به گزارش خبرنگار مهر، سیدمجتبی خیام‌نکویی شامگاه چهارشنبه در حاشیه افتتاح هفتمین دهکده منابع طبیعی و کشاورزی استان زنجان، با بیان اینکه دستیابی به گونه‌های کم‌آب‌بر یکی از اساسی‌ترین مباحث در زمینه اصلاح الگوی کشت است، گفت: مجموعه‌ای از گراس‌ها را در اختیار داریم که علاوه بر مناطق سردسیر در بسیاری از نقاط کشور می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد و یک جایگزین مناسب برای علوفه باشد. لذا می‌توانیم گراس‌های کم آب‌بر را جایگزین علوفه‌های پر آب‌بر کنیم.
وی با تاکید بر اینکه چشم‌انداز اجرایی سند الگوی کشت محصولات کشاورزی دستیابی به امنیت غذایی پایدار و رسیدن به اقتدار غذایی است، افزود: ابتدای انقلاب با جمعیت ۳۶ میلیون، ۳۵ میلیون تن تولید محصولات کشاورزی در کشور داشتیم، امروز با افزایش جمعیت کشور به ۸۵ میلیون نفر، میزان تولید در بخش کشاورزی به ۱۳۵ میلیون تن رسیده که حدود نیمی از این افزایش تولید ناشی از رسوخ دانش و فناوری به حوزه کشاورزی است.
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی بر لزوم ضرورت پیاده‌سازی نظام نوآوری در بخش کشاورزی تاکید کرد و ادامه داد: هدف ما از پیگیری این موضوع، انقلاب بهره‌وری در بخش کشاورزی است.
خیام نکویی افزود: راهبرد اصلی کشور دستیابی به امنیت غذایی پایدار است و الگوی کشت محصولات زراعی زمانی موفق می‌شود که دستگاه‌های دولتی همه وظایف خودشان را تمام و کمال انجام دهند.
وی با بیان اینکه تفاوت میزان بهره‌وری کشاورزان نمونه با متوسط میانگین بهره‌وری کشور ناشی از افزایش ضریب نفوذ دانش در کشاورزی است، ادامه داد: درصدد هستیم با طراحی و تدوین الگوی کشت و اجرایی‌سازی آن شاهد افزایش ضریب خودکفایی در محصولات استراتژیک به ویژه گندم، جو، برنج، دانه‌های روغنی و … باشیم و این خودکفایی نیازمند این است که حوزه تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی که از مهمترین حوزه‌هاست بتواند نقش خود را به بهترین شکل انجام دهد.
معاون وزیر جهادکشاورزی با اشاره به اینکه حوزه تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بازوی اصلی ریاست سازمان است که امکان شناسایی معضلات و چالش‌ها و حل آنها را فراهم می‌کند، گفت: امسال الگوی کشت کشاورزی اجرایی می‌شود و سال آینده نیز الگوی کشت باغی نیز آغاز خواهد شد.
خیام نکویی افزود: در الگوی کشت به استانها گفته می‌شود چه چیزی کاشته شود، کی کاشته شود و چه زمانی برداشت شود. لذا باید در قانون ارث که اجازه می‌دهد اراضی کشاورزی خرد شود اصلاح صورت گیرد چون این مسئله تبدیل به یک معضل اساسی شده است.
کشت آزمایشی برخی از محصولات تراریخته که پیش از این در کشور انجام می‌شد، متوقف شده است
وی ادامه داد: کشت آزمایشی برخی از محصولات تراریخته که پیش از این در کشور انجام می‌شد، متوقف شده است و مجوزی صادر نمی شود وتنها در ابعاد ازمایشگاهی و دانشگاهی، مراکز تحقیقاتی این امر صورت می‌گیرد.
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با بیان اینکه سالانه نزدیک به ۷۲ میلیارد متر مکعب آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود و یکی از اهداف اجرای الگوی کشت کاهش میزان آب مصرفی است، گفت: اگر این دسته از عوامل محقق و بسته‌های تشویقی و حمایتی نیز اجرا شود، پیش‌بینی می‌کنیم میزان تولید محصولات زراعی در واحد سطح افزایش یابد.
خیام‌نکویی افزود: کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی از طریق افزایش نفوذ دانش و فناوری و توسعه ترویج میسر است که در طرح الگوی کشت برای آن برنامه‌ریزی کرده‌ایم.
وی متذکر شد: با اجرای طرح الگوی کشت در اراضی زراعی، سطح کشت محصولات دیم به بیش از ۱۰ درصد افزایش یابد. اگرچه سطح کشت محصولات آبی به افزایش پیدا نمی‌کند.
معاون وزیر جهادکشاورزی با بیان اینکه اجرای کشت قراردادی را در کنار الگوی کشت داریم که می‌تواند به عنوان یکی از مولفه‌ها به اجرای این طرح کمک کند، گفت: تولید غذای سالم، منابع داخلی خوبی می‌طلبد لذا باید زمین‌های کشاورزی در سطح وسیع کشت شوند چون در اراضی خرد هزینه تولید بالاتر خواهد رفت و همین هزینه‌ها منجر به کاهش کیفیت و امنیت غذایی خواهد شد.
خیام نکویی با بیان اینکه در سال اول سنداجرایی الگوی مصرف کشت با کمبود منابع مواجه هستیم، گفت: هر طرحی با مشکلاتی مواجه می‌گردد و ما منکر این قضیه نیستیم از طرفی در قانون بودجه ۳۵ همت برای این مسئله در نظر گرفته شده که تحقق این مقدار بودجه امسال امکان‌پذیر نیست.
۵۱ سال است که می‌خواهیم الگوی کشت را در کشور ایجاد کنیم
معاون وزیر جهادکشاورزی گفت: حدود ۵۱ سال است که می‌خواهیم الگوی کشت را در کشور ایجاد کنیم یعنی از زمانی که حتی مشکل منابع آب هم نداشتیم ولی تاکنون در این زمینه حرکت قابل توجهی نداشتیم.
خیام نکویی در ادامه با بیان اینکه امروز ۹۰ درصد روغن کشور وارد می‌شود و کمتر از ۱۰ درصد آن تولید داخل است، افزود: امروز ذائقه مردم کشور به سمت غذاهای فست فودی و سرخ کردنی تغییر کرده به طوری که میانگین مصرف روغن در ایران بیش از ۲۲ کیلوگرم است در حالی‌که این رقم در کشورهای پیشرفته ۱۱ کیلوگرم است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه تدوین و ابلاغ سند الگوی کشت در شهریور امسال در کشور رخ داد، گفت: جهادکشاورزی تنها متولی تولید غذا نیست و از این رو رئیس ستاد الگوی کشت کشور، معاون اول رئیس‌جمهور و در استانها نیز ریاست این ستاد بر عهده استانداران گذاشته شده است.
خیام نکویی با بیان اینکه توزیع مناسبی در برخی از محصولات کشاورزی نداریم و بازار عرضه و تقاضا ناهماهنگ است، ادامه داد: برای رفع این مشکلات اصلاح نظام توزیع نیز در راستای اصلاح الگوی کشت باید مدنظر باشد.
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گفت: در استان زنجان ۱۳ محصول استراتژیک وجود دارد که ۹۰ درصد زیر کشت استان را به خود اختصاص می‌داد برای همین تمرکز در این محصولات و رسیدن به خودکفایی با توجه به کمبود منابع حائز اهمیت است.
مشکلی در کشت گیاهان دارویی در کشور وجود ندارد
خیام نکویی در ادامه با بیان اینکه مشکلی در کشت گیاهان دارویی در کشور وجود ندارد، افزود: وجود ۲۲۰۰ گونه کاملاً اقتصادی و وجود گیاهان بخصوص می‌تواند جایگزین بخشی از صادرات نفت در کشور شود اما مسئله مهم این است که در تبدیل فرآورده مشکل داریم.
وی نبود پالایشگاه‌های گیاهان دارویی را مانع رونق این ثروت نهفته عنوان کرد و گفت: مردم استقبال خوبی از گیاهان دارویی دارند زمینه مطلوبی برای محققان این زمینه فراهم شده است، آمادگی حمایت از مقاله‌ها دانش فنی و تجاری در رابطه با دانش استخراج و کشت گیاهان دارویی را داریم از این‌رو نزدیک ۲ تا ۳ پالایشگاه گیاهان دارویی با حمایت در بخش خصوصی افتتاح خواهیم کرد.
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گفت: میانگین سن نیروی کار در بخش کشاورزی کشور ۵۲.۸ سال است که با توجه به ضریب نفوذ تکنولوژی و صنعتی شدن کشاورزی به نیروی کار جوان تحصیل‌کرده ماهر و فنی بیش از هر زمانی نیازمندیم.
خیام نکویی افزود: در راستای علمی کردن و اقتصادی شدن بخش کشاورزی، توسعه هنرستان‌های کشاورزی و راه‌اندازی مجدد مراکز علمی‌کاربردی کشاورزی از اولویت‌های واحد آموزش‌های رسمی وزارت جهاد کشاورزی است.
وی با اشاره به فعالیت ۴۲ هنرستان کشاورزی در سراسر کشور، ادامه داد: در مجموع در سراسر کشور ۱۵۰۰ دانش‌آموز در این هنرستان‌ها هر سال ورودی داریم. لذا لازم است دانش‌آموزان هنرستان‌های کشاورزی با شناخت این چالش‌ها راه‌حل‌های علمی و کاربردی برای رفع آنها و ارتقای دانش کشاورزی ارائه دهند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه حضور دانش‌آموختگان و هیئت علمی دانشگاه‌ها در شناخت اولویت‌های اساسی استان مؤثر است، گفت: حمایت از ۴۰۰ پروژه پژوهشی در قالب پایان‌نامه و دریافت ایده‌های پژوهشی که منجر به توانمندسازی اقتصاد کشاورزی و رفع مشکلات این حوزه می‌شود را حمایت خواهیم کرد.
خیام نکویی افزود: ۳۱ استودیو با یک شبکه برکت به صورت گسترده به ۵۰۰ نقطه از دهستان و روستاها متصل هستند اما ترویج و انتقال دانش به این حجم از کشاورز کافی نیست.