خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ پنجشنبه ۳۰ دی ماه سال ۹۵ بود که ساختمان قدیمی پلاسکو در چهارراه استانبول تهران در پی وقوع آتش‌سوزی عظیم فروریخت و پس از این حادثه بود که برای اولین بار به‌صورت جدی موضوع ساختمان‌های ناایمن تحت عنوان «بمب‌های ساعتی پایتخت» مطرح شد.
پس از ریزش ساختمان پلاسکو و مصدومیت و فوت تعدادی از کسبه و آتش نشانان توجه به ایمن سازی ساختمان‌های قدیمی که تاییدیه های ایمنی را ندارند، نقل محافل مختلف شد.
پس از شش سال از ریزش تلخ ساختمان پلاسکو این بار حادثه‌ای مشابه در ۸۹۵ کیلومتر آن طرف تر از تهران و در آبادان رخ داد و ظهر روز دوشنبه دوم خرداد ماه ساختمان نیمه تمام و نوساز متروپل آبادان فروریخت.
اما تفاوت اصلی متروپل با پلاسکو در زمان ساخت آنها بود؛ چرا که متروپل ساختمانی نوساز محسوب می‌شد که هنوز ساخت آن به اتمام نرسیده بود و به دلیل نقض ضوابط فنی و استاندارهای لازم فروریخت اما پلاسکو به دلیل قدیمی بودن سازه و تجهیزات آتش گرفت و این آتش سوزی منجر به تخریب ساختمان شد.
پس از ریزش ساختمان متروپل نیز بار دیگر موضوع ایمن سازی ساختمان‌ها در دستور کار قرار گرفت؛ با این تفاوت که دایره ساختمان‌های ناایمن از ساختمان‌های قدیمی فراتر رفت و ساختمان‌های نوساز را نیز فراگرفت.
قوه قضائیه مطالبه‌گر بررسی ساختمان‌های ناایمن
برای پیشگیری از حوادث مشابه پلاسکو و متروپل کمیته‌های برای بررسی ساختمان‌های ناایمن تشکیل شد و تابستان امسال بود که اعلام شد تهران ۳۳ هزار ساختمان ناایمن دارد که ۱۲۹ مورد آن در شرایط بحرانی و بسیار خطرناک قرار دارند.
بر همین اساس دادستان کل کشور در هفتاد و سومین جلسه شورای شهر تهران اعلام کرد که یکی از مطالبات دادستانی از شورای شهر بررسی اماکن و ساختمان‌های ناایمنی است که می‌توانند روزی تبدیل به حادثه دلخراش شوند.
به دنبال این موضع‌گیری صریح دادستان کل کشور نیز مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران اعلام کرد که با هماهنگی دادستان لیست ۱۲۹ ساختمان ناایمن حتماً منتشر خواهد شد.
پس از اعلام مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی شهر تهران مبنی بر اعلام لیست ۱۲۹ ساختمان ناایمن تهران، علیرضا زاکانی شهردار تهران اعلام کرد انتشار لیست جز التهاب در جامعه نتیجه‌ای ندارد و می‌تواند از نظر روانی شهروندان را دچار چالش و مشکلات متعددی کند.
نکته قابل تأمل در خصوص ساختمان‌های ناایمن پایتخت این است که لیست ساختمان‌های ناایمن در تهران حتی برخی از ساختمان‌های دستگاه‌های دولتی را نیز دربر می‌گیرد.
قدرت‌الله محمدی، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی شهر تهران ۲۸ آبان‌ماه و در جمع خبرنگاران گفت: تاکنون ۱۰ مورد از ساختمان‌های ناایمن رفع خطر شده و به تدریج در حال انجام است و بقیه ساختمان‌ها نیز در مرحله دوم در حال پیگیری است.
وی اظهار کرد: اغلب این ۱۰ ساختمان، جزء ساختمان‌های دولتی هستند که از ۱۲۹ ساختمان ناایمن رفع خطر شده‌اند.
ساختمان‌های ناایمن موجود در شهر تهران حاصل ترک فعل‌هایی است که در سال‌های گذشته رخ داده و بر همین اساس از شهرداری تهران خواسته می‌شود تا در اسرع وقت فهرست ساختمان‌های ناایمن بنا بر درجه اهمیت در اختیار دادگستری استان تهران قرار داده شود تا مورد پیگیری قضائی قرار گیرد
مساله ساختمان‌های ناایمن و ضرورت ایمن‌سازی آنها در زمان مناسب به‌قدری اهمیت پیدا کرد که روز گذشته نیز در دیدار رئیس کل دادگستری استان تهران با شهردار پایتخت مطرح شد.
علی القاصی در جلسه روز گذشته (اول آذر) با زاکانی به مساله ساختمان‌های ناایمن در شهر تهران اشاره کرد و گفت: ساختمان‌های ناایمن موجود در شهر تهران حاصل ترک فعل‌هایی است که در سال‌های گذشته رخ داده و بر همین اساس اولویت‌گذاری در این زمینه یک ضرورت است تا به مراتب اهمیت تحت پیگیری قانونی قرار گیرند.
وی ادامه داد: در همین زمینه از شهرداری تهران خواسته می‌شود تا در اسرع وقت فهرست ساختمان‌های ناایمن بنا بر درجه اهمیت در اختیار دادگستری استان تهران قرار داده شود تا مورد پیگیری قضائی قرار گیرد.
از باملند و کتابخانه ملی تا وزارت آموزش و پرورش و سازمان امور مالیاتی ساختمان‌های ناایمن تهران
با وجود آنکه لیست ساختمان‌های ناایمن سطح شهر تهران به صورت کامل اعلام نشده؛ اما برخی از اعضای شورای شهر تهران تعدادی از این ساختمان‌ها را اعلام کردند. میثم میثم مظفر رئیس کمیته بودجه شورای اسلامی شهر تهران در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن اشاره به ناایمن بودن پروژه باملند گفت: رستوران‌های این ساختمان ناایمن هستند و ممکن است در بحران‌ها به شدت خطرآفرین باشند.
وی همچنین ضمن اشاره به گود فرهنگ در مجاورت کتابخانه ملی گفت: این گود به مساحت بیش از ۳۳ هزار متر مربع به منظور ایجاد پارکینگ کار خود را آغاز کرده است اما متولی این گود مشخص نیست ارتفاع این گود در برخی نقاط بیش از ۴۰ متر است و وضعیت گود به لحاظ ایمنی بسیار خطرناک است و هر از چند گاهی ترک‌هایی در جداره کتابخانه ملی دیده می‌شود و بسیار نگران کننده است.
مظفر گفت: گاهی اقدامات موقتی انجام می‌شود اما هر لحظه ممکن است فاجعه بزرگ با تبعات جبران ناپذیری رخ دهد و باید اقدامات مناسبی صورت گیرد زیرا پایداری‌های صورت گرفته موقتی است.
همچنین مهدی عباسی رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران نیز ضمن اشاره به ناایمن بودن چند ساختمان دولتی که محل مراجعه تعداد زیادی از شهروندان هستند گفت: متأسفانه در میان لیست ساختمان‌های ناایمن، نام ساختمان‌های وزارت بهداشت، وزارت آموزش و پرورش و سازمان امور مالیاتی کشور به چشم می‌خورد و این نهادها باید هرچه سریع‌تر نسبت به ایمن سازی ساختمان‌های خود اقدام کنند.
ایمن سازی را از ساختمان‌های شهرداری آغاز می‌کنیم
مهدی بابایی رئیس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر تهران در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه یکی از نکاتی که در ایمن سازی ساختمان‌ها مطرح می‌شود آن است که ابتدا ایمن سازی ساختمان‌های شهرداری را انجام دهیم، گفت: ردیف بودجه‌ای را قرار داده‌ایم تا ایمن سازی ساختمان‌های شهرداری تهران در سال ۱۴۰۲ در اولویت قرار گیرند.
وی ادامه داد: امیدواریم این موضوع سرعت گیرد زیرا ابتدا باید خودمان ساختمان‌ها را ایمن کنیم و سپس از شهروندان انتظار داشته باشیم تا ایمن‌سازی را انجام دهند.
بابایی با اشاره به تخصیص بودجه برای ایمن‌سازی ساختمان‌های ناایمن بیان کرد: در گذشته ردیف بودجه‌ای برای ایمن‌سازی ساختمان‌های شهرداری تهران که محل تردد تعداد زیادی از شهروندان است قرار نداشت اما سعی می‌کنیم در بودجه سال آینده حتماً ردیف مخصوصی را برای این کار تصویب کنیم.
رئیس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر گفت: سازمان آتش‌نشانی پیگیر موضوع ایمنی ساختمان‌ها است و از ۱۲۹ ساختمان تقریباً ایمن‌سازی ۱۰ ساختمان به پایان رسیده است همچنین دوشنبه هر هفته جلسه‌ای در قالب شهر ایمن در مناطق برگزار می‌شود و کمیته ایمنی شورای شهر تهران گزارشی را از وضعیت رسیدگی ساختمان‌ها دریافت می‌کند.
متأسفانه در گذشته ایمنی موضوع اول مناطق نبوده است البته تفاوت زیادی نیز میان مناطق مختلف از لحاظ ایمنی وجود ندارد ساختمان‌هایی که در حال بررسی آنها هستیم و آن ۱۲۹ ساختمانی که اعلام شده‌اند جزء ساختمان‌های بحرانی و بسیار بر خطر هستند
وی با تاکید بر اینکه دنبال این هستیم تا ایمن سازی ساختمان‌ها و محلات جزء اولویت منطقه قرار گیرد گفت: متأسفانه در گذشته ایمنی موضوع اول مناطق نبوده است البته تفاوت زیادی نیز میان مناطق مختلف از لحاظ ایمنی وجود ندارد ساختمان‌هایی که در حال بررسی آنها هستیم و آن ۱۲۹ ساختمانی که اعلام شده‌اند جزء ساختمان‌های بحرانی و بسیار بر خطر هستند.
بابایی تصریح کرد: ایمن‌سازی محقق نمی‌شود مگر آنکه شهروندان خودشان پای کار بیایند اغلب حوادث ما در ساختمان‌های کمتر از ۵ یا ۶ طبقه رخ می‌دهد اما اغلب ۱۲۹ ساختمانی که اعلام شده‌اند جزء ساختمان‌های اداری تجاری و بزرگ هستند هدف ما در کمیته ایمنی این است که در برنامه چهارم کاهش حوادث و ایمنی را از اولویت‌ها قرار دهیم.
اما همانطور که گفته شد کمیته‌های برای بررسی ساختمان‌های ناایمن تشکیل شدند که مجموع اقدامات آنها منجر به کاهش تعداد ساخت‌های ناایمن از ۱۲۹ مورد به ۱۰ مورد شد، همچنین به دنبال اهمیت بررسی و ایمن سازی ساختمان‌ها تیم‌های بررسی توسط ۹ دستگاه تشکیل شدند.
بررسی ایمنی ساختمان‌های تهران از منظر تمام استانداردها
علیرضا زاکانی شهردار تهران در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با اشاره به ایمن‌سازی ساختمان‌های تهران گفت: در حال حاضر به دنبال برداشت جدیدی از شهر تهران هستیم. حدود دو هفته پیش بود که ۲۲ تیم از ۹ سازمان تشکیل و مأمور شدند تا وضعیت ایمنی ساخت‌های بیش از شش طبقه را مورد بررسی قرار دهند.
وی ادامه داد: این تیم‌ها در هر منطقه‌ای وارد شده‌اند و از بلندترین ساختمان‌ها کار خود را آغاز کرده‌اند بررسی این ساختمان‌ها هم تنها از لحاظ آتش نشانی نیست بلکه از تمام منظرهای ایمنی بررسی خواهند شد.
شهردار تهران با بیان اینکه در گذشته ایمنی ساختمان‌ها فقط از لحاظ موضوعات آتش نشانی مورد بررسی قرار می‌گرفت، گفت: موضوع سستی، موضوعات فنی و عمرانی و سایر شرایط سازمان نظام مهندسی نیز باید بررسی شوند و بر همین اساس این تیم‌ها از ۹ دستگاه که پنج مورد آن در داخل شهرداری و چهار مورد از خارج از شهرداری هستند دست به دست یکدیگر دادند تا بررسی‌ها را از بلندترین ساختمان‌ها تا ۶ طبقه را انجام دهند.
زاکانی تصریح کرد: این تیم‌ها جدولی را درست می‌کنند که در بستر آن ساختمان‌ها به سه دسته ساختمان‌های ایمن، ساختمان‌هایی که با بازسازی ایمن می‌شوند و ساختمان‌هایی که نیازمند نوسازی و تخریب هستند تقسیم خواهند شد.
تشکیل گروه‌های بررسی ساختمان‌ها منجر به این می‌شود که قدری از نگرانی شهروندان کاسته شود، زیرا این تیم‌ها به دنبال این هستند تا حوادث تلخ گذشته مانند ریزش ساختمان پلاسکو و متروپل رخ ندهد و باید منتظر ماند و دید که تا چه زمانی ایمن‌سازی کامل صورت می‌پذیرد.