با نزدیک شدن به ۱۶ آذر ماه و روز دانشجو، به یادآوری چند دستاورد علمی و پژوهشی را که به دستان دانشگاهیان‌ ایران اسلامی در چند روز اخیر حاصل شده است، می‌پردازیم.

خبرگزاری مهر؛ گروه مجله: یکی از مهم‌ترین جایگاه‌هایی که جمهوری اسلامی ایران در آن حرف برای گفتن دارد، دستاورهای پژوهشی و نوآورانه است. محققین کشورمان در تولیدات پژوهشی و مقالات علمی چنان در دنیا می درخشند که آمار دعوت‌نامه‌های دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی خارج از کشور برای پژوهشگران ایرانی، عددی قابل ملاحظه است. مهر تایید این موضوع بررسی اخبار و اطلاعیه‌های دنیای علم در همین چند هفته اخیر است.

تولید پانسمان بیماران پروانه‌ای

شاید برای این بیماری درمان خاصی مطرح نباشد و تنها چاره آن استفاده از پانسمان‌های مخصوصی است تا از گسترش این بیماری جلوگیری کند؛ پانسمان‌هایی که این سال‌ها بلای جان خانواده‌ها است، پانسمان‌هایی که توسط کشور سوئد در حال تولید است اما به‌دلیل تحریم‌های بی رحمانه آمریکا دیگر امکان ورود آن به کشور وجود ندارد و از سمتی نیاز است که بیماران هر ۲۴ تا ۴۸ ساعت یک‌بار پانسمان‌های خود را تعویض کنند.

اما پس از سال‌ها مشکل در این عرصه، در میان انبوه اخبار منفی این روزها، چند روز قبل بود که خبر تولید پانسمان مخصوص بیماران پروانه‌ای توسط جوانان نخبه اصفهانی در فضای مجازی منتشر شد و همین موضوع جرقه‌ای شد تا به‌دنبال تولیدکنندگان این پانسمان بگردیم و در نهایت آنان را در شرکت دانش‌بنیان بهیار صنعت سپاهان پیدا کردیم.(فارس -۲۶ مهر ۱۴۰۱)

آغاز توزیع رایگان داروهای بیماران SMA

سید حیدر محمدی با بیان این خبر، اظهار داشت: واردات داروی بیماران SMA با دستور رییس جمهور به منظور بررسی اثربخشی آن‌ها در دستور کار وزارت بهداشت قرار گرفت و با پیگیری سازمان غذا و دارو در مرداد ماه سال‌جاری وارد کشور شد.

وی تصریح کرد: باتوجه به اینکه این داروها برای اولین بار وارد کشور می‌شدند، باید پروتکل‌های درمانی تدوین و پس از آن دستورالعمل‌های لازم به منظور بررسی اثربخشی توسط معاونت تحقیقات وزارت بهداشت اعلام می‌شد، بنابراین علت تاخیر در توزیع این داروها علاوه بر تعیین تکلیف منابع مالی و پوشش بیمه‌ای، تدوین پروتکل‌های درمانی بود.

رییس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه لیست بیماران از سوی معاونت درمان اعلام و دارو با ثبت در سامانه RDA یا سامانه بیماری های نادر در اختیار بیماران قرار خواهد گرفت، افزود: داروی خوراکی رسیدیپلام از طریق داروخانه‌های مشخص شده و داروی تزریقی اسپینرازا از طریق مرکز درمانی تعیین شده، به‌صورت کاملاً رایگان به بیمار ارائه و همزمان بررسی اثربخشی نیز انجام می‌شود تا درمورد ادامه واردات این دو دارو بر اساس نتایج تصمیم گیری شود.(فارس -۳ آذر ۱۴۰۱)

درمان رایگان کاشت حلزون شنوایی در سنین طلایی

بهرام عین‌اللهی اظهار کرد: افرادی که در سن کودکی شنوایی خود را از دست بدهند، گویش آنها نیز دچار مشکل می‌شود؛ لذا ما یک زمان طلایی داریم و اگر بتوانیم در این زمان پیوند کاشت حلزون را انجام دهیم، این افراد گویش بهتری در آینده خواهند داشت.

وی افزود: این طرحی بود که در وزارت بهداشت به صورت رایگان و علی‌رغم اینکه کاشت حلزون بیشتر از ۲۰۰ میلیون قیمت دارد، انجام می‌دهد. خدمات پزشکی این افراد را به صورت کامل رایگان انجام می‌دهیم و امیدواریم بتوانیم امسال تمام افرادی که در این سنین طلایی و دچار کم شنوایی یا ناشنوایی هستند را درمان کنیم.(ایمنا -۳۰ آبان ۱۴۰۱)

افتتاح خط تولید موشک صیاد B۴

سامانه باور ۳۷۳ برد بلند رونمایی و در حاشیه آن خط تولید موشک پدافندی صیاد ۴B صبح روز یکشنبه در مراسمی با حضور امیر محمدرضا آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح افتتاح شد.

در آزمون تست سامانه باور ۳۷۳ برد بلند هدف دورایستا در برد بیش از ۴۵۰ کیلومتر توسط رادار بهینه شده سامانه باور ۳۷۳ کشف شد و در برد حدود ۴۰۵ کیلومتر ردگیری و در برد بیش از ۳۰۰ کیلومتر مورد اصابت و انهدام قرار گرفت.(العالم -۱۵ آبان ۱۴۰۱)

تلسکوپ ۴/۳ متری ایران چشم برآسمان گشود

با انجام اولین نورگیری رصدخانه ملی ایران و ثبت اولین نور تلسکوپ ۴/۳ متری این رصدخانه ملی، آخرین گام در مرحله تجمیعِ زیر مجموعه‌های تلسکوپ و تکمیل بزرگ‌ترین طرح علمی کشور برداشته شد.
طرح رصدخانه ملی ایران نخستین طرح کلان علمی کشور در حوزه علوم پایه است که پژوهشگاه دانش‌های بنیادی با تکیه بر دانش و فناوری بومی شده و با حمایت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان برنامه و بودجه به اجرا در آورده است. این طرح گام مهمی در توسعه نجوم و کیهان‌شناسی رصدی و ایجاد و توسعه فناوری‌های مرتبط به آن در بخش اپتیک، مکانیک و کنترل محسوب می‌شود.
«اولین نور» آغاز مجموعه‌ای از فعالیت‌هاست که هدف از آنها شناخت رفتار اپتیکی، کنترلی و مکانیکی تلسکوپ و سنجش ویژگی‌های اصلی تلسکوپ نظیر ابعاد لکه نوری در کانون و قابلیت کنترلیِ آن شامل هدف‌گیری و رهگیری تلسکوپ و همچنین عملکرد اپتیک فعال است. این فرآیند با انجام تنظیمات نهایی تلسکوپ و تجمیع نرم‌افزارها به بهره‌برداری علمی از تلسکوپ منتهی می‌شود.
تلسکوپِ اصلی رصدخانه ملی ایران، تلسکوپ اپتیکی با قطر آینه اصلی ۳۴۰ سانتی‌متر (وزن ۴۰۰۰ کیلوگرم) و آینه ثانویه ۶۰ سانتی متر از ترکیب اپتیکی کاسگرین و سازه مکانیکی از نوع سمتی ارتفاعی بهره‌مند است. این ترکیب برای اغلب تلسکوپ‌های با ابعاد متوسط تا بسیار بزرگ در سال‌های اخیر به‌کار گرفته شده است. تصویر سیستم جفت کهکشان Arp ۲۸۲ (کهکشان بزرگ‌تر با نام NGC ۱۶۹و همدم آن با نام IC ۱۵۵۹) در صورت فلکی آندرومدا (امراه مسلسله) در فاصله ۳۲۰ میلیون سال نوری، یکی از نخستین تصاویر ثبت شده توسط تلسکوپ ۴/۳ متری رصدخانه ملی ایران در فرآیند سنجش قابلیت‌های فنی آن است. (اطلاعات -۲۴ مهر ۱۴۰۱)

خودکفایی ایران در تعمیر کابل فیبرنوری در اعماق دریا

تعمیر کابل فیبر نوری دریایی از جمله فناوری پیشرفته محسوب می‌شود که جمهوری اسلامی ایران پنجمین کشور در جهان است که توانسته است با تعمیرکابل‌های فیبر نوری در اعماق دریا، به خود کفایی برسد.

دستیابی به دانش و فناوری تعمیر کابل‌های فیبر نوری در اعماق دریا توسط متخصصان داخلی در کنار سایر پیشرفت‌ها نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی ایران به باشگاه کشورهای توسعه یافته در حوزه ارتباطات و فناوری وارد شده و این دستاورد می‌تواند ضمن خودکفایی، انحصار سلطه فناوری اطلاعات چند کشور را در این زمینه به چالش بکشد.

خوشبختانه با توجه به رویکرد مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت جهت حمایت از شرکت‌ها و متخصصان ایرانی در حوزه فناوری، می‌توان علاوه بر مقابله با تحریم‌های بین‌المللی در این حوزه، باعث صرفه جویی در زمان و کاهش هزینه‌های ارزی شد.

شرکت ارتباطات زیرساخت بر این باور است که موفقیت شرکت‌های دانش بنیان در حوزه فناوری رابطه مستقیمی با ارتقای کیفیت خدمات آنان دارد و البته این شرکت نیز همواره به دنبال راهکارهای قابل اطمینان برای حمایت از شرکت‌های داخلی برای موفقیت و دستیابی به جدیدترین فناوری‌های روز است.(مهر -۷ آذر ۱۴۰۱)

موفقیت بزرگ دانشمندان ایرانی در درمان سرطان خون با روش «ژن‌درمانی»

محققان ایرانی موفق شدند نخستین بار در کشور با استفاده از روش «ژن‌درمانی» سرطان خون را در یک بیمار درمان کنند.

«ژن‌درمانی» جدیدترین روش برای درمان سرطان در جهان است که با تلاش یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی به مرحله نهایی رسیده است؛ فقط دو شرکت چندملیتی در جهان این روش درمانی را ارائه می‌کند و این دانش در ایران با تلاش محققان داخلی بومی شده است.

ژن‌درمانی نوعی روش درمان یا پیشگیری از بیماری است که دستورالعمل‌های ژنتیکی درون سلول‌های یک فرد را فعال می‌کند. ژن‌ها در واقع نمود ظاهری تمام جنبه‌های زندگی یک سلول هستند: آنها کُدی را درون خود نگه می‌دارند که سلول‌ها را قادر به رشد، عملکرد و تقسیم می‌کند.

وقتی که یک ژن معیوب و غیرفعال باشد، می‌تواند منجر به تولید پروتئین‌هایی شود که قادر به انجام وظایف خود نیستند. زمانی که یک ژن معیوب باشد یا بیش از حد فعال باشد، عملکردهای مهم بدن ممکن است دچار اختلال شوند. هدف و غایت اصلی ژن‌درمانی این است که این‌گونه ژن‌های معیوب را شناسایی کند و به این ترتیب مشکل را از اساس و ریشه حل کند.

ژن‌درمانی ممکن است شامل جایگزین کردن ژن‌های معیوب و ناقص با ژن‌های سالمی باشد که سلول‌ها را برای تولید پروتئین‌های مفید آماده می‌سازند، البته ممکن است این روش شامل تغییر نحوه تنظیم ژن‌ها هم باشد، به این ترتیب ژن‌های‌هایپراکتیو یا غیرفعال، بتوانند به‌درستی عملکرد داشته باشند.(کیهان -۲۳ آبان ۱۴۰۱)

ساخت دستگاه الکترولایزر نمک

دستگاه تصفیه آب و پساب فاضلاب با حذف کلر از چرخه تصفیه آب و استفاده از نمک آب را به صورت طبیعی تصفیه می کند.

این سامانه تصفیه ۲۰ درصد سرعت گند زدایی را در تصفیه پساب فاضلاب بیشتر می کند.(صداوسیما -۱۰ آذر ۱۴۰۱)

افتتاح رسمی شش واحد نیروگاه برق

وزیر نیرو گفت با افتتاح رسمی شش واحد نیروگاهی، ۱۰۲۶ مگاوات به شبکه برق کشور متصل شد. علی اکبر محرابیان درباره افتتاح چند نیروگاه و مختصات و ویژگی‌های این طرح‌های نیروگاهی افزود: برای کاهش ناترازی برق، ما دو برنامه اساسی داشتیم؛ برنامه اول مدیریت مصرف بود که در زمان اوج مصرف در ایام تابستان این برنامه اجرا شد، برنامه دوم افزایش ظرفیت تولید برق کشور با احداث نیروگاه‌ها و ارتقای توان و نیروگاه‌های حرارتی و تجدید پذیر به میزان شش هزار مگاوات برنامه یک ساله بود. وی تصریح کرد: امروز به طور همزمان و با حضور رئیس جمهور، شاهد افتتاح رسمی شش واحد نیروگاهی در پنج استان بودیم که مجموع این نیروگاه‌ها حدوداً ۱۰۲۶ مگاوات برق را به شبکه متصل کرد. چنین افتتاحی به صورت یک زمان هزار مگاوات تقریباً در صنعت برق بی سابقه است. معمولاً یک یا دو واحد در ایام گذشته افتتاح شده است.

همزمان شش واحد نیروگاهی در پنج استان افتتاح شد که با سرمایه گذاری بیش از ۲۳ هزار میلیارد تومان بود. وزیر نیرو ادامه داد: ناترازی در صنعت برق در شروع دولت سیزدهم عدد بالایی بود؛ بر مبنای مصارف تابستان گذشته ما حدوداً بیست هزار مگاوات می‌توانستیم ناترازی داشته باشیم. با اقداماتی که در دستور کار قرار گرفته، امیدواریم بخش قابل توجهی از این ناترازی‌ها رفع شود. امسال در بخش خانگی هیچ گونه خاموشی اعمال نشد، در بخش‌های دیگر هم با صرفه جویی‌هایی که در مصارف خانگی داشتیم توانستیم برق مناسبی را تأمین کنیم؛ در بخش صنعت تقریباً از ۶۳۰ هزار واحد صنعتی، ۵۸۰ هزار واحد کوچک و خرد هیچ گونه خاموشی نداشتند و واحدهای موجود در شهرک‌های صنعتی تنها مدیریت مصرف شان برای ایام تعطیلات، ۱۲ ساعت در هفته که به صورت گردشی انجام شد و تلاش کردیم برق و انرژی مورد نیاز صنایع بزرگ را به هر طریق تأمین کنیم، که رشد تولید این صنایع حاکی از افزایش مصرف برق این صنایع است.(صداوسیما -۶ آبان ۱۴۰۱)

۸ برابر شدن درآمد نفتی ایران

درآمد دولت از محل صادرات نفت و فرآورده های نفتی در سال گذشته ۱۱ برابر و ۵ ماهه امسال ۸ برابر شده است. گزارش‌های آماری رسمی دولت حاکی است، درآمدهای حاصل از صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی در سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۱ برابر و در ۵ ماه اول سال ۱۴۰۱ نسبت به مدت مشابه حدود ۸ برابر شده است.

بر اساس این گزارش، نرخ تورم منتهی به مرداد ۱۴۰۱ هم نسبت به دوره مشابه سال قبل حدود ۳.۷ درصد کمتر شده است. گزارش رسمی دولت نشان می‌دهد، ضریب جینی به معنوان معیار اندازه‌گیری توزیع درآمد در سال ۱۴۰۰ با اندکی بهبود به ۰.۳۹ درصد رسید و انتظار آن است که در سال جاری نیز بهبود یابد.(اقتصاد آنلاین -۲۰ مهر ۱۴۰۱)

موشک هایپرسونیک

سردار امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران در حاشیه یازدهمین مراسم سالگرد شهادت شهید حسن طهرانی‌مقدم گفت: به موشک بالستیک هایپرسونیک پیشرفته دست پیدا کردیم که قادر است در فضایی که مهم‌ترین و پیشرفته‌ترین سامانه‌های سپر دفاع موشکی وجود دارد، از آن‌ها عبور کرده و همان سامانه های سپر موشکی که می‌تواند جزو مهم‌ترین ارکان دفاعی دشمن باشد را هدف قرار بدهد.

پس از این اظهارات سردار حاجی‌زاده، همه رسانه‌های جهان به ویژه صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها به این دستاورد جدید ایران واکنش نشان دادند. همچنین، رافائل گروسی دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز نسبت به آن ابراز نگرانی کرد.

چرایی نگرانی دشمنان از دستیابی ایران به موشک بالستیک هایپرسونیک و اهمیت آن برای ایران نکته مهمی است که در آن ادامه علاوه بر اینکه درباره آن توضیح خواهیم داد بلکه اهمیت موشک‌های هایپرسونیک را هم تشریح خواهیم کرد.(فارس -۲۲ آبان ۱۴۰۱)

تولد نخستین گاومیش نژاد ممتاز به روش «آی وی اف»

ابوالفضل شیرازی، مدیر گروه پژوهشی جنین‌شناسی و آندرولوژی پژوهشگاه ابن‌سینا درباره این دستاورد بزرگ گفت: این پژوهشگاه پیش از این از روش استحصال سونوگرافیک تخمک و تولید جنین به روش لقاح آزمایشگاهی در تکثیر نژادهای ممتاز گاومیش استفاده نموده است. درحال حاضر پژوهشگاه ابن سینا توانسته است با استفاده از روش (ovum pick up) و لقاح آزمایشگاهی (IVF) برای نخستین بار جنین های گاومیش از نژادهای ژنتیکی ممتاز را تولید نماید. انتقال این جنین‌ها تاکنون با چندین آبستنی و تولد دو گاومیش همراه بوده است.

شیرازی درباره روند تولید جنین از گاومیش های ممتاز توضیح داد: در ابتدا گاومیش‌های ماده حدوداً ۱۳ تا ۱۵ ماهه که هنوز وارد چرخه تولیدمثل طبیعی نشدند، با استفاده از هورمون‌های گونادوتروپین تحت القای رشد فولیکولی قرار گرفته و پس از رشد فولیکول‌ها، تخمک‌ها به روش سونوگرافیک از سطوح تخمدانی اخذ و پس از شستشو و طی مراحل بلوغ در آزمایشگاه با بهترین اسپرم‌های وارداتی بارور می شوند. سپس تخمک های بارور شده در محیط کشت جنین مراحل رشد تا مرحله بلاستوسیست را طی نموده و به روش انجماد شیشه‌ای منجمد و در ازت مایع نگهداری می شوند.(فارس -۳۰ مهر ۱۴۰۱)

راه آهن زاهدان - خاش افتتاح شد

سیستان و بلوچستان راه آهن زاهدان - خاش به همت دولت سیزدهم امروز پنجشنبه با حضور معاون اول رییس جمهور، استاندار سیستان و بلوچستان، جمعی از قشرهای مختلف مردم و مسوولان این استان افتتاح شد.

طرح راه آهن چابهار- زاهدان -سرخس یکی از طرح‌های مهم ملی در حال اجرا در سیستان وبلوچستان است که تکمیل و راه اندازی آن تحولات چشمگیری در ارتباطات تجاری کشورهای مختلف و توسعه و پیشرفت استانهای جنوب شرق کشور ایجاد می‌کند.خط ریلی چابهار - سرخس به صورت یک خطه و برای جابجایی کالا و مسافر در حال ساخت است.این خط ریلی ۹۰ درصد برای جابجایی کالا و حدود ۱۰ درصد برای مسافر پیش بینی شده است.

مسیر اصلی این خط ریلی از چابهار به زاهدان به طول ٦١٠ کیلومتر سال ۱۳۸۹ کلنگ زنی شد.این خط ریلی از دروازه شرقی اسکله شهید بهشتی چابهار آغاز و با عبور از شهرستان‌های کنارک، نیکشهر، ایرانشهر و خاش در نهایت به زاهدان متصل می‌شود و پس از آن برای ارتباط با کشورهای آسیای میانه به سرخس متصل می‌شود.

از اهداف اصلی این خط ایجاد کریدور ریلی شرق کشور، اتصال بندر تجاری، ترانزیتی، اقتصادی و گردشگری چابهار به شبکه ریلی کشور و کشورهای آسیای میانه، کمک به توسعه سواحل مکران، ایجاد بستر مناسب برای توسعه و رشد اقتصادی سیستان و بلوچستان و اتصال کشورهای آسیای میانه و افغانستان به آبهای آزاد است.

راه آهن چابهار- زاهدان- میلک - سرخس به عنوان اصلی‌ترین اولویت زیرساختی شرق کشور علاوه‌بر کسب منافع ملی حاصل از درآمدهای ترانزیتی، تاثیر مستقیمی بر اشتغالزایی و پیشرفت اقتصادی این نقطه از ایران اسلامی خواهد داشت.(ایسنا -۱۹ آبان ۱۴۰۱)

نخستین پالایشگاه فراسرزمینی در ونزوئلا راه اندازی شد

وزیر نفت از راه‌اندازی نخستین پالایشگاه فراسرزمینی به نام ال‌پالیتو در ونزوئلا و پالایش روزانه ۱۰۰ هزار بشکه نفت خام میدان‌های کشور در این پالایشگاه خبر داد.

جواد اوجی در دومین روز همایش «در مسیر تحول سوخت‌رسانی، فناوری در خدمت تجربه» که صبح امروز یکشنبه، ۲۴ مهرماه در شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران برگزار شد، گفت: این آرزوی دیرینه و ۴۳ ساله‌ای بود که به همت همکاران من در شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی و پیگیری آقای سالاری، مدیرعامل این شرکت در بخش فراسرزمینی تحقق یافت، نقطه آغاز این اقدام در ونزوئلا بود و با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده در دیگر نقاط نیز ادامه خواهد یافت.(مهر -۲۴ مهر ۱۴۰۱)

پوسترها

قابل ذکر است که تصاویر ضمیمه شده در هر بخش نیز مربوط به کارگاه تولید پوستر «همین چند هفته» است که به همت جبهه هنرمندان انقلاب اسلامی حرا و با همکاری حوزه هنری استان مازندران در ساری برگزار شده است.
عنوان «همین چند هفته» عبارتی است که رهبر معظم انقلاب برای ذکر پیشرفت‌های ایران در سخنانشان به کار بردند.
همچنین نکته متمایز پوسترها را می توان قرار گرفتن کیوآرکد اختصاصی بر روی هر پوستر دانست که به این منظور مخاطب می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد منبع و چگونگی خبر به دست بیاورد.
این کارگاه که طی چهار روز و در دو بازه زمانی ۳-۴ و ۱۰-۱۱ آذرماه ۱۴۰۱ در حوزه هنری استان مازندران برگزار شد، به ارائه بخشی از عملکرد و دستاوردهای ایران اسلامی در پاییز ۱۴۰۱ پرداخته است. این کارگاه با هدایت حسن علی‌پور، مسئول جبهه هنرمندان انقلاب اسلامی حرا و با هفکری و کار جمعی هنرمندان استان مازندران برگزار شد.
لیلا تیموری‌نژاد، سیدامیرحامد احمدزاده نیاک، کمیل پوراکبر، سیدمحمود نوربخش، صابر شعبانی، سینا خورشیدی، محمدمهدی حق‌پناه، محمدجواد رضایی کلانتری، محمدجواد صمدی، فاطمه ندیمی، محمدمهدی علی‌پور، حسین سادات‌نژاد و مهرناز فرشیدی هنرمندانی بودند که در این برنامه حضور پیدا کردند.