارت کشور جهت قرار دادن محلات کمتر برخوردار خراسان شمالی به عنوان مناطق هدف محرومیت‌زدایی انجام شده است.