خبرگزاری مهر - گروه استانها، فاطمه جهانبخش: با نگاهی به حوادث اخیر و بررسی اتفاقات رخ داده در ۵۰ روز اخیر به راحتی میتوان برای اولین بار نقش ابزار رسانهای دشمنان را در فتنه انگیزی پررنگ دید.
بررسی نقش این رسانهها و همچنین کارکرد رسانههای داخلی در مواجهه و مبارزه با این آفند رسانهای باید به صورت مفصل بررسی و برای آینده برنامهریزی شود.
خبرگزاری مهر در میزگردی با حضور سه تن از کارشناسان حوزه رسانه استان قزوین به بررسی این نقش پرداخته است.
باید از رفتارهای پدافندی در حوزه رسانه به رفتارهای آفندی برسیم
محمد حسن سلیمانی سردبیر نشریه فروردین امروز قزوین در این میزگرد با اشاره به این موضوع که باید نقش رسانهها در اتفاقات صد سال اخیر ایران را مورد توجه و بررسی قرار داد، بیان کرد: در این دوران در مقاطع خاصی میبینیم که رسانهها حضور مؤثری در عرصه سیاسی و اجتماعی کشور داشتهاند و در مهمترین زمانها باید به دوران انقلاب مشروطه، ملی شدن صنعت نفت، روند تاریخی از سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲، بهمن ۵۷، ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ و مقطعی در زمان دوم خرداد اشاره کرد.
سردبیر نشریه فروردین امروز با بیان اینکه در حال حاضر تأثیر رسانهها تغییر کرده است، گفت: امروز در عصری زندگی میکنیم که جهان تبدیل به دهکده کوچکی شده و شاهد انفجار اطلاعات از اوایل دهه ۹۰ در دنیا هستیم.
وی ادامه داد: نشریات کاغذی در جهان امروز آنطور که باید تأثیر ندارند لذا در چنین شرایطی در بستر امکانات تازه باید خود را با جهان و فرآوردههای جدید وفق دهیم چرا که اگر ما نتوانیم از این سیستم بهره کافی را ببریم دشمن از این فرصت علیه ما نهایت استفاده را میبرد و امروز هم این اتفاق افتاده است.
سلیمانی مطرح کرد: در دنیای رسانه ما باید عملیات آفندی اجرا کنیم در حالیکه دائماً به صورت پدافندی به روایت و میدان داری دشمن پاسخ میدهیم.
وی با اشاره به اتفاقات و اغتشاشات اخیر بیان کرد: در اتفاقات اخیر عملاً شاهد کنشگری رسانههای معاند بودیم در حالی که هیچ برنامهای برای کنترل و اغنا و یا همراهی با معترضان سالم نداشتیم از همینرو نقاط ضعف ما به موفقیت جریان مقابل انجامید.
وی با اشاره به راه حل های این موضوع گفت: اینکه بتوانیم به اثرگذاری رسانههای داخلی برسیم نیازمند برداشتن محدودیتها هستیم.
سلیمانی با بیان این نکته که وقتی این محدودیت ادامه پیدا میکند شاهد ظهور موضوعات خبری از زبان سلبریتی ها هستیم گفت: چرا در جامعه یک خبر از سوی سلبریتی پذیرفتنی است ولی همان برد را خبرنگار ندارد؟ پاسخ این سوال واضح است چرا که سلبریتی ها محدودیت خبرنگاران را ندارند.
جای خالی حضور شفاف رسانهها را سلبریتی ها پر میکنند
وی تصریح کرد: در شرایط کنونی لازم است حاکمیت رویکرد خود را نسبت به رسانهها تغییر دهد تا بتوان شکاف اعتمادی که بین مخاطب و رسانه اتفاق افتاده برطرف شود. مخاطب باید حس کند که خبرنگار منعکسکننده واقعیت کف جامعه است.
وی گفت: باید اجازه بدهیم رسانهها در چارچوب مبتنی بر قانون فعالیت کنند تا با این طریق بتوانیم از اثرگذاری چهرههای سلبریتی گذر کنیم. امروز باید جامعه را به آرامش برسانیدمو باید بسترهای این آرامش را با توجه به علل چالشهای بروز یافته ایجاد نمائیم.
تکصدایی رسانه بی اعتباری به دنبال دارد
جابر خرم نیا مدیرمسئول پایگاه خبری تحلیلی شفق خبر نیز در این میزگرد با اشاره به این مسئله که اغتشاشات اخیر را رسانههای معاند و غیر رسمی کنشگری کردهاند گفت: این اتفاقات ناشی از محدودیت رسانههای رسمی است. باید بدانیم وقتی میدان را از رسانههای رسمی میگیریم و عملاً آن را به رسانههای غیر رسمی میسپاریم حوادث ناخوشایندی بروز خواهد کرد.
وی تاکید کرد: به راحتی میتوان با میدان داری رسانههای رسمی و با گزارش به موقع و به جا رسانههای معاند را بی اعتبار کرد.
خرم نیا مطرح کرد: وقتی میدان از رسانه رسمی خالی میشود رسانههای بیگانه میتوانند بدون ارائه سند ذهن مخاطب را آماده پذیرش دروغهای زیاد و پی در پی کنند، وقتی ما اجازه بیان خبر رسمی را از رسانههای خودی گرفتیم و انحصار این مسئله را به صدا و سیما محول کردیم.
وی ادامه داد: با سپردن میدان تنها به رسانه ملی از تک صدایی حمایت کردهایم و تک صدایی همواره اعتبار زدایی ایجاد کرده و همین مسئله فرصت مرجعیت را از رسانههای داخلی میگیرد.
عملکرد حاکمیت در برابر رسانهها سینوسی است
وی با اشاره به ساز و کار عملکرد حاکمیت نسبت به رسانهها گفت: عملکرد در قبال رسانهها قابل بحث است و معمولاً رفتار سینوسی در برابر آنها در پیش گرفته شده است در صورتی که باید برابر با قانون در همه جهان یک چهارچوب قانونی تعریف شود که رسانهها در چارچوب آن فعالیت کنند.
فعال رسانهای ابراز کرد: رسانه باید به زبان مردم صحبت کند، وقتی رسانهها را مرور میکنیم باید به این مسئله توجه داشته باشیم که آنها چقدر مطالبه گر هستند و چقدر از زبان مردم صحبت میکنند یا معمولاً بازگو کننده بیانات مسئولین هستند.
وی یادآور شد: ذهن مردم و بخصوص نوجوانان و جوانان ما در مسائل رسانهای مسموم شده است و رسانههای رسمی کشور هم نتوانستهاند واقعیتها را برای مردم نهادینه و مشخص کنند.
خرم نیا اشاره به اصل ۲۷ قانون اساسی در خصوص برگزاری عنوان کرد: خواهان تصمیم گیری شفاف مجلس و ایجاد قانون برای اعتراض در چهارچوب هستیم اما در حال حاضر نمیشود معترضین را به رسمیت شناخت و آنها را در آغوش گرفت.
وی با اشاره به وضعیت حال حاضر جامعه و لزوم ایجاد آرامش در سطح آن گفت: باید از ظرفیت همه چهرهها و دلسوزان نظام برای ایجاد فضای آرام در کشور استفاده شود، زمانی که فضا امنیتی شود نمیشود حتی کارهای ساده را به روشهای ساده انجام داد.
این فعال رسانهای بیان کرد: امروز موج خشونتی که در فضای مجازی دیده میشود بیشتر از اتفاقاتی است که در سطح جامعه روی میدهد همه اینها ذیل عملیات روانی است که دشمن با استفاده از فضای مجازی علیه ما به کار میبرد.
این فعال رسانهای بیان کرد: در حال حاضر آموزش فضای مجازی در خانوادهها یک ضرورت مطلق است و خانوادهها نسبت به حضور در فضای مجازی در یک بی دفاعی کامل در برابر رسانهها قرار دارند.
وی خاطرنشان کرد: امروز ما در پسا حقیقت قرار گرفتهایم و جنگ شناختی به گونهای پیش رفته است که مخاطب دیگر دنبال حقیقت نمیگردد بلکه دنبال چیزی است که با ذائقه خود سازگار ببیند.
مدیریت رسانه، ضعیفترین شکل مدیریت در کشور است
حسام عابدیها سرپرست روزنامه ایران نیز در این میزگرد با اشاره به این نکته که شرایط حال حاضر وضعیت رسانهها را متفاوت کرده عنوان کرد: اگر اتفاقاتی که امروز در سطح جامعه شاهد آن هستیم پنج سال پیش روی داده بود هرگز چنین برد رسانهای را نمیدیدیم اما امروز قطعاً رسانهها سردمداران اصلی اتفاقات اخیر هستند. از سوی دیگر انواع اپیلکیشن های پیام رسان و اجتماعی مدل درگیری مردم با اخبار و رسانهها را تغییر داده است.
سرپرست روزنامه ایران در قزوین ادامه داد: ضعیفترین بخش مدیریت در کشور ما شامل مدیریت فضای مجازی و رسانه میشود. در شرایطی که طرف مقابل کشور ما با تمام توان از ظرفیتهای موجود استفاده میکند چنین پتانسیلی در جمهوری اسلامی دیده نمیشود و باید گفت مشکل اصلی در عدم سواد و شناخت رسانه در مسئولین امر است.
وی گفت: وزارت ارشاد و وزارت ارتباطات در دول مختلف آن طور که باید نسبت به رسانه شناخت نداشتهاند و در عین حال راهبرد مشخص رسانهای هم در کشور وجود ندارد. ما حتی در رفتار پدافندی رسانهای هم موفق نبودهایم.
این مسئول با بیان این نکته که زیرساختهای رسانه نوین در کشور ضعیف است عنوان کرد: در حالی که رهبر معظم انقلاب بینش خاصی دارند و در خصوص فضای مجازی و حتی مرورگرهای ایرانی ابراز عقیده میکنند همچنان شاهد عقب ماندگی رسانهای هستیم و همه این عوامل دست به دست هم داده تا در فضای رسانهای نوین فضا از دست جمهوری اسلامی خارج شود.
عابدیها با اشاره به نگاه امنیتی در حوزه رسانه مطرح کرد: وقتی انواع مختلف اطلاع رسانی را به رسمیت نمیشناسیم و خط قرمزهای ما بی اثر است، بدیهی است که رسانههای معاند با استفاده از انواع ابزار در بهترین شکل ممکن فعالیت میکند.
باید به دنبال تقویت اعتماد عمومی در جامعه باشیم
وی تبیین کرد: ما میخواهیم فضای اعتماد در جامعه شکل بگیرد لذا باید به این موضوع واقف باشیم که علاوه بر شفافیت زمین بازی هم مشکل دارد، دشمن فضاهای مجازی را آنطور که خودش میخواهد برنامهریزی کرده است لذا ما باید محدودیتهای خود را هم بشناسیم.
سرپرست روزنامه ایران در قزوین یادآور شد: باید بدانیم همواره در مشکلات همانطور که شهید سلیمانی اشاره کردهاند فرصتهایی هم وجود دارد که در حال حاضر باید به بالا بردن سواد رسانهای مردم و مسئولین، انجام جهاد تبیین و نگاه آفندی به دشمن بپردازیم.
وی در خاتمه گفت: نباید فراموش کنیم که هر لحظهای برای ما میتواند برای بی اعتبار کردن رسانههای معاند مورد بهرهبرداری قرار بگیرد، رسانههای داخلی باید تلاش کنند ریشه مشکلات را بیابند و آن ریشهها را به مردم معرفی کنند در این شرایط مطالبه گری عمومی شکل میگیرد و این چیزی است که در مقابل خواسته دشمن قرار دارد.