خبرگزاری مهر، گروه استانها - اعظم سالار: در مراسم گرامیداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار در کشور نام دو کتابدار ایوانکی اعلام شد تا نزد وزیر ارشاد بروند و تندیس خود را دریافت کنند موضوعی که شاید شگفتی آفرین بود زیرا کمتر کسی نام ایوانکی را در بین کتاب و کتابخوانی استان سمنان شنیده بود اما همین جایزه‌های کوچک گام‌های بلندی برای ترویج فرهنگ مطالعه و در کانون توجه قرار گرفتن ایوانکی در زمینه کتابخوانی کافی بود.
حالا ایوانکی نامی پرآوازه در کتاب و کتابخوانی استان سمنان است اما مگر در کتابخانه کوچک ایوانکی چه می‌گذرد که اینگونه جوایز کتابداران برتر کشور را در تهران درو کردند و تعجب و توجه همگان را به سمت خود سوق دادند؟ در این گزارش سری به کتابخانه ایوانکی می‌زنیم.
تنها کتابخانه شهر
دیوار آجری در امتداد خیابان کشیده شده و به چند تابلو می‌رسد که ورودی کتابخانه ایوانکی را شکل می‌دهند روی تابلو نوشته شده کتابخانه علامه محمد تقی ایوانکی؛ حیاط کوچکی دارد که به سمت درب اصلی کشیده شده و با درب بزرگی به سالن‌های کتابخانه می‌رسد.
کتابخانه‌ای کوچک که ۲۴ آبان ماه مصادف با گرامیداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار نامش در تالار وحدت با حضور ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور و محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برده شد! میان آن همه کتابخانه بزرگ و کوچک در شهرهای ایران اسلامی؛ سعی می‌کنیم با مسئولان این کتابخانه درباره وضعیت کتابخانه، توسعه فرهنگ مطالعه و کتابخوانی و… گفتگو می‌کنیم.
سکینه پازکی که همین چند روز قبل جایزه مسئول برتر کتابخانه عمومی کشور را دریافت کرد به استقبال می‌آید کنارش زینب کمیزی کتابدار کتابخانه عمومی علامه محمدتقی ایوانکی نیز حضور دارد که او هم کتابدار برتر کشور شد میان این همه نام‌هایی که ظاهراً شانس‌های بیشتری داشتند اما از همین لحظات نخست تقریباً معلوم است که چرا این دو نفر برگزیده کشوری شدند نخست اینکه فضای کتابخانه را آنقدر گرم و صمیمی کرده‌اند که گویا سال‌ها است عضو این مکان هستیم.
توجه به کتابخانه ها
سکینه پازکی مسئول کتابخانه عمومی علامه محمد تقی ایوانکی در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن بیان اینکه این کتابخانه در بهمن سال ۷۱ تأسیس شده و اکنون علاوه بر کتاب‌های بزرگسال دارای بخش کودک و نوجوان و مرجع و نشریات برای هر گروه سنی، کمک درسی و نوسواد و … است. همچنین زیربنای کتابخانه ۶۴۰ متر است و تنها کتابخانه شهر این کتابخانه محسوب می‌شود. این کتابخانه همچنین ۲۶ هزار و ۸۰۶ جلد کتاب و یک هزار و۳۳۲ عضو است.
وی با تاکید بر اینکه جایگاه کتابخانه‌ها نسبت به گذشته بهتر شده اما هنوز هم نتوانسته به خوبی در بین اقشار مختلف معرفی شود، عنوان کرد: کتابخانه خوب کتابخانه‌ای است که پویا و فعال بوده و بتواند با نیاز همشهریان خود شرایط خوب و مفیدی برای آنان ایجاد کند اگر کتابخانه محیطی شاد و جذاب داشته باشد کتابداران می‌توانند با برگزاری کارگاه‌ها و برنامه‌های فرهنگی متنوع شرایط خوبی برای اعضا فراهم کنند و مخاطبان را جذب کتابخانه کنند.
بودجه‌ها کافی نیست
مسئول کتابخانه عمومی ایوانکی کمبود امکانات و بودجه کافی را از مهمترین مشکلات کتابخانه ها دانست و بیان کرد: از رسانه‌ها می‌خواهیم معرفی بیشتر فعالیت‌های کتابخانه ها و کتاب بیشتر فعالیت کنند همچنین از مسئولان انتظار می‌رود بیشتر به کتاب و کتابخانه اهمیت بدهند و شرایط بهتری ایجاد کنند ما معتقد هستیم که کودک و نوجوانی که جذب مطالعه و کتابخانه شود در بزرگسالی فردی مفید خواهد بود و موفق. و دیگر نگران آینده او نخواهیم بود. و قطعاً ترویج فرهنگ مطالعه موجب کاهش آسیب‌های اجتماعی می‌شود.
پازکی با اشاره به این مطلب که کتابداران باید بدانند نیاز مخاطبان آنان چیست و سعی کنند تا به رفع شأن کمک نمایند، ابراز کرد: خوش رویی زینت کتابخانه و کتاب دران خواهد بود و اگر با روی خوش با مخاطبان برخورد شود دیگر از کتابخانه نخواهند رفت. شغل کتابداری ساعت تعریف شده ندارد نه تنها کتابداران هم صبح و هم عصر کار می‌کنند حتی در خانه هم بیشتر اوقات مشغول پاسخ به تماس مخاطبان، ارسال فعالیت‌ها در فضای مجازی، برنامه‌ریزی برای برنامه‌ها و … هستند.
وی با بیان اینکه کتابخانه فقط محل دادن کتاب و بازگشت امانت‌ها نیست بلکه هم اکنون کتابخانه‌ها پایگاه فرهنگی محسوب می‌شود و در کتابخانه های فعالیت‌های متنوع فرهنگی و آموزشی برگزار می‌شود، افزود: اگر می‌خواهیم فرهنگ مطالعه را ترویج دهیم باید ناشران عنوان و طرح روی جلد کتاب‌ها را جذاب‌تر کنند و کتابداران و رسانه‌ها بیشتر به معرفی کتاب‌های خوب بپردازند و معلمان زنگ کتاب خوانی داشته باشند تا مطالعه بیشتر شود.
نونهالان و جذب مطالعه
مسئول کتابخانه برتر کشور با بیان اینکه والدین توجه داشته باشند با هر مشغله کاری می‌شود روزی حداقل نیم ساعت مطالعه داشت فرزندان اگر کتاب دست والدین ببینند قطعاً جذب کتاب می‌شوند، قصه خوانی برای کودکان از خردسالی آنان باعث می‌شود بیشتر جذب مطالعه شوند، بیان کرد: از والدین می‌خواهیم حداقل کودکان را یک بار در هفته به کتابخانه بیاورند چون همکاران می‌توانند آنان را جذب مطالعه کنند.
پازکی با بیان اینکه خانواده‌های پرجمعیت با عضو نمودن فرزندان در کتابخانه‌ها می‌توانند از این فرصت استفاده کنند که آنها خود مشوق یکدیگر در کتابخوانی باشند، ابراز داشت: امیدوارم روزی باشد که همه مسئولان با ساختار کتابخانه‌ها و فعالیت‌های آنان آشنا شوند. و همه مردم ایران کتابخانه‌ها را بشناسند و عضو کتابخانه شوند و شاخص مطالعه در کشورمان بیشتر رشد کند.
اهمیت کتابخانه‌ها
زینب کمیزی کتابدار کتابخانه عمومی علامه محمد تقی ایوانکی نیز در صحبت‌هایی با خبرنگار مهر، ضمن بیان اینکه کتابخانه جایگاه رفیعی بین مردم دارد چراکه تا اسم مطالعه و کتاب خوانی شنیده می‌شود، اسم کتابخانه در ذهن تداعی می‌شود، گفت: از قدیم کتابخانه به عنوان یک محیط دلنشین و با آرامش برای مطالعه و فرهنگ کتابخوانی بوده و خواهد ماند لذا برای جذب مخاطب اخلاق مداری و خوش خلقی کتابدار یک ویژگی خیلی مهم است از سوی دیگر حضور کتابداران در مکان‌های عمومی مثل مدرسه و مهد کودک‌های و معرفی و خدمات کتابخانه‌ها برای دانش آموزان در جذب عضو جدید بسیار اهمیت دارد.
کمیزی با بیان اینکه مشکل کتابخانه‌ها این روزها به خاطر فضاهای مجازی، عدم حضور مردم است، تاکید کرد: کتابخانه بدون حضور اعضا و مردم به یک مکان مرده تبدیل می‌شود و با حضور مردم به یک مکان وصف ناپذیر و شاداب تبدیل می‌شود انتظار ما از مسئولان برای کتابخانه عمومی ایوانکی که به عنوان کتابخانه برتر نهادی کشور هست در اولویت اول فقط تأمین نیروی انسانی هست چراکه پتانسیل‌ها و ظرفیت کتابخانه ایوانکی بسیار بالاست تا این کتابخانه به اوج بیشتری برسد.
وی با اشاره به این مطلب که برنامه فرهنگی و کلاس‌های آموزشی بیشماری در کتابخانه ایوانکی برگزار می‌شود افزود: قصه گویی، معرفی کتاب، جمع خوانی، نمایشگاه کتاب، آموزش کاردستی و همچنین کلاس‌های آموزشی مثل نقاشی خردسال، طراحی نوجوان، خوشنویسی بزرگسال، سفالگری، آموزش کاردستی و کلاس‌های کمک درسی پایه ابتدایی و همچنین کارگاه‌های مشاوره خانواده از جمله برنامه‌های کتابخانه عمومی علامه ایوانکی است، برگزاری برنامه‌های فرهنگی نقش بسزایی در جذب اعضای جدید دارد.
ارتباط با مدارس
کتابدار نمونه کشوری با تاکید بر اینکه کتابداران برای موفقیت بیشتر باید با مدارس و آموزش و پرورش ارتباط مستقیم و نزدیکی داشته باشند زیرا زمانی که بچه‌های مدارس عضو کتابخانه شوند هم خودشان از خدمات کتابخانه استفاده می‌کنند و هم اینکه بزرگ‌ترها با محیط دلنشین و با امنیت کتابخانه آشنا می‌شوند اظهار داشت: خوش خلق بودن و روابط اجتماعی خوب یک کتابدار با مردم در جذب اعضا بی‌نظیر است و برنامه‌ریزی برای اجرای برنامه فرهنگی و کلاس‌های آموزشی برای دانش آموزان در موفقیت یک کتابخانه خیلی پر اهمیت است.
کمیزی با بیان اینکه همیشه والدین می‌پرسند که چه کاری انجام بدهیم تا فرزندان کتابخوانی داشته باشیم؟، افزود: سخن ما با والدین اول خود پدر و مادر که الگو بچه‌ها هستند باید عضو کتابخانه بشوند تا کودک از بزرگ‌تر خودش یاد بگیرد که باید کتاب‌خوان شود و حتماً خانوادگی به کتابخانه‌ها بیایند تا فرزندان هم کتابخانه را از نزدیک ببیند و الگو برداری کنند.
وی در خاتمه ضمن اشاره به ضرورت حضور خانواده‌ها در کتابخانه‌ها با حضور کودکان که به ایجاد انگیزه بین نونهالان منجر می‌شود، افزود: کتابخانه‌ها بدون حضور مردم و اعضا صفایی ندارد و وقتی قدم‌های مردم کتاب‌خوان به کتابخانه می‌آید باعث رونق و شکوفایی سرانه مطالعه می‌شود.
کتابخانه با صفای ایوانکی را باید ترک کنیم اما حضور پرشور نونهالان در بخش کودکان این کتابخانه حال و هوای همه ما را خوب کرد. این شهر مستعد، آینده درخشانی برای کتاب و کتابخوانی دارد.